ایران جوان (۲۵)؛
لزوم گسترش فعالیت‌های رسانه‌ای برای تقویت جوانی جمعیت
عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) گفت: برای تقویت جوانی جمعیت و ترغیب خانواده‌ها به فرزندآوری، مانور‌های رسانه‌ها می‌تواند بسیار موثر باشد.
اشاره: فرزند در خانواده ایرانی دارای اهمیت فوق العاده ای است و وجود فرزندان بیشتر در زندگی یکی از جنبه های کیفی زندگی افراد در خانواده محسوب می شود و تشکیل خانواده و فرزندآوری، یکی از جنبه های مهم زندگی افراد به شمار می آید و به باور برخی از جامعه شناسان خانواده، فرزندآوری و فرزندداری در ایران و جهان آن قدر مهم است که قرن های طولانی، زنان با هویّتِ فرزندداری در کنار خانه داری و شوهرداری، تعریف می شدند و زن خوب را زنی می دانستند که بسیار فرزند آور باشد.
وجود فرزند یا فرزندان در خانواده از یک سو سبب تشخّص و هویت خانواده می شود و از سوی دیگر زمینه ای برای تداوم زندگی مشترک زوجین و سپری ستبر در برابر فروپاشی خانواده به شمار می آید و از این رو است که هنوز نیز در خانواده های معاصر ایرانی، ناباروری و نداشتن فرزند، یکی از عوامل طلاق و نوعی سرشکستگی و عیبی بزرگ در میان خویشاوندان است.
در همین راستا خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، با حجت الاسلام هادی حسینخانی عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) به گفت‌وگو پرداخته است که در ادامه می خوانید:
رسا- چرا در اسلام توجه ویژه ای به فرزندآوری شده است؟
موضوع خانواده، موضوعی است که در تعالیم دینی به شدت مورد تاکید قرار گرفته است و در روایات ما نیز این اهمیت به چشم می خورد که رسول گرامی اسلام(ص) می فرماید: «در اسلام هیچ بنایی نزد خداوند محبوب‌تر و ارجمندتر از ازدواج نیست» و این حاکی از آن است که خانواده و تشکیل آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است؛ از طرفی نیز وقتی در روایات داریم که «هیچ حلالی در نزد خدای متعال مبغوض تر از طلاق نیست» حاکی از اهمیت حفظ خانواده در فرهنگ اسلامی است.
بنابراین به نظر می‌آید که تعالیم اسلام چه در روایات و چه در آیات قرآن کریم روی مسئله تشکیل خانواده و حفظ آن تاکید ویژه‌ای دارد.
رسا- رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره پیری جمعیت کشور، از تعبیر آینده هولناک استفاده کردند... به نظر شما نقش دولت به عنوان مسئول سیاست های کلان جامعه در تحکیم خانواده و ترویج فرزندآوری چیست؟
بلاخره دولت و سیاست هایی که دولت ها همواره در طول سال های دهه ۷۰ به بعد، اعمال کردند، سبب شده است تا وضعیت نسلی امروز و آینده جامعه ما به این مرحله خطرناک کشیده شود و این نگرانی بزرگ را در مسئولان کنونی کشور ایجاد کرده است که اگر جلوی پیری جمعیت گرفته نشده و مردم به فرزندآوری ترغیب و تشویق نشوند، دیگر فرصت جوانی جمعیت را در آینده نخواهیم داشت.
بنابراین همانگونه گونه که دولت های گذشته در وضعیت فعلی و کاهش جمعیت موثر بوده اند، قطعاً در جوان سازی جمعیت و ترغیب مردم به فرزندآوری نیز موثر خواهند بود و کمک ها و سیاست های اتخاذی آنان می تواند برای رشد و تقویت جمعیتی کشور تاثیرگذار باشد.
یکی از مصادیق کارهایی که دولت می‌تواند در این زمینه انجام دهد این است که مصوباتی که مجلس شورای اسلامی در زمینه جوانی جمعیت و ترغیب مردم به فرزندآوری تصویب کرده است را به صورت جدی در دستور کار خود قرار داده و آن مصوبات را کامل اجرا کند؛ چراکه اگر این مصوبات به مرحله اجرا درآید می توان تا حدی زیادی مشوق‌هایی را ایجاد کند تا خانواده ها به سمت فرزندآوری و فرزند بیشتر ترغیب شوند.
به نظر من اگر به طور خاص، مسئله ازدواج، در جامعه و میان جوانان گسترش پیدا کند و مشوق های لازم برای ازدواج و فرزندآوری جوانان و افراد ازدواج کرده فراهم شود، می‌تواند تاثیرات قابل توجهی را برجای گذارد.
