گفتمان سازی نمی تواند مجرد از واقعیت های سیاسی و اجتماعی کشور باشد

 به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حسین فدایی، دبیرکل جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی در دومین اردوی آموزش عمومی مدیران فرهنگی  در دانشکده افسری فرهنگی علی بن موسی الرضا(ع)، با اشاره به موضوع گفتمان انقلاب اسلامی افزود: برخی مفاهیم که در کشور ما به ویژه بعد از انقلاب وارد ادبیات سیاسی شد، به علت این که مرجع و مرکز علمی برای استاندارد کردن این ها وجود ندارد از آن ها برداشت های متفاوتی می‌شود از جمله این مفاهیم بحث گفتمان است.

وی افزود: برخی تصورشان از گفتمان این است که گفت و گو کنیم یعنی آن را مترادف با گفت و گو می دانند و بعضی آن را پارادایم تعریف می کنند، ولی وقتی در سلسله مباحث معرفتی، دسته ای از معارف هستند که به هستی شناسی و چیستی می‌پردازند و ما آن را جزء نظری تعریف می‌کنیم و بعضی از مفاهیم ناظر به مسائل سیاسی و مصداقی است، و بین آن چه در حوزه سیاسی اتفاق می‌افتد و آن چه در اجرا و عمل و مسایل سیاسی است، گپی وجود دارد که مباحث گفتمان است.

فدایی خاطرنشان کرد: بحث گفتمان از جهت دیگر به منزله مطالبات حق است، گفتمان هم حق، هم باطل و هم جهت و طبقه بندی دارد و می‌تواند در حوزه اهداف و برنامه‌ریزی مطرح شود، مطالبات حق آن دسته از مطالبات تجمیع شده اجتماعی متناسب با مبانی اعتقادات ما است.

وی ادامه داد: وقتی رهبر معظم انقلاب می فرمایند که باید نهضت نرم‌افزاری راه بیاندازیم و یا سال را به اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی نام گذاری می کنند یعنی نیاز کشور ما همین است.

فدایی با اشاره به این که گفتمان سازی نمی تواند مجرد از واقعیت های سیاسی و اجتماعی کشور باشد، افزود: متولی و مرجع گفتمان سازی در همه دستگاه های سیاسی و اجتماعی که در رأس است و این کار را در کشور ما انجام می‌دهد، رهبر معظم انقلاب است و ما و مراکز علمی نمی توانیم گفتمان سازی کنیم، جلوی عقل شان را نمی گیریم، آن ها هم حق فکر و تجزیه و تحلیل و ارایه پیشنهاد را دارند ولی متولی اصلی گفتمان سازی و رأس عرصه سیاسی و اجتماعی فرهنگی کشور، ولى فقیه زمان؛ رهبر معظم انقلاب است.

دبیرکل جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی خاطرنشان کرد: کار  استاد دانشگاه باید تبیین، تحلیل و تبلیغ گفتمان باشد و این گفتمان را به صورت یک تفکر  در جامعه حاکم کنیم یعنی اراده عمومی و فضای عمومی بر اساس آن گفتمان شکل بگیرد و حاکم شود و اگر شخص و یا جریان علمی،سیاسی، فرهنگی و یا شخصی در قالب برجسته و وارسته هم عرض گفتمان انقلاب رهبری تلاش کند گفتمان سازی کند، مشکل ایجاد می‌کند و ما باید وحدت کلمه و گفتمان واحد داشته باشیم.

وی با اشاره به این که ظرفیت ما باید در راستای گفتمانی که رهبر معظم انقلاب طراحی کرده شکل بگیرد، افزود: در طول تاریخ انقلاب اسلامی، خرده گفتمان ها و ضد گفتمان هایی داشتیم و هنوز هم وجود دارد که تلاش کردند اصل گفتمان انقلاب اسلامی را به چالش بکشند و یا ریل گذاری انقلاب اسلامی را از مسیر خود خارج کنند و ریل گذاری جدیدی داشته باشند.

