ابن تیمیه؛ نخستین مدعی حرمت ساخت مقبره برای افراد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام والمسلمین محمد هادی یوسفی غروی، استاد و پژوهشگر تاریخ اسلام ظهر امروز در نشست علمی پاسخ به شبهات پیرامون واقعه عاشورا که در پژوهشکده باقرالعلوم قم برگزار شد به بررسی شبهات وارده از سوی برخی از افراد و مخالفان مبنی به بالا و برتر شمردن مقام امام حسین(ع) نسبت به دیگر ائمه(ع) از سوی شیعیان پرداخت و گفت: این یک شبهه شناخت شده‌ و مورد تأکید مخالفان است.

وی ادامه داد: گاهی یک موضوع به صورت سؤال و گاهی به صورت شبهه مطرح می‌شود، فرق سؤال با شبهه این است که فرد س‍ؤال کننده منتظر جواب است ولی فردی که شبهه‌ای را بیان می‌کند فکر می‌کند برای این شبهه هیچ جوابی وجود نداشته و افراد نمی‌توانند پاسخ قانع کننده به آن بدهند.

استاد حوزه و دانشگاه با بیان این‌که در مسأله تفضیل اهل‌بیت(ع) نسبت به انبیا حتی اولوالعزم به جز نبی‌اکرم(ص) اقوال متفاوتی وجود دارد، اظهار داشت: مشهور علمای شیعه با استناد بر اخبار وارده از سوی اهل‌بیت(ع) بیان کردند که ائمه(ع) نسبت به انبیا حتی اولوالعزم به جز پیامبر(ص) افضل هستند، البته در کنار این مشهور غیر مشهوری نیز وجود دارد که به سبب وجود اخبار متفاوت در این مسأله متوقف شدند.

فضایل امام حسین ملازم با افضلیت ایشان نسبت به دیگر اهل‌بیت نیست

وی تأکید کرد: باید توجه کرد که مخالفان بر چه اساس و دلیلی می‌گویند که شیعیان امام حسین(ع) را نسبت به دیگر ائمه(ع) و حتی پیامبر(ص) افضل می‌دانند، در این موضوع اشکال ملازمه‌ای وجود دارد و هر جای که اشکال بر مبنای ملازمه باشد باید نخست بحث ملازمه آن بیان شود و مخالفان باید این‌جا نیز نخست ادعا خود را ثابت کنند.

حجت‌الاسلام والمسلمین یوسفی غروی با تأکید بر این‌که بیان افضلیت امام حسین(ع) نسبت به دیگر اهل‌بیت(ع) اجتهاد خود مخالفان است نه گفته شیعیان، خاطرنشان کرد: ما این مقامات را ملازمه با افضلیت نمی‌دانیم و این اجتهادی است که مخالفان می‌کنند، ما این ویژگی‌ها را به تبع اخبار اهل‌بیت(ع) برای سیدالشهدا(ع) بیان می‌کنیم.

وی تصریح کرد: درست است که ما یک سری خصائص و ویژگی‌های را برای امام حسین(ع) قائل هستیم ولی هیچ کجا بیان نشده که این خصائص ملازمه با افضلیت ایشان نسبت به دیگر اهل‌بیت(ع) دارد، حتی خود ائمه(ع) نیز بر افضلیت قائل نشدند.

استاد و پژوهشگر تاریخ اسلام با تأکید بر این‌که خطبه البیان و تطنجیه خطبه‌های مردودی هستند، یادآور شد: اگر افراد برخی از سخنان را از این خطبه‌ها بیان می‌کنند سخنانشان درست نیست، چرا که این خطبه‌ها از قرن هفتم ظهور پیدا کرده و هیچ سندی نیز ندارند.

بیان مظلومیت اهل‌بیت نباید سبب از بین رفتن موقعیت اجتماعی این بزرگواران شود

وی تصریح کرد: برخی از مطالب به قدری شهرت دارند که وقتی ما به منابع مراجعه می‌کنیم انتظار داریم که در منابع نیز این‌گونه شهرت داشته باشند در حالی که این‌گونه نیست، برای مثال یکی از مسائلی که شهرت فراوان میان افراد دارد این است که می‌گویند معاویه در شام شایع کرده بود که حضرت علی(ع) نماز نمی‌خواندند در حالی که این مطلب جز در یک کتاب بیشتر بیان نشده است.

