قانون امر به معروف؛ شاهکار حقوقی در دنیا
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، مهدی کاهه عصر امروز در همایش امربهمعروف و نهی از منکر که از سوی ستاد احیای امربهمعروف و نهی از منکر در سالن کوثر اداره کل تبلیغات استان قم برگزار شد با اشاره اینکه امربهمعروف بودن جایگاه ارزشمندی است، اظهار داشت: آمران به معروف اصلیترین ارزشهای دینی را احیا میکنند؛ بر این اساس آمران به معرف ادامهدهنده نهضت و قیام خونین عاشورا هستند.
امربهمعروف و نهی از منکر؛ واجب فراموششده!
دادستان استان قم با اشاره به تعبیر رهبر معظم انقلاب از حقیقت امربهمعروف، عنوان داشت: رهبر معظم انقلاب از فریضه امربهمعروف بهعنوان واجب فراموششده توصیف کردهاند؛ بر این اساس در اهمیت و ضرورت در احیای این وظیفه شرعی تردیدی وجود ندارد.
کاهه با اشاره به اهمیت احیای امربهمعروف و نهی از منکر در ادبیات دین مبین اسلام ابراز داشت: احیای فریضه امربهمعروف و نهی از منکر یک امر یقینی و لازم است؛ بر این اساس مستندات فراوان در مبانی دینی اسلام برای احیاء این واجب بیانشده است.
وی ادامه داد: مستندات قرآنی احیای امربهمعروف و نهی از منکر در آیات 104 سوره آلعمران، 157 سوره اعراف و 17 سوره لقمان به صراحت به این وظیفه شرعی اشاره دارد؛ بر این اساس در روایات نیز این فریضه بسیار موردتوجه امامان معصوم(ع) قرارگرفته است.
جهاد؛ عزت مؤمن و امربهمعروف و نهی از منکر؛ وفاداری به دین است
دادستان استان قم با اشاره به ادبیات روایی احیای امربهمعروف و نهی از منکر به یکی از روایات اشاره کرد و اظهار داشت: رسول گرامی اسلام میفرماید اسلام 10 بخش دارد که اگر کسی از آن بینصیب شود زیانکار است؛ ششمین این بخشها جهاد است که عزت میآورد و هفتمین آن امربهمعروف است که نوعی وفاداری است.
نهی از منکر حجت خدا بر بندگان است
وی ادامه داد: توصیف رسول گرامی اسلام از حقیقت امربهمعروف و نهی از منکر بهعنوان الگویی از وفاداری ادبیات تأکید احیای این فریضه الهی است؛ این در حالی است که در ادامه همین روایت نهی از منکر حجت خدا بر مردم توصیفشده است.
کاهه در ادامه رستگاری را پاداش آمران به معروف توصیف کرد و گفت: از منظر حقوقدانهای بزرگ تعریف و تدوین قانون امربهمعروف و نهی از منکر یکی از شاهکارهای حقوقی در سطح دنیا است.
عقلی بودن امربهمعروف و نهی از منکر ناقض ادعای مخالفان جاهل است
وی ادامه داد: اما برخی که میتوان آنان را جاهل توصیف کرد با تمام مستندات متقن قرآنی، روایی و عقلی به این قانون ایراد وارد کرده درحالیکه از دید خود متفکرند؛ اما در پاسخ با چنین افرادی باید گفت که آیا امربهمعروف و نهی از منکر از منظر شما فقط دلیل تعبدی دارد یا دلیل عقلی بر آن استوارشده است.
امربهمعروف و نهی از منکر صیانتی اجتماعی است
دادستان استان قم با اشاره به اینکه امربهمعروف و نهی از منکر غیر از دلایل تعبدی بر مبانی عقلی استوار است، اظهار داشت: امربهمعروف و نهی از منکر الگویی از صیانت اجتماعی برای جوامع بشری است.
