برنامه سازمان فرهنگ و ارتباطات در 3 سال آینده
به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، پس از پیروزی انقلاب اسلامی حدود ۱۲ نهاد و سازمان اقدام به اجرای برنامههای فرهنگی در خارج از مرزها کردند تا به نوعی در کنار جلوگیری از تهاجم فرهنگی و غربزدگی، تمدن و فرهنگ اسلامی و ایرانی را معرفی و سیاستهای جمهوری اسلامی ایران را تبیین کنند؛ تا اینکه سال ۷۴ نهادهایی که در این عرصه فعالیت داشتند، ادغام شده و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی تشکیل شد تا علاوه بر انسجام در فعالیتهای فرهنگی برونمرزی، در حوزه بینالملل نیز بتواند جایگاه و منزلت فرهنگی کشورمان و رفتارهای نظام را به جهان معرفی کند.
حجتالاسلام مهدی ایمانیپور، اکنون به عنوان رئیس جدید سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی شناخته میشود که روز گذشته مراسم تودیع او با حضور وزیر ارشاد و سایر مسؤولان فرهنگی کشور برگزار شد. با توجه به اهمیت تحولگرایی در امور مختلف به ویژه فعالیتهای سازمان فرهنگ و ارتباطات، وزیر ارشاد در حکم حجتالاسلام ایمانیپور به استفاده از نیروهای جوان انقلابی و تحولخواه در سطوح مدیریتی داخل و خارج از کشور اشاره کرده است.
البته رئیس جدید سازمان فرهنگ و ارتباطات نیز توجه به تحولگرایی و استفاده از رویشهای انقلاب را مورد تأکید قرار داده و حتی شعار دوره مدیریتی خود را «تحقق دیپلماسی فرهنگی در تراز چهلواره دوم انقلاب اسلامی» عنوان کرده است. او همچنین ارتقای برنامههای قرآنی در کشورهای مختلف و تلاش برای تشکیل امت واحده اسلامی را از دیگر برنامههای تحولگرایانه سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی میداند و معتقد است که باید دیپلماسی فرهنگ عمومی به مسأله کشور تبدیل شود.
در ادامه مشروح گفتوگویی که با حجتالاسلام مهدی ایمانیپور، رئیس جدید سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی درباره آینده این سازمان و اهدافی که در دوره سه سال مدیریتش دنبال میکند، میخوانیم:
سیاستهای سازمان فرهنگ و ارتباطات بازنگری میشود
مهمترین اولویت امور فرهنگی خارج از کشور در دوره مدیریت شما چیست و برای رسیدن به آنها چه برنامههایی دارید؟
بنای ما در دوره جدید مدیریت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، نگاه تحولگرایانه با شعار دیپلماسی فرهنگی جمهوری ایران اسلامی در تراز چهلواره انقلاب اسلامی است و امیدواریم که با تأسی بر بیانیه گام دوم انقلاب که مقام معظم رهبری آن را تبیین کردند، گامهای مؤثری برای پیشبرد اهداف فرهنگی ایران در خارج از مرزها برداریم.
برای تحقق آنها در سه حوزه برنامه داریم که نخستین گام، ایجاد تحول درون سازمانی است؛ به طوری که تغییرات را از درون ارگان آغاز میکنیم و پس از آن وارد حوزه ملی و در نهایت فراملی میشویم. در حوزه سازمانی، وقتی حرف از تحول میزنیم، یعنی ساختار را بازنگری کرده و نیروی انسانی جوان و خوشفکر و پرتحرک را به بدنه سازمان تزریق میکنیم و از طرفی هم در سیاست و مأموریتهای سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی بازبینی خواهیم کرد.
در سطح ملی نیز یک حکمرانی شایسته برای امور فرهنگی بینالمللی را پیگیری میکنیم و در سطح بینالملل هم به دنبال دیپلماسی فعال مؤثر و منسجم خواهیم بود تا اهداف نظام جمهوری اسلامی ایران در امور فرهنگی خارج از کشور را به خوبی محقق کند.
