احسان به دیگران واجب فقهی و نیازمند نگاهی توحیدی است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حسن رحیم پور ازغدی عصر امروز در نشست تبیین ضرورت جهاد در گام دوم انقلاب اسلامی که در حسینیه آیت الله خامنه ای برگزار شد با بیان روایتی از امام صادق(ع)، گفت: ایشان می فرمایند: «همه مومنان پسران و دختران حقیقی یک پدر واحد اند که اگر به یکی از آنان آسیب وارد شود دیگران به رفع دردمندی او می شتابند». معیار برادری و ایمان حقیقی از منظر امام صادق(ع) شتافتن به کمک یکدیگر در هنگامه مشکلات و مصیبت ها است.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به سبک زندگی دریایی و تفاوت آن با سبک زندگی قطره ای افزود: شخصیت و زندگی کفار به تعبیر قرآن همانند قطره ای است که در قیاس با شخصیت دریایی مومنان از شدت کوچکی چیزی به حساب نمی آید. مومن به فکر دیگران است و به خاطر خدا و نه به خاطر خود و حتی آنان، عاشق خلق الله و مردم است. او خود را وقف خدمت به مردم می کند.

وی امیرمومنان(ع) را مظهر صفت خدمت به خلق دانست و خاطر نشان کرد: ایشان در طول زندگی خود حتی یک بار با شکم سیر نخوابیدند. همچنین امیرمومنان(ع) با این تفکر که می گوید تنها باید به فکر مومنان و شیعیان بود مخالفت می ورزند و به مالک اشتر توصیه می کنند که نباید در خدمت به مردم تفاوتی میان مومن و شیعه با غیر آن گذاشت. چرا که آنان ولو با وجود کفر، هم نوع با ما هستند.

رحیم پور ازغدی با بیان اینکه این دیدگاه امیرمومنان(ع) دارای منشائی توحیدی است، تصریح کرد: نتیجه توحید نظری وحدت عملی است و وقتی توحیدی نگاه می کنیم همه با هم یکی هستیم. در تضاد با توحید، شرک منشا تفرقه است و جهان را چند قطبی، متشتت و متناقض می بیند. باید دانست که از دل شرک تفرقه و جنگ و از دل توحید صلح در می آید. البته جنگ های توحیدی هیچگاه هجومی نبوده و همواره دفاعی بوده و در باطن خود صلح را به همراه دارند.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به ملاک اخلاق اصیل افزود: ملاک واقعی اخلاق کمک به دیگران است و باید توجه داشت که این مقوله فقهی است. نباید گمان کرد که مساله کمک به دیگران تنها امری اخلاقی و غیرفقهی است و باید حساب آن را از فقه و واجبات جدا دانست.

وی با ذکر آیه « إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالْإِحْسَانِ» خاطر نشان کرد: طبق این آیه هم عدل و هم احسان به دیگران واجب است. اینکه برخی می گویند احسان واجب نیست و مستحب است و به تبع آن با اشاره به این آیه عدل را نیز مستحب و غیر واجب می دانند، صحیح نیست. نباید نتیجه برعکس گرفت و باید گفت که هر دوی آنها واجب هستند.

رحیم پور ازغدی با بیان اینکه احسان گامی جلوتر از عدل است، تصریح کرد: معنای این آیه این است که بر طبق عدالت اگر خمس خود را برای رفع گرفتاری فردی به او دادیم اما گرفتاری او همچنان پابرجا بود، بر ما واجب است که که در صورت توانایی کمک بیشتری به آن فرد بکنیم تا مشکل او کاملا مرتفع شود. با توجه به این آیه کمک و یاری رسانی به مردم سیل زده در کشور ما واجب کفایی بوده و هست.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به تمایز نگاه اسلامی با نگاه سرمایه داری افزود: نگاه اشاره شده کاملا در تضاد با نظام سرمایه داری است. البته در نظام سرمایه داری شاهد انجام امور خیر نیز هستیم، به گونه ای که بزرگ ترین دانشگاه های آمریکا موقوفه هستند. اما باید دانست که در آن تفکر مواسات و مساوات امری واجب نیست، بلکه با وجود نیت خیر خیرین امری تشریفاتی و اضافه بر سازمان است.

وی با ذکر روایتی از رسول اکرم(ص) خاطر نشان کرد: ایشان می فرمایند: «هر آنکس که دین برای او مهم است، اخوان نیز برایش مهم هستند. و هرکس که به دیگران کاری ندارد، دین نیز برای او شوخی است و جدی نیست». از دیدگاه رسول اکرم(ص) شخصی که تمام نماز هایش را به جماعت بخواند و اهل تهجد هم باشد اما به دیگران و درد و رنج آنان کاری نداشته باشد، مومن نیست./861/پ202/ب1