به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، حجت الاسلام محمدعلی حججی، مهدویت‌پژوه و عضو هیئت مدیره انجمن علمی مهدویت، امروز دوم مردادماه در نشست علمی «روش تبلیغ مفاهیم مهدویت در پیاده‌روی اربعین و راه‌کار مواجهه با انحرافات و آسیب‌ها» طی سخنانی اظهار داشت: مهدویت در راستای نبوت و امامت و مکمل بعثت نبوی و قیام عاشورا و حرکت‌های اصلاح‌گرانه در طول قرون متمادی است.
حججی با تأکید بر ضرورت پرداختن به موضوع اربعین گفت: در عین پرداختن به این موضوع باید مراقبت کنیم که به برخی آسیب‌هایی مبتلا نشویم که ممکن است در این مسیر وجود داشته باشد.
مسئول کمیته فرهنگی ستاد اربعین با اشاره به تشکیل کارگروه مهدویت در کمیته فرهنگی اربعین اظهار داشت: در سال گذشته بعد از اتمام فعالیت عملیات بزرگ اربعین، طرح ترویج مهدویت و مقابله با آسیب‌ها و انحرافات آن در اربعین مورد ارزیابی و بحث قرار گرفت و بخش‌های مختلف آموزش و تبلیغ را در ذیل این کمیته لحاظ کردیم.
حججی از همپوشانی برخی عناوین یاد کرد و گفت: طلاب مبلغ باید در زمینه مهدویت آموزش لازم را ببینند و بتوانند آن را در ایام اربعین به کار بگیرند.
او با اشاره به استفاده از فرصت رسانه‌ای در ترویج این موضوع گفت: فضای مجازی و پیام‌رسان‌ها هم امکان بسیار مناسبی در بحث ترویج و آموزش مهدویت هستند و اقدامات خوبی هم در این عرصه داریم. همچنین به رسانه‌های مکتوب و کتاب و جزوه در بحث آموزش هم توجه شده است.
حججی یکی از مشکل‌ترین امور در ترویج مهدویت را مکان تبلیغ عنوان کرد و گفت: آیا قرار است که این آموزش در مواکب انجام شود یا در طول مسیر؟ و آیا این مکان ظرفیت و زمینه چنین کاری را دارد؟ برخی یک ماشینی را تجهیز کرده بودند و بلندگو هم گذاشته بودند و چند طلبه هم به تبیین مباحث مرتبط می‌پرداختند و نتیجه خوبی هم از این روش گرفته شد و برای مردم هم جذاب بود.
تبلیغ در حسینیه‌های متحرک
عضو هیئت مدیره انجمن علمی مهدویت ادامه داد: در سامراء که محل تولد امام زمان (عج) و محل غیبت ایشان است، زمینه برای آموزش مهدویت بسیار فراهم است. بسیاری از زائران وقتی به این شهر می‌روند شاید خیلی متوجه نیستند برای چه آمده‌اند و وقتی با آنان صحبت کنیم می‌فهمند کجا آمده‌اند و متأسفانه غافل هم هستند.
او تصریح کرد: حتی نجف و کربلا با اینکه به طور مستقیم مرتبط با مباحث مهدویت نیست، ولی جزء اماکن خاص محسوب می‌شود یا پایانه‌های مرزی چه زمینی و چه هوایی فرصت بسیار مناسبی برای کارهای تبلیغی است که اصطلاحاً به آن حسینیه متحرک گویند یا میز پاسخ به شبهات و ایجاد نمایشگاه.
حججی بر لزوم رفتن به سراغ مخاطب در امر تبلیغ تأکید کرد و اظهار داشت: نباید منتظر باشیم تا مخاطب به سراغ مبلغ برود. لازم است که هماهنگی با کمیته اربعین هم انجام شود تا این نوع امور تسهیل شود. در حال حاضر کمیته فرهنگی اربعین ماهیانه یک جلسه تشکیل داده است و اقدامات خوبی را طراحی کرده‌ایم و درخواست‌های متعددی هم از سوی بخش‌های مختلف از جمله رادیو و تلویزیون کشورهای اسلامی داریم.
مسئول کمیته فرهنگی ستاد اربعین با تأکید بر شناخت فرهنگ مردم عراق و نگاه آنان به بحث مهدویت، ادامه داد: این نوع مباحث باید توسط مبلغان ما رصد شود تا خدای ناکرده سخنانی بیان نکنند که باعث ایجاد حساسیت بیشتر در بین مردم این کشور شود؛ فعالیت‌های مهدوی را در چند راستا می‌توان مورد توجه قرار داد؛ اول فعالیت‌های مهدوی همسو یعنی فعالیت‌های انقلابی؛ دوم فعالیت‌های غیرهمسو و به تعبیر دیگر غیرانقلابی یعنی کسانی مانند انجمن حجتیه یا افراد خنثی که نه انقلابی هستند و نه متمایل به گرایشات دیگر. لذا رصد این نوع فعالیت‌ها و استفاده از تجارب قبل در این زمینه خیلی مهم است.
