روایتی از رویارویی مردم و مسوولان خوی با زلزله و سرما

یمه دوم امسال برای اهالی شهرستانی خوی، ماه‌های پرلرز‌ه ای بوده است.

یکبار ساعت ۳:۵۱ دقیقه بامداد سیزدهم مهر امسال زمین‌لرزه‌ای به بزرگی 5.4 ریشتر شمال استان آذربایجان‌غربی شهرستان خوی را لرزاند، بار دیگر بیست و هشتم دی‌ ماه، زمین‌لرزه‌ای 5.4 ریشتری خواب را از چشم مردم خوی گرفت؛ آخرین بار هشتم بهمن بود که زلزله ۵.۹ ریشتری اهالی خوی را به خیابان کشاند و پس لرزه‌های این زلزله هنوز ادامه دارد.

13 مهر ماه نخستین زلزله خوی را لرزاند

در زلزله سیزدهم مهر ماه امسال در خوی، هیچ‌ شهروندی فوت نشد البته یک هزار و ۱۰۰ نفر مصدوم شدند و بیش از 500 واحد مسکونی هم آسیب دید. اما بعد از گذشت چهار ماه آواربرداری در مناطق زلزله زده به طور کامل اتمام یافته بود و بیش از 63 درصد از واحدهای مسکونی شهری و روستایی بازسازی شده بودند.

28 دی ماه برای بار دوم، زلزله خوی را تکان داد

در حالی که پس لرزه های زلزله قبلی هنوز ادامه داشت، ساعت ۱۸:۲۵دقیقه 28 دی ماه یازدهمین پس لرزه به قدرت ۵.۴ ریشتر، خوی را تکان داد.

۷ هزار خانوار با جمعیت حدود ۲۸ هزار نفر متاثر از این زلزله شدند و روستای وار و شهر فیرورق بیشترین تخریب را داشتند.

به گفته بیح الله کاظمی، فرماندار شهرستان خوی، تعداد مصدومان زمین لرزه ۵.۴ریشتری خوی ۲۳۹ نفر بود که این افراد به علت ترس ناشی از زلزله در حال فرار دچار مصدومیت شده بودند. همچنین به ۱۸۹۷ منزل مسکونی هم خسارت ۲۰ تا  ۸۰ درصدی وارد شد.

*اسکان اضطراری ۱۱ هزار زلزله‌زده در خوی

جمعیت هلال احمر طبق وظیفه خود مثل همیشه در این حادثه به سرعت وارد عمل شد.

حسین کولیوند، رئیس جمعیت هلال احمر در تشریح اقدامات انجام شده در امدادرسانی به زلزله‌زدگان خوی گفت: جمعیت هلال‌احمر بلافاصله پس از وقوع زلزله، نیروهای امدادی و توان لجستیکی و اقلام امدادی و زیستی لازم از جمله ۴۲ تیم امدادی شامل ۲۰۰ امدادگر و نجاتگر را به همراه ۴۲ دستگاه خودروی عملیاتی به سمت منطقه حادثه دیده گسیل کرد.

وی افزود: در نخستین روز بعد از زلزله، ۱۱ هزار و ۷۰ چادر امدادی میان زلزله‌زدگان توزیع شد و خدمات امدادی لازم به حادثه‌دیدگان ارائه شد. چادرهای توزیع شده به طور آماده و مجهز به سیستم گرمایشی تحویل داده شد.پس از آن، علاوه بر برپایی ۲ اردوگاه اسکان اضطراری با ظرفیت ۱۰۰ چادر امدادی، ۲۲۰۰ چادر امدادی نیز میان آسیب‌دیدگان از زلزله خوی توزیع شد. همچنین ۲۱۰۰ بسته غذایی توزیع شده و با کمک خیرین غذای گرم هم در منطقه پخت شد.

