نقدهای کارشناسی به برنامه هفتم توسعه در حوزه فرهنگ، رسانه و فضای سایبر
به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، نشست نقد و بررسی دینی برنامه هفتم توسعه در دو نشست علمی به همت خبرگزاری رسا و همکاری مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی برگزار شد.
در این نشست کارشناسان و پژوهشگران حوزوی عرصه فضای مجازی به نقد و بررسی فصول مرتبط با موضوع برنامه هفتم توسعه پرداختند.
حجت الاسلام محمدی فرید در ارتباطی مجازی با این نشست با اشاره به اهمیت های مختلف تدوین برنامه هفتم و توصیه های رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره فضای مجازی و حوزه سایبری اظهار داشت: نکته اصلی در این برنامه این است که باید همه تلاش ما تمرکز بر مسئله اصلی باشد و برنامه اصلی همان چیزهایی است که رهبر معظم انقلاب اسلامی در سیاست های کلی ابلاغی خود، بیان فرموده اند.
وی افزود: مهمترین وجه ارزیابی برنامه هفتم توسعه، تطابق برنامه های برنامه هفتم توسعه، با سیاست های کلی ابلاغی رهبر انقلاب است و باید کاملا ارزیابی ما، یک ارزیابی تطبیقی با بیانات رهبر انقلاب اسلامی باشد که اگر چنین نباشد، برنامه هفتم هیچ ارزشی نخواهد داشت.
حجت الاسلام محمدی فرید بیان داشت: در بند 19 سیاست های ابلاغی رهبر معظم انقلاب اسلامی، رهبری خواستار امنیت کلان داده ها شده اند؛ درحالی که به این مسئله در برنامه هفتم توسعه، پرداخته نشده است و لازم است در این برنامه، به برنامه های امنیت داده ها نیز پرداخته شده و ملزومات آن طرح ریزی و برآن برنامه داده شود؛ همان کاری که در پروژه تیک تاک در ایالت تگزاس آمریکا انجام می شود.
در حوزه تکنولوژی های جدید هیچ گفتمان نظری نداریم
دکتر سید محمد علی غمامی استاد دانشگاه باقرالعلوم (ع) در این نشست گفت: محققان و نظریه پردازان ما در هیچ فضایی برای مباحثه درباره پدیده فضای مجازی و سایبری گفت وگویی را شکل نمی دهند و این موضوع مارا دچار مشکل کرده است؛ لذا سیطره تاجران و دلالان در این عرصه مشهود است.
وی افزود: ما در حوزه تکنولوژی به خصوص تکنولوژی جدید هیچ گفتمان نظری نداریم و اندیشمندان ما دور هم جمع نشده و هیچ مباحثهای در این گونه موضوعات صورت نمیپذیرد. علاوه بر این که هیچ اثری از توسعه کیفی، نگاه بومی و اسلامی درست در لایحه برنامه هفتم دیده نمیشود.
دکتر غمامی بیان داشت: شاید مشکل این است که محققان ما در فضای مجازی از این عرصه عقب مانده و درک درستی از فضای مجازی و مفهوم سایبر ندارند و ما اصلاً کلمه سایبر را ترجمه نکردهایم تا بدانیم معنای این کلمه چیست.
وی با اشاره به مفهوم فضا در (فضای مجازی) و پیچیدگیهای این عرصه اظهار داشت درک نادرست از مفهوم فضا پاشنه آشیل کشور ما است به گونهای که حتی فضای خانواده و فضاهایی همچون فضای پارک و کافه و دیگر فضاها نیز مفهوم درستی به خود نگرفته و افراد دیدگاه غیرواقعی نسبت به این فضاها دارند.
استاد دانشگاه باقرالعلوم (ع) ابراز کرد: فضای مجازی به گونهای است که انسان را به سمت زیست پسا مدرن حرکت میدهد و در فضای سایبر نیز به گونهای افکار مدیریت می شود که انسان مدرن را به گونه دلخواه خود اداره کرده و روی آن تاثیر میگذارد.
مشاهد فیلم کامل سخنان دکتر سید محمد علی غمامی
برنامه هفتم توسعه در حوزه سایبر و فرهنگ نمی تواند اندیشه های نخبگان را نمایندگی کند
حجت اسلام مهدی صرامی، مدیر موسسه فقه نظام در این نشست بیان داشت: در برنامه هفتم که باید به عنوان عصاره فکر ملت ایران به آن نگاه شود و همه اندیشمندان و اندیشکدهها در فرایند نگارش آن شرکت داشته باشند؛ اما این برنامه را نمیتوان عصاره فکر ملت دانست و این برنامه مناسب گام دوم انقلاب اسلامی نمیباشد.
وی افزود: ارگانهایی که موثر در تاثیرگذاری بر افکار عمومی هستند در این لایحه نقش آفرینی ندارند؛ علاوه بر اینکه حکمرانی؛ یعنی اینکه مدیریت ارادهها در هر فضایی در دست نظام و کشور باشد و در هر فضایی که ارادهای برای تاثیرگذاری حکومت بر افکار عمومی وجود نداشته باشند، در واقع حکومت هیچ مدیریتی بر ارادهها ندارد.