دل و جوهر گفتمان انقلاب اسلامی ولایت فقیه است

وی با اشاره به این که گفتمان یک هسته مرکزی و دل و جوهر دارد که دال و جوهر گفتمان انقلاب اسلامی ولایت فقیه است، خاطرنشان کرد: اندیشه و فکر امام به این گفتمان پر و بال می‌دهد و تبیین می‌کند، بر اساس اعتقاد ما شیعیان و کسانی که مشی و مرام امام را پذیرفتن، دین اسلام و تشیع جامعیت دارد و نقصی در این نیست و دین پاسخگوی نیاز فرد و جامعه در دنیا و آخرت بوده و فلاح و رستگاری فرد و جامعه را تضمین می‌کند.

فدایی با اشاره به این که نخستین خرده گفتمانی که خواست خود را به گفتمان انقلاب اسلامی تحمیل کند گفتمان جدایی دین از سیاست است، اظهار کرد: متولی این اندیشه که از درون انقلاب اسلامی و خانواده انقلاب اسلامی آمد و چالش ایجاد کرد، مهندس بازرگان و نهضت آزادی بود، بازرگان نماز شب می خواند اما فکر و اندیشه‌اش این بود که دین از سیاست جداست و حوزه دین و سیاست دین فردی است و در مسائل سیاسی و اجتماعی خودمان عقل داریم و می توانیم برنامه‌ریزی و تدبیر کنیم، اگر کسی به این موضوع ملتزم باشد و بفهمد، می بیند که ضروری دین را منکر شده و دین را ناقص می‌کند.

وی افزود:  این گفتمان در عرصه سیاست و برنامه‌ریزی کشور ظهور و بروز دارد، کسی که اعتقاد دارد دین از سیاست جداست، وقتی در حوزه بین‌المللی برنامه‌ریزی می‌کند کاری ندارد ولی فقیه چه می‌گوید و  یادر مسائل حکومتی برنامه‌ریزی باید مبتنی بر فقه جامع شیعه صورت گیرد و حکومتی مثل حکومت الان ترکیه می‌شود که حکومت مسلمانان است نه حکومت اسلامی، مسلمانان حکومت می‌کنند و حاکمان مسلمان هستند.

دبیرکل جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی اظهار کرد: با اشغال لانه جاسوسی توسط دانشجویان و استعفای بازرگان این خرده گفتمان نتوانست خود را تحمیل کند ولی ریشه‌های آن هنوز کنده نشده‌اند و سابقه 300، 400 ساله در عرصه سیاسی و اجتماعی جوامع دارد و بر اساسا فکر لیبرال و نسبیت لیبرالی نظام آموزشی جهان شکل گرفته، تمام مراکز علمی مبتنی بر این فکر است و تمام اساتید این طور فکر می‌کنند و اگر علقه های دینی، فرهنگی، اجتماعی، خانوادگی و آموزشی که مبتنی بر جامعه داریم، نباشد نظام آموزشی خود ما هم متأثر از اندیشه لیبرالیست است یعنی وقتی یک کودک شش ساله را به کارخانه انسان سازی می فرستیم بعد از 12، 14، 18 سال به صورت اتوماتیک خروجی اش یک آدم لیبرال است و آن چیزی که باعث شده غلبه جدی نداشته باشد لقمه خانواده و فرهنگ غنی شیعه در جامعه و معارفی است که از رسانه‌ها پخش می‌شود، نظام آموزشی ما هنوز اصلاح نشده و خیلی کسری دارد.

مهمترین چالش فرهنگی،آموزشی و سیاسی انقلاب تفکر جدایی دین از سیاست است

وی ابراز کرد: مهم ترین چالش فرهنگی،آموزشی، سیاسی انقلاب همین فکر جدایی دین از سیاست است که رهبر معظم انقلاب فرمودند ما هیأت سکولار نمی خواهیم.

