سفرنامه ابن بطوطه

به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از نشر نی، سفرنامه ابن بطوطه، سیاح مراکشی گویاترین و زندهترین سند فرهنگی جهان اسلام است که از قرن هشتم هجری(چهاردهم میلادی) به دست ما رسیده است. سفرنامه وی، آئینهای است که زیر و روی جوامع اسلامی روزگار در آن منعکس است.
محمدعلی موحد که پیشتر در ترجمه سفرنامه ابن بطوطه به فارسی همت گماشته بود با تالیف کتاب حاضر، جذابترین و تکاندهندهترین بخشهای کتاب سفرنامه را بازسازی و برجسته کرده است. مؤلف مسائل مهمی از قبیل نقش فردی و اجتماعی زنان، قدرت سیاسی، دین و دولت، آموزش و فرهنگ و بسیاری موضوعات مهم دیگر را با تحقیق در سفرنامه ابن بطوطه و منابع دیگر آن روزگار به نحوی خواندنی حتی برای خواننده غیرمتخصص ترسیم کرده است. کتاب با طرح پرسشهایی درباره علل عقبماندگی و انحطاط جوامع اسلامی ذهن خواننده را برای تعمق و گفتوگو درباره مواجهه سنت و مدرنیته برمیانگیزد.
در مقدمه کتاب آمده است: باید اعتراف کنم روزی که دوست فاضلم آقای پایا پیشنهاد نوشتن این کتاب را به من کرد در قبول آن تردید داشتم و تا چندی در این تردید باقی بودم. با خود میگفتم که آخر ابن بطوطه نه فیلسوف بود، نه هنرمند و نه اهل تحقیق و تتبع. او در زمینه کار خود، که قاضی بود، نیز هیچ شاخصیتی نداشت. هزارها هزار قاضی دیگر هم آمدهاند و رفتهاند و بر این دریای بیکرانه تاریخ جای پایی ننهادهاند. با این همه میبینید که در آخر کار بر تردید خود فائق آمده و پیشنهاد آقای پایا را پذیرفتهام و حالا با شما میگویم که چگونه و چرا؟ آری ابن بطوطه از نظر علم و سواد در میان همعصران خود ممتاز نبود اما هر عالم و محققی که بخواهد در پژوهشهای مربوط به آن عصر کاری بکند نیازمند اوست و این کمموهبتی نیست. شاخصیت ابن بطوطه به سفرهای درازدامن اوست و یادگار بسیار جالب و هوشمندانه که از دیدهها و شنیدههای خود بر جای گذاشته است. او در این سفرها تا آنجا که پای اسلام و مسلمانی رسیده بود رفته است و سفرنامه وی آئینهای است که زیر و روی جوامع اسلامی روزگار را در آن میتوان دید: نهتنها سیره و عملکرد طبقات حاکمه و نگرش و روش پادشاهان و دیوانیان که راه و رسم عالمان و فقیهان، مراسم و آداب و تشریفات جاری، چگونگی گذران زندگی مردم، وضع شهرها، تشکلات صنفی، صنایع و تولیدات، مدرسهها و خانقاهها، شادیها و ماتمها و در یک کلمه احوال و اوضاع اجتماعی و سیاسی و فرهنگی؛ این همه را از خلال سفرنامه ابن بطوطه میتوان تماشا کرد.»
فهرست مطالب کتاب شامل موضوعاتی همچون سیاح قصهگو، آشنایی با ابن بطوطه، شگفتیهای سفر، دنیای زن، مدرسه، خانقاه، حکومت و دولت، کتابشناسی رحله و نمایه است.
این کتاب نگاشته محمدعلی موحد در 408 صفحه از سوی نشر نی در سال 93 منتشر شده است که نقد تحفه النظار فی ... ابن بطوطه است./907/د102/ق