امام رضا علیه السلام در آینه محصولات مرکز نور

به گزارش خبرگزاری رسا، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی از جمله مؤسسات علمی و پژوهشی حوزه علمیه قم می‌باشد که توسط مقام معظم رهبری - مدظله العالی - ‌به منظور نشر فرهنگ غنی اسلام، تسهيل در دستيابی به منابع و متون اصيل دينی، تسريع در امر كاوش و پژوهش در حوزه علوم اسلامی و انسانی با بهره‏گيری از فنّاوری اطلاعات و به‏كارگيری امكانات رايانه‏ای، برای ارائه معارف حقّه اهل‏بيت علیهم السلام به جهانيان در عصر اطلاعات و ارتباطات در شكل و قالب جديد در سال 1368ﻫ‌ .‌ش تأسیس گردید. در مدت قریب به سی سال که از فعالیت مرکز نور می‌گذرد، خدمات شایانی به جامعه علمی و دین پژوهی داخل و خارج از کشور نموده و به عنوان بزرگترین تولید کننده نرم‌افزارهای علوم اسلامی شناخته می‌شود، که این تولیدات بالغ بر صدها نرم‌افزار رومیزی و موبایلی و دهها پایگاه اینترنتی است.
به مناسبت ولادت امام رضا علیه السلام می‌توان به برخی از تولیدات مرکز نور اشاره کرد:

• نرم‌افزار کتابخانه تخصصی امام رضا علیه السلام نسخه 2
مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور)، در راستای تبیین ابعاد مختلف زندگانی و سیره امام رضا علیه السلام، پاسخگویی ضمنی به شبهات و سؤالات مطرح‌شده در این زمنیه، ایجاد بستری علمی از زاویه گردآوری منابع متقن و معتبر، و نیز عرض ارادت به آستان ملكوتی ثامن‌الحجج علی بن موسی‌الرضا علیه آلاف التحیة‌ والثناء، با همکاری بنیاد بین‌المللی فرهنگی ـ هنری امام رضا علیه‌السلام، نرم‌افزار کتابخانه تخصصی امام رضا علیه السلام را تولید و در اختیار پژوهشگران و عموم علاقه‌مندان قرار داده است. رویکرد اصلی این نرم‌افزار، عرضه متن کامل 117 عنوان کتاب در 525 جلد از منابع مهم و معتبر مرتبط با امام رضا علیه السلام به زبان فارسی و عربی در موضوعاتی مانند: سیره و زندگینامه، احادیث و روایات، ادعیه و زیارات، اصحاب و راویان، اشعار و مدایح، فضایل و مناقب، کرامات و معجزات، تاریخ عباسیان، تاریخ عمومی، جغرافیای شهرها، شعر و ادب فارسی، تراجم و کتابشناسی می‌باشد.

صحیفة الإمام الرضا علیه‌السلام، تاج الموالید، التتمة فی تواریخ الأئمة علیهم‌السلام، الأئمة الإثنا عشرعلیهم‌السلام، فرائد السمطین، شرح حال و فضایل خاندان نبوت علیهم‌السلام، جغرافیای تاریخی هجرت امام رضا علیه‌السلام از مدینه تا مرو، سازمان وكالت و نقش آن در عصر ائمه علیهم‌السلام، نگاهی بر زندگی دوازده معصوم علیهم السلام و جهاد شیعه در دوره اول عباسی از جمله کتاب‌های ارائه‌شده در این نرم‌افزار به شمار می‌روند.

• نرم‌افزار سیره معصومان علیهم السلام
این نرم‌افزار دارای متن کامل 445 عنوان کتاب از مهم ترین منابع تاریخ اسلام و اهل بیت علیهم السلام به زبان های فارسی، عربی و انگلیسی مانند: مسند الامام الرضا علیه السلام ، عیون أخبار الرضا علیه السلام ، حیاة الإمام الرضا علیه السلام ، طب الرضا علیه السلام و... می‌باشد.

اتصال 8421 فیش پژوهشی از 106 عنوان کتاب به درختواره امام رضا علیه السلام در سرشاخه های: احوال شخصی، امامت، سیره، مناقب، پس از امام رضا علیه السلام ، اصحاب و راویان، سالشمار، کتابشناسی؛ ارائه رخدادهای زمانی مرتبط با زندگانی امام رضا علیه السلام به سه زمان شمسی، قمری و میلادی؛ ارائه نموداری و مشجر تبار امام رضا علیه السلام با قابلیت اتصال به متن؛ ارائه 5 زیارتنامه مخصوص امام رضا علیه السلام و 35 قطعه شعر زیبا در مدح ایشان با قابلیت پخش صوت و... از دیگر امکانات و قابلیت های این نرم‌افزار است.

