دانش بنیان ها، حضور مردم در عرصه اقتصاد

به گزارش خبرنگار گروه سیره امامین انقلاب خبرگزاری رسا، رهبر انقلاب در دیدار با مردم قم در 19 دی ماه به حضور در صحنه ملت ایران اشاره کرده و فرمودند :«علت پیشرفت و عزت‌یابی و مطرح‌شدن ایران به عنوان یک قدرت شاخص در این منطقه، علت پیداشدن این همه عمق راهبردی برای کشور، این نیروهای مقاومت در سراسر منطقه، عمق راهبردی نظام جمهوری اسلامی‌اند؛ علت همه‌ی اینها حضور مردم ایران در صحنه است. آنجایی که توانسته‌اند مانع از حضور مردم در صحنه بشوند، دشمن پیروز شده. در خیلی از بخشهای اقتصادی همین جور است. ما سیاستهای اصل ۴۴ را ابلاغ کردیم به فلان دولت، مدام سفارش کردیم. چند مورد کردند، از چند مورد نصفش فاسد از آب درآمد. مشکل اقتصادی این جوری درست میشود دیگر»

درک رایج از حضور مردم در صحنه ی اقتصاد و مقاومت اقتصادی نگاهی است که شاید به ظاهر و نقطه ی نهایی، یعنی ایجاد شغل و بالارفتن آمار شاغلین و کم شدن آمار بیکاران بسنده کند. حال آنکه چندان اهمیت ندارد این عمل صرفا مشغولیت است و فقط درآمدی حاصل می شود یا نقطه ای است که انسان می تواند در محیط خودش کارگر و اثر گذار باشد و خود انسان ها دیده شوند و آدمی وجود خودش را در دسترنج و کارش ببیند و اگر درآمد و ثروتی برای کشور ایجاد می شود از پی این اثرگذاری و کار است. این نگاه رایج در حالت خوبش در پی آن است که بار کشور را با یک نگاه خیر خواهانه به دوش زند و یک اقتصاد و رفاه مناسب برای مردم به ارمغان آورد و فقر را کمتر کند. حال آنکه خودِ این به دوش زدن بار اقتصاد بدون حضور مردم، علاوه بر آنکه بار را به مقصد نمی رساند، حیات و شور و زندگی را هم از مردم می گیرد.

رهبر معظم انقلاب فرمودند: «دستگاه‌های اجرائی باید از توسعه‌ی بنگاه‌های خصوصی حمایت کنند؛ کشور بدون فعّالیّت بنگاه‌های خصوصی اداره نخواهد شد. اشتباه مهمّی که در سالهای اوّل انقلاب اتّفاق افتاد و مبالغ زیادی از آثارش همین طور ماند، این بود که بخش خصوصی را کنار زدند و همه‌ی کارها، حتّی فروش مثلاً اجناس خُرد را به مسئولین دولت و دستگاه‌های دولتی سپردند؛ خطای بزرگی بود که ما انجام دادیم. بایستی بنگاه‌های خصوصی که حضور مردم است، توانایی مردم است، ابتکار مردم است، پول مردم است، حمایت بشوند؛ وسط میدان بیایند؛ اقتصاد را اینها باید اداره کنند. من مکرّر این مثال را گفته‌ام: دو جور میشود کار کرد؛ شما میتوانید یک باری را داخل یک وانتی بگذارید و بعد پشتِ فرمانِ این وانت بنشینید، این بار را به‌آسانی از یک جایی به یک جای دیگری منتقل کنید. میتوانید این وانت را کنار بیندازید، این بار را به دوش خودتان بگیرید، هم خسته بشوید، هم به منزل نرسید، هم این بار وسطِ راه زمین بیفتد، ضایع بشود.»

با نگاه رایج نه بار به مقصد می رسد، نه میدانی برای حضور فراهم می شود. این نگاهی است که جای آدم ها را می گیرد و ناخواسته فرصتِ بودن در دنیای امروز سلب می شود و انسان به آن نقطه ی آزادی خودش نمی رسد. نقطه ای که انسان ها احساس می کنند برای کاری می توانند تمام وجودشان را بگذارد و از قید و بند تعارفات و ترس ها خلاص شوند. در نگاه رایج آن نقطه از مردم گرفته می شود و نهایتا آن زندگی و شور و حرکت برای مردم ما به ارمغان نمی آید.