* تعداد چادرهای توزیع شده به ۳۶۰۰ عدد رسید

با پشت سر گذاشتن اولین ساعت های پس از زلزله، کمک رسانی شکل ساختاریافته تری به خود گرفت. به گفته، امیر عباس جعفری جعفری، مدیر بحران آذربایجان‌غربی مدیر کل مدیریت بحران آذربایجان‌غربی، در نهایت ۳۶۰۰دستگاه چادر، ۲۵۵۸ غذایی ۷۲ ساعته و ۴۶۰۰ دستگاه لوازم گرمایشی برقی توزیع شد و همچنین روزانه ۵۰۰۰ پرس غذای گرم و۲۰۰۰بسته نان به دست زلزله‌زدگان رسید.
بنابر اظهارات وی، در شهر فیرورق ۳ کمپ در سالن چند منظوره، تعدادی کمپ در برخی محلات به‌صورت مجزا برای اسکان و ۳ کمپ در شهر خوی در سالن ورزشی برای اسکان زلزله زدگان دایر شد.

*توزیع رایگان نفت سفید برای خانوارها

سوخت و امکانات گرمایشی از ضروریات زندگی زلزله زدگان در هوای سرد این روزهای خوی است. احمد مجرد، مدیر شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی منطقه می گوید: در نخستین دقایق وقوع زلزله، میزان مراجعه مردم به جایگاه های شهرستان خوی افزایش یافته بود که سوخت موردنیاز در جایگاه های سوخت تامین شد و سوخت‌رسانی در تمامی جایگاه‌های سوخت شهرستان به نحو مطلوب مدیریت شد.

وی ادامه داد: همچنین از ساعات اولیه زلزله ۵.۴ ریشتری شهرستان خوی توزیع ۴۰ لیتری رایگان نفت سفید برای هر خانوار در دستور کار قرار گرفت و همزمان، ۲۱۰ هزار لیتر سهمیه نفت سفید زمستانی به صورت کاروانی به مناطق زلزله زده ارسال شد. ۲۳ هزار لیتر نفت سفید رایگان در گالن های ۲۰ و ۴۰ لیتری و بالغ بر ۲۱۰ هزار لیتر سوخت زمستانی در بین خانوارهای ساکن در مناطق زلزله زده توزیع شد. همچنین ۴۰ عدد کپسول گاز مایع ۱۱ کیلویی هم به صورت رایگان در مناطق زلزله زده توزیع شد.

به گفته مجرد، هزینه این سوخت توسط جمعی از کارکنان خیر شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی منطقه ارومیه پرداخت شده بود.

*واحد‌های مقاوم سازی شده بنیاد مسکن از خسارت گریختند

باتوجه به قرارگرفتن استان آذربایجان غربی در پهنه خطرپذیری بالا از نظر وقوع حوادث و بلایای طبیعی و به ویژه قرار داشتن منطقه روی‌ گسل فعال، پیش از این، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی برای مقاوم‌سازی واحدهای مسکونی روستایی در شهرستان‌های استان اقدام کرده بود.

پس از این زلزله، جعفربرزگر، مدیرکل بنیاد مسکن آذربایجان‌غربی در جمع بندی ارزیابی واحد‌های مسکونی مناطق زلزله‌زده خوی، گفت: هیچ یک از واحدهای مسکونی مقاوم سازی شده توسط بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در روستاهای شهرستان خوی در زلزله ۱۳ مهر ماه و ۲۸ دی ماه دچار خسارت سازه‌ای نشد.

وی ادامه داد: ۳۰ تیم ارزیاب از کارشناسان بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان در ۷۲ ساعت به‌صورت سه شیفت کار ارزیابی واحدهای مسکونی خسارت دیده را در ۱۵ روستا و شهر فیرورق انجام دادند. ۲۵۰واحد مسکونی با خسارت بالای ۵۰ درصد به عنوان واحد احداثی و ۳۶۰۰ واحد مسکونی با خسارت زیر ۵۰ درصد به عنوان واحدهای تعمیری تشخیص داده شدند.

وی اضافه کرد: از تعداد ۲۷ هزار و ۹۹۱ واحد مسکونی روستایی در سطح روستاهای شهرستان خوی، ۵۲ درصد واحدها یعنی ۱۵۰۰۰ واحد مقاوم سازی شدند. همچنین در شهرهای زیر ۲۵ هزار نفر شهرستان خوی نیز از مجموع ۶۳۹۷ واحد، ۴۷ درصد واحدها یعنی ۲۹۸۷ واحد مقاوم سازی شده اند.

