مهم‌ترین روش در برابر مرتکبان معاصی احیای فریضه امر به معروف است
به گزارش خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام والمسلمین علی‌اکبر رشاد، مدیر حوزه علمیه امام رضا(ع) تهران صبح چهارشنبه 1 بهمن ماه در ادامه سلسله درس‌های اخلاقی پیرامون رذیله اخلاقی محو شدن در امور باطل «خوض فی الباطل» با اشاره به شیوه‌های دفع این رذیله اخلاقی، خطاب به طلاب اظهار داشت: در دفع و رفع این رذیله از شیوه‌های عمومی و اختصاصی می‌توان بهره جست که در راهکار عمومی انسان باید تفکر کند و به جای اشتغال به معصیت بهتر است به عبادت بپردازد، ارزش وقت خود را بداند، فرصت‌ها را مغتنم بشمارد و قول و فعل خود را سنجیده کند.
وی ادامه داد: قول و فعل، برایند وجود انسان و بیان گر شخصیت اوست. قول و فعل زیان‌بار نباید از ما سر زند و بایستی تلاش کنیم تا رذیلت‌ها را از خود دور کنیم.
رییس شورای مدیریتی حوزه‌های عملیه استان تهران با اشاره به راهکارهای عملی و اختصاصی دفع رذائل از وجود انسان گفت: کدورت قلب و قساوت، از عواقب خوض فی الباطل است. وقتی قلب قسی شد راه توبه بسته شده و پل میان انسان و خداوند خراب می‌شود از این رو توبه و انابه دشوار خواهد بود.
چرایی تأخیر در توبه
وی افزود: البته راه توبه برای انسان هیچ‌گاه بسته نیست، اما گاهی عملا به واسطه قساوت قلب، میل به توبه کاهش یافته و حتی قلب متوجه رذیلت و معصیت نیست و یا بد‌تر از آن، بسیاری مبتلایان به رذیلت هستند که تنها متوجه گناه و معاصی خود نیستند، بلکه اعمال خود را هم معصیت نمی‌انگارند.
هشدار به فخرفروشی برای گناه
حجت‌الاسلام والمسلمین رشاد، فخر فروختن به معصیت و رذیلت و سبک شمردن گناهان را بسیار خطرناک توصیف کرد و ادامه داد: خوض فی الباطل قلب را قسی کرده، گناه را زیبا جلوه می‌دهد و کدورت و قساوت قلب را نیز در نهایت صعوبت و سختی توبه و انابه را به همراه دارد، از این رو وجهه و چهره فرد خراب شده و قبح گناه برایش می‌ریزد.
این استاد حوزه، هتک حرمت حریم عفاف، از میان رفتن قبح معصیت، از بین رفتن امنیت اجتماعی، تکثر سیری‌ناپذیر کمی و تکاثر کیفی معاصی شوق به گناه را از جمله عواقب و پیامدهای «خوض فی الباطل» خواند و اظهار داشت: یکی از راه‌های دیگر درمان این رذیلت این است که انسان به عواقب و آثار مادی و معنوی بیندیشد و تفاوت مؤمن و منافق هم در همین نوع اندیشیدن است، چرا که منافق زبانش پشت ذهنش است و مؤمن زبانش پس ذهن و عقلش، یعنی اول می‌اندیشد و بعد سخن می‌گوید.
رییس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، امساک در رفتار و گفتار و صرف وقت را از دیگر طرق دفع رذائل عنوان کرد و افزود: امساک فی نفسه ارزش ذاتی دارد و در نظام اخلاقی دین هم از ارزش بالایی برخوردار است. یعنی اصل بر این است که انسان امساک نماید، سخن نگفته و سکوت کند و هر کاری را انجام ندهد تا دلیل و حجتی برای انجامش نداشته باشد.
وی در ادامه افزود: مسلمان برای هر حرکت و سکونش حجت داشته باشد، چون هیچ عملی از اعمال انسان بلامحاسبه نخواهد بود و خداوند متعال از انسان مواخذه می‌کند چرا این کار را کردی و چرا این کار را نکردی! حتی کار نکرده هم بازخواست دارد چون ترک برخی کار‌ها هم خودش فعل است و تابع اراده می‌باشد از این‌رو ترک و انجام ندادن کار هم فعل بوده و مترتب بر مبادی ارادی است. بنابراین اصل در تفکر اخلاقی و احیاناً فقهی ما این است که انسان امساک کند.
حجت الاسلام والمسلمین رشاد در ادامه، اشتغال به امور مهم و مفید را طریق دیگر خروج از رذیلت‌ها معرفی کرد و یادآور شد: طلاب باید برای تمام اوقات خود برنامه ریزی کنند، «فإذا فرغت فانصب» یعنی از هر کاری فارغ شدی بی‌فاصله به کار بعدی بپرداز و در فرهنگ ما اوقات فراغت وجود ندارد و فراغت محال است چرا که بشر تا وجود دارد و زنده است وجودش منشأ اثر است خوب یا بد. حتی در زمان خواب و یا انجام ندادن حرکت، ذهن ما فعال است و فراغتی نداریم، پس باید توجه کنیم عمر و وقت خود را در اشتغال به کارهای مهم و مفید صرف نماییم.
فراغت برای انسان معنا ندارد
وی خطاب به طلاب حاضر در جلسه گفت: ما طلبه هستیم و باید درس بخوانیم، مهذب شویم، خودمان را آماده رسالت‌های عظیم کنیم و رهبری دینی، اخلاقی، روحی و معرفتی جامعه را به عهده بگیریم.
حجت‌الاسلام والمسلمین رشاد افزود: یک طلبه می‌تواند هدف‌گذاری کند تا با عنایت الهی خودش را برای رهبری جهانی و ایجاد یک تحول در مقیاس جهانی آماده کند و این امر به هیچ وجه بلند پروازی نیست.
تولیت حوزه علمیه امام رضا(ع) مهم‌ترین روش در برابر مرتکبان معاصی در جامعه را احیای فریضه امر به معروف و نهی از منکر خواند و خاطرنشان کرد: کسی که آمر به معروف و ناهی از منکر است همانند یک زنده در میان مردگان است و ترک کنندگان این فریضه الهی نیز همانند مردگان یک جامعه‌اند.
وی با تاکید بر لزوم توجه هرچه بیشتر طلاب بر انجام فریضه امر به معروف و نهی از منکر گفت: انتظار جامعه از طلاب بسیار بیشتر از سایر اقشار است. اگر طلبه شاهد گناهی بوده و امر به معروف و نهی از منکر نکند، طلبه نیست. باید مراحل این فریضه را به جای آوریم و اگر شرایط نبود لااقل تذکر دهیم، رو ترش کرده و یا حداقل خم به ابرو بیاوریم تا شخص، متوجه گناه خود شود.
حجت‌الاسلام والمسلمین رشاد در پایان با اشاره به رسالت خطیر طلاب حوزه‌های علمیه در احیا و برپایی فریضه الهی امر به معروف و نهی از منکر گفت: ما طلبه‌ها بین خانواده، اقوام، هم محلی‌ها و مردم جامعه خود وظیفه داریم تا فریضه امر به معروف و نهی از منکر را بجا آوریم. تذکر لسانی لازم است و اگر توانمان است عملا برخورد کنیم و اگر هم نیست باید جلسه گناه را ترک کنیم تا متاثر از معاصی نشویم./817/پ202/ب4