مرتجعین خرابکار (۸)؛
آگاهی بخشی و برخورد جدی، راهکار مقابله با جریان خرابکار و ارتجاع
در گفت‌وگویی با حجت‌الاسلام والمسلمین نعیمیان پس از شناخت کامل و دقیق دو جریان مرتجعین و خرابکاران، راه‌های برخورد با آن‌ها را بررسی کردیم.
اشاره: جمله «سیاست کار بزرگان است» یا «سیاست کثیف است» و «سیاست پدر و مادر ندارد» همگی مانع‌هایی فکری بود تا مردم از اطلاع و آگاهی‌های سیاسی و اجتماعی غافل بمانند. جامعه‌ای که در فتنه‌ها هوشیار نباشد، زیر چکمه دشمن بیدار خواهد شد. پس چه بهتر که هر جامعه پیش از وقوع مصیبت، چاره‌ای بیاندیشد و علاج واقعه را قبل از وقوع کند. علاج واقعه‌های هر جامعه‌ای حرکت افراد جامعه به سوی آگاهی یا برگزیدن افرادی مطمئن و موثق برای دادن آگاهی‌هاست.
ازاین‌رو خبرنگار سرویس سیاسی خبرگزاری رسا به سراغ حجت‌الاسلام والمسلمین ذبیح‌الله نعیمیان، مدیر مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا (ع) رفت تا پیرامون مسأله پیشگیری، جلوگیری و مبارزه با دو جریان ارتجاع و خرابکار در کشور گفت‌وگو کند.
رسا ـ مشخصات جریان‌های خراب‌کاری در کشور چیست و چطور می‌توان از فعالیت آن‌ها جلوگیری کرد؟
ما فعالیت‌هایی در دوران معاصر داریم که برای دشمنان حساسیت‌برانگیز است. رفتارها و اقدام‌های ما در تقابل جدی با رویکردهای آن‌ها در شکل‌های مختلف پدید می‌آید. ما بنابراین باید درباره نقش اقدام خود در برابر نقش، اقدام‌ها، فعالیت‌ها، رفتارها و مواضع دشمن یک بازخوانی داشته باشیم.
یکی از مسائل بسیار مهم برای دشمنان، ایجاد ناامنی و خرابکاریهای گسترده در ابعاد مختلف فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و ... است. یک عنصر مشترک در امنیت سیاسی و اقتصادی زدودن امنیت روانی جامعه به شمار می‌رود. امنیت روانی جامعه می‌تواند در بخش‌های مختلف نقش‌آفرین باشد و امنیت‌های مختلف را مخدوش کند؛ چراکه قوام جامعه با تکیه‌بر نیروهای انسانی است که رشد و توسعه یا نقش‌آفرینی‌های ملی و جهانی مرهون آن رویکرد یا اقبال و استواری نیروهای انسانی هستند.
می‌توانیم بگوییم که ایجاد ناامنی یکی از وجهه‌های همت دشمنان و غرب استعمارگر به شمار می‌رود. باید ببینیم دشمنان از چه ابزارهایی برای ایجاد ناامنی استفاده می‌کنند و به‌تناسب آن در هر حیطه‌ای، ابزارهای متناسب با آن حیطه را دنبال کنیم. دشمن دائم تلاش می‌کند اولویت‌هایی را در مواردی پررنگ کند که در فضای کنونی ناامن‌سازی اقتصادی یا مخدوش سازی چهره امنیت اقتصادی رقم بخورد.
امنیت نظامی و جانی جامعه مواردی دارای اهمیت و اولویت است که دست‌کم برخی مسؤولین یا تأثیرگذاران آن را پیگیری می‌کنند. بنابراین ما به‌طور طبیعی می‌توانیم شاهد شکل‌گیری خراب‌کاری‌هایی باشیم که با حمایت و پشتیبانی‌های رسانه‌ای غرب و اذناب منطقه‌ای آن‌ها شکل می‌گیرد. در شرایطی که مردم حساسیت جدی به مباحث اقتصادی دارند دشمن تلاش می‌کند ناامنی اقتصادی را تقویت کند. خرابکاریهای فیزیکی چندبعدی می‌تواند احساس امنیت را به‌طور عمومی از مردم بگیرد و موجب القای ناکارآمدی در صیانت از امنیت جسمی و جانی جامعه شود.
این مسأله چه از جهت امنیت روانی جامعه و چه ازاین‌جهت که امنیت جانی، فرهنگی، اقتصادی و ... در جمهوری اسلامی در سطوح عالی قرار دارد، امنیت برخلاف بسیاری از جوامع دیگر برای عموم جامعه پررنگ است. اگر در آمریکا ناامنی جانی به‌واسطه تعداد زیاد اسلحه در دست مردم وجود دارد که دولت آمریکا با تغییر قوانین و اجازه حمل سلاح، می‌خواهد این نوع ناامنی‌ها را برای فضای آمریکایی عادی و نهادینه کند؛ اما امنیت بالای جانی در جامعه اسلامی پررنگ است. تلاش برای مخدوش سازی امنیت جانی در جامعه ما نیز می‌تواند از طریق برخی پروژه‌ها مانند تخریب، اقدام به ترور و ... پررنگ شود.