* ۹ کانکس دانش آموزی جایگزین موقت کلاس های آسیب دیده شد

زلزله اما به برخی از کلاس های درس در منطقه آسیب رساند. به گفته رحمانی، مدیر کل نوسازی مدارس آذربایجان‌غربی برای متوقف نشدن کلاس های درس، ۹ کانکس در مناطق زلزله زده شهرستان خوی مستقر شد و تعمیر کلاس های آسیب دیده در اولویت قرار گرفت.

*کنکور در خوی زلزله زده برگزار شد

همچنین در این شرایط تلاش شد که کمترین آسیب به داوطلبان کنکور سراسری در این شهرستان وارد شوذ.

آن طور که مرتضی محمد پور، سرپرست آموزش و پرورش خوی در بازدید از حوزه های برگزاری کنکور این شهرستان، گفت: هیچ آسیبی به محل های برگزاری آزمون سراسری کنکور وارد نشده بود. به این ترتیب آزمون در وقت مقرر برگزار شد.

*یگان‌های مقابله با بلایای طبیعی به منظقه زلزله زده اعزام شدند

ارتش و نیروهای مسلح که مدت ها است پای ثابت کمک رسانی در حوادث در کشور شده اند، این بار هم به سرعت پیش قدم شدند. امیر سرتیپ حاجیلو، فرمانده قرارگاه منطقه‌ای شمال‌غرب نزاجا گفت: به محض اطلاع از وقوع زلزله در شهرستان خوی دستور آماده‌باش به تمام یگان‌های تابعه قرارگاه شمال‌غرب صادر شد و فرماندهان تیپ‌های نزدیک به منطقه، کارشناسان عمرانی و تاسیسات و بهداشت و درمان به منطقه اعزام شدند.

وی افزود: تیپ ۲۶۴ سلماس، تیپ ۳۲۱ مرند و گروه ۴۳۳ مهندسی شهید آبشناسان قوشچی که دارای ادوات سنگین مقابله با بلیات طبیعی هستند هم به مناطق آسیب دیده از زلزله اعزام شدند.

هشتم بهمن ماه زلزله سوم خوی را لرزاند

سومین زلزله اگرچه بزرگ تر و بدزمان تر رخ داده است؛ اما با توجه به تجربه وقوع ۲ زلزله قبلی در منطقه در سه ماه گذشته، هماهنگی نهادهای مسئول، اردوگاه‌ها و کمپ‌ها برای رسیدگی سریع تر به حادثه دیدگان بهتر شده بود.

این زلزله ۵.۹ ریشتری در ساعت ۲۱:۴۴ شب گذشته هشتم بهمن‌ماه در بخش فیرورق شهرستان خوی رخ داد که ۲۶۱  هزار و ۳۸۷ نفر، ۲ شهر و ۸۶ روستا را متاثر کرد. ۱۱۷۴ نفر بر اثر این زلزله مصدوم شدند و سه نفر هم جان خود را از دست دادند. همچنین ۳ هزار و ۵۰ واحد مسکونی از ۲۰ تا ۸۰ درصد آسیب دیده که آسیب در مناطق شهری نسبت به ۲ زلزله قبل، بیشتر بوده است.

* چادرهای موقت شبانه برپا شدند

باز هم سرما یکی از مهمترین مشکلات منطقه زلزله زده بود و اتفاقا همین عامل، کمک رسانی را سخت تر کرد. این بار اما سرما شدیدتر از قبل شده بود.

باوجود سرمای شدید و حتی بارش برف، به گفته محمدصادق معتمدیان، استاندار آذربایجان غربی، با حضور به موقع نیروهای امدادی، هلال احمر و نیروهای نظامی، اقدامات قابل توجهی برای اسکان و خدمت رسانی به زلزله زدگان انجام شد. اکیپ‌های ارزیاب بنیاد مسکن و برخی نهادهای دیگر به صورت سه شیفته مشغول کار شدند. در برخی روستاها که زیرساخت وجود نداشت، تیم‌های مربوط تا صبح به کار مشغول برپایی چادر بودند.

