واکاوی ابعاد مختلف فقه تمدن ساز

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت الاسلام حسینی کوهساری رییس مرکز ارتباطات و بین الملل حوزه های علمیه کشور در جمع طلاب مدرسه عالی خاتم الاوصیاء(عج) با اشاره به مرحله تحولات و میزان تاثیر گذاری دین درعرصه  بین الملل در گذشته ،حال و آینده اظهار داشت: در دنیا دو  انقلاب بزرگ فرانسه و انقلاب کبیر روسیه نماد نگرش وجهان بینی دین زدایی بودند که در عرصه بین الملل تحقق یافت که باعث ایجاد دو  نگرش مارکسیستی و لیبرال دمکراسی بود که البته نقطه اشتراک هر دو دیدگاه این بود که دین باید از متن تصمیم گیری به حاشیه رانده شود زیرا دین توانایی انقلاب آفرینی و ایجاد تحول را  ندارد.

وی در ادامه افزود: اگر تاریخ سیاسی دنیا را مطالعه کنیم متوجه می شویم که همه مناسبات سیاسی و اجتماعی دنیا از سال 1948به این طرف تحقق یافته است. زمانی که جنگ جهانی دوم به پایان رسید، سازمان ملل، تاسیس و نهاد شورای امنیت پایه گذاری می شود و پنج کشور روسیه وآمریکا و انگلیس و چین  و فرانسه به عنوان اعضای دائم شورای امنیت دارای حق وتو  می شوند و در رابطه با جهان و نظام بین الملل تصمیم گیری می کنند در این میان آنچه به صورت واضح می بینیم این است که در تمام این سالها و در گذار از این حوادث، دین هیچ نقشی ندارد اما این جریان درحال حاضر به گونه ای دیگر است به شکلی که می توان از الان آینده را مطابق با زمان حال دانست.

رییس مرکز ارتباطات و بین الملل حوزه های علمیه کشور در خصوص نقش و میزان تاثیرگذاری دین درعرصه ها و کشورها ی مختلف افزود :آنچه هم اکنون شاهد آن هستیم این که دین در کشورهایی مثل ایران  افغانستان و عراق و سوریه و لبنان و در یمن تاثیرگذاری عجیبی را به منصه ظهور رسانیده است.

در ادامه حجت الاسلام حسینی کوهساری به موضوع بازسازی تمدن اسلامی و ضرورت توجه به آن اشاره و خاطر نشان کرد: ما می توانیم تمدن اسلامی را مجددا احیا کنیم؛ باید همت ها را جذب کرد و بایداهل عمل بود و باید از عصر حاشیه و انزوا و ناکارآمدی معرفتی و عملی بیرون بیاییم تا برسیم به دوره تعیین کنندگی و ایفای نقش زیرا مقصد حرکت به سمت تمدن اسلامی است؛ اما این موضوع الزاماتی دارد.

وی درباره این الزامات که زمینه ساز تمدن اسلامی است به عنوان شاخصه های اصلی فقه تمدن ساز مواردی را برشمرد و اذعان داشت: برای این که فقه ما بستر ساز و زمینه ساز تحول جهانی شود باید فقه رویکرد مقارنه ای، تطبیقی و مقایسه ای داشته باشد؛ مثلا مقارنه بین فقه تشیع واهل سنت؛ زیرا بدون این رویکرد نمیتوان ظهور یک فقه تمدن ساز را شاهد بود و لازمه چنین فقهی این است که نیازها و اقتضائات همه دنیای اسلام بلکه همه دنیا را توجه داشته باشیم.

وی با اشاره به ویژگی دوم گفت: توجه به مطالعات تطبیقی میان فقه وحقوق با توجه به اشتراکات و غنایی که هر دو رشته دارند، سیرپویایی را برای نظام تمدن ساز ترسیم  می کند. توجه به فلسفه فقه و توجه به نظام سازی فقهی با تجلیاتی همچون نظام خانواده، نظام فقه الاقتصاد و نظام فقه سیاسی راهی نزدیک برای بروز رسانی مباحث فقهی دانست که با علمی تر کردن این گونه مباحث در زیر ذره بین یک نظام معرفتی خاص بتوان به نتایج عینی تری از مباحث فقهی با توجه به نیازهای مندرج در بحث تمدن سازی رسید.

نیازشناسی ومسئله شناسی در مطالعات فقهی از دیگر ویژگی هایی بود که دراین باره، وی ابراز داشت: بخشی از فقه ناظر به نیازهای واقعی نیست و بایستی رویکرد نیازشناسی و حتی بالاتر از نیازشناسی به  نیاز آفرینی روی آورد؛ زیرا بخشی از این نیازها در مخاطب وجود ندارد اما آنها به آن نیاز دارند.

آینده پژوهی در فقه، توجه به فقه های معاصر و توجه به نهاد سازی در فقه از آخرین مواردی بود که یک فقه تمدن ساز با لحاظ آن می تواند بروز و ظهور داشته باشد.

حجت الاسلام حسینی کوهساری پایان بخش صحبت های خود را درخصوص موضوع کیفیت ارتباط با مرکز ارتباطات بین الملل حوزه ها قرار داد و به استقبال این نهاد از علائق وانگیزه های متعالی طلاب کوشا اشاره و اظهار کرد: در صورتی که برنامه ای به صورت فردی یا گروهی که مرتبط با فعالیت طلاب در کشورها و مناطق مختلف باشد، این نهاد حمایت های خود را متحقق خواهد ساخت  برنامه ها، فعالیت ها و مصادیق گوناگون  آن همچون شرکت در همایشها و نشست ها و یا سفرهای گوناگون ...که همگی ملحوظ نظر متصدیان این ارگان بوده و هست تا طلاب بتوانند با شناخت از نیازهای فراملی و جهانی از الان  با برنامه ریزی پویا و آگاهانه، هدفمند و متعالی قدم های اولیه را محکم وامیدوارانه بردارند.

وی به چارچوب مطلوب این ارگان در خصوص  موارد مذکور پرداخت و به عنوان جمع بندی نهایی از کل مباحث گفت: آموزش یک  زبان خارجی و آشنایی با اقتضائات فرهنگ بین الملل و مطالعه زیاد وفعالیت در راستای تحقق تشکلات خاص تا رسیدن به سر منزل مقصود که همانا به نوعی زیر مجموعه تبلیع بین الملل می‌باشد از جمله ویژگی هایی است که طلاب از هم  اکنون باید برای تحقق آن ها برنامه داشته باشند. /۹۲۴/پ۲۰۱/ج