• پایگاه نور مگز https://www.noormags.ir
در پایگاه مجلات تخصصی نور که بیش از یک میلیون مقاله در موضوعات مختلف علوم اسلامی و انسانی از حدود 1800 نشریه و مجله در اختیار دارد، کاربر علاقمند می‌تواند با جستجوی ساده و پیشرفته کلیدواژه های مناسب، به هزاران مقاله علمی پژوهشی و یا علمی ترویجی درباره امام رضا علیه السلام دسترسی پیدا کند.

• پایگاه نورلایب https://www.noorlib.ir
در پایگاه وزین کتابخانه دیجیتال نور (نورلایب) متن کامل بیش از 33000 جلد کتاب در موضوعات مختلف اسلامی و انسانی گنجانده شده است که در این پایگاه، کتابخانه تخصصی امام رضا علیه السلام در بخش فهرست کتابخانه ها قرار دارد که کتب ارزشمندی مانند: اخبار و آثار حضرت امام رضا علیه السلام، الإمام الثامن علی بن موسی الرضا علیه السلام، الإمام الرضا علیه السلام عند أهل السنة، الإمام الرضا علیه السلام قدوة و أسوة، الرسالة الذهبیة، السيرة القرآنية للإمام الرضا عليه السلام، الفقه المنسوب إلی الإمام الرضا علیه السلام، القاموس الطبي من أحادیث الإمام الرضا علیه السلام، امام رضا علیه السلام و ایران و...را در اختیار علاقمندان و محققان قرار داده است.

دارندگان گوشی های هوشمند می توانند به این کتابها از طریق نرم افزار اندرویدی کتابخوان همراه نور دسترسی داشته باشند.

• پایگاه حوزه نت https://hawzah.net
پایگاه حوزه وبگاهی است که در جهت تبليغ، ترويج و اطلاع رسانی نسبت به معارف دینی و موضوعات فرهنگی و ملی، با هدف تبيين و روشنگری، در شبکه جهانی اينترنت، فعاليت می‌کند. این پایگاه دارای بخش‌های مختلف و متنوعی است از جمله بخش دانشنامه که مطالب و محتواهای ارزشمندی درباره پیامبر صلی الله علیه و آله و اهل بیت علیهم السلام عرضه می کند، ضمن اینکه ویژه نامه ولادت امام رضا علیه السلام با عنوان آسمان هشتم در این ایام بروزرسانی شده و در اختیار علاقه مندان می باشد. در این ویژه نامه مطالب زیر ارائه شده است:

– شناسنامه امام رضا علیه السلام
– طلوع آفتاب هشتمین فروغ امامت
– القاب آفتاب خراسان
– تاریخ زندگی امام رضا علیه السلام
– هجرت امام رضا علیه السلام به ایران
– همگام با امام از نیشابور تا مرو
– ولایتعهدی امام رضا علیه السلام
– مساله ولایتعهدی امام رضا علیه السلام
– نقش ولایت عهدی امام رضا علیه السلام در یک نگاه
– ولایت عهدی امام رضا علیه السلام در یک نگاه
– انگیزه های مامون از پیشنهاد ولایتعهدی به امام رضا علیه السلام
– ضرورت‏ های سیاسی در دعوت امام رضا علیه السلام به خراسان
– تحلیلی بر قیام های علویان در دوران امام رضا علیه السلام و ارتباط آن با ولایتعهدی
– برخوردهای دوگانه مامون پس از ولایتعهدی امام رضا علیه السلام
– سیره سیاسی امام رضا علیه السلام
– سبک زندگی سیاسی امام رضا علیه السلام در برخورد با حاکمان
– سبک سیاسی امام رضا علیه السلام با حکومت
– ابعاد نارضایتی امام رضا علیه السلام از پذیرش ولایت عهدی با تکیه بر ادعیه صحیفه رضویه
– واکاوی سبک زندگی دینی با تأکید بر اندیشه سیاسی امام رضا علیه السلام
– سیره فرهنگی و تبلیغی امام رضا علیه السلام
– سیره اخلاقی امام رضا علیه السلام
– برگهایی از دفتر فضائل و کرامات امام رضا علیه السلام
– معارف اعتقادی در بیان عالم آل محمد علیهم السلام
– سبک زندگی اسلامی در کلام امام رضا علیه السلام
– اصحاب و یاران امام رضا علیه السلام
– زیارت امام رضا علیه السلام
– برکات حضور امام رضا علیه السلام در ایران
– در سایه سار شعر
– کتابشناسی امام رضا علیه السلام