وعده دولت برای تخصیص بودجه به منظور احیای برنامههای معلق فرهنگی
یکی از مشکلاتی که سازمان فرهنگ و ارتباطات در سالهای اخیر با آن مواجه شده، کاهش اعتبارات است. برای اعتبارات و حل مشکلاتی که فعالیتهای فرهنگی خارج از مرزها را تهدید میکند، چه برنامهای دارید؟
وزیر ارشاد وعده داده که در دولت حمایت میکند تا اگر بودجه ارزی نمیگیریم، این بودجه معادل معدلی باشد که حداقلها را تأمین کند. با این وعده وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و همکاری سازمان برنامه و بودجه، امیدواریم برخی فعالیتهای معلق را احیا کنیم و در عرصه بینالملل به اهداف نظام برسیم.
ظرفیت دیپلماسی فرهنگی به مردم معرفی شود
هماکنون در ۸۰ کشور جهان، نمایندگی فرهنگی و وابستگی فرهنگی داریم. به نظر شما چه اقداماتی برای بهبود عملکرد رایزنهای فرهنگی و اثرگذاری برنامههای فرهنگی ایران در کشورهای مختلف لازم است؟
بنا داریم از ظرفیت مشارکتهای مردمی در حوزه دیپلماسی فرهنگی استفاده کنیم. از رسانهها میخواهیم در این کار همراه ما باشند تا دیپلماسی فرهنگی را به مطالبه ملی تبدیل کنیم. ظرفیتی که دیپلماسی فرهنگی دارد، در حوزههای اقتصادی، اجتماعی، امنیتی باید بازتعریف شود. اگر چهره فرهنگی ایران در خارج کشور تصویر شایستهای باشد، شاهد جذب سرمایه و نخبگان خواهیم بود. کشورهای دنیا با ارائه تصویر شایسته برای کشورشان آوردههایی در حوزههای مختلف دارند و این آورده را ما هم میتوانیم با دیپلماسی فرهنگی در کشور داشته باشیم که تحقق آن منوط به این است که نه تنها مسؤولان فرهنگی، بلکه همه مردم اهمیت فضا و دیپلماسی فرهنگی را درک کنند. علاوه بر این، ما تلاش خواهیم کرد تا مطالبات مردم در خارج از کشور به منصه ظهور برسد.
دستاورد بزرگ انقلاب اسلامی به صحنه کشیدن مسلمانان در عصر جدید است/ چرا دشمن سیاهنمایی میکند؟
پس از پیروزی انقلاب اسلامی و به ویژه در سالهای اخیر موضوع ایرانهراسی توسط دشمنان ایران اسلامی شدت گرفته است. حضور رایزنهای فرهنگی و اجرای برنامههای فرهنگی چگونه میتواند چهره واقعی ایران اسلامی را نشان داده و با ایرانهراسی مقابله کند؟
ایرانهراسی به خاطر تصورهای نادرست و تصویرهای مخدوشی است که دشمنان از ایران اسلامی به جهان مخابره میکنند. من معتقدم دستاورد بزرگ جمهوری اسلامی ایران به صحنه کشیدن اسلام و مسلمانان در عصر جدید است. یعنی برساخت عصر جدید مسلمانان. اساساً برای همین است که استکبار با درک این مطلب، شروع به ایرانهراسی کرد. اگر ما نقش موثری در جهان نداشتیم و نمیتوانستیم رسالتهای انقلابی خود را عمل کنیم، نه داعشی به وجود میآمد نه دشمنی. همه این سیاهنماییها و پدیدهها ناشی از توفیق ما در عرصه بینالملل است. اما امروزه نیازمند هستیم تا این تصویر مخدوش از ایران اسلامی را بازسازی کنیم که برای این منظور باید از ظرفیت هنر به ویژه هنرهای نمایشی و عرصههای دیگر کمک بگیریم تا تصویر خوبی از ایران ارائه دهیم.