فدایی با اشاره به این که بعد از بازرگان، بنی صدر روی کار آمد، بیان کرد: بنی‌صدر از لحاظ ماهیت فکری تفاوتی با بازرگان ندارد و بعد از روی کار آمدن چالش هایی را که بازرگان درست کرده بود با سرعت بیشتری دنبال کرد، این فکر و اندیشه امام خمینی(ره)، فکر ولایت فقیه، فکر  حکومت دینی در آمد و گفت که من نه گفتمان شرق و نه گفتمان غرب را می خواهم؛ گفتمان حاکم بر شرق، سوسیالیستی بود و جهان بینی این گفتمان ماتریالیستی یعنی لاییک بود، این فکر و اندیشه گفت ما این گفتمان و نظام سیاسی متاثر از آن را نمی‌خواهیم.

وی افزود: ما نه جهان بینی شرق و نه گفتمان شرق و نه نظام سیاسی و اجتماعی متأثر از آن و نه نظام آموزشی و تربیتی و نه انسان ساخته شده آن دستگاه را نمی‌خواهیم، ما جمهوری اسلامی می‌خواهیم، انسان هایی که بر اساس اسلامیت و گفتمان اسلامی شکل گرفته‌اند را می‌خواهیم.

برخی خرده گفتمان های مخالف انقلاب

فدایی با بیان این که طبعاًخرده گفتمان ها در مقابل این فکر موضع گیری می‌کنند، بیان کرد: چون این فکر می‌گوید که شما را نمی‌خواهیم یعنی ما نظم حاکم بر جهان را بر اساس اندیشه شرقی و غربی را می‌خواهیم برهم زنیم و مدعی هستیم که دنیا باید بر اساس نظامی شکل گیرد که ما تعریف می‌کنیم و ادعا داریم که شما دستگاه فکری ساختید و حاکم کردید ولی دستگاه فکری ما تولید الهی است و خدا و اسلام برای همه است و اسلام مرز جنون نمی شناسد.

وی افزود: از این رو وقتی بنی‌صدر رییس‌جمهور می‌شود، کسانی که اندیشه شرقی  و اندیشه غربی داشتند و مقابل جمهوری اسلامی بودند، دور بنی‌صدر جمع شدند و سازمان مجاهدین خلق که ضد بنی‌صدر بودند ولی به خاطر مخالفت با امام(ره) و انقلاب و اندیشه ناب اسلام با بنی‌صدر همراه می‌شوند و هم‌چنین جریان غرب که دل خوشی از بنی‌صدر نداشتند به همین دلیل با بنی‌صدر همراه می‌شود.

فدایی با اشاره به این که اتحادیه‌ای از عناصر ضد انقلاب و مسأله دار دور بنی‌صدر جمع می‌شوند، گفت: وقتی این دو اندیشه و دو فکر و دو خرده گفتمان در جامعه ظهور و بروز کرد مردم فهمیدند که این جریان، سازشکار است و روحیه انقلابی ندارند و با مشکلاتی که به وجود آوردند فضای انقلابی بسیج شد و در دولت نخست‌وزیری میرحسین موسوی تجلی شد و خرده گفتمانی شکل گرفت و انتظار این بود که موسوی همان گفتمان انقلاب اسلامی را پیش ببرد ولی نتوانست و این کار را نکرد بلکه یک فکر و خرده گفتمان اقتصاد بسته دولتی را  تحت عنوان استضعاف گرایی و حمایت از مستضعفین و محرومین شکل داد.

وی افزود: تا اینجا اگر به کسی می گفتند چپ است، منظور این بود طرف مارکسیست است و اگر می گفتند طرف راست است یعنی خارج از گفتمان انقلابی است و این چپ و راست که ادبیات متعارف در دنیا بود یعنی ادامه قطب حاکم در جهان که شرق و غرب است، بود. ولی یک خرده گفتمان آمد و گفت روحانیون و علمایی که شاگرد امام و با امام بودند و انقلاب و مبارزه کردند دو جناح هستند؛ یک جناح طرفدار سرمایه‌داری و یگ جناح طرفدار محرومین و مستضعفین است، یعنی آمد درون خانواده انقلاب را تقسیم‌بندی و جناح بندی کرد، تاکنون چپ و راست بیرون از گفتمان بود ولی الان درون نیروهای انقلاب را تئوریزه کرد که متولی آن بهزاد نبوی بود.