رسا- آیا مشوق هایی که امروزه دولت برای فرزندآوری تعیین کرده است، مشوق های موثری است؟
قطعاً این مشوق‌ها بی تاثیر نخواهد بود؛ اگرچه شاید به اعتقاد برخی افراد، می بایست بیشتر از این موارد مشوق هایی در نظر گرفته می شد؛ اما اصل اینکه اگر دولت مقیّد به اجرای همین مقدار که فعلاً تعیین شده است باشد و با جدیت آنها را اجرا و عمل کند، حداقل این امید در نسل جوان به وجود خواهد آمد که اگر دولت و مسئولان اجرایی قولی را به مردم می دهند، پای قول خود ایستاده‌اند و یقین کنند که دولت به مصوبات مجلس عمل می کند.
رسا- نقش رسانه ها در پیشبرد توجه به تشکیل خانواده و ترویج فرزندآوری در جامعه را چه مقدار موثر می دانید؟
به نظر من امروزه رسانه ها بیشترین نقش را در تاثیرپذیری بر روی افراد دارند؛ چنانکه در دنیا وقتی مسئله‌ای را که از اهمیت کمی برخوردار است، برجسته و مهم جلوه می دهند و از طرفی برخی از مسائل مهم مثل کشتن چندین دانش آموز و معلم به دست یک دانش آموز پسر در آمریکا را که خبری بسیار مهم و فاجعه بار است، بایکوت خبری می کنند و روی این گونه مسائل مانور تبلیغاتی و یا پوشش خبری نمی دهند- که مبادا که مردم جهان بفهمند که این فرهنگ پوچ آمریکا و سبک زندگی آنان است که منجر به وجود آمدن چنین فجایعی در کشور آنان می شود- می توان به میزان تاثیرگذاری و نقش رسانه ها پی بُرد.
بنابراین مانور رسانه‌ها برای تقویت جوانی جمعیت و ترغیب خانواده ها به فرزندآوری و داشتن فرزندان زیاد می‌توانند بسیار موثر باشد و رسانه‌ها باید هم نگرانی های مربوط به کاهش جمعیت را به مردم متذکر شوند و هم مطالبه گری از مسئولین را داشته باشند تا وعده هایی که در این زمینه داده شده است و قرار است مسئولان به آن ها تحقق ببخشند، به نحو احسن اجرایی و عملیاتی شود.
به نظر من اگر رسانه ها به درستی به وظایف خود عمل کنند مسئولین نیز ملزم به پای کار آمدن و انجام وظایف خود درباره فرزندآوری و گسترش نسل و جلوگیری از پیری جمعیت خواهند شد.
رسا- به نظر شما آیا رسانه های داخلی در این راستا قدم بر می دارند یا نه؟
به نظر من این امر تا حدودی است و نمی توان آن را نفی کرد؛ اما آن مقداری که لازم است که روی آنها مانور داده شود، هنوز خیلی جای کار دارد و اگر رسانه ها به صورت جدی پیگیر بوده و پای کار آیند، قطعاً مسئولان مربوطه نمی‌توانند از انجام به وظایف محوله خود کوتاهی کنند و رسانه ها باید به نقش تاثیرگذاری خود در این زمینه و موارد دیگر واقف باشند.
رسا- امروزه راهکارهای متنوعی برای جوانی جمعیت و ترغیب مردم به فرزندآوری ارائه شده آیا شما راهکاری برای ترویج فرزندآوری بیشتر در جامعه دارید؟
به نظر من یکی از راهکارها این است که اگر وضعیت اقتصادی و تورم موجود در جامعه کنترل شود و وضعیت مالی خانواده ها تقویت گردد، به طور طبیعی خود خانواده ها به سمت فرزندآوری بیشتر روی خواهند آورد؛ اما یک بخشی از راهکارها نیز به شناخت مردم برمی گردد و باید شناخت ها و باورهای مردم اصلاح شود که اگر این اصلاح صورت پذیرد، امید آنان به جای اینکه به دست مردم باشد، به کمک خداوند خواهد بود که می فرماید ما به شما و فرزندان شما روزی می دهیم.
بنابراین اگر این نگرش اصلاح شود و مردم به این معتقد باشند که اگر فرزندی به دنیا می آید، خداوند روزی آن را نیز عنایت می کند، مردم به سمت فرزندآوری حرکت خواهند کرد.
رسا- برخی افراد معتقدند که با افراد جامعه امروزی نمی توان بیشتر با ادبیات توکل صحبت کرد، نظر شما در این باره چیست؟
به نظر من باید ادبیات توکل در جامعه تقویت شود؛ وقتی خداوند می فرماید من روزی فرزند متولد شده را می دهم و حتی خود والدین را نیز بی نیاز می کنم، یعنی خداوند در عالم تکوین ازدواج را وسیله ای برای افزایش روزی قرار داده است و این گونه نیست که مثلاً علمای دینی این گونه مسائل را مطرح کرده و گسترش داده باشند.
بنابراین باید باورهای اعتقادی بر مردم تبیین شود که اگر این باورها تبیین شود - که یک بخشی از جهاد تبیین که رهبر معظم انقلاب اسلامی بیان فرمودند را شامل می شود - به نظر می‌رسد که در همین شرایط فعلی نیز مردم اقدام به فرزندآوری و تشکیل خانواده می کنند و جامعه خود را از پیری جمعیت نجات می دهند.
ارسال نظرات