سپاه در میدان؛ از توزیع بخاری، نان و غذای گرم تا اعزام گروه‌های جهادی

 سردار سرتیپ دوم حبیب شهسواری فرمانده سپاه شهداء آذربایجان‌غربی اظهارداشت: ۱۲ اردوگاه و کمپ برای اسکان و استقرار زلزله زدگان  در خوی آماده است، بنابراین از مردم دعوت می‌کنیم، چنانچه مشکل اسکان دارند، به این مکان ها مراجعه کنند، همچنین در سلماس امکانات برای اسکان اضطراری تدارک دیده شده است.

حبیب شهسواری بیان کرد: یک اکیپ سیار از بیمارستان عارفیان ارومیه به منطقه اعزام شده، که همه امکانات موردنیاز اعم از اتاق عمل، ارتوپدی و مغز و اعصاب در منطقه مستقر است.

فرمانده سپاه شهداء آذربایجان‌غربی خاطر نشان کرد: روز گذشته سه هزار بخاری برقی دریافت و بارگیری شده است، که امروز در بین مردم توزیع می‌شود.

وی ادامه داد: همچنین توزیع نان خشک شروع می‌شود، دو اکیپ نانوایی سیار در منطقه توسط ستاد پشتیبانی شمال غرب فعال شده است، تا به صورت شبانه‌روزی نان پخت و توزیع کند، این اکیپ‌های سیار توسط مرکز پشتیبانی شمال غرب راه‌اندازی شده است

سردار شهسواری تصریح کرد: همچنین هیئت‌های مذهبی به ویژه هیئت مذهبی حسینیه ثارالله ارومیه آشپزخانه سیار راه‌اندازی کرده‌اند.

فرمانده سپاه شهدا آذربایجان‌غربی ادامه داد: یک هزار تخته پتو امروز دریافت شده و توزیع می‌شود، روز گذشته ۲ هزار چادر توسط گروه جهادی تهیه و توزیع شد، همچنین ۳۰۰ چادر توسط کارکنان سپاه خوی توزیع شد.

این مقام مسئول افزود: ۶۰ گروه جهادی از سلماس و خوی به منطقه اعزام شده‌اند، همچنین ۸ کمپرسی، ۲ لودر، یک بیل مکانیکی در منطقه است.

وی بیان کرد: از دیروز چهار هزار پرس غذای گرم توسط گروه‌های جهادی در منطقه توزیع می‌شد، از امروز هم روزانه پنج هزار پرس غذای گرم توسط مرکز پشتیبانی شمال غرب قرارگاه حمزه توزیع می‌شود.

سردار شهسواری گفت: از همان لحظه نخست، ۶۰ گروه جهادی در خوی مستقر شده است، کارهای آواربرداری، خدمات رسانی، باز کردن مسیرهای مسدود را انجام می دهند، تا راه‌ها برای خدمات‌رسانی باز شود و ارزیابی‌ها انجام شود.

*هلال احمر ۷۹۱ میلیارد تجیهزات ارسال کرد

کولیوند رییس جمعیت هلال احمر در تشریح اهم اقدامات پس از زلزله ۵.۹ ریشتری خوی اظهار داشت: برپایی اردوگاه‌های اسکان اضطراری و توزیع اقلام امدادی در بین آسیب دیدگان در روستاها از اقدامات جمعیت هلال احمر بود.

وی با اشاره به کمک هایی که فقط از سوی هلال احمر انجام شده،‌ ادامه داد: با کمک ۳۶۵ نیروی عملیاتی جمعیت، ۱۵ تیم و ۸۶ خودروی عملیاتی در منطقه، برپایی ۴۱۵۶ دستگاه چادر و توزیع۳۸۰ شعله والور، ۴۳۶ بخاری برقی، ۴۳۶ بسته غذای 72 ساعته، ۴۳۸۰ تخته پتو و ۱۸۹۰ تخته موکت بین افراد آسیب‌دیده، انجام شد.

کولیوند ارزش ریالی کل اقلام زیستی و امدادی ارسال شده به مناطق زلزله زده برای توزیع و تقویت انبارهای امدادی را ۷۹۱ میلیارد و ۴۰۲ میلیون و ۳۰۰ هزار ریال عنوان کرد و افزود: این اقلام شامل ۱۰ هزار و ۸۵۴ دستگاه چادر، ۱۲ هزار و ۶۴۱ تخته پتو، ۶۸۰۰ تخته موکت، ۲۱ هزار و ۷۰۰ کیلوگرم نایلون، ۲۵۰۰ هزار و والور و ۹۷۲۸ بسته غذایی بوده است.

