عادت واره های اجتماعی؛ عاملی برای بسط ارزش ها در جامعه

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در اصفهان، حجت الاسلام محمد قطبی، رییس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان، صبح امروز در جمع خبرنگاران، با بیان اینکه برخی معتقدند باید به عمق وجود و درونیات فرد نفوذ کرد و از این طریق آنگونه که می خواهیم او را تربیت کنیم، گفت: امروز روانشناسی بسیار گسترده و متکثر الاضلاع شده و در زمینه های مختلف کاربرد دارد.

وی روانشناسی صنعتی، معماری شهری، زیست اجتماعی و تحصیلی را از انواع حیطه های روانشناسی دانست و افزود: امروز روانشناسان هسته مرکزی رفتارها در جامعه جهانی را به دست گرفته اند.

حجت الاسلام قطبی علم روانشناسی و جامعه شناسی را به عنوان ابزاری برای شناخت و در نتیجه مدیریت و کنترل رفتارهای بشر دانست و اظهار کرد: دو نوع نگرش مهم نسبت به انسان وجود دارد که یک نگاه مبتنی بر درونیات است و نگاه دوم مبتنی بر محیط پیرامونی است که البته نگرش های دیگری هم وجود دارد.

رییس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان تمدن را عینیت بخشی به یک نگرش بنیادین دانست و تصریح کرد: متأسفانه بعد از استاد شهید مطهری واژه جهان بینی در کشور به محاق رفت. اعتقاد و باور به خداوند باید در زندگی ما ورود کند و در زیست ما تأثیر بگذارد و این جهان بینی می تواند منجر به تمدن اسلامی شود و در برابر تمدن جامعه شناسانه و روانشناسانه قرار دارد.

تفاوت نگاه اسلام و جامعه شناسی به اجتماع

وی با بیان اینکه نگاه ما به روانشناسی نباید سطحی باشد، خاطرنشان کرد: البته نباید پذیرش تمام عیار در برابر روانشناسی داشته باشیم و باید بدانیم که دین اسلام یک نگاه بلند دامنه اجتماعی دارد. منطق نگاه جامعه شناسی به انسان و دین در برش اجتماعی به انسان، یکی نیست.

رییس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان ادامه داد: در جامعه شناسی بر اساس تفکر و فلسفه اجتماعی می خواهند انسان را مدیریت کنند و تمام هدف بر این بنیاد قرار می گیرد و در منطق دینی، اجتماع یک دستمایه برای مدیریت دینی جامعه می شود و از نگاه اجتماعی به عنوان یک ظرفیت برای مدیریت دینی استفاده می شود.

حجت الاسلام قطبی هدف از ارسال رسل را اقامه دین در جامعه و اجرای دین در همه جوانب عنوان کرد و گفت: قرآن یک کتاب آسمانی است که برای اجرا بر روی زمین آمده است و برای اجرا شدن دین در جامعه، ابتدا باید دین را ترجمه کنیم و این ترجمه به معنای تبدیل کردن دین به یک سری مدل های قابل اجرا در جامعه است.

رییس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان ترجمه حکمی و قانونی را دو نوع از ترجمه دین در جامعه برشمرد و اظهار کرد: باید بدانیم که کدام موارد دین در حیطه حکم شرعی و رساله عملیه قرار می گیرند و کدام یک باید تبدیل به قانون شوند، همچنین باید بسیار مراقب باشیم که تشخیص صحیح بدهیم تا تصمیم اشتباه ما سبب ایجاد مشکل در جامعه و اجرای دین در جامعه نشود.

علم «مناهج الامتثال» جایگاه حجاب در احکام و قانون را تعیین می کند

وی موضوع حجاب را به عنوان یک مثال در اجرای دین در جامعه عنوان کرد و افزود: برای اینکه بدانیم که حجاب باید در مقوله حکمی باشد یا تبدیل به قانون شود و ا اینکه کدام بعد حجاب در حکم است و کدام بعد آن باید در قانون باشد، یک منطق وجود دارد و علمی می خواهد که نام آن را «مناهج الامتثال» نهاده ام و این یک میدان علمی وسیع می خواهد که متأسفانه امروز کاملاً در حاشیه قرار گرفته است و توجهی به آن نمی شود.

حجت الاسلام  قطبی ترجمه ارزش به خدمت را نوع سوم از ترجمه دین در جامعه برشمرد و تصریح کرد: «و شاورهم فی الامر» یک قسمت از دین است که با ایجاد مراکز مشاوره بدون تبدیل آن به حکم یا قانون، می توان جامه عمل به آن پوشاند و آن را در قالب یک خدمت در جامعه اجرا کرد.

رییس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان با بیان اینکه گاهی یک ارزش به محصول و کالا ترجمه می شود، افزود: این نوع از ترجمه هم منطق و روش خود را می طلبد که باید دقت زیادی در آن صورت گیرد، مثلاً یک ترازو می تواند با منطق و ارزش بسط سلامت در جامعه تولید شود.

اسیر رسانه و فیلم نشویم

وی عادت واره های اجتماعی را عاملی توانا برای بسط ارزش ها در جامعه معرفی کرد و گفت: حج و نماز جماعت آیین های اجتماعی هستند که دین اسلام حدود و نحوه اجرای آن ها را تعیین کرده است، اما مراسم جشن تکلیف و سفره حضرت ابوالفضل(ع) و چاووشی عادت واره های اجتماعی با رویکرد دینی هستند که خود ما حدود و نحوه اجرای آن ها را توافق کرده ایم و این ها یک نوع از ترجمه دین در جامعه با ضریب اثر بسیار بالا هستند.

حجت الاسلام قطبی با اشاره به لزوم ابداع عادت واره ها با موضوع مسائل روز کشور، تصریح کرد: متأسفانه بر روی عادت واره های مورد نیاز برای ترویج دین در جامعه که متناسب با جامعه امروز کشور و جهان هستند، کار نکرده ایم و در این زمینه غفلت صورت گرفته است. مثلاً امروز باید عادت واره هایی برای مبارزه با اعتیاد بسازیم و اسیر رسانه و فیلم نشویم و خودمان را از ابزار زدگی نجات دهیم.

رییس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان در پایان خاطرنشان کرد: اینکه رسانه و فیلم ابزار قوی برای ترویج افکار و مدیریت جامعه هستند، شکی نیست، اما اگر آمریکا فقط از این ابزار استفاده می کند برای این است که آن ها تبار و فرهنگ ضعیفی دارند، اما ما در گذشته با عادت واره ها زندگی می کردیم و امروز خودمان را فقط محدود به ابزارهایی مانند انیمیشن و فیلم کرده ایم و از عادت واره ها فاصله گرفته ایم و نقطه قوت خود را نادیده گرفته ایم./1304/پ202/ب1