کسی که شیرینی مناجات و ارتباط با پروردگار را چشيده باشد سراغ غير خدا نمي رود
به گزارش خبرنگار خبرگزاري رسا در کاشان، حجت الاسلام عليرضا شاه فضل، يكشنبه شب در جلسه تفسير قرآن مسجد امام خميني(ره) خيابان ملامحسن فيض كاشاني در توضيح و تفسير آيه 78 و 79 سوره مباركه اسراء كه مي فرمايد «أَقِمِ الصَّلاةَ لِدُلُوکِ الشَّمْسِ إِلي غَسَقِ اللَّيْلِ وَ قُرْآنَ الْفَجْرِ إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ کانَ مَشْهُوداً وَ مِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نافِلَةً لَکَ عَسي أَنْ يَبْعَثَکَ رَبُّکَ مَقاماً مَحْمُوداً»، گفت: خداوند در اين دو آيه با پيامبراكرم(ص) دستور به نمازهاي واجب و نمازهاي مستحب ميكند.
وي افزود: در آيه 78 سوره مباركه اسراء بحث نمازهاي واجب است و در آيه 79 اين سوره بحث نمازهاي مستحب به ويژه نماز شب مطرح شده است.
حجت الاسلام شاه فضل ادامه داد: آيه 78 سوره اسراء به هر پنج وقت نماز يوميه صبح، ظهر، عصر، مغرب و عشاء اشاره كرده است كه ‹‹أَقِمِ الصَّلاةَ لِدُلُوکِ الشَّمْسِ›› به اين معني كه خورشيد در اوج خودش است و به سمت زوال مي رود و موقع اذان ظهر خورشيد در اوج خودش است و بعد از اذان ظهر به طرف افول مي رود كه به اين زمان دلوك گفته مي شود و كلمه ‹‹غَسَقِ اللَّيْلِ›› به معناي اوج شب است كه منظور نيمه شب شرعي است كه حدود 11 ساعت و ربع بعد از اذان ظهر است.
دبير جامعه روحانيت كاشان، گفت: ‹‹لِدُلُوکِ الشَّمْسِ إِلي غَسَقِ اللَّيْلِ›› به اين معني است كه شامل نمازهاي ظهر، عصر، مغرب، عشاء مي شود و در ادامه نيز مي فرمايد ‹‹وَ قُرْآنَ الْفَجْرِ›› كه منظور از قرآن، نماز است، نماز فجر همان نماز صبح است چرا كه در نماز به دليل اينكه قرآن خوانده مي شود چنين بيان شده است.
حجت الاسلام شاه فضل با اشاره به اينكه در سوره ديگر مي فرمايد ‹‹وَأَقِمِ الصَّلاَةَ طَرَفَيِ النَّهَارِ وَزُلَفًا مِّنَ اللَّيْلِ›› به دو طرف روز اشاره كرده است، ابراز کرد: يعني نماز صبح اين طرف روز و نماز مغرب طرف ديگر روز و نماز عشاء كه گفتند به سه وقت از نمازها اشاره كرده است و در سوره مباركه بقره نيز به وقت نماز اشاره كرده است ‹‹حافِظُوا عَلَى الصَّلَواتِ وَ الصَّلاةِ الْوُسْطى›› كه از نماز وسط نام برده شده است كه برخي گفته اند چون وسط روز است نماز ظهر است و برخي نيز گفته اند، منظور نماز مغرب است چون بين دو ركعت و چهار ركعت است بنابراين سه ركعت و نماز مغرب است و برخي ديگر گفته اند نماز صبح است.
حجت الاسلام شاه فضل گفت: در آيه 79 سوره اسراء مي فرمايد ‹‹وَ مِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ›› قسمتي از شب را شب زنده داري كن و بيدار باش و به عبادت بپرداز و نماز بخوان ‹‹بِهِ نافِلَةً لَکَ›› نافله به معني زيادي است، ضمن نمازهاي واجب آن نماز زيادي را هم بخوان ‹‹أَنْ يَبْعَثَکَ رَبُّکَ مَقاماً مَحْمُوداً›› اميد است كه خداوند به واسطه نماز شب كه مي خواني تو را به مقام محمود، مقام پسنديده برساند.