این مهدویت‌پژوه با بیان اینکه می‌توان از ابزاری چون موشن‌گرافی و فیلم در اربعین استفاده شود، اظهار کرد: اربعین و تحولات جهانی از جمله بحث غزه و ظلم‌ستیزی به عنوان آموزه محوری مهدویت، اربعین و آسیب‌شناسی و اربعین معرفت حجت خدا هم مهمترین محورهایی است که در تبلیغات امسال در اربعین مدنظر خواهد بود. محصولات فرهنگی هم که باید در ترویج بحث مهدویت مدنظر قرار دهیم محصولات مجازی، مکتوب، ترویجی، تشویقی و ... است؛ مبلغی که قرار است مهدویت را ترویج کند باید یکسری ابزار تشویقی و ترغیبی مانند جایزه هم در اختیار داشته باشد تا از آن کمک بگیرد.
حججی با اشاره به برخی آسیب‌ها در بحث اربعین با بیان اینکه ملاقات‌گرایی یکی از مهمترین مشکلات در این زمینه است، گفت: برخی مبلغان ما وقتی می‌خواهند در مورد مهدویت مثلا در مسجد کوفه سخن بگوند فوراً سراغ برخی مطالب مانند اینکه علامه بحرالعلوم ملاقاتی را ذکر کرده‌اند می‌روند؛ مخاطب باید دنبال معرفت باشد نه اینکه ذهن او را با ملاقات‌گرایی درگیر کنیم. زیرا آسیب‌زا است و آسیب بزرگ دیگر بحث استغاثه است. اینکه افرادی جمعیتی را همراه خود کردند و حتی بلیط هواپیما گرفتند و آنان را تحت قبه بردند به این نیت که تمام دعاهای انسان در آن مستجاب خواهد شد، ولی افراد زیادی داریم که این کار را کردند و بعد دعایشان مستجاب نشد و چه آسیب‌های روحی و روانی که به آنان وارد شده است.
استاد حوزه علمیه بیان کرد: این کارها سبب می‌شود تا برخی هم نسبت به اصل قبه و بارگاه مطهر امام حسین (ع) و دعا بدبین شوند، به این روایت که دعای تحت قبه مستجاب است بدبین خواهد شد و حتی می‌تواند اصل مهدویت و امامت را مخدوش کند. استغاثه و دعای تحت قبه که در روایات مطرح است باید به درستی تبیین شود یعنی اینکه در چه شرایطی مستجاب است و این تنوع اجابت آیا تماماً طبق خواسته انسان است؟ بنابراین باید در مجامع علمی به درستی بحث شود و تا چیزی را مطمئن نیستیم به جامعه منتقل نکنیم.
عضو هیئت مدیره انجمن مهدویت حوزه با بیان اینکه امید مخرب و انتظار غیرفعال و غفلت از وظایف دینی هم از دیگر آسیب‌هایی بحث مهدویت در اربعین است، تصریح کرد: گاهی افرادی به نماز و عبادات دیگر و محرم و نامحرم بی‌توجه هستند که این نوع آسیب‌ها هم غیرقابل انکار است؛ جریاناتی مانند احمدالحسن و منصور هاشمی و مقتدی صدر هم در بحث اربعین مطابق گرایش خود نقش‌آفرینی و تبلیغ دارند و هر کدام می‌‌توانند اثراتی داشته باشند و انحرافاتی ایجاد کنند.
او تأکید کرد: یکی از مهمترین ملاحظاتی که در ترویج مهدویت لازم است توجه به فرهنگ جاری مردم عراق است زیرا گاهی یک مسئله در ایران ناهنجار فرهنگی نیست ولی در نظر آنان ناهنجاری است و برعکس ممکن است کاری از آنان برای ما ناهنجاری باشد؛ مثلاً ما در کوفه به زبان فارسی برای زائران ایرانی سخن از بدعهدی و پیمان‌شکنی کوفیان می‌گوییم ولی غافلیم که اگر مردم محلی در جمع ما باشند و تا حدی زبان فارسی بفهمند می‌تواند سبب بروز مشکلات شود و به آنان بربخورد.
مسئول کمیته فرهنگی ستاد اربعین تأکید کرد: مهدویت محور مقاومت است و اگر قرار است مقابله با آسیب‌ها داشته باشیم، محور وحدت و به خصوص وحدت نیروهای مقاومت نباید مخدوش شود.