فصلنامه علمی تخصصی حبل‌المتین در گام سیزدهم
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، سیزدهمین شماره فصلنامه علمی تخصصی حبل‌المتین ویژه زمستان 1394 به صاحب‌امتیازی دبیرخانه شورای برنامه‌ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت چاپ و روانه بازار شد.
دبیرخانه شورای برنامه ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت با هدف توسعه و تعمیق مطالعات تطبیقی و مقارنه ای، تقویت فرهنگ تقریب و وحدت بین مذاهب اسلامی و ارتقاء سطح علمی طلاب و روحانیون اهل سنت، اقدام به انتشار فصلنامه علمی- تخصصی حبل المتین کرده است.
این فصلنامه بنا دارد با استفاده از ظرفیت‌های علمی عالمان و پژوهشگران مذاهب اسلامی، بستری مناسب برای تعامل افکار و اندیشه های راهبردی و کاربردی در حوزه علوم و معارف اسلامی را فراهم نماید.
فصلنامه حبل المتین نخستین نشریه تخصصی در حوزه اهل سنت است که در کشور منتشر می‌شود و امیدوار است با استقبال صاحب نظران اهل قلم به ویژه پژوهشگران اهل سنت مواجه گشته و گامی مؤثر در تولید و توسعه علوم اسلامی با رویکرد تقریبی بردارد.
در این شماره 7 مقاله مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته که به این شرح است:
سیمای عبادالرحمن در قرآن
امام علی(علیه‌السلام) از نگاه مولانا جلال الدین محمد بلخی
بررسی فقهی ماهیت وجودی نفقه زوجه و کمیت و کیفیت آن در مذاهب خمسه
بررسی فقهی رؤیت هلال ماه در مذاهب اسلامی و روایات
شیعه و سنی در فرهنگ مهدویت
جلوههایی از ارادت غزالی به ائمه اطهار(علیهم‌السلام) با استناد به کیمیای سعادت
سفیرعاشورایحسین(علیه السلام )درعربستان (تحلیلی بر شهادت شیخ نمر باقر النمر)
سیمای عبادالرحمن در قرآن
راهب عارفی میناآباد
چکیده: «عبادالرحمن» گروهی از بندگان صالح خداوند هستند که رحمانیت خداوند در آنها تجلی یافته است، زیرا اراده این گروه براساس آگاهی و عبادات و عمل به کارهایی است که خداوند به آن راضی است و به علت انجام این امور چشمههای رحمت الهی برای نوازش آنها به جوش و خروش در آمده است و اینان در حقیقت به اسم رحمان و رحیم خداوند متصفند.
این مقاله به بررسی فهم پدیدههایی میپردازد که در آیاتی از سوره «فرقان» و دیگر آیات موجود است و به بیان ویژگیهای بندگان صالح خداوند همراه با دلایل و اشارات روشن میپردازد؛ و نیز از منظر عرفان اسلامی و «نهجالبلاغه» شریف در خطبه «متقیان» امیرالمؤمنین، حضرت علی(علیه السلام) با تحلیل چهل ویژگی عبادالرحمن در این خطبه به طالبان حقیقت بندگی و عبودیت ارائه شده است.
هدف از این پژوهش بررسی موضوعی «عبادالرحمن» و ویژگیهایشان در خلال تفسیر آیات مرتبط به این موضوع با شیوه کتابخانهای، تحلیل محتوا و استنتاج عقلی که به نتایج معقولی ختم شده است.
با مداقه در صفات و ویژگیهای عبادالرحمن به این نتیجه رسیدهایم هر کس به بندگی حقیقی خداوند دست یابد، زیر سایه اسم «الرحمن» خداوند قرار میگیرد و صادقانه به صفات «عبادالرحمن» آراسته می‌شود و در زمره آنان قرار گرفته و از چشمههای رحمت الهی بهرهمند می‌شود و در دنیا و آخرت سعادتمند خواهد بود.
