تفاوت‌های نشست مسکو با ژنو 1و2
به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا، پس از هفته‌ها بحث و رایزنی سرانجام نشست مسکو در موعد مقررشروع شد و نمایندگان دولت سوریه و مخالفان این کشور روز دوشنبه برای حضور در این نشست راهی روسیه شدند. هر چند پیش از این دو نشست درباره حل سیاسی بحران سوریه تشکیل شده بود اما نشست مسکو از جهات مختلف با نشست‌های قبلی ژنو 1 و 2 متفاوت است و با این مقایسه می‌توان بهتر به اهمیت و جایگاه نشست مسکو و آثار و نتایج احتمالی آن پی برد.
نخست اینکه نشست‌های ژنو 1 و2(و به خصوص نشست ژنو1) در زمانی برگزار شده بودند که وضعیت میدانی تا حدودی به نفع مخالفان بود، لذا مخالفان هنوز به طرح براندازی در سوریه امیدوار بودند و به همین علت به حل سیاسی بحران رغبت و علاقه نشان نمی‌دادند اما در حال حاضر برتری میدانی با دولت و ارتش سوریه است و اگر دولت سوریه با شرکت در نشست مسکو یا با اجرای طرح دیمیستورا در حلب موافقت کرده، به هیچ وجه به علت ضعف توان نظامی و عملیاتی این کشور نیست بلکه درست برعکس به این علت است که دولت سوریه از همان آغاز بحران با حل سیاسی بحران موافق بوده اما مخالفان مسلح تحت تأثیر و تحریک قدرت‌های غربی و عربی که به اجرای طرح براندازی در سوریه چشم دوخته بودند با حل سیاسی بحران مخالف بودند، همچنین در زمان برگزاری نشست‌های ژنو 1 و 2 هنوز خطر تکفیری‌ها برای دولت‌های عربی و غربی که از طرح براندازی در سوریه حمایت می‌کردند چندان آشکار نشده بود و این دولت‌ها با اعزام تکفیری‌ها به سوریه می‌خواستند هم از خطر حضور آنها در کشورهای خود رهایی یابند و هم اینکه هزینه نابودی آنها به دوش دولت و ارتش سوریه بیفتد اما نشست مسکو در شرایطی برگزار می‌شود که این خطر کاملاً برای این کشورها مشخص شده و حتی آنها ائتلافی تحت عنوان ائتلاف ضدداعش تشکیل داده‌اند.
به استثنای ترکیه که تاکنون از خطر داعش مصون مانده است بقیه اعضای ائتلاف موسوم به دوستان سوریه یا ائتلاف به اصطلاح ضدداعش به شدت از این گروه‌ها به خصوص از اعلام موجودیت داعش احساس خطر می‌کنند و این خطر برای برخی از کشورهای عربی از جمله عربستان به قدری جدی است که حاضر شده در خط مقدم داعش حاضر شود. آشکار شدن این خطرات در مواضع حامیان غربی و عربی مخالفان دولت سوریه نیز مؤثر بوده به گونه‌ای که برخی از آنها از جمله اغلب کشورهای غربی را بر آن داشته است با وجود رویارویی با روسیه در قضایای بحران اوکراین مخالفت صریحی با نشست مسکو نداشته باشند و بر اساس توافقنامه ژنو از آن استقبال کنند. این تغییر رویکرد نسبی برای برخی از کشورهای عربی از جمله عربستان نیز صادق است و اگر عربستان مخالف سرسخت نشست‌های ژنو 1 و2 بود و در آن مقطع بر تسلیح مخالفان اصرار می‌کرد اما اکنون از حل سیاسی بحران بر اساس تفاهم ژنو 1 حمایت می‌کند.
در حال حاضر ترکیه تنها کشوری است که به صراحت با نشست مسکو مخالفت کرده و به تبع آن هواداران ترکیه در ائتلاف ملی مخالفان از جمله خالد خوجه رئیس جدید این ائتلاف نیز از حضور در نشست مسکو خودداری کردند اما برخی دیگر از اعضای این ائتلاف که از سوی کشورهای غربی و عربستان حمایت می‌شوند به صورت انفرادی در نشست مسکو شرکت کرده‌اند. بر این اساس سومین تفاوت نشست مسکو و نشست‌های قبلی ژنو را می‌توان در این موضوع جست‌وجو کرد که مخالفان سوریه از موضع فردی و شخصیت حقیقی‌شان در این نشست شرکت کرده‌اند نه اینکه از طرف یک حزب و ائتلاف حضور داشته باشند و مواضع آن را بیان کنند. گذشته از اینها هر چند مخالفان با برگزاری نشست قاهره کوشیدند اختلافات داخلی خود را حل کنند و به یک توافق کلی و وحدت نظر دست یابند اما این هدف محقق نشد و در واقع شکاف‌ها و اختلاف‌نظرهای جدیدی که بین حامیان افراد و گروه‌های ضدسوری بروز کرده، بر مواضع مخالفان نیز سایه افکنده است.
با در نظر گرفتن این متغیرها هر چند نمی‌توان با قطعیت درباره نتایج نشست مسکو سخن گفت اما به طور نسبی هم دیدگاه‌های مخالفان و دولت و هم در داخل مخالفان و حامیان خارجی آنها زمینه‌های اشتراک تا حدودی افزایش یافته است که این امکان موفقیت نشست مسکو را تا حدودی افزایش داده است. حل بحران سوریه علاوه بر اینکه از ادامه خرابی‌ها و تشدید وخامت انسانی در سوریه جلوگیری می‌کند، زمینه را برای کسب موفقیت‌های بیشتر در عرصه مبارزه با داعش نیز فراهم می‌کند زیرا همچنانکه خود مسئولان امریکایی نیز به تازگی اذعان کرده‌اند ائتلاف ضدداعش تاکنون موفق عمل نکرده که یکی از دلایل اصلی آن استفاده نکردن از پتانسیل‌های دولت سوریه در این زمینه بوده و از این جهت ایجاد گشایش در حل سیاسی بحران سوریه زمینه را برای استفاده از توانمندی‌های سوریه در مقابله با داعش نیز فراهم می‌کند./997/د101/ب6
منبع: روزنامه جوان