فدایی با اشاره به این که ما یک خاکریز زده بودیم و می گفتیم این طرف انقلاب و آن طرف انقلاب ولی از دشمنان کسی آمد و داخل خاکریز انقلاب و خط زده و تقسیم بندی کرد، اظهار کرد: ساحت این تقسیم‌بندی را تا حوزه فقه و مراجع پیش کشیدند و به مراجع طرفدار مستضعفین و مراجع طرفدار سرمایه‌داری و فقه طرفدار سرمایه‌داری و فقه طرفدار مستضعفین تقسیم‌بندی کردند که شاخص این تقسیم بر مبنای مسائل اقتصادی است، یک لایحه‌ای بود مبنی بر این که زمین های بزرگ را خرد کرده و به مردم و کسانی که کشاورزی می‌کنند بدهیم، کسی که طرفدار این بود طرفدار مستضعفین و کسی که مخالف این بود طرفدار سرمایه‌دار بود و گفتند که جامعه مدرسین حوزه علمیه قم مصداق طرفدار سرمایه‌دارها است. و جامعه روحانیت مبارز تهران طرفدار مستضعفین است و اسم این تقسیم‌بندی را چپ و راست گذاشتند و چپ و راست مذهبی از این جا تئوریزه شد.

وی با اشاره به این که رضا نبوی که در دولت موسوی حضور داشت در ابتدا مخالف او و نخست‌وزیری او بود، گفت: با این وجود با هم عجین شدند و این دو خره گفتمان روی هم افتاده و هم افزایی کردند و این که چرا فکر های متضاد و مختلف در مرور زمان و آرام آرام نسبت به گفتمان انقلاب اسلامی جبهه واحد را تشکیل می‌دهند قابل توجه است.

دبیرکل جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی افزود: گروهی به نام الله‌اکبر قبل از انقلاب بود که سید مهدی هاشمی آدم اصلی آن بود و فکرهایی منحرف داشتند و عملی کردند برای نمونه، آیت‌الله شمس آبادی را به شهادت رساندند. بعد از انقلاب هم بخاطر نزدیکی که با منتظری داشتند توانستند نفوذ کنند و سید مهدی هاشمی مسؤول آزادی بخش سپاه شد و در اصفهان وقتی می خواستند سپاه را شکل دهند مانع خود را بچه‌های کمیته انقلاب اسلامی از جمله مهندس بحری نیا می دانستند که به شهادت رساندند.

وی با اشاره به این‌که گروه الله‌اکبر می‌خواستند منتظری قایم مقام رهبری شود، خاطرنشان کرد: این به این دلیل بود که خودشان به جایی برسند به خاطر منتظری نبود چون افراد دیگری هم بودند که فکرشان این بود ولی با این ها نبودند، وقتی اسم امام برده می‌شد مردم صلوات می فرستادند ولی این گروه وقتی اسم منتظری می‌آمد سه صلوات می‌فرستادند و برنامه‌ریزی کرده بودند که در محافل و مساجد مختلف هر عالم باتقوا و وارسته ای که احتمال می‌دادند که مانع راهشان شود را تخریب شخصیت می کردند، مثلا شهید بهشتی وقتی وارد مسجد می‌شد، به او اهانت و توهین می‌کردند، حتی اگر می‌دیدند کسی احتمال دارد  بعد امام رهبر شود مثل آیت‌الله ربانی شیرازی را به شهادت می‌رساندند.