امام علی(علیه السلام) از نگاه مولانا جلال الدین محمد بلخی
رحمت الله ضیائی ارزگانی
چکیده: مولانا جلالالدین محمد بلخی از کسانی است که تا حدودی موقعیت و جایگاه اهلبیت(علیهم‌السلام) و خصوصاً امام علی(علیه‌السلام) را درک نموده و در آثار عظیم و فخیم خویش با زبان دلنشین شعر از برخی فضائل امام علی(علیه‌السلام) سخن گفته است که عمق نگرش ایشان را به ساحت مقدس امیر بیان نشان میدهد که شاید یکی از برجستهترین عوامل جاودانگی این مرد بزرگ و آثارشان نهفته در همین نکته باشد، بنابراین در این نوشته به بازخوانی سخنان مولانا درباره امام علی(علیه‌السلام) پرداخته می‌شود و پیش از آن نیم نگاهی به زندگینامه و تطوراتی که ایشان برای رسیدن به قلههای معرفت طی نموده است خواهیم انداخت.
بررسی فقهی ماهیت وجودی نفقه زوجه و کمیت و کیفیت آن در مذاهب خمسه
محمدحسین شعبانی
حسین خورشیدی
حسن شاهعلی
چکیده: فقها بر وجوب نفقه زوجه اتفاق نظر دارند خواه زوجه مسلمان باشد، خواه کافر. در صورتی که نکاح صحیح باشد و اگر معلوم شود نکاح فاسد بوده، زوج به مقدار آنچه از نفقه به زوجه داده حق رجوع دارد و از مبانی فقهی نفقه زوجه میتوان به کتاب، سنت، اجماع، عقل و قیاس اشاره کرد.
مقصود از ماهیت نفقه یا به صورت تملیکی است یا امتاعی، مقصود از تملیک در نفقه، آن است که زوج نفقه را به ملک زن درآورده و در تصرف وی قرار دهد و زن پس از آنکه مالک نفقه می‌شود و مقصود از امتاع نیز آن است که مرد نفقه را به ملک زن در نمیآورد، بلکه آن را در اختیار همسرش قرار میدهد تا از آن استفاده کند و بهرهمند شود و از تصرفات مالکانه محروم است و برای تشخیص ماهیت حق زن بر نفقه و بررسی اختلاف نظر فقها در این بحث، باید میان اموالی که انتفاع از آنها موجب تلف شدن آنهاست و اموالی که استفاده از آنها سبب تلف شدن عین آن نیست تفاوت قائل شد؛ زیرا هر یک حکم مستقل دارد.
در بحث کمیت و کیفیت نفقه، در شرع برای نفقه مقدار معینی مشخص نگردیده است و به همین خاطر اختلافات بسیاری میان فقها برای تشخیص نفقه و مصادیق آن وجود دارد و فقها در بیان انواع و مصادیق نفقه برخی سه برخی شش، بعضی هفت و در نهایت هشت مورد را ذکر نمودهاند.
بررسی فقهی رؤیت هلال ماه در مذاهب اسلامی و روایات
عبداللطیف قوللرعطا
چکیده: حلول ماه قمری برای به جا آوردن تکالیف فردی و اجتماعی لازم است. زیرا انجام پارهای از احکام و تکالیف فردی و اجتماعی مانند روزه گرفتن، شب قدر، روزه گشودن، عید فطر، حج گزاردن، وقوف در عرفات و مشعر، عید قربان و... منوط به احراز آغاز و پایان ماه قمری است. از طرفی اختلاف و تفرقه مسلمانان در انجام اعمال و وظایف دینی و برگزاری مراسم بسیار مهم اسلامی موجب بروز مشکلاتی در امت اسلامی می‌شود.
در نوشتار حاضر دیدگاه فقیهانی که برخلاف نظر مشهور قائل به تعمیم ثبوت رؤیت هلال ماهاند مورد بررسی قرار گرفته است. در این پژوهش هم آراء فقیهان و محدثان متقدم و هم نظرات فقهای معاصر و دیدگاه فقهای مذاهب چهارگانه بیان گردیده و در نهایت شواهد و مؤیداتی بر صحت قول به تعمیم رؤیت هلال ماه برآورده شده است.