رسا ـ چطور می‌توان از خرابکاریها و ناامنی‌هایی که دشمن پیگیری می‌کند پیشگیری کرد؟
طبیعی است نقطه کانونی برای دشمنان ایجاد سروصدای تمام‌عیار و اقدام به ناامنی و تخریب است. آن‌ها به همین منظور در تمام برنامه‌ها، اتفاق‌ها و رخدادهایی که امکان دارد شکل طبیعی داشته باشد، حضور پیدا می‌کنند که در مقابل برجسته‌سازی پدافند غیرعامل برای پیشگیری‌ها و شناخت‌ها می‌تواند کمک کند زمینه‌های تخریب را کاهش بدهیم.
باید توجه کنیم که ایجاد ناامنی برای یک برنامه روزانه، هفتگی و ماهانه است. این‌گونه نیست هر از چند گاهی دشمنان بخواهند ناامنی کنند؛ بلکه این‌یک برنامه مستمر را دنبال می‌کند. دشمنان با تلاش برای ارتقای شناخت منطقه‌ای و میدانی خود همواره مترصد وضعیت‌های خاصی هستند تا از آن وضعیت‌ها، استفاده بهینه برای ناامن سازی کنند.
اگر ما برنامه‌های جدی دشمنان را بررسی کنیم، خواهیم فهمید که باید در مقابل آن پدافند غیرعامل را به‌صورت جدی قرار دهیم و به توسعه و تأمین اختیارات نهادهای مربوط به پدافند غیرعامل بپردازیم، می‌توانیم از ابعاد مختلف عملکرد دشمن پیشگیری کنیم. متأسفانه در بخش‌های مختلف شاهد سطح پایین همکاری نهادهای مختلف با پدافند غیرعامل هستیم.
باوجود اختیارات تعریف‌شده و بالادستی پدافند غیرعامل در برخی از موارد ناهماهنگی می‌تواند به تضعیف این نهاد و اقدامات آن‌ها برسد. پدافند غیرعامل با تمام زندگی ما کار دارد و باید در راستای پیشگیری از ناامن سازی اقتصاد، سیاست و فرهنگ حضور پیدا کند و به پیشگیری از تخریب‌ها و ناامن‌سازی‌های متنوع دامن بزند. اگر بخواهیم از انرژی هسته‌ای، صنعت برق، آب، فناوری کشاورزی و بخش‌های دیگر صیانت کنیم باید در سطوح مختلف پدافند غیرعامل را دنبال کنیم و ذهنیت عمومی جامعه را با این تلاش‌ها، سیاست‌گذاری‌ها، اقدام‌ها و فعالیت‌های راهبردی، و میدانی هماهنگ کنیم.
ما صرفاً هم نمی‌توانیم با هماهنگی دستگاه‌ها با نهاد بالادستی به پدافند غیرعامل بپردازیم؛ چراکه جامعه هم باید با الگو و تلاش پدافند غیرعامل هماهنگ باشد. الگوی همکاری مردم باید در مواجهه با این پروژه‌های ناامن‌ساز و امنیت زدا هماهنگ باشد. ذهنیت و روان جامعه باید هماهنگ با این امر وقتی دشمن پروژه‌ای را اجرا می‌کند، آماده همکاری و همیاری با نهادهای بالادستی، میانی و نهادهای میدانی باشند.
بنابراین از این فرصت‌ها باید نهایت بهره‌مندی را داشت و همکاری دولت و مردم را تقویت کرد. مردمی سازی حکومت بخشی از همین الگوی راهبردی است که مردم به پدافند غیرعامل کمک کنند تا بخش‌های مختلف را ایمن‌سازی کنند.
رسا ـ آیا تمام ناامنی‌ها و خرابکاریها از سوی دشمن آشکار در آن‌سوی مرزهاست؟
تخریب بخش‌های مختلف کشور به فعالیت‌های دشمن محدود نیست. سهل‌انگاری، بی‌توجهی، ناآگاهی و عدم شناخت در جامعه می‌تواند به این تخریب‌ها و صحنه زدن‌ها کمک کند.