• محصولات حدیثی
همواره نشر معارف اهل بیت علیهم السلام و احادیث و سخنان ارزشمند معصومان علیهم السلام دغدغه جدی مرکز نور بوده و در این راستا تولیدات ارزشمندی به جامعه علمی جهان اسلام توسط مرکز نور عرضه شده است که می توان به نرم‌افزار جامع الاحادیث اشاره کرد که در این نرم‌افزار احادیث اهل بیت علیهم السلام و بویژه امام رضا علیه السلام به صورت کتاب محور از مجموع 431 عنوان کتاب حدیثی ارائه شده است. همچنین در پایگاه وزین جامع الاحادیث https://www.noorhadith.ir بالغ بر چهارصد هزار احادیث اهل بیت علیهم السلام به صورت حدیث محور عرضه شده است که این پایگاه دارای قابلیت تفکیک احادیث بر اساس معصوم، شرح، ترجمه، قرن و... می باشد. به عنوان مثال با تفکیک و فیلتر احادیث بر اساس معصوم حدود 1000 حدیث از امام رضا علیه السلام از منابع حدیثی شیعه در این پایگاه وجود دارد.
علاوه بر نرم‌افزار و پایگاه جامع الاحادیث، نرم‌افزارهایی مانند: درایة النور و رجال شیعه نیز توسط مرکز تولید شده که پژوهشگران می توانند با استفاده از این نرم‌افزارها به کتب رجالی مهم دسترسی داشته و پژوهش‌های مربوط به رجال و درایه را انجام دهند.

• نرم‌افزارهای اندرویدی
تاکنون مرکز نور بیش از 50 نرم‌افزار اندرویدی تولید کرده است که با موضوعات مرتبط با امام رضا علیه السلام نرم‌افزارهای اندرویدی زیر تولید و عرضه شده است:

– ثامن الحجج علیه السلام (اندرویدی)
این برنامه حاوی گزیده‌هایی درباره زندگی، ولادت و شهادت امام رضا علیه السلام می باشد که در 8 سرفصل به ارائه محتوا می‌پردازد که عبارتند از:
آیات، احادیث، ادعیه وزیارت، پرسش و پاسخ، مقالات، اشعار، معرفی کتاب، نگارخانه

– خورشید مهربانی(اندرویدی)
این برنامه حاوی گزیده‌هایی از سبک زندگی علمی و عملی امام رضا علیه السلام می‌باشد که در 11 سرفصل به ارائه محتوا می‌پردازد که عبارتند از:
آیات، احادیث، زندگی نامه، کرامات و فضائل، احکام زیارت، پرسش و پاسخ، مقالات، شعر، معرفی کتاب، زیارت نامه، نگارخانه

– زندگانی چهارده معصوم علیهم السلام (اندرویدی)
ارائه متن کتاب «زندگانی چهارده معصوم علیهم السلام» اثر آیت‌الله حسین مظاهری حفظه الله به زبان فارسی.
تمام نرم‌افزارهای اندرویدی مورد اشاره دارای امکانات و قابلیت‌هایی مانند: جستجو در متن و فهرست کتب، دسترسی به تاریخچه جستجو، پیمایش در متن از طریق فهرست عناوین و صفحه، دسترسی آسان به پاورقی‌ها، حاشیه نویسی، رنگی کردن متن، علامت گذاری، اشتراک‌گذاری متن، تنظیم نمایش اعراب، تنظیم نحوه حرکت بین صفحات، تنظیم فونت و فاصله خطوط، تنظیم حالت مطالعه در شب، تنظیم نور صفحه، فهرست کتب براساس موضوع، نویسنده و دلخواه کاربر، نمایش فهرست بصورت خلاصه، لیستی و یا جدولی، مرتب‌سازی فهرست براساس عنوان و زمان مطالعه، دسترسی به اطلاعات تفصیلی کتاب و...می باشند.

• دیگر محصولات و نرم‌افزارهای مرتبط با امام رضا علیه السلام
در برخی از تولیدات مرکز با موضوعات مختلف می‌توان مطالب ارزشمندی درباره امام رضا علیه السلام به دست آورد، به عنوان مثال در نرم‌افزار تاریخ تشیع می‌توان به اطلاعات خوبی درباره وضعیت و فراز و نشیب شیعیان در عصر امام رضا علیه السلام و...دست یافت و یا در نرم‌افزار تراجم و کتابشناسی به آثاری درباره اصحاب و راویان و محدثان و شاگردان امام رضا علیه السلام دسترسی وجود دارد. همچنین در نرم-افزار نورالسیره علاوه بر دسترسی به منابع مهم و دست اول تاریخ اسلام می توان از طریق قابلیت فهرست‌های تخصصی که در این نرم‌افزار وجود دارد، به مطالب و اطلاعات دسته بندی شده ارزشمندی درباره امام رضا علیه السلام ، دوران امام، خلفا و سیاستمداران معاصر امام، علما و دانشمندان دوره امام و...دست پیدا کرد.

علاقمندان مباحث تفسیری نیز می‌توانند با مراجعه به نرم‌افزار جامع تفاسیر و پایگاه جامع قرآن https://quran.inoor.ir به احادیث تفسیری امام رضا علیه السلام دسترسی داشته باشند./1324/د101/ب1