وي در ادامه با اشاره به اينكه نمازهاي واجب 17 ركعت است و نمازهاي مستحب 34 ركعت و دو برابر نمازهاي واجب است، بیان کرد: به پيامبر نماز شب واجب بوده است و آيه اي كه نماز شب را بر پيامبر واجب كرده است آيات سوره مباركه مُزمل ‹‹قُمِ اللَّيْلَ إِلَّا قَلِيلًا. نِصْفَهُ أَوِ انقُصْ مِنْهُ قَلِيلًا. أَوْ زِدْ عَلَيْهِ وَرَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِيلًا›› است كه بر پيامبر نازل شد تا قسمت زيادي از شب را به عبادت مشغول باشد و بعد به پيامبر تخفيف داد كه نصف آن را عبادت و نصف ديگر شب را استراحت كند.
دبير جامعه روحانيت ادامه داد: در آيه آخر سوره مباركه مُزمل مي فرمايد ‹‹إِنَّ رَبَّكَ يَعْلَمُ أَنَّكَ تَقُومُ أَدْنَى مِنْ ثُلُثَيِ اللَّيْلِ وَنِصْفَهُ وَثُلُثَهُ›› اي پيامبر تو نزديك به دو ثلث شب را مشغول اقامه نماز باشد و برخي وقتها نصف شب را به اقامه نماز مشغول باشد و برخي وقتها هم يك ثلث شب را مشغوب نماز خواندن باشد.
حجت الاسلام شاه فضل گفت: تا اين قسمت مربوط به پيامبر است و در ادامه براي اينكه ما را نيز تحريك كند مي فرمايد ‹‹وَطَائِفَةٌ مِّنَ الَّذِينَ مَعَكَ›› برخي از كساني كه با تو پيامبر هستند آنها هم همينگونه نماز مي خوانند.
وي افزود: در زمان پيامبر نيز برخي افراد بودند كه مانند پيامبر دو ثلث شب و يا نصف شب و يا يك ثلث از شب را نماز مي خواندند كه البته بعد از پيامبر نيز در سيره بسياري از علماي بزرگ بوده است كه قسمتهاي زيادي از شب را تا به صبح عبادت مي كردند.
دبير جامعه روحانيت كاشان ادامه داد: در احوالات مرحوم نخودكي اصفهاني است كه ايشان در زمستانهاي سرد و برفي به بالاي پشت بام حرم امام رضا(ع) مي رفت و مي گفت امشب شب ركوع و يا شب سجده است و تا صبح در ركوع و يا سجده بود و برخي از علماي ديگر هم بودند كه به ‹‹أَنْ يَبْعَثَکَ رَبُّکَ مَقاماً مَحْمُوداً›› به مقام محمود و پسنديده رسيدند.
حجت الاسلام شاه فضل يادآور شد: اينگونه تصور نشود اين دستور فقط ويژه پيامبر است و كسي ديگر نمي تواند شب زنده داري كند، از اين رو نه تنها ائمه معصومين شب زنده داري مي كردند و عبادت مي كردند بلكه برخي از غير معصومين نيز اين چنين بودند ضمن اينكه تصور نشود علما و روحانيان بيكار هستند و شب تا صبح قرآن تلاوت مي كنند و عبادت ميكنند چرا كه كسي كه اهل تهجد نباشد هيچ كاري هم كه نداشته باشد نيم ساعت هم تهجد نميكند اما اگر كسي اهل تهجد هم كه باشد خيلي كار هم كه داشته باشد تهجد ميكند.
وي افزود: امام خميني(ره) كه در اوايل پيروزي انقلاب اسلامي به شدت درگير كارهاي كشور بود و جلسات گوناگوني تا ساعاتي بعد ازنيمه شب برگزار مي كرد برخي از اطرافيان امام خسته مي شدند و استراحت مي كردند در حاليكه امام راحل مشغول خواندن نماز مي شد، به اين معني كه وقتي كسي اهل نماز شب باشد حاضر است همه كارهاي خود را كنار بگذارد و نماز شب را در اولويت قرار دهد.