* آب، برق، گاز، تلفن و اینترنت وصل است

کولیوند رییس جمعیت هلال احمر گفت: باوجود تخریب زیرساخت‌های برق در شهر خوی، فیرورق و تعدادی از روستاها، از هشت صبح روز بعد از زلزله، برق تمام روستاها و مناطق شهری وصل شد، اختلالات مربوط به گاز به سرعت حل شد و خوشبختانه مشکل آب گزارش نشده بود.

همچنین قاسم جلیلی نژاد، مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات آذربایجان غربی با اشاره به خروج ۶۰ سایت ارتباطی بر اثر زمین لرزه ۵.۹ ریشتری خوی گفت: با تلاش تیم های فنی، ۸۳ درصد این تعداد شامل ۵۰ سایت به مدار خدمت رسانی بازگشته است که به صورت پایدار فعال هستند و تلاش برای فعال کردن ۱۰ سایت باقیمانده نیز در دستور کار قرار دارد.

وی ادامه داد: در پوشش اینترنتی اختلال‌هایی ایجاد شده بود که مشکل رفع شد؛ اما قطعی در شبکه تلفن ثابت و فیبرنوری در منطقه گزارش نشده است.

*پخت غذا براساس نیاز مردم افزایش می یابد

غذا و به ویژه غذای گرم در حوادثی که در فصل سرد رخ می دهند، اهمیت ویژه در امدادرسانی دارند؛ از این رو درخواست غذای گرم همواره از سوی مردم زلزله زده وجود دارد. طبق گزارش معتمدیان، استاندار آذربایجان‌غربی، فقط طی ۷۲ ساعت، بیش از ۴ هزار بسته غذایی توزیع شد. ابتدا در هر وعده ۵ هزار پرس غذای گرم پخت و توزیع می شد که سپس مقرر شد تعداد غذا براساس نیاز مردم افزایش یابد.

وی با بیان اینکه با تلاش جمعیت هلال احمر استان ۲۱ اردوگاه و کمپ اسکان اضطراری در سطح شهرستان خوی ایجاد شده، گفت: تاکنون ۵ هزار دستگاه چادر بین زلزله زدگان توزیع شده است.

وی خاطر نشان کرد: نیروی انتظامی امنیت کامل مناطق زلزله زده را فراهم کرده است.

*بیمارستان صحرایی ارتش برپا شد

خدمات بیمارستانی و کمک های درمانی جزء لاینفک خدمت رسانی به حادثه دیدگان بلاهای طبیعی است. در زلزله خوی بیماران حادثه در بیمارستان شهر و بیمارستان‌ های شهرهای نزدیک پذیرش شدند اما نیاز به درمان های سرپایی و تخصصی همچنان وجود دارد.

امیر سرتیپ علی حاجیلو، فرمانده قرارگاه منطقه‌ای شمال‌غرب ارتش گفت: بیمارستان صحرایی قرارگاه منطقه‌ای شمال‌غرب ارتش با ظرفیت ۱۸۰ تخت‌خواب و اتاق عمل سیار در منطقه زلزله‌زده خوی احداث شد که کادر درمان ارتش شامل پزشک عمومی، متخصص بیهوشی، متخصص ارتوپد و جراح عمومی در آن مستقر هستند.

وی با اشاره به اعزام دو تیم پزشکی ۱۵ نفره به منطقه زلزله‌زده، گفت: تعداد ۱۲‌ دستگاه آمبولانس ارتش هم تخلیه و انتقال مجروحان به بیمارستان های شهرهای اطراف را انجام می‌دهند.

ارتش از هیچ کمکی دریغ نمی کند؛ برای مثال 2 هزار قرص نان هم از خبازخانه ارتش به مناطق زلزله‌زده خوی ارسال کرد.

* اکیپ‌های دامپزشکی واکسیناسیون و دفن دام‌ها را انجام دادند

از بخش هایی که شاید کمی دور از چشم بماند، ارائه خدمات مربوط به دام و طیور در حوادث طبیعی است که بر عهده اداره دامپزشکی منطقه قرار دارد.

