مراسم رونمایی از مجموعه مقالات دومین همایش ملی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، مراسم رونمایی از مجموعه مقالات دومین همایش ملی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت پیش از ظهر امروز دوشنبه 21 دی ماه با حضور مسعود درخشان استاد دانشگاه علامه طباطبایی و برنده جایزه جهانی علوم انسانی اسلامی و عطاءالله رفیعی آتانی معاون پژوهشی مرکز علوم انسانی صدرا در خبرگزاری مهر برگزار شد.
درخشان در این مراسم عنوان کرد: مفهوم الگوی اسلامی پیشرفت و اقتصاد مقاومتی حاصل فرآیند استقلال فکری است که همواره در فرمایشات رهبری الهام بخش اندیشمندان جامعه بوده است.
وی در ادامه افزود: متفکران این حوزه تلاش دارند در راه کشور و دین از موضع استقلال فکری گام بردارند، بنابراین اگر بخواهیم در حوزه نظری دستاوردهای بهتری داشته باشیم باید مسیر استقلال فکری را فراموش نکنیم، چرا که ریشه مفهوم رهبری درا ین زمینه نیز در استقلال فکری است.
درخشان یادآور شد: برای کشوری که متأسفانه چندین دهه در مطالعات دانشگاهی به ویژه بهره در حوزه علوم انسانی از استقلال فکری چندانی بهره نبرده و معمولا کوشش استادان و دانشجویانش در علوم انسانی معطوف بوده، جلو بردن مطالعات در این حوزه همت مضاعف و کار عالی میطلبد. شبکهسازی و نهادسازی و بالاتر از همه توکل به کمک همه آمده تا در این راه جلو بروند.
آیا پیشرفت همان توسعه است
وی در پاسخ به این سؤال که برخی دانشگاهیان مطرح میکردند که آیا پیشرفت همان توسعه است یا خیر، گفت: نخستین نکته این است که آیا پیشرفت را ترجمه Development داشته باشیم که اگر اینطور باشد، معادل هم هستند اما اگر معادل Advancment کنیم، این دو با هم متفاوت میشوند. بنابراین هر مسئله در ذهن اندیشمندان ما باید اینطور باشد که فکر کنند و سپس توجه کنند غرب در این زمینه چه کار کرده، نه اینکه تنها بدون فکر به سمت غرب بروند.
3 مؤلفه الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت
درخشان با بیان اینکه بزرگ شدن ما در تکرار حرف دیگران نیست، بلکه در درک مفاهیمی است که ما از اندیشمندان خود میگیریم، یادآور شد: پیشبرد کار تحقیقات الگوی پیشرفت کار دشواری است چرا که متأسفانه فرهنگ ما توجه به غرب شده است. درحالیکه در توجه به الگوی اسلامی پیشرفت باید سه مسئله را از هم تفکیک کنیم، نخست وجه اسلامی دوم وجه ایرانی و سوم وجه پیشرفت که اینجا بیشتر وجه اقتصادی مدنظر است اما اسلام به عنوان یک آیین زندگی که مسیر سعادت انسان را مشخص میکند یک دید جامع و کل نگر به همه ابعاد دارد و اقتصاد را از سایر بخشها جدا نمیداند.
وی با تأکید بر اینکه کلی نگری و منحصر نشدن به مطالعات و اجزا و موضوعات در پیشبرد تحقیقات این حوزه بسیار مهم است، اظهار داشت: نخستین جلسات رسمی اقتصاد اسلامی را ما در خدمت آیتالله مظاهری ابتدای دهه شصت بودیم، بنده آن زمان سه روز در هفته اقتصاد تدریس میکردم و بیشتر توجهمان به تنظیم امور اقتصادی مسلمانان بود. با تأسیس دانشگاه امام صادق (ع) با مرحوم آیتالله مهدوی نخستین کار ما برگزاری سلسله جلسات نقش احکام و نظریات اقتصادی و سپس بحث وحدت حوزه و دانشگاه یا پیوند این دو شد.
اقتصاد مقاومتی وجه کاربردی الگوی پیشرفت است
درخشان با اشاره به اینکه دیدگاههای ما در حوزه نظامسازی اقتصادی باید منسجم شده و تنها کار نظری در این حوزه کافی نیست، یادآور شد: بنده در این زمینه چند سال است که تفکر میکنم، فرمایشات رهبر معظم انقلاب هم در این زمینه الگوی ما است، الگوی ایشان همان تجلی عمیق اندیشه نظامسازی در اقتصاد اسلامی است. اقتصاد مقاومتی وجه کاربردی و راهبردی الگوی پیشرفت است، اینکه چطور ما میتوانیم تحلیلهای استراتژیک و راهبردی داشته باشیم و مجموعه اینها راهگشای اندیشمندان ما میشود.
وی همچنین اظهار داشت: دیدگاه راهبردی در حوزه اقتصادی به شناخت وضع موجود نیاز دارد، مختصات فکری باید سنجیده شود، به طور مثال وابستگی درآمد نفتی از ویژگیهای خاص اقتصاد ایرانی است، اینجا دیگر طیف گسترده مخاطبان میتوانند کار کنند. بنابراین الگوی اسلامی پیشرفت، تجلی اقتصاد اسلامی است باید بتوانیم از یافتههای اقتصاددانها در شناخت مقتضیات اقتصادی کشور استفاده و با روشهای پیشرفته آماری تحولات آینده را بهتر ببینیم.