حجت الاسلام شاه فضل يادآور شد: يك شب كه نماز شب امام خميني(ره) قضا مي شود، صبح آن روز به شدت گريه مي كند، از همسر امام علت را سؤال ميكنند ايشان گفت، شب گذشته نماز شب امام قضا شده است و او مي داند كه چه فرصتي را از دست داده است، بنابراين اگر ما نماز شب نخوانديم و ناراحت نشديم به اين علت است كه لذتي را درك نكرده ايم و تفاوتي برايمان ندارد كه نماز شب بخوانيم و يا نخوانيم.
وي افزود: اگر كسي اهل نماز شب و شب زنده داري باشد به تعبير دعاي خمسه عشر مي گويد اگر كسي ذره اي حلاوت و شيريني محبت خدا و مناجات و ارتباط با خدا را چشيده باشد سراغ غير خدا نمي رود.
دبير جامعه روحانيت كاشان گفت: برخي از افراد از اين آيه ‹‹مِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نافِلَةً لَکَ›› اينگونه گفته اند كه با نزول اين آيه بيان شد نماز شب براي پيامبر مستحب است در حاليكه برخي از مفسران آن را رد كردند و گفتند نافله به معناي مستحبي نيست به معناي زيادي است كه اين زيادي هم مي تواند واجب باشد و هم مي تواند مستحب باشد.
حجت الاسلام شاه فضل، گفت: آيه اي در سوره سجده داريم كه به نماز شب اشاره دارد كه بعد از آيه سجده دار سوره مباركه سجده است كه مي فرمايد ‹‹تتجافى جنوبهم عن المضاجع يدعون ربهم خوفا وطمعا›› در عظمت نماز شب كساني كه اهل نماز شب هستند به سختي هاي نماز شب اشاره دارد كه دل كندن از بستر است و در آيه بعدي كه پاداش نماز شب خوان ها را بيان مي كند مي فرمايد ‹‹فَلَا تَعْلَمُ نَفْسٌ مَا أُخْفِيَ لَهُمْ مِنْ قُرَّةِ أَعْيُنٍ›› انسان نمي داند كه خداوند چه پاداش نور چشمي براي نماز شب خوانها قرارداده است.
وي در ادامه با اشاره به برخي از روايات در رابطه با نماز شب، گفت: پيامبر اكرم(ص) مي فرمايد، بهترين شما كساني هستند كه در سخن گفتن مودب هستند، گرسنگان را سير مي كنند و در شب هنگامي كه مردم خواب هستند نماز مي خوانند، از این رو كسي كه نماز شب مي خواند به فكر فقرا هم هست و گرسنگان را هم سير ميكند.
حجت الاسلام شاه فضل در ادامه با اشاره به خبر شبكه هاي اجتماعي مبني بر حضور گروهي بر مزار كوروش در ايام محرم و جشن و پايكوبي و تبليغ شعار انحرافي از سوی اين افراد، گفت: اين افراد در شعارهاي خود اينگونه تبليغ مي كنند كه دستهايي كه كمك مي كند بالاتر از دستهايي است كه به دعا بلند مي شود.
دبیر جامعه روحانیت کاشان ادامه داد: هرچند ظاهر اين شعارها زيبا است اما در باطن، آنها نخواندن دعا و به جاي آن كمك به ديگران را تبليغ ميكنند و هدف اصلي آنها كمك به ديگران هم نيست چرا كه پيامبر مي فرمايد هم بايد با مردم خوب حرف زد و هم گرسنگان را سيركرد و هم نماز شب و دعا خواند و اگر كسي با عنوان احسان و نيكوكاري نماز و عبادت را كنار گذاشت پسنديده نيست.
وي افزود: برخي از روشنفكران ما با عبارتهاي خود با نام كار خوب، دين و مباني ديني را هدف قرارداده اند، درحاليكه هم به كار خوب سفارش شده است و هم عمل به فرايض ديني سفارش شده است./201/1307/ب1