به گفته، سید امید خلیل زاده، مدیر کل اداره دامپزشکی آذربایجان غربی، به دلیل ایجاد شرایط ویژه و کاهش سطح بهداشت در مناطق متاثر از زلزله، احتمال وقوع بیماری های دامی افزایش می‌یابد. از این رو اکیپ‌هایی برای ضد عفونی کردن،‌ دفن بهداشتی لاشه دام‌های تلف شده و واکسیناسیون دام‌های موجود برای پیشگیری از بروز بیماری اعزام شدند.

*چه کارهایی هنوز در خوی روی زمین مانده است؟

با توجه به سرمای شدید هوا، تامین هرچه بیشتر امکانات اسکان و لوازم گرمایشی خواسته اصلی آسیب دیدگان در این زلزله است. اگرچه نفت سفید رایگان به صورت سهمیه ای برای هر خانوار در منطقه توزیع شده،‌ اما هنوز این نیاز احساس می شود و تامین دسترسی آسان به سوخت در هوای سرد این روزهای شهرستان خوی باید در اولویت کمک رسانی ها باشد. در این باره احمد مجرد، مدیر شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی منطقه ارومیه، از توزیع مجدد ۴۰ هزار لیتر نفت سفید رایگان در منطقه زلزله زده خوی خبر داده و گفته: 2 محموله سیلندر گاز مایع (1000 عدد) هم در حال ارسال به مناطق آسیب دیده است.

از دیگر گلایه های این روزهای برخی از زلزله زدگان شهرستان خوی، تجمیع کمک ها در برخی مناطق و بی توجهی به مناطق دیگر در توزیع اقلام کمکی است. به طوری که از انبوه کمک های ارسال شده، هنوز برخی از مردم موفق به دریافت اقلام ضروری از جمله مواد غذایی، پتو، لوازم گرمایشی چادر نشده اند. در این باره مخبر، معاون اول رییس جمهور تاکید کرده که حجم کمک ها بسیار زیاده بوده اما به هر نحو ممکن است به دست برخی از مردم نرسیده باشد. اما نباید ارائه خدمات فقط به کمپ‌ها و اردوگاه ها منحصر شود و باید تمام کسانی که از زلزله آسیب دیده اند از این کمک ها برخوردار شوند. از این رو بر الکترونیکی کردن توزیع خدمات و اقلام امدادی در حوادث تاکید داریم.

پس از درخواست امدادرسانی و تثبیت وضعیت، درخواست برای نوسازی و مقاوم‌سازی منازل اهالی روستاهای‌ آسیب دیده از خواسته های جدی آسیب دیدگان در زلزله از مسوولانی است که برای بازدید به منطقه سر می زنند. در این باره ناصر عتباتی، رئیس کل دادگستری آذربایجان‌غربی به مردم وعده داد که پس از اینکه امدادرسانی و تثبیت وضعیت را طی کردیم، این مهم در سریعترین زمان ممکن به صورت کارشناسی شده، به انجام می رسد.

از سوی دیگر، نظراتی درباره آواربرداری و بازسازی واحدهای تخریب شده وجود دارد که در این باره دادستان خوی مامور شده که از باب حقوقی، اظهار نظرهای کارشناسی را با دقت بررسی کند تا بازسازی کلی یا تعمیر جزئی واحدها طبق نظرات کارشناس انجام شود.

همچنین مردم زلزله زده دغدغه خسارت لوازم خانه خود را هم دارند و از دولت برای جبران خسارت های وارده کمک می خواهند. در این باره، مخبر، معاون اول رییس جمهور وعده داده که دولت با جدیت و تمام توان از طریق پرداخت تسهیلات ارزان و کمک های بلاعوض خسارات وارده به منازل مسکونی و لوازم خانگی مردم را جبران خواهد کرد.

پس لرزه‌های خوی هنوز ادامه دارد...

خوی،‌ پس از زلزله ۵.۹ ریشتری، تا امروز بیش از ۴۰ پس لرزه را تجربه کرده است. از این‌رو برخی از مردم این منطقه ترسیده اند و برخی ناگزیر به خروج از شهر شده اند.

محمدصادق معتمدیان، استاندار آذربایجان غربی می گوید: به شهرستان‌های سلماس و ارومیه برای اسکان اضطراری زلزله زدگان آماده باش داده ایم.