این استاد حوزه و دانشگاه با بیان این‌که ما نباید در بیان مسائل و مظلومیت اهل‌بیت(ع) موقعیت اجتماعی این بزرگواران را فراموش کنیم، گفت: متأسفانه در برخی مواقع ما وقتی به یاد مظلومیت اهل‌بیت(ع) می‌افتیم موقعیت اجتماعی این بزرگواران را فراموش می‌کنیم و به گونه‌ای مظلومیت‌ ائمه(ع) را بیان می‌کنیم که به ذهن مخاطب می‌آید این بزرگواران موقعیت اجتماعی نداشتند.

حجت‌الاسلام والمسلمین یوسفی غروی در بخش دیگری از سخنان خود در پاسخ به شبهه وهابیت نسبت به ساخت قبه و قبور برای اهل‌بیت(ع)، علما و بزرگان دین، خاطرنشان کرد: نخستین جوابی که می‌توان به این شبهه داد این است که اکثر قریب به اتفاق اهل‌سنت قائل به این حرف نیستند و هیچ شبهه‌ای بر ساخت قبه بر این بزرگواران وجود ندارد.

چرا وهابی‌ها مقبره احمد بن حنبل را بدعت نمی‌دانند؟

وی ادامه داد: حتی احمد بن حنبل رییس مذهب حنبلی که عربستان سعودی نیز این مذهب را به رسمیت می‌شناسد از گذشته تاکنون نیز قبر و مقبره دارد، البته به گفته برخی از افراد مقبره فعلی حنبل مشکوک است و این قبر در داخل یک بازارچه به صورت نمادین ساخته شده است و وهابی‌ها هنوز دستشان به قبر امامشان حنبل نرسیده تا آن را نیز به عنوان بدعت در دین ویران کنند.

استاد حوزه با بیان این‌که وهابی‌ها احمد بن حنبل را امام خود دانسته و ابا دارند که محمد بن عبدالوهاب را به عنوان رییس مذهب و امام خود معرفی کنند، گفت: در کتب تراجم اهل‌سنت که زندگی احمد حنبل در آن تشریح شده است آمده که علمای پس از حنبل نیز به کثرت به زیارت حنبل می‌رفتند.

وی با اشاره به مصادف شدن دعوت احمد بن حنبل از سوی جعفر عباسی و ویران کردن قبر سیدالشهدا(ع) از سوی این حاکم، یادآور شد: جعفر عباسی پیرو احمد بن حنبل بوده است و به نظر می‌رسد که احمد حنبل برای جلوگیری از موج زیارت امام حسین(ع) از سوی شیعیان به متوکل پیشنهاد داد که قبر سیدالشهدا(ع) را ویران کند.

ابن تیمیه نخستین فردی بود که مدعی حرمت ساخت مقبره برای افراد شد

حجت‌الاسلام والمسلمین غروی با اشاره به این‌که به قرائن قوی شروع مسأله اظهار کراهت از قبور به احمد حنبل بر می‌گردد، گفت: یکی از مشکلات ما با اهل‌سنت درباره خود سنت است، یعنی اهل‌سنت گاهی به قدری به سنت اهمیت‌ می‌دهند که فرق سنت و وجوب از بین می‌رود، یعنی گاهی مستحب را با واجب و کراهت را با حرام در هم می‌آموزند، علما نیز برای عوام تشریح نمی‌کنند که میان سنت و وجوب، کراهت و حرمت فرق است.

وی در پایان سخنان خود بیان داشت: حتی زمانی که بنی عباس به خلافت رسیدند برای جد خود عباس در قبرستان بقیع مقبره درست کردند، این در حالی بود که هیچ یک از علمای اهل‌سنت نسبت به این موضوع اعتراض نکردند، هارون رشید نیز وقتی فوت کرد مأمون پسرش برای او قبه‌ای ساخت و احدی از علما اهل‌سنت هیچ ادعا و اعتراضی نکردند، نخستین کسی که نسبت به این موضوع اعتراض کرد ابن تیمیه و دویست سال پیش محمد بن عبدالوهاب بودند./993/پ201/ن