شرح حال زندگی آیت الله شبیری رنجانی
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، چهل و دومین شماره ماهنامه مهیار؛ ویژه اسفند 1393، به مدیر مسؤولی سعید روستا آزاد از سوی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم منتشر شد.
در این شماره از ماهنامه مهیار این مطالب را مطالعه میکنیم: سوگند تو، پناه گاه خطاکاران، آیا کف دست شما هم بیموست؟، نفت طلای ایران، روزهای گل درشت، خانواده امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف، کاریکلماتور، حکایت آن تیر بی‌نظیر، وقتی می‌بینم کسی یا چیزی سرجای خودش نیست رنج میبرم، سلام من به غنچه دم صبح دم به خنده باز شود، این خونه که جای زندگی نیس!، گل خونه، وقتی بابا کوچک بود، من باید این لباسها را بپوشم؟، چرا نمی‌توانم ازدواج کنم؟، تازه‌ها، آیین موتورسواری در شهری مثل تهران، حرف‌ها گنده در ادبیات، دستهای تو، دوستی از جنس مخالف، همین، سفارش‌های ناب، چرخ نامه، طنز آبادی‌ها، جدول، آیا در ازدواج زیبایی مهم است؟، کافه دیالوگ؛ آیت‌الله شبیری زنجانی کیست؟، حقایق زمین، آموزش درس زیرآبی، سگ‌ها که لباس می‌پوشند، نوبلی‌ها و کمیک.
در بخش «آیت‌الله شبیری زنجانی کیست؟» به شرح زندگی علمی و آثار ایشان پرداخته شده است؛ در این متن می‌خوانیم: «سید موسی شبیری زنجانی» سال 1306 شمسی در شهر قم به دنیا آمد. پدرش «آیت‌الله سید احمد حسینی زنجانی» از مدرسان عالی حوزه علمیه قم و امام جماعت حرم حضرت معصومه سلام الله علیها بود. او در سال‌های پایانی حیاتش، وقتی از انجام کار ناتوان شد، فرزندش «سید موسی» را به جانشینی خود برای امام جماعت انتخاب کرد.
مادرش نیز دختر «آیت‌الله سید حجت کوه‌کمری» از مراجع تقلید بود و آیت‌الله سید احمد زنجانی در حاشیه کتاب «سرگذشت یکساله» پس از اشاره به مدرسه «سید» زنجان آورده‌اند: «نگارنده، 25 سال در این مدرسه، تحصیل و تدریس کرده‌ام، بعد صیت (آوازه) فضیلت حاج شیخ عبدالکریم مرا به ارض اقدس قم کشید. روز دوم جمادی الثانی 1346 قمری، بار اقامت موقتی در این شهر گشودم. ضرورت مقتضی شد که در پناه حضرت معصومه سلام الله علیها باشیم. الحمدالله بی‌بی عالم ما را در پناه خود به عزت و آبرومندی نگه داشت؛ خصوصا دو ماه و اندی از تشرفم گذشته، خداوند عالم فرزندی به من مرحمت فرمود که عاجز از شکر نعمتش هستم. نام او را والده به مناسب این که اینجا خانه موسی بن جعفر علیهما السلام است، «موسی» انتخاب کرد. رجا دارم که آینده، وجودشان منشأ اثر مهم گردد!»
آیت‌الله شبیری زنجانی، دوران ابتدایی را در زادگاهش گذارند و به تحصیل دینی روی آورد. او مقدمات دینی را نزد استادان حوزه علمیه قم فرا گرفت. پدرش، یکی از استادان وی در فقه و اصول بود، وی دروس حوزوی را در سال 1320 شمسی در چهارده سالگی آغاز کرد و فراگیری کتب سطح را در چهار سال از آیات عظام: سید عبدالجواد عاملی (شرح لمعه)، بهاءالدینی (قوانین الاصول و رسائل شیخ مرتضی انصاری)، امام خمینی (بخشی از رسائل)، مرتضی حائری یزدی (اندکی از مکاسب و کفایه)؛ سید مرتضی علوی فریدنی (مطول)، سیدرضا صدر (خارج فقه و اصول، هفده سالگی)، سید محمد حجت کوه کمری (خارج فقه و اصول)، سید حسین بروجردی (خارج فقه و اصول) و سید محقق داماد (مدت 21 سال، خارج اصول).
