تحریم از دوران پیک اثرگذاری خود عبور کرده است

به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از فارس، همزمان با تداوم مذاکرات برجامی در وین، گمانه‌زنی‌ها در خصوص نتایج آن افزایش می‌یابد. تقریبا هر روز اخباری توسط رسانه‌ها به نقل از مقامات کشورهای درگیر در مذاکرات منتشر می‌شود. آنچه که در این روزها مورد توجه رسانه‌ها و افکار عمومی جهان قرار دارد، پیشرفت مذاکرات و احتمال دستیابی به توافق است. در همین راستا، مصاحبه‌ای با دکتر سیدمصطفی خوش چشم -تحلیلگر حوزه سیاست خارجی- انجام شد.

به اعتقاد این کارشناس مسائل بین الملل، اکنون برای خوشبین یا بدبین بودن به مذاکرات زود است. ایشان با اشاره به اینکه طرف آمریکایی تحریم را به عنوان بخش از استراتژی فعال انجام می‌دهد، گفت: آمریکا طراحی و نقشه راه بلندمدتی دارد که منوط و محدود به توان هسته‌ای ایران و مهار مولفه هسته‌ای قدرت ما نیست بلکه عموم مولفه‌های قدرت جمهوری اسلامی را هدف گرفته‌اند و تک اسلحه غیرقابل جایگزین آنها تحریم است. به گفته وی، آمریکا به این راحتی نمی‌پذیرد که شاکله تحریم‌ها را دستخوش فروپاشی، تغییر یا لغو قرار دهد.

این کارشناس حوزه سیاست خارجی در عین حال معتقد است که ایران نیز در مقابل آمریکا بدون سلاح نیست و مولفه‌های قدرت جمهوری اسلامی اعم از توان موشکی، منطقه‌ای و هسته‌ای قابل به کارگیری در مقابل اسلحه تحریم هستند؛ ایران می‌تواند از این طریق قدرت چانه‌زنی خود را افزایش داده و آنها را مجبور به عقب نشینی کند. وی افزود: احتمالا در روزها و هفته‌های پیش‌رو تقابل و چالش مذاکراتی بیشتری خواهید داشت. به گفته ایشان، هدف اولیه آمریکایی‌ها نتیجه گرفتن تا ماه فوریه است اما بعد از آن نیز به دنبال ادامه مذاکرات خواهند بود. این کارشناس مسائل بین الملل با بیان به اینکه تحریم از دوران پیک اثرگذاری خود عبور کرده، خاطرنشان کرد که آمریکایی‌ها چاره‌ای جز مذاکره ندارند و تهدید نظامی نیز ناکارامد شده است.  

وی در ادامه افزود: طرف آمریکایی در حال افول و خروج از منطقه است و از آنجایی که اولویت اصلی ایالات متحده اسقرار نیرو در دریای جنوب چین و کاهش سرعت رشد اقتصادی چین است، چاره‌ای جز مذاکره برای یک قرارداد با ایران ندارد. هر چند که در این راه، تمام ابزارها و توان تبلیغاتی، روانی، سیاسی، نظامی خود را به کار خواهد گرفت تا بتواند امتیازات بیشتری از ایران بگیرد. از نظر این کارشناس حوزه سیاست خارجی، در این دوره از مذاکرات تیم ایرانی برعکس دوره‌ قبلی به شکل کنشگرانه‌ای توانسته با در دست گرفتن ابتکار عمل –تا این مرحله- طرف مقابل را به کنش وادار کرده و در ریل مورد نظر ایران قرار داده است؛ البته با توجه به اینکه طرف مقابل نیز قدرتمند و متشکل از چندین کشور غربی است، در مسیر مذاکرات هرچه به مسائل ضروری و حساس [مدنظر ایران] مانند راستی آزمایی، ضمانت و لغو همه تحریم‌های برجامی و پسابرجامی نزدیک می‌شویم، به طور طبیعی طرف مقابل تلاش می‌کند با مقاومت کردن سرعت پیشرفت مذاکرات را کاهش دهد.

خوش چشم عملکرد طرف ایرانی تا اینجای کار را کنشگرانه و مثبت ارزیابی می‌کند و معتقد است مذاکرات با سرعتی آهسته رو به جلو است و دلیل اصلی آن را باید مقاومت غیرفنی طرف مقابل و اصرار آن به حفظ شاکله تحریم‌ها دانست. وی در انتها تاکید کرد که باید ببینیم طرف مقابل در هفته‌های آتی به وظایف خود عمل خواهد کرد یا خیر. اکنون به لحاظ سیاسی و برداشتن تحریم توپ در زمین طرف آمریکایی است اما طرف ایرانی هم ابزارهایی در اختیار دارد که هنوز آنها را به کار نگرفته اما در صورت برخورد با چالش‌های اساسی در مذاکرات، قطعا از آنها بیشتر استفاده خواهد کرد تا آمریکا را مجبور به عقب نشینی خواهد کرد.