نشست شعر آیینی در بیست و هشتمین نمایشگاه کتاب تهران برگزار شد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، سید بشیر حسینی شاعر و محقق دبیر انجمن شعر طلاب در نشست شعر آیینی که با حضور طلاب شاعر و به همت دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه در سالن سرای اهل قلم بیست و هشتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران برگزار شد، با اشاره به تاریخچه تشکیل مدارس حوزه علمیه گفت: برخی تاریخ مدارس حوزه علمیه را از زمان مدرسه نظامیه بغداد، جندی شاپور، الازهر مصر می دانند در صورتی که تاریخچه اولین مدارس حوزه علمیه مربوط به دوره پیامبر اکرم (ص) است.

وی با بیان اینکه در تاریخ اسلام فقه و اصول شعر در کنار هم بوده است، خاطر نشان کرد: پیامبر اکرم (ص) می فرمود که شعر ابوطالب را به فرزندان خود یاد دهید و امام صادق (ع) می فرمود که به فرزندان خود شعری را یاد دهید که در مسیر الهی است.

شاعر و محقق و دبیر انجمن شعر طلاب عنوان کرد: اشعار آیینی ارزش اولیای الهی و معارف اسلامی، حکمت و پند و اندرز را مطرح می کنند و حافظ نیزبه طور مستقیم و غیر مستقیم پندو اندرز را در اشعار خود بیان کرده است.

حسینی با بیان اینکه شکوفایی شعر حوزه مربوط به قبل از انقلاب اسلامی است، گفت: شاعرانی مثل شیخ بهایی، ملا محمد نراقی شعر می سرودند و با شروع انقلاب اسلامی ایران اشعاری از امام (ره) منتشر شد، در حالی که اشعار امام در 1330 شمسی در کتاب دانشنامه دانشوران و کتاب آثار الحجه در سال 1332 چاپ شده بود، بعد از رحلت امام (ره) دیوان ایشان چاپ شد و به طبع آن هم بزرگان دیگر دیوان های خود را چاپ کردند.

وی خاطر نشان شد: افرادی همچون شیخ کلینی، شیخ مفید، سید مرتضی اعلم الهدی داری دیوان شعر بودند اما اشعار خود را چاپ نکردند.

در ادامه این نشست وحیده گرجی شاعر و عضو هیات مدیره انجمن در رابطه با آسیب شناسی و زیبایی شناسی شعرآیینی گفت: شعر آیینی نیاز به مقدمات خاصی دارد و برای سرودن شعر آیینی آمادگی روحی ومسایل اعتقادی نیاز است.

شاعر و عضو هیات مدیره انجمن با بیان اینکه شعر آیینی داری موضوع های گوناگونی است، اظهار داشت: شعر ولایی یک بخش از شعر آیینی است و شعر آیینی مربوط به ائمه اطهار از جمله شعر نبوی، مهدوی، فاطمی و رضوی است.

گرجی با بیان اینکه بین شعر و احساس رابطه متقابل وجود دارد، اظهار داشت: احساس و اندیشه و زبان از جمله عناصر شعر است و زبان منحصر ترین عنصر اصلی شعر است و باید به آن توجه شود.

وی با انتقاد از اینکه نباید در زبان شعر سهل انگاری شود، خاطر نشان شد: در برخی اشعار به دلیل عدم استفاده از زبان فاقد تصویر هستند در صورتی که باید باید پیام گرا و مفهوم گرا باشند.

شاعر و عضو هیات مدیره انجمن زبان شعر آیینی را داری عنصر احساس دانست و گفت: در شعر آیینی تلفیق احساس و اندیشه لازم است و در عین اینکه ادب شعر آیینی از فن آن مهم تر است.

گرجی با بیان اهمیت موسیقی و انتخاب در شعر آیینی اظهار داشت: موسیقی در جذب مخاطب تأثیرگذار است و احساس و موسیقی احساس تازه ای به شعر می دهد.

وی با اشاره به واژه های تکراری و کلیشه ای در شعر آیینی گفت: شاعر با به کار بردن احساساتش می تواند شعر تازه ای را بسراید، به عنوان مثال در شعر رضوی واژه ای خورشید، کبوتر، پنجره پولاد تکراری است ولی شاعر با احساسش شعر تازه ای را خلق می کند.

شاعر و عضو هیأت مدیره انجمن با انتقاد از ساده انگاری مخاطب شعر گفت: این موضوع را در شعر هیات مذهبی شاهد هستیم که مخاطب در نظر گرفته نمی شود و سطح پایینی از شعر، بدونه دقت و با عجله به مخاطب ارایه می شود.

گرجی با بیان اینکه مخاطب هوشیار و آگاه است، خاطرنشان کرد: شعر زبان گویایی است ایرانی ها با شعر عجین هستند و مخاطبان هوشیار و شعر شناس هستند.

