یک طلبه نخبه حوزه علمیه خراسان:
مسؤولیت متعدد برنامه‌ریزان حوزه خراسان، این حوزه را دچار تصمیم‌سازی‌های کند کرده است
خبرگزاری رسا ـ طلبه نخبه حوزه علمیه خراسان در مراسم تجلیل از برترین‌های حوزه علمیه خراسان گفت: اشتغالات متعدد و مسؤولیت‌های متفاوت و دور بودن برخی از برنامه‌ریزان و تصمیم‌سازان از متن حوزه باعث یکنواختی در فضای تصمیم گیری حوزه خراسان شده است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حجت الاسلام حسین سابقی از نخبگان و برگزیدگان حوزه علمیه خراسان، در سومین مراسم تجلیل از برگزیدگان حوزه علمیه خراسان که صبح امروز در تالار قدس، کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی برگزار شد، گفت: حوزه علمیه خراسان در طول حیات خویش کانون اصلی تولید دانش، نشر فقه و معارف دین و نیز تربیت فرهیختگان در عرصه علم و عمل بوده است.
وی با بیان اینکه امروز جامعه و جهان اقتضائات خاص خود را دارد، عنوان کرد: تکامل روز افزون دانش های بشری و روند رو به رشد و سریع اطلاع رسانی علمی از یک رو و پیروزی انقلاب اسلامی و شکل گیری حاکمیت مبتنی بر اندیشه شیعی که حساسیت های فراوانی را از سوی معاندان و مخالفان برای طرح و تکثیر شبهات و مقابله با اسلام و مکتب تشییع ایجاد و از سوی دیگر، مسؤولیت خطیری را متوجه راهبران، مدیران و دانش آموختگان حوزه کرده است.
این استاد حوزه علمیه امام حسین(ع) اظهار داشت: همه طلاب موظفند با ایجاد ساختاری هدفمند و مؤثر، مکتب علمی امام صادق(ع) را در بالاترین درجه ممکن و برترین وضعیت مطلوب قرار دهند تا پرچم تشییع به شایستگی به اهتزاز در آمده و شکوه و عظمتش، دیدگان دوستان را روشن و بد اندیشان را مأیوس سازد؛ در این راستا تحقق این امر، بازنگری و اصلاح نقاط ضعیف موجود و ایجاد تحول مثبت و رو به تکامل ضروری ولازم خواهد بود.
وی نیز بیان کرد: درس خارج فقه و اصول به عنوان مرحله تمرین و پرورش قوه استنباط و اجتهاد طلاب از اصلی‌ترین مراحل تهیه طلاب است، اما عدم تغییر و تحول در کیفیت ارائه و طراحی آن و توجه نکردن به اقتضائات کنونی مشکلات متعددی را ایجاد کرده است؛ نخست اینکه طولانی بودن دوره درس خارج و سطح چهار یکی از علل اساسی نقش کمرنگ حوزه در تولید علم است و اگر خروجی‌های(طلاب) حوزه در سن مناسب فارغ التحصیل شوند، تعامل با محیط های دانشگاهی، دبیرستان‌ها، مساجد و سایر مراکز مربوطه قوی‌تر خواهد شد.
حجت الاسلام سابقی اضافه کرد: طولانی بودن دوره موجب خسته شدن و دلسردی طلاب می شود و عده ای با از دست دادن انگیزه تداوم تحصیل، حوزه را ترک کرده و جذب مراکز دیگری می شوند و این مسأله در دراز مدت خسارات جبران‌ناپذیری را به دنبال دارد.
وی در ادامه عنوان کرد: این دوره‌ها با اهداف کلی همه طلاب و استعدادهای گوناگونی که دارند متناسب نیست و همه طلاب ظرفیت ادامه تحصیل تا نهایت علوم فقهی و اصولی را ندارند، و امروز نمی‌توان از همه توقع دقیق‌بودن در فقه و اصول اجتهادی را داشت. فقه و اصول از رشته‌های اصلی حوزه‌های علمیه ه است، اما کلام، تفسیر، حدیث، فلسفهٰ، عرفان و تاریخ هم باید جزو رشته های اصلی حوزه باشد، و جامعه علاوه بر مجتهد فقهی به مجتهد کلامی و غیره نیازمند است.