فدایی در ادامه افزود: وقتی اختلافات حزب جمهوری و بچه‌های حزب الله با جریان لیبرال و بنی صدر بالا گرفت و در جامعه یک عده طرفدار بنی‌صدر و یک عده طرفدار حزب جمهوری شدند، حزب لاییک و خانواده شریعتی و بعضی لیبرال ها جلسه‌ای گذاشته و سید احمد خمینی را دعوت کردن  که سید احمد گفت ما خط یک و نه خط دو، خط سومی را باید سامان دهیم، ایشان این حرف را زد ولی به سرعت از آن ها فاصله گرفت و در مقابل شان بود ولی این عنوان را از ایشان گرفتند و به خط سه معروف شدند.

وی در ادامه با اشاره به پیام امام خمینی(ره) به اولین جلسه خبرگان رهبری در سال 62، تصریح کرد: امام مسؤولان را به تقوا توصیه می‌کنند و داستان الله الله از بیوت را مطرح می‌کنند و حتی وقتی که مساله قایم مقامی منتظری را مطرح می‌کنند، امام به آیت‌الله گیلانی دستور می‌دهند که ایشان معرفی نشود، ولی به هرحال مطرح شد و این خرده گفتمان که جنبش با قدرتی بود و نفوذ داشت و یکه تازی کردند و آرام آرام این خرده گفتمان با خرده گفتمان های قبل موضع مشترکی نسبت به گفتمان آن مقطع انقلاب که جنگ جنگ تا پیروزی بود، پیدا کردند، زاویه گرفته و عرض اندام کردند بعضی با اصل مساله مخالف بودند و تحت عنوان جنگ جنگ تا یک پیروزی و جنگ جنگ تا دفع فتنه از عالم به جای جنگ جنگ تا پیروزی به صحنه آمدند.

فدایی خاطرنشان کرد: منتظری از سال 64 به بعد زاویه می‌گیرد و روز به روز زاویه‌گیری اش زیادتر می‌شود و آقای هاشمی به جمع بندی می‌رسد که باید جنگ را به پایان دهد و به بچه‌های سپاه گفت که ما به لحاظ اقتصادی نمی‌توانیم کشور را اداره کنیم و تنها کسانی که با جنگ موافق هستند شما هستید و اگر شما موافقت کنید امام به قطعنامه تن می‌دهد.

گفتمان حاکم جامعه باید گفتمان رهبری باشد

دبیرکل جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی در ادامه بیان کرد: وقتی رهبر می‌گوید «جنگ جنگ تا پیروزی» این مساله باید گفتمان حاکم تبدیل شود، هر کسی این گفتمان را بتراشد و آسیب بزند مشکل درست می‌کند، گفتمان حاکم باید گفتمان رهبری باشد و اگر در کنار و عرض آن گفتمان سازی شود مشکل پیش می‌آید.

فدایی در ادامه با اشاره به این‌که جامعه به سمتی می رود که از اصل اصولی خود فاصله می‌گیرد، خاطرنشان کرد: این که رهبر معظم انقلاب در اواخر دوره آقای احمدی نژاد، بحث شعب ابی طالب را مطرح کرده و فرمودند ما در شرایط شعب ابی طالب نیستیم و در شرایط بدر و خیبریم، برای این بود که یک عده کارشناسان اقتصادی به این جمع بندی رسیدند که ما نمی‌توانیم با این وضعیت ادامه دهیم و باید با آمریکا بسازیم تا تحریم ها برداشته شود که مقام معظم رهبری ایم تعبیر زیبا را به کار می‌برند.

وی افزود: آن ها هم گفتند که ما باید جام زهر را بنوشیم تا اصل انقلاب از دست نرود، نمی گوید ضد انقلاب هستم و با اصل گفتمان مساله دارم، می‌گوید من برای این‌که انقلاب استمرار داشته باشد و در مذیقه و مشکل هستیم برویم با آمریکا بسازیم و جام زهر را بنوشیم.