ارتقای شناخت و آموزش‌های عمومی در پیگیری دغدغه‌های مشترک میان بخش‌های مختلف جامعه نسبت به صیانت از اموال عمومی و فعالیت‌های خدماتی دولت و امکانات غیردولتی مانند وقف اموال، فرصت‌ها و امکاناتی که از جانب اشخاص حقیقی و حقوقی که در خدمت جامعه قرار می‌گیرد می‌تواند ضعف‌ها، بی‌برنامگی‌ها، ناآشنایی‌ها و ناهماهنگی‌های فردی و جمعی را بگیرد. بنابراین شکل‌های مختلف و پیش‌بینی‌های لازم را می‌توانیم برای مقابله با خرابکاریها تدارک ببینیم و به ارتقای برنامه‌های پیشگیرانه کمک کنیم.
رسا ـ تحجر و راه‌های مقابله با آن را توضیح می‌دهید؟
الگوهای مدرنی در فضای معاصر هستند که در مقایسه باارزش‌های متعالی انسانی رنگی از تحجر را به مخاطبین و شیفتگان خودالقا می‌کند. بخش‌های مختلفی از تمایلات مدرن باارزش‌های دینی ناهم‌سو هستند.
حتی فرهنگ غرب که محور مدرنیته جهان است به شکل مبتذل، مستهجن و ناهماهنگی با فطرت انسانی ظاهر می‌شود. خشونت‌های استعماری آن‌ها همواره در قالب‌های جدید بازتولید می‌گردد. نگاه منفی آن‌ها به شرق، سیاه‌پوست‌ها و رنگین‌پوستان در فیلم‌ها، برنامه‌ها و بازی‌های رسانه‌ای غرب تکرار می‌شود که به‌تبع رنگی از تحجر مدرن را وارد فرهنگ ما می‌کند.
بخشی از فعالیت‌های غیراخلاقی در غرب و دنیای مدرن عادی شده که در مقایسه بافرهنگ متعالی و پیشروی اسلامی ما آن‌ها را به معنای عقب‌گرد از ذات و شخصیت متعالی انسان می‌دانیم. اگر مناسبات میان افراد به آن وضع تحجر آمیز و عقب‌مانده غرب بازگشت کند، شاهد شکلی از تحجر فرهنگی خواهیم بود که به‌ظاهر پیشرفت‌های فناوری وارد می‌شود.
مهم نیست که بخش‌هایی از فرهنگ غرب را می‌توانیم تأیید کنیم یا نه؛ ولی در بخش‌هایی، شکل‌هایی از نظم عمومی را می‌بینیم که از سنت استبدادی غرب، خشونت‌ها، نظم آهنین، تند و فضاحت‌بار غرب برآمده است. آن نظم، نظم اصیل انسانی نیست؛ ولی طبیعی است که می‌توانیم بخش‌های قابل‌قبول و موردپذیرش و تأیید را بپذیریم و به انحطاط فرهنگ غرب نیز بپردازیم. باورهای ارتجاعی، شناخت‌های نابسامان و کج‌اندیشی‌های عمیق فرهنگ غرب به‌راحتی به نمایش گذاشته می‌شود.
پذیرش خلقیات و کج‌اندیشی‌ها، تندی‌های استعماری و رفتارهای نامناسب با شئون و فطرت انسانی که در لایه‌های مختلف غرب عادی شده برخورد نامناسب طبقه برخوردار با طبقه کم برخوردار در حقیقت شکل‌های مختلفی از تحجر آن‌ها را نشان می‌دهد. فرهنگ مدرن به معنای پیشرفته بودن همه ابعاد غرب نیست. انحطاط‌ها و کژ راهه رفتن‌ها خود را درپوششی از مدرنیته پنهان کرده؛ ولی وقتی آدم فضای غرب را می‌بیند، رنگ و لعاب جدیدی در این انحطاط مشاهده می‌کند.
انحطاط و تحجر شکل پنهانی ندارد. کسی که وارد غرب می‌شود، اگر خوبی‌های شرق اسلامی را در خاطر دارد تمام این تحجرها را خواهد فهمید؛ اما چون بسیاری شیفتگان غرب به دنبال منافع مادی و آزادی‌های خاصی هستند، نمی‌خواهند از ابتدا شئون منفی را ببیند؛ ولی مدتی بعد احساس می‌کنند که این موارد منفی وجود دارد و برای خروج از این دایره منحط چاره‌ای نمی‌بینند. داشته‌های اصیلی که پناهندگان به غرب از شرق اسلامی به ارمغان برده بودند به خاطره تبدیل می‌شود و مدتی بعد آن خاطره نیز فراموش می‌شود.
ابتذال فرهنگی و ظلم و ستم نهادینه غرب میان دو بخش برخوردار و کم برخوردار وجود دارد. گاهی ابتذال‌ها شکل عادی پیدا می‌کند. تحجر حتی در باورهای خرافی غربی‌ها به چشم می‌خورد. به ادعای پیشرفت تمدن غرب خرافه در تاروپود زندگی غربی پررنگ است.