امربهمعروف و نهی از منکر زیربنای وحدت است
وی ادامه داد: حفظ وحدت اجتماعی بدون نظارت عمومی اماکن پذیر نیست؛ بر همین اساس فریضه امربهمعروف و نهی از منکر بسیار در ادبیات قرآنی و روایی تکرار و تصریحشده است؛ بر این اساس سؤال علم حقوق به منتقدان امربهمعروف و نهی از منکر این است که آیا ضررهای جانی جنبه فردی دارد یا ابعاد اجتماعی نیز بر هویت آن مترتب است.
کاهه با اشاره به اینکه ضرر فردی مقدمه ضررهای کلان اجتماعی است، ابراز داشت: ضرر فردی زمینه بازتاب اجتماعی برای ایجاد تشنج در جوامع بشری است؛ بر این اساس در جوامع بشری ضرر فردی محض وجود ندارد و هر ضرر ابعاد اجتماعی دارد.
عدالت برهان اقامه امربهمعروف و نهی از منکر است
وی ادامه داد: قواعد عدل به جامعه اجازه میدهد برای احیای حقوق عمومی جامعه فریضه امربهمعروف و نهی از منکر را احیاء کند؛ بر این اساس در اهمیت این فریضه کسی نمیتواند به خود اجازه تأمل بدهد این در حالی است که دین مبین اسلام برای آن مراتبی بیان کرده است.
دادستان استان قم به تعریف اصولی امربهمعروف و منکر پرداخت و ابراز داشت: هر عملی که عقل و دین نیکو بدارد معروف توصیفشده است؛ بر این اساس هر عملی که عقل و نقل آن را زشت و قبیح توصیف کرده باشد منکر تعریف خواهد شد.
تذکر لسانی وظیفهای همگانی است
کاهه توجه بهمراتب ادای فریضه امربهمعروف و نهی از منکر اظهار داشت: منابع ثقلین مراتب فریضه امربهمعروف و نهی از منکر را لفظی، قلبی و عملی توصیف کردهاند چراکه حداقلیترین مرتبه امربهمعروف و نهی از منکر برمدار رهنمود امام علی(ع) آن است که مؤمن درنتیجه یک منکر چهره او دچار تغییر و تحول شود.
دادستان استان قم با اشاره به اینکه امربهمعروف و نهی از منکر یک وظیفه همگانی است، ابراز داشت: ظاهر آیه 104 سوره آلعمران این فریضه را برای گروهی محدود کرده است این در حالی است که آیاتی دیگر مانند آیه 110 سوره آلعمران و دیگر آیات قرآن احیاء این فریضه به تمام امت اسلام تعمیم دادهشده است.
مراتب فردی و اجتماعی امربهمعروف و نهی از منکر نشان از الگو بودن این فریضه در حکومت اسلامی است
وی ادامه داد: امربهمعروف و نهی از منکر دو مرحله دارد این در حالی است که مرتبه فردی و اجتماعی دو مقولهای است که قرآن کریم به آن صراحت دارد تا جایی که امربهمعروف و نهی از منکر در گود فردی خود تسری به اجتماع خواهد داشت.
کاهه با اشاره به بعد اجتماعی امربهمعروف و نهی از منکر گفت: در الگوی حکومت اسلامی افرادی برای احیای امربهمعروف و نهی از منکر تعیین شدهاند این در حالی است که الگوی مدیریت اسلامی مراتب احیاء این فریضه را تفاوت بعد فردی و اجتماعی آن میداند.
وی افزود: واجب کفایی بود و واجب عینی بودن این فریضه دو بعد فقهی این فریضه است این در حالی است که چرا شرع مقدس اسلام دو بعد فردی و اجتماعی برای امربهمعروف و نهی از منکر تعریف کردهاند.
دادستان استان قم به تبیین چرایی سؤال مطرح پرداخت و اظهار داشت: امربهمعروف و نهی از منکر از شئون حکومت اسلامی است این در حالی است که از سوی حکومت اسلامی برای نظارت اجتماعی این فریضه تعیینشده است؛ بنابراین کسی نمیتواند به دلیل وجود ستاد امربهمعروف و نهی از منکر تکلیف را از خود لازم نداند./837/پ۲۰۲/س