این طلبه نخبه سپس گفت: آیا در شأن حوزه دوم جهان تشییع است که تعداد مؤسسات تخصصی آن از انگشتان یک دست هم تجاوز نکند؟ آیا مدیران حوزه خراسان مراکز تخصصی موجود را از نظر کیفی و کمی متناسب با نیاز های طلاب جوان و جامعه کنونی می‌دانند؟ درس خواندن طلاب باید به سمت نیاز‌های جامعه اسلامی و نه در سطح ایران، بلکه در سطح جهان باشد؛ آیا نمی توان با حذف بعضی مباحث اصولی که بهره علمی یا عملی در فقه ندارند و طرح مباحث کاربردی و مورد استفاده در فضای مباحث خارج، همان اجتهاد متناسب با خصوصیات زمان و مکان مطلوب امام و رهبری را فراهم ساخت؟
وی اضافه کرد: کلاس های درس خارج با حضور تعداد زیادی از طلاب تشکیل می‌شود و این تراکم افراد، کیفیت درس را پایین می‌آورد و فرصت سؤال، جواب و حل مشکلات درسی را از طلاب متعهد سلب می کند و گاه کلاس درس به صورت یک نوار زنده خواهد شد.
وی نیز روش‌های ارزیابی کنونی درس‌های خارج را در شأن و جایگاه علمی طلاب ندانست و بیان داشت: امتحانات شفاهی در حوزه علمیه خراسان کاملا سلیقه ای و با توجه به افراد شرکت کننده در آزمون متفاوت است و عده‌ای از استادان با روحیه سخت‌گیرانه و برخی دیگر بر خلاف آن عمل می‌کنند.
حجت الاسلام سابقی افزود: امتحانات کتبی نیز بر اساس چند سؤال حافظه محور و به صورت استفاده از جزوه، به هیچ وجه نمی تواند عمق علمی و قوه استدلالی طلاب را نمایان سازد و بهتر است ارزیابی دوره درس خارج از طریق ارائه مقالات علمی توسط طلاب پیرامون موضوعات مطرح شده در طول سال و با کلاس های خاصی صورت گیرد.
وی با بیان اینکه استاد در حوزه‌های علمیه به عنوان رکن سوم تحصیلات حوزوی در کنار متون درسی و طلاب حاضر در جلسه درس از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، گفت: متأسفانه شاهد هستیم که در حوزه علمیه خراسان، بسیاری از فضلا بعد از مدتی دوام نیاورده و به مراکز علمی دیگر هجرت می‌کنند و کاملا مشهود است که در فضای حوزه علمیه مشهد در رشته‌هایی غیر از ادبیات و فقه و اصول، با کمبود و فقدان جدی نیروی انسانی و تخصصی و کار آمد روبه‌رو است.
حجت الاسلام سابقی در خصوص علت مشکلات یادشده عنوان داشت: عدم برخورد شایسته و تکریم آمیز با استادان و فضلا از سوی مدیران و مسؤولان حوزه به گونه ای است که رفتارها متناسب با شأن و جایگاه استاد نیست و علت دیگر اینکه مزایا و امکانات که توسط حوزه علمیه مشهد در اختیار استادان و فضلا قرار می گیرد نسبت به بسیاری از مراکز مشابه اندک و همان‌ها با کیفیت نا‌مطلوب و گاه با منت ارائه می‌شود و روشن است که استاد بدون فراغت از مسائل و دغدغه‌های مالی و اقتصادی نمی‌تواند با فرصت بسیار به مباحث آموزشی پژوهشی بپردازد و در دراز مدت این امر منجر به افت علمی آموزشی مدارس می شود، البته ارائه به موقع و صحیح مزایا از سوی مسؤولان هیچ منافاتی با خلوص استاد و طلبه در انجام وظایف طلبگی خویش ندارد.
وی ادامه داد: این مشکلات در حالی است که گاه دیده می شود بودجه‌هایی به مراتب بیشتر در امور غیر ضروری یا کم اهمیت‌تر هزینه می شود و اشتغالات متعدد و مسؤولیت های متفاوت و دور بودن برخی از برنامه ریزان و تصمیم سازان از متن حوزه، با وجود دلسوزی و نیز عدم تغییر مسؤولان تصمیم گیرنده که باعث رکود و یکنواختی در فضای تصمیم‌گیری شده است، تصمیم سازی‌های کند و دیرهنگام و غیر منسجم از مشکلاتی است که نیاز به تحول در برنامه ریزان را جدی کرده است./968/پ202/س
ارسال نظرات