شیعه و سنی در فرهنگ مهدویت
محمد امیر ناصری ارزگانی
چکیده: بدون شک مهدویت رمز وحدت مسلمین است، اما به دلیل دخالت عناصر مرموز، دستخوش چالش فرقهگرایی شده است که تشکیک در مهدویت و یا انکار مهدویت است. اینها مدعیاند که در اسلام اساساً مهدویت وجود ندارد؛ و بر فرض که مهدویت درست باشد دو تا مهدی داریم: یکی مربوط به اهلسنت است و دیگری ساخته و پرداخته شیعیان میباشد.
در پاسخ باید اذعان نمود که با دقت در کتب صحیح احادیث اعم از شیعه و سنی متوجه میشویم که احادیث مهدویت متواتر است و امام مهدی(علیه‌السلام) هم واحد است و نیز رمز وحدت مسلمین وجود مبارک امام مهدی(علیه السلام) است.
جلوههایی از ارادت غزالی به ائمه اطهار(علیهم‌السلام) با استناد به کیمیای سعادت
سیدهادی میرآقایی
چکیده: سخنان و اندیشههای گهربار پیامبر مکرم اسلام صلی الله علیه و آله و سلم و امامان معصوم علیهم السلام هماره منبع و سرچشمه فیضی برای نویسندگان و محققان بوده است زیرا معتقدند که آبشخور گفتار پیامبر و ائمه اطهار از وحی و قرآن نشأت میگیرد و تفکر و اندیشه والای آن بزرگواران چه در زمان حیات و چه بعد از حیات آنها راهگشای همیشه طالبان معرفت و تشنگان حقیقت بوده است؛ و این پیروی از عقاید متعالی آنان، منحصر به شیعیان نیست بلکه پیروان پاکنهاد اهلسنت نیز از دل و جان گوش به سخنان آن بزرگواران نهادهاند و در آثار قلمی و مکتوب از آن سرچشمههای فیض بهرهمند شدهاند و با تأسی از افکار آنان برای اشاعه افکار متعالی اسلام و پیشرفت پیروان اسلام کوشش کردهاند.
این مقاله درصدد است جلوههایی از ارادت ابوحامد غزالی توسی، یکی از شخصیتهای معروف اهلسنت را با تکیه بر یکی از آثار مهم او به اهلبیت(علیهم‌السلام) بهخصوص امام رضا(علیه السلام) نشان دهد.
سفیرعاشورایحسین(علیه‌السلام ) درعربستان(تحلیلی بر شهادت شیخ نمر باقر النمر)
مرتضی مطهری فرد
چکیده: در میان بحرانهای منطقه خاورمیانه که برخی مغرضانه و ستمگرانه آن را به نفس بحرانزای اسلام مرتبط میسازند، همواره حوادثی رخ میدهد که گاه نه تنها غیراسلامی، بلکه غیرانسانی هستند. اعدام شیخ شهید نمر باقر النمر در پی حقطلبیهای شرعی و قانونی وی دل هر مسلمان با هر مذهب را به درد آورد.
در این نوشتار به اینکه شیخ نمر در امتداد خط سرخ شهادت در اسلام در زمانهای که تکفیر، خفقان، خشونت، تحریف عقاید و تهاجم علیه حق به برنامه زمینگیر کننده دشمنان علیه مسلمین تبدیل شده، خواهیم پرداخت. وی پیشرو در مسیری گشت که تاکنون اسلام در راه مقابله با آن هزینهها و کشتههای فراوان داده است.
سیزدهمین شماره فصلنامه علمی تخصصی حبل‌المتین ویژه زمستان 1394 به صاحب‌امتیازی دبیرخانه شورای برنامه‌ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت و مدیرمسؤولی محمدصادق عرب‌نیا در 150 صفحه چاپ و روانه بازار شده است./907/پ202/ق