حجت‌الاسلام والمسلمین بهجت‌پور مطرح کرد؛
ارکان شکل‌گیری جامعه مقاوم در منطق قرآن
استاد تفسیر حوزه علمیه قم با تأکید بر لزوم وجود رهبری مقاوم و مردم متقی، نقش اساسی این دو عنصر را در ساختن جامعه‌ای پایدار و مقاوم در برابر تهاجمات فکری، اخلاقی، سیاسی و اقتصادی تبیین کرد.
به گزارش خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالکریم بهجت‌پور استاد تفسیر حوزه علمیه قم در نشست علمی «بررسی تبیینی آیات مقاومت و دفاع در قرآن» که در خبرگزاری رسا برگزار شد، با اشاره به منطق قرآنی در مهندسی جامعه اسلامی گفت: در هندسه اسلامی جامعه مقاوم از دو عنصر اساسی تغذیه می‌شود: رهبری مقاوم و مردم مقاوم بدون این دو رک، جامعه‌ای که در برابر تهاجمات فکری، اخلاقی، سیاسی و اقتصادی پایدار بماند شکل نخواهد گرفت.
وی تصریح کرد: جامعه مقاوم در منطق قرآن جامعه‌ای متقی است؛ چراکه خداوند در آیات متعدد مربوط به امت‌سازی این حقیقت را روشن کرده که پایه‌گذار جامعه الهی متقین هستند. در واقع اگر جامعه‌ای اهل تقوا نباشد ولو ایمان ظاهری هم داشته باشد در برابر فشارها و چالش‌ها تاب نمی‌آورد.
چگونه جامعه مقاوم شکل می‌گیرد؟
حجت‌الاسلام والمسلمین بهجت‌پور با بیان اینکه پاسخ این پرسش در آیات قرآن به‌ویژه سوره‌های مکی و مدنی مستتر است، اظهار داشت: پیامبر اکرم(ص) در شرایطی دعوت خویش را آغاز کردند که تنها فرد موحد در میان جامعه‌ای جاهل، مشرک و دشمن ایمان بودند. آن حضرت با مجاهدت صبر و منطق نخست عقلانیت توحیدی را تبیین کردند سپس صبر الهی را پیشه ساختند تا بذر ایمان در دل‌های پاک نفوذ کند.
وی ادامه داد: حدود ۳۹ سوره پس از آغاز بعثت مؤمنان به‌عنوان یک نیروی اجتماعی ظهور پیدا می‌کنند و تا پیش از آن جریان ایمان بیشتر پنهان و فردی بود. از همین‌رو در سوره‌های مکی تعابیری چون «یا أیها الذین آمنوا» دیده نمی‌شود؛ چراکه هنوز بدنه اجتماعی اهل ایمان شکل نگرفته بود.
استاد حوزه علمیه قم با اشاره به الگوی تدریجی شکل‌گیری جامعه مؤمن گفت: شکل‌گیری جامعه مؤمن ابتدا با شکل‌گیری ایمان در قلوب افراد آغاز می‌شود سپس این ایمان به صفت پایدار و هویت اجتماعی تبدیل می‌گردد. پس از آن جامعه مؤمن باید وارد فاز کنشگری اجتماعی شود و در مقابل جریان کفر، مقاومت فعال داشته باشد. این مسیر همان سیر تاریخی ـ قرآنی بعثت پیامبر(ص) است.
جامعه‌سازی از سوره بقره آغاز می‌شود
وی در ادامه به سوره بقره به‌عنوان نقطه آغاز طراحی جامعه اسلامی اشاره کرد و اظهار داشت: سوره بقره نخستین سوره مدنی قرآن است که در آن بیش از ۳۰ قاعده برای تأسیس و تثبیت جامعه اسلامی مطرح شده است؛ از جمله مسئله ولایت، نظام اقتصادی، احکام جهاد، جایگاه اهل کتاب، قواعد اجتماعی و حقوقی و سبک زندگی اسلامی. این اصول در سوره‌های بعدی تکمیل می‌شود.
وی افزود: در سوره‌های مدنی مسلمانان به سطحی از بلوغ سیاسی و اجتماعی رسیده‌اند که بتوانند با جریان‌های کفری، نفاق و انحرافات درونی مقابله کنند. بنابراین یکی از نشانه‌های شکل‌گیری جامعه مقاوم، آمادگی برای برخورد با تهدیدهای نرم و سخت است.