وی با اشاره به بحث اغراق و بزرگ نمایی در شعر آیینی عنوان کرد: توصیف اهل بیت (ع) به صورت اغراق کار صحیحی نیست چرا که اهل بیت (ع) مثل ما در زمین زندگی می کردند و اتصال آنها به عالم دیگر صحیح نیست وظیفه شاعر آیینی اسوه سازی و نه اسطوره سازی است، لذا نباید اهل بیت (ع) را دست نیافتنی نشان داد.

شاعر و عضو هیأت مدیره انجمن با بیان اینکه شاعر آیینی داری چند ویژگی است، اظهار داشت: شاعر آیینی باید فرزند زبان خودش باشد و از حال و روز اجتماع خبر داشته باشد و شاعر هیات با بصیرت باشد تا بتواند با تلفیق اوضاع جامعه و مطالعه سیره اهل بیت(ع) به اشعار خود سندیت بدهد.

در ادامه این نشست زهرا بشری موحد با بیان اینکه شعر آیینی دارای گستره فراوانی است، گفت: شعر آیینی از شعر توحیدی و اخلاقی شروع می شود و حتی شعر طنز، انقلاب اسلامی، دفاع مقدس و کودک و نوجوان جزء این گستره هستند.

شاعر و عضو هیات مدیره انجمن اوج شعر آیینی را شعر عاشورایی دانست و اعلام کرد: صحبت از امام حسین (ع) و خاندان ایشان از اشعار هیاتی است و شعر هیات در چند سال اخیر رشد فراوان داشته و تعداد هیات ها رشد یافته است.

وی با بیان اینکه هر هیاتی دوست دارد تا منحصر به فرد باشد، گفت: هیات ها حتی در شکل دکور خلاقیت نشان می دهند و کار جدید باعث ایجاد خلاقیت است و مداحی و شعر جدید خلاقیت ایجاد می کند و این خلاقیت باید هوشمندانه باشد.

بشری موحد با بیان اینکه شعر هیات گستره زیادی دارد، افزود: مهم ترین بخش شعر آیینی شعر هیات است و باید اصول و قواعد شعردر آن رعایت شود.

شاعر و عضو هیأت مدیره انجمن با بیان اینکه باید علمی کار در شعر آیینی شود، عنوان کرد: مطالعه منابع حدیثی و شیعه برای سرودن شعر آیینی لازم است وشاعر آیینی باید با وزن و عروض آشنا و مبانی اولیه شعر را رعایت کند.

وی با انتقاد از اینکه از شعر هیات نمی توان انتقاد کرد، اظهار داشت: اگر شعری در مجلس استقبال شد دلیل بر خوب بودن آن شعر نیست، هر چند شعر باید مردم فهم باشد اما به معنی سطحی بودن نیست و شعر باید سهل و ممتنع باشد.

در ادامه این نشست حسن مبارز شاعر و محقق عضو انجمن شعر طلاب با بیان اینکه در تعریف شعر آیینی اختلاف نظر است، گفت: شعر آیینی داری تعریف جامع و مانع نبوده است و به صورت علمی باید تمام تعاریف به صورت علمی مورد بحث قرار گیرد.

محقق عضو انجمن شعر طلاب با اشاره به تعارف مختلفی از شعر آیینی گفت: یکی از تعاریف شعر آیینی این است که شعر آیینی با همه مولفه ها ترکیبی از شعر و دین است، تعریف دیگر می گوید که شعر آیینی شعری است که محل برزو اندیشه متا فیزیکی شاعر است و تعریف دیگر شعر آیینی از کاووس حسنی این است که شعر آیینی بیان گزارش ساده از وقایعه تاریخ است واین تعریف نازلی از شعر آیینی است.

مبارز با اشاره به تعریف دیگر از شعر آیینی گفت: هر مقوله شعری داری اندیشه دینی و مولفه اسلامی شعر آیینی است،با این تعریف اشعار شاهنامه فردوسی و هر شعری که دارای مضامین پندو اندرز و مسایل اخلاقی باشد، همچنین سایر ادیان از جمله مسیحیت و یهودیت و سایر ادیان داری شعر آیینی هستند.

وی تقسیم بندی شعر توحیدی عرفانی مقاومت و بیداری اسلامی را زیر مجموعه شعر آیینی دانست و اظهار داشت: شعر آیینی امروز ما شعر ولایی و مرتبط با اولیای دین و آموزه های دین اسلام است.

محقق عضو انجمن شعر طلاب با انتقاد از اینکه از شاعرانی که معتقد هستند که ائمه همانند مردم هستند، گفت: اهل بیت (ع) و دارای مقام وحی و عصمت هستند و در این موضوع با سایر آدم ها متمایز هستند.

مبارز با بیان اینکه حتی قرآن کریم همه چیز را به طور محسوس نمی گوید، بیان کرد: در قرآن کریم ساحت ایمان با عقل و با شهود در ارتباط است و درک برخی موارد با عقل و درک برخی با شهود امکانپذیر است.

شایان ذکر است که، در پایان این مراسم طلاب به شعر خوانی پرداختند و اشعار آنها مورد نقد و گفتگو قرار گرفت و کتاب شرف الشمس زهراگرجی رونمایی شد./818/پ202/ح