آیت‌الله شبیری زنجانی برای تکمیل دروس؛ دوبار به حوزه علمیه نجف سفر کرد. او مدت دو سال در این حوزه به کسب فیض از محضر آیات عظام پرداخت. استادان وی در نجف عبارت‌اند از: سید عبدالهادی شیرازی، سید محسن حکیم، سید ابوالقاسم خویی و سید صدر الدین صدر.
آثار ایشان در فقه و اصول: تحریر الجواهر (کتاب حج)؛ تحریر فتاوی الجواهر (کتاب حج)، شرح بر حج عروة الوثقی (فصل اقسام حج)، تعلیقات بر جامع احادیث شیعه، پژوهش‌هایی در احکام حج، توضیح المسائل فارس، دروس حج، دروس خمس، دروس نکاح (تاکنون بیست جلد انتشار یافته، دروس صوم، درس اعتکاف، دروس بیع، تقریرات پراکنده از دروس استادان، بحث‌هایی در تعادل و تراجیح، بحث‌هایی در قاعده فارغ و تجاوز، کتب مناسک حج، المسائل الشرعیه (رساله عربی ایشان) و جرعهای از دریا.
آثار ایشان در حدیث، در رجال و درایه: تعلیقات بر اکثر کتب حدیثی، دو تعلیقه بر رجال شیخ طوسی: تعلیقه کبیره و تعلیقه صغیره، تعلیقات بر کتب رجالی، دروس درایه و قواعد عامه علم رجال، فهارس رجالی بر اسناد اکثر کتب حدیثی و اسناد اصحاب اجماع (در پنج جلد).
تدریس و مرجعیت
آیت‌الله شبیری زنجانی، سابقهای بیش از چهل سال در تدریس خارج فقه و اصول دارد و ایشان سال 1352، از آیت‌الله العظمی سید محمد حجت اجازه اجتهاد دریافت کرد و از سال 1373 شمسی، یکی از مراجع مورد قبول جامعه مدرسین شناخته شد.
ایشان هم‌چنین مؤسس مدرسه فقه امام باقر علیه السلام است که در سال 1380 شمسی با هدف پاس داشتن فقه جعفری تأسیس شد.
توصیه‌ها
مشکل‌گشای حقیقی پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم و اهل‌بیت علیهم السلام هستند و بر اساس روایات؛ نعمت‌هایی هم که به ما داده میشود به واسطه این بزرگواران است و خلقت عالم به واسطه نمونه‌های عالی انسانیت است و این نمونه عالی انسانیت؛ حضرات معصومین علیهم السلام هستند. ما در همه نشئات به رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم و عترت ایشان نیازمندیم و امیدواریم که عنایات ایشان شامل حال همه ما شود.
انسان به تفریح نیاز دارد و یکی از تفریحات سالم، مطالعه شرح حال علماست و زندگی بزرگان را مطالعه کنید! ببینید آنان چه کردند که به این مقامات رسیدند و مطالعه شرح حال علما در هدایت و تربیت انسان بسیار اثر دارد و در انتخاب رفیق نیز دقت کنید! مجالستان مجالس تقوا باشد و مواظب باشید در مجالس گناه و معصیت وارد نشود.
بر اساس روایت، روزی افراد مشخص است؛ پس انسان تا می‌تواند باید برای کسب مال حلال تلاش کند؛ چرا که مال حرام مانع رشد معنوی انسان میشود. این گونه نیست که اگر کسی مال حرامی وارد زندگیاش کرد؛ حتما در این دنیا عقاب میشود؛ چرا که مجازات در این دنیا باعث کسر مجازات در آخرت میشود. کسانی که به کسب مال حلال دقت ندارند و به این که حرام وارد زندگیاشان میشود، توجهی نمی‌کنند؛ همواره چشم انتظار عقاب دنیا نباشند.
ما روایات زیادی داریم که در آن مقدر بودن روزی افراد بیان شده و می‌فرمایند: رزق را به حرام آلوده نکنید. ما باید به این نکات توجه داشته باشیم و برای کسب مال حلال تلاش کنیم. بزرگان ما خیلی در این زمینه دقت داشته‌اند و مال حرام جلو رشد معنوی انسان را می‌گیرد و عذاب آخرت را در پی دارد.
گفتنی است، چهل و دومین شماره ماهنامه فرهنگی جوانان مهیار در 68 صفحه به قیمت دو هزار و پانصد تومان به صاحب‌امتیازی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم منتشر شده است./998/ن603/ق