فدایی با اشاره به گفتمان قدرت طلبی که در آغاز دهه شصت تا سال شصت و پنج مطرح شد، بیان کرد: این فکر و اندیشه تحت این عنوان که علما پیر شدند و نمی‌توانند ادامه دهند و ما باید یک عده روحانیون جوان روی کار بیاوریم و بحث انشعاب مجمع روحانیون مبارز تهران از جامعه روحانیت مطرح شد.

دبیرکل جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی یادآور شد: نعمت امام از ما سلب شد و ایشان رحلت کردند و این ماجراها را امام در حکم عزل منتظری در 68/1/6 حل کرده و از دنیا رفتند.

وی در ادامه گفت: بعد از آن خرده گفتمانی تحت عنوان توسعه اقتصادی در دوره هاشمی آمد و قریب به اکثریت کسانی که دز دوره موسوی جزء کارشناسان و نظریه پردازان دولت بودند و دنبال اقتصاد بسته و دولتی بودند، کارشناس دولت هاشمی قرار گرفتند و طرفدار اقتصاد آزاد و سرمایه‌داری بودند.

در توسعه اقتصادی، محور این است که سرمایه دارها چطور داراتر شوند

فدایی در ادامه با اشاره به این‌که هر گفتمانی که صحنه می‌آید یک سؤالاتی درست می‌کند و یک سؤالاتی را از جامعه حذف می‌کند، خاطرنشان کرد: در گفتمان توسعه اقتصادی سؤال این نیست که با محرومین چه کاری کنیم و سؤال نمی‌شود که عدالت چیست، سوال این است که چطور سرمایه‌دارها سرمایه‌دارتر شوند و این الزامات این گفتمان است.

وی افزود: ظهور و بروز این گفتمان در سیاست خارجه، تنش زدایی است و در حوزه فرهنگی می‌گوید که ما با فرهنگ کاری نداریم، فرهنگ دست مردم است و به مردم واگذار کنید، در حوزه به کارگیری نیروی انسانی شاخص شان کارآمدی است و کاری به این ندارد که فرد چگونه می‌اندیشد و در حوزه اقتصادی با نظام سرمایه‌داری همراه است و می‌گوید سرمایه‌دارها باید سرمایه‌دارتر شوند و بنگاه اقتصادی بزرگ و شرکت‌های مادر تخصصی درست شود.

فدایی در ادامه اظهار کرد: احیای گفتمان انقلاب آغاز شده ولی پرچمدارش احمدی‌نژاد شد که در دوره اول و حتی تا نیمه دوم خوب خوب بود اما بعد دچار توهم شد و مشکل پیدا کرد، گفتمان عدالت خواهی و اصول گرایی شکل گرفت و این گفتمان با چالش مواجه شد و خواستند مکتب انسان کامل با تعریف خود را جایگزین کنند که به لطف خدا نشد.

وی افزود: بعد با گفتمان عدالت مواجه شدیم و ابتدا اعتدال شعار بود ولی تلاش می‌کنند که تبدیل به گفتمان شود، اگر تعریف روشنی از اعتدال بگویند می‌توانیم قضاوت کنیم که رهبری هم در زمان خاتمی خواستند اصلاحات را تعریف کنند و هم در این زمان خواستند که اعتدال را تعریف کنند، اگر اعتدال به معنی دوری از افراط و تفریط و پیاده کردن احکام نورانی قرآن باشد ما می‌پذیریم، ولی الان جریاناتی که در گذشته سازهای دیگری را کوک کردند تلاش می‌کنند که بتوانند چالش گفتمانی درست کنند.

فدایی با اشاره به این‌که در کش و قوس های گفتمانی همواره تلاش بودند که چالش های بیرون انقلاب را به درون انقلاب بکشانند و جامعه را دو قطبی کنند، بیان کرد: بهترین فرصت برای افراد فاسد و حقه باز  و نفوذی این است که مسؤولان درگیری داشته باشند تا آن ها رشد کنند.

وی یادآور شد: آن چه گفته شد از منظر سیاه نمایی نبود بلکه از منظر تبارشناسی گفتمانی بیان و مرور شد./802/پ202/ب5