مثل خانواده ای که صدها امکان برای فرزندش مهیا می کند اما یک امکان حضور و ابراز وجود در دنیای امروز را پیش پایش نمی گذارد. با نگاهی که وجود افراد خانواده را نمی تواند ببیند، می خواهند برای فرزندشان رفاه و آینده ای بوجود آورند اما با این نگاه، ناخواسته او را مدام دور از معرکه هایی که فرصت پیشرفت دارد نگه می دارند تا مبادا آسیبی به او رسد.

حال آنکه حضور مردم را شاید بتوان به نحوی عمیق تری دید. باید از خود پرسید که حضور چیست و چگونه مردم می توانند در اداره ی کشور و مناسبات اقتصادی حضور داشته باشند تا با این حضور مشکل اقتصادی حل شود. با چه نگاهی می توانیم در میدان اقتصاد کشور حضور داشته باشیم؟ تجربه ی مجموعه های دانش بنیان نشان داده می توان با فکر مردم، با دانش و سرمایه ی مردم کار هایی که برای یک دولت نشدنی است را به نتیجه رساند. در این زمینه ذکر تجربه ای از مجموعه ی بهیار صنعت مؤید همین مسئله است که در ادامه خواهد آمد.

گمرک و جلوگیری از قاچاق کالا

سال ۹۶ شروع حرکتی جدید در عرصه مبارزه با قاچاق کالا در کشور بود. حجم انبوه قاچاق در کشور بیشتر از آنکه مربوط به فساد گسترده باشد، ناشی از عدم تسلط بر مبادی ورودی گمرکات کشور است. در نوروز سال ۹۶ رهبر انقلاب از نیاز کشور به دستگاه های بازرسی کانتینر کالا خبر دادند. این دستگاه را می توان یک ابزار دفاع ملی دانست.

مجموعه بهیارصنعت در همان سال به تحقیق و توسعه و سپس ساخت این دستگاه اقدام نمود و در کمتر از هشت ماه اولین دستگاه را تحویل ستاد مبارزه با قاچاق کالا داد. مراحل کسب مجوز برای این دستگاه حدود یکسال بطول انجامید که مجموعه بهیار با صبر و درایت توانست به اخذ مجوزات لازم موفق شود.

اما این پایان ماجرا نبود. گمرک برای خرید تعدادی از این دستگاه از کشور چین طرحی را برای شورای اقتصاد فرستاده بود که در آستانه جذب بودجه هنگفت برای خرید این دستگاه‌ها بود. تلاش‌های خستگی ناپذیر دلسوزان باعث شد خرید خارجی این دستگاه متوقف شود. در ادامه گمرک اعلام نمود که برای خرید داخلی این دستگاه‌ها توانایی مالی ندارد.

قدم بعدی پیشنهاد نصب این دستگاهها در مبادی ورودی توسط مجموعه بهیار بود. این پیشنهاد در سازمان برنامه و بودجه پذیرفته شد و گمرک موظف به واگذاری خدمات اسکن به بخش خصوصی شد. حدود چهل گمرک تعیین شد و تشریفات اداری مناقصه برای این مبادی برگزار شد و مجموعه بهیار صنعت نصب هفت دستگاه در گمرکات کشور را برعهده گرفت. اولین سامانه در بندر شهید رجایی با تلاشهای گسترده مجوز بهره برداری گرفت و هم اکنون درحال بهره داری است. و بعد از آن در آستارا، ماهی رود و... این مسیر ادامه داده شد.

اهمیت این مساله آنجا مشخص می شود که مبارزه با قاچاق که اصل اساسی برای حمایت از تولید و اقتصاد کشور است با نصب این سامانه حرکتی نو را آغاز کرده است. ثانیا این سامانه با تحقیق و توسعه به عنوان یکی از پیشرفته ترین تکنولوژی ها در کشور ساخته شده است و ساخت این سامانه در داخل اشتغال سطح بالا را ایجاد خواهد کرد. ثالثا از آنجایی که این سامانه در داخل تولید می شود به لحاظ امنیتی در سطح بالا و اطمینان بخشی قرار دارد. علاوه بر اینها از آنجایی که قیمت این دستگاه نسبت به مشابه خارجی یک سوم است خدمات این دستگاه در گمرکات از سود مناسب اقتصادی برخوردار است .

این تنها ذکر نمونه ای از حضور مجموعه های دانش بنیان و دلسوز پیشرفت کشور به پشتوانه حضور مردم و مردمی سازی اقتصاد در جهت حل مسائل اساسی کشور است و از این نمونه ها فراوان داریم. امر رهبر معظم انقلاب بر حمایت از دانش بنیان ها نیز مبتنی بر همین حضور فعال مرد است که برکات بسیار زیادی را برای جامعه و کشور حاصل خواهد کرد.