حجت‌الاسلام والمسلمین بهجت‌پور با تأکید بر نقش پیامبر اکرم(ص) به‌عنوان رکن نخست مقاومت گفت: شخص پیامبر(ص) نخستین مقاوم در برابر جاهلیت زمانه بود. در حالی که هنوز جامعه‌ای شکل نگرفته بود ایشان ایستادند، آزار دیدند، تهدید شدند، تحریم شدند اما عقب ننشستند. این ایستادگی سنگ بنای تربیت نسلی از مؤمنان شد که بعدها توانستند بنیان‌های شرک را فروبریزند.
وی تأکید کرد: در همان دوره نخست مردم هنوز حاضر نبودند هزینه ایمان را بپردازند. بنابراین پیامبر(ص) خود هزینه‌ها را متحمل شد و به‌جای آنکه بخواهد نظام‌سازی را با زور اجتماعی آغاز کند، ابتدا به تربیت ایمانی ـ پنهانی پرداخت و ایمان را به درون دل‌ها نشاند.
هجمه به جریان شرک، مسیر تحقیر فکری جاهلیت
وی در ادامه با اشاره به محورهای سوره‌های مکی گفت: در سوره‌های مکی جریان شرک به‌صورت متمرکز هدف گرفته شده است. یعنی قرآن نه‌فقط شرک عملی بلکه جهان‌بینی، منطق و بنیان‌های اعتقادی شرک را مورد حمله قرار داده است تا زمینه اجتماعی آن تضعیف شود. این هجمه فکری به‌قدری گسترده و عمیق بود که در پایان دوره مکی فضای فکری جامعه به‌سوی یأس از بت‌پرستی و امید به توحید متمایل شده بود.
وی افزود: وعده پیروزی نیز در همین سوره‌ها داده شده بود گرچه در ظاهر شکست و تهدید وجود داشت. سوره‌هایی چون انفال، توبه و احزاب ثمره این مجاهدت پنهان و طولانی هستند که در آن‌ها دیگر خبری از جریان شرک به‌عنوان پایگاه سیاسی ـ اجتماعی نیست و امت اسلامی وارد دوره تثبیت می‌شود.
استاد تفسیر حوزه علمیه تصریح کرد: اگر جامعه‌ای بخواهد مقاوم باشد باید تقوا را نهادینه کند. تقوا یعنی آمادگی درونی برای اطاعت کامل از خدا حتی در برابر خواسته‌های نفس، تهدیدهای دشمن و فشارهای روانی. جامعه‌ای که افراد آن اهل تقوا باشند، اهل بصیرت، پایداری، ایثار و فداکاری نیز خواهد بود.
وی افزود: قرآن از ما می‌خواهد که برای پیمان بندگی تا پایان مسیر، تقوا بورزیم. این مسیر، مسیر جهاد است و در جهاد، تنها ظاهر ایمان کفایت نمی‌کند. کسی که تقوا ندارد در بزنگاه‌ها فریب می‌خورد و عقب می‌نشیند.
ساده‌انگاری، عامل شکست جوامع دینی
حجت‌الاسلام بهجت‌پور در پایان هشدار داد: یکی از خطرات بزرگ برای جامعه دینی، ساده‌انگاری و سطحی‌نگری است. اگر مردم عمق ایمان و دشمنی دشمن را درک نکنند، در مواقع بحرانی تصمیمات غلط می‌گیرند. این همان چیزی است که امیرالمؤمنین(ع) از آن بیم داشتند و فرمودند: «اگر مردم آگاه نباشند، یزید بن معاویه بر آنان حاکم خواهد شد».
وی در پایان گفت: تربیت جامعه مقاوم یعنی جامعه‌ای که در برابر فتنه‌ها، تطمیع‌ها، تحریم‌ها، تحقیرها و تهدیدها، با صلابت بایستد. این جامعه تنها زمانی شکل می‌گیرد که رهبر آن مقاوم باشد مردم آن اهل تقوا باشند و مسیر تربیتی آن با منطق قرآن پی‌ریزی شده باشد.
ارسال نظرات