طبیعتا چون در عصر مجازی و تکنولوژیهای ارتباطی هستیم، باید بیشتر به فضای مجازی و رسانهها توجه داشت که در این مسیر ما از جبهه انقلاب فرهنگی کمک خواهیم گرفت و امیدواریم بتوانیم با همت مضاعف از ایران اسلامی تصویر شایستهای که منجر به رفع ایرانهراسی شود، به جهان مخابره کنیم.
سازمان فرهنگ و ارتباطات، مولود نگاه مقام معظم رهبری است
شعار دوره مدیریت خود در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی را «تحقق دیپلماسی فرهنگی در تراز چهلواره دوم انقلاب اسلامی» عنوان کردید. درباره این شعار توضیح دهید.
سازمان فرهنگ و ارتباطات مولود نگاه مقام معظم رهبری است و وظیفه اصلی ما در سازمان، این است که منویات معظمله را محقق کنیم.گام اول چهل ساله بود و اصطلاحی که اخیرا رهبر معظم انقلاب در حکمشان به اعضای جدید شورای عالی انقلاب فرهنگی داشتند، به بحث چهلواره دوم انقلاب اشاره فرمودند. همیشه در بیانیه گام دوم این سوال وجود داشت که طول زمانی گام دوم به اندازه گام اول خواهد بود؟ که ایشان گفتند گام دوم را هم در چارچوب چهلواره تعریف کردهاند. بر همین اساس، راهبرد ما بیانیه گام دوم انقلاب است و تلاش داریم که دیپلماسی فرهنگی در تراز چهلواره انقلاب اسلامی را به سامان برسانیم و امیدواریم در ۴۰ سال پیش رو منویات رهبر معظم انقلاب اسلامی را به منصه ظهور برسانیم.
لازمه انتخاب رایزنهای جدید فرهنگی/ کمیتهای برای تبیین شاخصهای شایستهسالاری تشکیل میشود
شما استفاده از رویشهای انقلاب و تحولخواهی برای پیشبرد اهداف و مأموریتهای سازمان فرهنگ و ارتباطات امری مهم دانستید. برای استفاده از نیروی جوان انقلابی در این سازمان چگونه عمل خواهید کرد و افراد توانمند چگونه میتوانند فعالیتهای فرهنگی در خارج از کشور داشته باشند یا جذب سازمان فرهنگ و ارتباطات شوند؟
باید فضا را برای نیروهای جدید که علاقهمند به فعالیت در این عرصه هستند، مهیا سازیم. علاوه بر این، باید در اعزامها به این نکته توجه داشته باشیم که ما نماینده سازمان فرهنگ و ارتباطات را به سایر کشورها اعزام نمیکنیم، بلکه نمایندگی نظام جمهوری اسلامی ایران را به خارج از کشور اعزام میکنیم. بنابراین، رایزنهای فرهنگی باید در تراز انقلاب اسلامی باشند.
حاضر نیستیم به هر قیمتی در اعزامها از نیروی سازمانی استفاده کنیم
در این دوره انقلابیگری، تحولخواهی و تحرک، لازمه انتخاب رایزنهای جدید فرهنگی است و حتما در انتخاب آنها آشنایی با فرهنگ و زبان کشور مقصد را بیشتر از گذشته مدنظر قرار میدهیم. همچنین کمیتهای تشکیل میشود که مبانی و ویژگیهای شایسته سالاری را تبیین کنیم تا انتخابها بر مبنای آن باشد و اگر کسی در این چارجوب نبود، اصلاحاتی انجام خواهد شد. وقتی ما شایسته سالاری را مدنظر قرار میدهیم، ناگزیر هستیم که مجموعه دارایی نظام را درنظر داشته باشیم. البته اگر فردی توانمند برای اعزام در خارج از سازمان باشد و متناظرش در سازمان هم چنین فردی حضور داشته باشد، نیروی سازمانی در اولویت است. اما حاضر نیستیم به هر قیمتی از نیروی سازمانی استفاده کنیم. به زودی بیانیه ماموریت سازمان و ویژگیهای شایسته سالاری را منتشر میکنیم.
