تدریس سبب باقی ماندن مطالب در ذهن می‌شود
به گزارش خبرگزاری رسا، کتاب«نسیم هدایت، رهنمودهای بزرگان به طلاب جوان» تدوین شده از سوی علی وافی، دربردارنده چهل پرسش و پاسخ درباره آداب و رموز طلبگی و صد‌ها نکته آموزنده درباره شیوه طلبگی است.
با توجه به اهمیت طرح این مباحث برای طلاب به ویژه طلاب جوان و تازه‌وارد به حوزه‌های علمیه، خبرگزاری رسا اقدام به انتشار بخشی از محتوای این کتاب کرده است.
در بخشی از این کتاب، آیت‌الله جعفر سبحانی تبریزی به این پرسش که« برای این‌که مطالب و درسهای خوانده شده، بیشتر در حافظه بماند و فراموش نشود، چه راه عملی پیشنهاد می‌فرمایید؟» این‌گونه پاسخ داده است:
راه عملی همان است که در کتاب‌های آداب المتعلمین، برای ما گفته‌اند: الدرس حرف و التکرار الف. بعضی از علوم اصلا فرارند. آن قدر انسان باید تکرار کند که در ذهنش بماند. مثلا اگر کسی در بچگی ریاضیات را خوب بخواند، ریاضی‌دان می‌شود اما اگر بخواهد در پیری ریاضیات بخواند و نتیجه خوب هم بگیرد خیلی مشکل است، چون مطلب فرار است. دروس حوزوی نیز از این قبیل است. اگر در دوران جوانی، خوب بخواند، در ذهنش می‌ماند.
برای این‌که درس‌ها در ذهن بمانند، اولا باید خوب مطالعه کنند، تکرار کنند و مباحثه کنند. یک راه دیگر هم که الان در حوزه به خاطر انتصابی بودن استاد کم شده، تدریس در ضمن تحصیل است. اگر افراد در ضمن تحصیل، پایه‌های پایین را تدریس کنند، مطالب بیشتر در ذهنشان می‌ماند.
سابقا تدریس ضمن تحصیل در حوزه مرسوم بود که این خود یکی از رمزهای موفقیت طلاب به شمار می‌رفت. اما حالا خیلی مقید نیستند. طلبه‌ای که از اول تحصیل تا الآن که درس خارج می‌خواند، یک برگ هم تدریس نکرده است قهرا درسهای قبلی، کمتر در ذهنش می‌ماند و از کارایی دانسته‌هایش می‌کاهد. پس باید ضمن تحصیل، پایه‌های پایین‌تر را تدریس کند. حتی اگر ناچار شود خودش شاگرد پیدا کند و افتخاری، تدریس کند.
نکته مهم دیگر نوشتن است. « العلم صید و الکتابة قید ». علم در حقیقت، یک صید و شکاری است که اگر آن را به قید و زنجیر نبندند، فرار می‌کند و چیزی که آن را حفظ می‌کند، یادداشت کردن و نوشتن است. درس‌ها را باید خلاصه، زیبا و با دقت نوشت. البته نه در جلسه درس، بلکه باید پس از پایان درس، به این کار اقدام کرد.
یکی از علل کندی ذهن، این است که در جلسه و هنگام گفتن درس، یادداشت برداری کند. به نظر من، چنین کسانی معمولا از درس چیزی نمی‌فهمند، یک شبهی در ذهنشان می‌ماند و بعد هم که نگاه می‌کنند، چیزی از آن نمی‌فهمند.
برای یادگیری بهتر درس و فراموش نشدن آن، باید موقع درس آرام بنشینند، به گفته‌های استاد، با دقت گوش دهند و مطالب را خوب به حافظه بسپارند. سپس وقتی به حجره یا خانه آمدند، بعد از مطالعه آن را در دفتری با خط خوش، بنویسند.
شایان ذکر است، علاقه‌مندان به تهیه این کتاب می‌توانند به انتشارات شفق به نشانی قم ـ خیابان شهدا ـ کوچه 22 مراجعه کنند یا با شماره 7741028 پیش شماره 0251 تماس بگیرند./997/پ202/پ