مدیر موسسه فقه نظام با بیان این که فضای مجازی موجود استراتژی نظام سلطه برای اعمال ارادهها و حکمرانی خود در جهان است اظهار داشت: باید پرسیده شود که آیا ما میتوانیم بپذیریم که ارادههایی غیر از ارادهها و حکمرانی اسلامی بر جامعه اسلامی ما حکمرانی کند؟
مشاهد فیلم کامل سخنان حجت الاسلام محمد صرامی
پیامدهای ناگوار رهاسازی نسل جوان در فضای مجازی
خانم دکتر معصومه طباطبایی کارشناس رسانه و عضو ستاد راهبردی فضای مجازی حوزه علمیه خواهران با انتقاد از در اختیار گذاشتن فضای سایبر بدون آموزش و فرهنگ سازی لازم نسبت به پیامدهای این غفلت هشدار داد.
وی در ادامه افزود: عدم توجه به مسائل فرهنگی و آموزشی در این لایحه یکی از خلعهای موجود برنامه هفتم است؛ مگر ما میتوانیم سیاست کلان چند ساله بپردازیم اما در این سیاست به مسئله فرهنگی که مسئلهای اصلی میباشد توجه نداشته و به آن نپردازیم.
کارشناس رسانه و عضو ستاد راهبردی فضای مجازی حوزه علمیه خواهران بیان داشت: مسئله فرهنگ و آموزش فرهنگی از مهمترین مسائل در فضای مجازی و سایبری است و قطعاً میتوان گفت که تا فرهنگ سازی و آموزش را پیگیری نکرده و اصلاح نکنیم، این مسئله بقیه برنامهها را نیز تحت الشعاع خود قرار خواهد داد.
خانم طباطبایی بیان داشت: برای بایدهای برنامه هفتم هیچ ضمانتهای اجرایی در این برنامه در نظر گرفته نشده است؛ علاوه بر این که در این سند عدم توجه به جامعه نخبگانی نیز یکی از خلاهایی میباشد که در برنامه هفتم توسعه به چشم میخورد.
عضو ستاد راهبردی فضای مجازی حوزه علمیه خواهران خاطرنشان کرد: تا وقتی توازن بین محتوا و زیرساختهای فنی در فضای سایبری مهیا نشده و متولی انجام و عمل به فضای سایبری مشخص نشود،نمیتوان به نتیجه مطلوب دست پیدا کرد و قطعا پرداختن به مسائل امنیتی درست اتفاق نخواهد افتاد.
تولید محتوا در فضای مجازی برای مسئولان اولویت ندارد.
دکتر سیدآرش وکیلیان پژوهشگر مرکز ملی فضای مجازی که به صورت مجازی در نشست شرکت داشت، با اشاره به تشکیل کارگروهای مختلف به منظور تدوین برنامه هفتم توسعه از غربت حوزه فرهنگ، رسانه و فضای سایبر و اولویت نداشتن تولید محتوا در فضای مجازی برای مسئولان ذیربط ابراز تاسف کرد.
برنامه هفتم توسعه نیاز به نقدهای جدی دارد.
حجت الاسلام محمد کهوند با بیان اینکه بین لایحه ارائه شده از سوی دولت و خروجی کمیسیون تلفیق تفاوت وجود دارد، خواستار نقد جدی این برنامه از سوی اساتید و صاحب نظران شد.
وی افزود: در این لایحه به وجه مردمی سازی فضای مجازی و نقش آفرینی مراکزی همچون سازمان تبلیغات اسلامی توجه نشده و نقش آفرینی آنان در این عرصه نادیده گرفته شده است؛ علاوه بر این که حوزه های علمیه هیچ نماینده ای در فضای مجازی و سایبری ندارد.
مشاهد فیلم کامل سخنان حجت الاسلام محمد کهوند
رویکردهای مختلف در نگاه به حوزه سایبر
محمد صادق رستمی عضو کارگروه رسانه و فضای مجازی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس با تبیین رویکردهای مختلف در زمینه نسبت دولت و حاکمیت با فضای سایبر تاکید کرد که هیچ دوگانگی بین فضای سایبر و حاکمیت وجود ندارد.
وی افزود: کارشناسان ۵ رویکرد اساسی را برای نسبت بین حاکمیت و فضای سایبر قائل هستند که هیچ نسبتی بین فضای سایبر و حاکمیت نیست. رویکرد دوم حاکمیت را ملزم به تهیه زیر ساخت استفاده از فضای سایبر میکند. رویکرد سوم این است که حاکمیت علاوه بر ارائه زیرساخت باید نظارت نیز داشته باشد. رویکرد چهارم این است که نسبت بین فضای سایبر و حاکمیت از این سنخ است که حاکمیت اساساً به وسیله سایبر محقق میشود و این فضا ابزار دست حاکمیت در تحقق حاکمیت است.
عضو کارگروه رسانه و فضای مجازی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس بیان داشت: اگر ما بخواهیم ارتقاء بهتری نسبت به فضای سایبر داشته و به اندیشه بنیانهای فکری رهبر معظم انقلاب اسلامی نزدیک کنیم، میتوانیم بگوییم که فضای سایبر خودِ حاکمیت بوده و هیچ دوگانگی بین فضای سایبر و حاکمیت وجود ندارد.
مشاهد فیلم کامل سخنان محمد صادق رستمی
گفتنی است دومین نشست «نقد و بررسی دینی برنامه هفتم توسعه در حوزه رسانه و فرهنگ عمومی» چهارشنبه دوازدهم مهرماه ساعت ۱۵ الی ۱۸ در سالن شهید دهقانی خبرگزاری رسا برگزار میشود.