اخلاق برخی کشورهای پیشرفته ترکیبی از اخلاق ناستوده و گاهی اخلاق ستودنی و قابل‌پذیرش است؛ اما این‌طور نیست که شاکله کلی غرب را پیشرفت آن‌ها بدانیم. تحجر رنگ جدیدی پیداکرده و متأسفانه لایه‌های آن از طرق مختلف؛ مانند برنامه‌های موجود فضای مجازی، فیلم‌ها، سریال‌ها، فیلم‌های عریان، ناپسند و مبتذل که در شبکه‌های ماهواره‌ای و نمایش خانگی تکرار می‌شود به عادی‌سازی فرهنگ‌های مبتذل و منحط می‌پردازد.
رسا ـ قوه قضاییه و جامعه نخبگانی برای مقابله با این دو جریان چه وظیفه‌ای دارند؟
غیر از پیشگیری، برای مقابله با تخریب‌ها در فضای کنونی، نهادهای مختلف باید پیشگیری و برخورد را سرلوحه کار خود قرار دهند. جاهایی که با تخریب گران و ناامن‌سازان جامعه باید تقابل کرد، قوه قضاییه و نهادهای امنیتی وارد می‌شوند. اگر در این مواجهه کوتاهی شود دشمنان و آسیب‌زنندگان به امنیت جامعه را جری و پررو می‌کند. اقدام به‌موقع و مواجهه مناسب، جدی و منطقی می‌تواند پاسخ قاطعی به این فعالیت‌ها تلقی شود؛ اما عدم تناسب سطح این پاسخ‌ها و مواجهه‌ها می‌تواند به عادی‌سازی و مساعدت ناامن‌سازان جامعه منجر شود.
دشمنان به دنبال این هستند که برای توسعه و مشارکت افراد بیشتر در ناامنی تلاش کنند که اگر پاسخ متناسب، قاطع و به‌موقع در کنار پیشگیری‌ها نباشد، به دشمن کمک می کند. خلأهای قانونی و ضعف قوانین نیز برای مقابله با دشمن باید موردبازنگری قرار بگیرد. مناسبات قوه قضاییه و ضابطان آن نیز باید تعریف دقیقی پیدا کند. هم ضابطان باید حمایت جدی ببیند و هم قوه قضاییه فعالیت‌های ضابطان را در چارچوب قانون و ضوابط پیگیری کند. فعالیت‌های افراطی همان‌طور که مانع از انسجام فعالیت و مقابله با ناامنی‌ها می‌شود. نهادهای امنیتی و قوه قضاییه با هماهنگی متقابل وظایف و رسالت خود را به‌دقت دنبال کنند.
ضروری است نخبگان به‌صورت جدی فعالیت‌های مزبور را پیگیری کنند تأمل و ریشه‌یابی زمینه‌های فرهنگی و اجتماعی باید واکاوی و مورد تحلیل قرار بگیرد تا راه‌های پیشگیری ارائه شود. تقویت ذهنیت عمومی و گفتمان ایجابی انقلاب اسلامی با تقویت ظرفیت عمومی راهگشاست.
تحجر در نهادهای فرهنگی، فکری و شخصیت‌های اندیشه‌ساز امری است که سریان آن از جامعه غربی به جامعه ما ادامه دارد. مقوله تحجر مدرن در قالب جهانی‌سازی با تغییر فرهنگ عمومی در جامعه اسلامی در حال شکل‌گیری است.
فرآیند تأثیر و تقویت فناوری‌های جدید رسانه‌ای می‌تواند در آمادگی ذهنی، فکری، روانی و ارتقای دغدغه اجتماعی از سوی شخصیت‌های فرهنگی در تقابل با موج‌های تحجر مدرن که بر ذهن و دل برخی افراد جامعه سایه انداخته مفید باشد.
نهادهای فکری و فرهنگی باید برداشت خود را از ظرفیت‌ها و امکاناتی که دارند بازخوانی و محدودیت‌های خود را کاهش بدهند. استفاده بهینه از ظرفیت‌های بالفعل کنونی و شناخت تحجر مدرن با شکل‌های متنوعی که دارد یا شناخت زمینه‌های رشد و فعالیت بخشی از متحجران، شجاعت در مقابل برچسب‌های ناروا می‌تواند جامعه را برای مقابله با آن تحجر آماده کند. از طرف دیگر ما می‌توانیم وقتی‌که بخشی از جامعه افراد پر مطالعه ما در دام تحجر افتاد، با گفت‌وگو و دیالوگ آن‌ها را دوباره به خط و مسیر اصلی بازگردانیم.
رسا ـ از وقتی‌که در اختیار خبرگزاری رسا قرار دادید کمال تقدیر و تشکر را دارم.
ارسال نظرات