فعالیتهای فرهنگی در خارج از کشور را تسهیل میکنیم
یکی از برنامههای شما برای سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی توجه به امور قرآنی است. برای توسعه این امور چه سیاستهایی را دنبال میکنید؟
هر تمدنی بر پایه یک امت شکل میگیرد و اگر بخواهیم که بر اساس آیات الهی پیش رویم، باید امت واحده اسلامی را تشکیل دهیم. مهمترین اموری که میتواند در شکلگیری امت اسلامی به ما کمک کرده و مایه وحدت اسلامی باشد، قرآن و پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله است؛ چرا که تمسک به این دو، بیشترین ظرفیت را برای وحدت اسلامی میتواند داشته باشد.
علاوه بر این، همانطوری که مقام معظم رهبری فرمودند وحدت اسلامی مقدمه شکلگیری تمدن نوین اسلامی است و قرآن بیشک در این عرصه بیشترین سهم را خواهد داشت. بنابراین، تلاش میکنیم ارتباطات را با جهان اسلام و مسلمانان سایر کشورها افزایش دهیم. البته تاکنون حلقههای میدانی و تشکلهای مردمی ظرفیتهای خوبی در حوزه قرآن ایجاد کردهاند که هنر ما باید اتصال آنها به افراد همسو و تسهیلگری حضورشان در خارج از کشور باشد. زمانی این موضوع مطرح بود که آیا سازمان فرهنگ و ارتباطات متصدی است یا متولی؟ امروز عرض میکنم که سازمان فرهنگ و ارتباطات تسهیلگر مجموعه فعالیتهای فرهنگی کشور خواهد بود و ما به شدت از مشارکتهای مردمی استفاده کرده و آن را جدی میگیریم. همچنین تلاش میکنیم به آنها را در خارج از کشور فرصت دهیم تا ظرفیتهایی ایجاد کنند.
ترجمه و چاپ قرآن را توسعه میدهیم
تاکنون برنامههای قرآنی که سازمان فرهنگ و ارتباطات پیگیری کرده، چقدر موفق بوده است؟ ارزیابی خاصی از این اقدامات دارید؟
یکی از مأموریتهای سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، معرفی معارف و شخصیتهای قرآنی، ترجمه، چاپ و تفسیر قرآن کریم است. در همه نمایشگاههای هنری که رایزنهای فرهنگی در خارج از مرزها برگزار کردند، درباره هنرهای وابسته به قرآن، اثری بوده است. اما ما سعی داریم که این برنامهها را جدیتر برگزار کنیم و به ترجمه، چاپ قرآن و تفسیرهای مناسب اهتمام ویژهای داشته باشیم.
یکی از کاستیهایی وجود داشته و دارد، این است که همیشه میگوییم آنهایی که حوزه بینالملل را میشناسند، عامل به برخی وظایف و مأموریتها نیستند و آنهایی هم که عمل میکنند، خیلی فرصت حضور در عرصه بینالملل را ندارند. بر همین اساس، ما تلاش میکنیم که از ظرفیت داخلی برای پررنگ کردن قابلیت و ظرفیتهای موجود در خارج از کشور استفاده کرده و در کنار آن شرکتها، جریانها، نهادها و مؤسسات را کمک کنیم تا بینالمللی شوند.
یکی از اموری که تأکید داریم این است که باید دیپلماسی فرهنگی را به مطالبه عمومی تبدیل کنیم تا مردم درک کنند که میتوان از آن در هر عرصهای بهره گرفت. تشکلهای مردمی و حلقههای میدانی باید فرصت حضور در خارج از کشور داشته باشند. اینها میتوانند در کنار اینکه عامل به قرآن باشند، معارف قرآن را در خارج کشور تبلیغ کنند.
سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی از ابتدای تأسیس مدیرانی همچون آیتالله تسخیری، محمود محمدی عراقی، مهدی مصطفوی، محمدباقر خرمشاد و ابوذر ابراهیمی ترکمان را تجربه کرده است و حجتالاسلام مهدی ایمانیپور نیز به مدت سه سال ریاست این سازمان را بر عهده دارد.