کلانشهرهای ایران نتیجه تراکم در آمدهای نفتی هستند
درخشان با اشاره به اینکه تصمیم گیری امروز ما مبتنی بر وضعیت حاصل از گذشته است، افزود: وضع اقتصاد امروز ما نظیر بدن یک انسان، فرآیند چندین دهه کار است، کلانشهرهای ایران نتیجه تراکم درآمدهای نفتی هستند. حال اگر امروز بخواهیم تصمیم بگیریم نباید تصور کنیم آثار گذشته در آن دخیل نیست.
وی با بیان اینکه الگوی پیشرفت یک مفهوم فراگیر است که باید همه کسانی را که در این راستا مطالعه میکنند، تحت پوشش اقتصاد مقاومتی قرار دهد، افزود: باید در دانشگاهها هم تحولاتی ایجاد کنیم، همه بدنه دانشگاه واحد است اما اینها با هم در ارتباط نیستند.
برگزیده جایزه جهانی علوم انسانی اسلامی درباره توجه به بحث نفت در آثار خود گفت: به این دلیل که همه تحقیقات ما متأثر از نفت است، بنده دو دوره دکتری در حوزه نفت و گاز در کشور راه اندازی کردم، بنده اقتصاد اسلامی را از دید نظامسازی بررسی کردم، چرا که تأثیر آن بسیار زیاد بود. در حال حاضر یکی از موفقترین حوزههای اقتصادی ما حوزه مالی اسلامی است که دوره دکتری آن در حال فعال شدن است.
نگرانی از بحران انرژی در ایران
درخشان با ابراز نگرانی از وضعیت بحران انرژی در آینده نزدیک در کشور گفت: امروز بحران انرژی در کمین کشور است، اقتصاد مقاومتی باید از الان به این حوزه توجه کند، باید مهندسان مخازن ما بررسی کنند که فرآیند تولید در پارس جنوبی تا چه زمانی باید ادامه داشته باشد و ممکن است تا 1400 شمسی به سرعت افت کند، این بزرگترین زنگ خطر ثبات و تعادل جمهوری اسلامی ایران برای تقویت نظام سیاسی و ولایت کشور است.
وی در ادامه افزود: به اعتقاد من کاری که مهندسان مخازن در این حوزه باید بکنند بالاترین ثواب را دارد و این پرتو اقتصاد اسلامی است، ما باید به این سمت برویم تا همه زمینهها را آماده کنیم، چرا که اقتصاد اسلامی تنها علوم انسانی نیست، حوزههای مهندسی را نیز در بر میگیرد. اگر پیشبینی مهندسان مخازن درست باشد ما بحرانی در دو دهه آینده در پارس جنوبی خواهیم داشت، امروز باید به فکر راه چاره و صرفه جویی انرژی باشیم.
اساتید تماموقت برای کار الگوی پیشرفت استخدام کنیم
وی با تأکید بر اینکه در نهایت الگوی اسلامی پیشرفت به رشتههای ما مفهوم میدهد تا انرژی را هدر ندهیم، خانهسازی و اتومبیلسازیمان به سمت حفظ انرژی برود، افزود: الگوی پیشرفت باید همه رشتههای آموزشی را هدایت کلان کند، بنابراین در هر زمینه از تولید کتاب و جریانسازی تا دیگر فعالیتها، نیاز به هم فکری داریم دانش جهانی با همفکری رشد میکند.
درخشان یادآور شد: در نهایت کسانی که در الگوی پیشرفت فعال هستند باید تماموقت عمرشان را در این کار بگذارند، چرا که الگوی پیشرفت تحولی در کل اندیشهها ایجاد میکند. چند وقت پیش به بنده گفتند که در این حوزه کمک کنم، من هم گفتم به شرطی که برای بقیه عمرم مرا استخدام کنید، حاضرم در هیچ جای دیگری کار نکنم و تمرکزم را در این حوزه بگذارم! نمیتوان یک تعداد استاد نیمهوقت که هم در دانشگاه تدریس میکنند و هم به فکر ارتقای آموزشی خود هستند، در اینجا حضور داشته باشند، اینطور کار جلو نمیرود.
وی درباره فعالیتهای خود گفت: امروز در حال کار بر نظریه تعادل عمومی در اقتصاد اسلامی با رویکرد نظام سازی هستم، به طور اجمال درباره آن در کنگره علوم انسانی صحبت کردم اما این نظریه کمک میکند ما به تعادل عمومی برسیم. در نهایت ما باید امروز به جایی در اقتصاد اسلامی برسیم که یک مجموعه مسئله باز داشته باشیم سؤالاتی که پاسخی نداشته باشد و همه را درگیر خود کند.
استفاده از ادبیات پیشرفت در فرآیند برنامههای توسعه
همچنین در این نشست عطاءالله رفیعی آتانی، عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت و معاون پژوهشی مرکز علوم انسانی صدرا با ارائه تاریخچهای از موضوع الگوی ایرانی پیشرفت و صحبتهای رهبری در این حوزه گفت: برپایی دو کنگره الگوی پیشرفت و انتشار آثار و نشستهای راهبردی با رهبری در این حوزه ما را قوی کرده است.
وی همچنین افزود: مرکز الگوی اسلامی پیشرفت بعد از همایش دوم با تدبیر رهبری تأسیس شد و اساتید آن در حال تفکر و مباحثه هستند، انتظار میرود که ادبیات علمی این موضوع در فرآیند برنامههای توسعه به کار گرفته شود اما این موضوع در تدوین برنامه ششم توسعه چندان مورد توجه نبود. از دولت و مجلس هم انتظار داریم که از مجموعه دستاوردهای اساتید استفاده و در فرآیند تدوین برنامه از آنها بهره ببرند./856/202/ب3