آیت‌الله کعبی تبیین کرد؛
ضرورت تقویت فقه رسانه و جهاد رسانه‌ای برای مقابله هوشمندانه با جنگ نرم دشمن
عضو هیئت رئیسه مجلس خبرگان رهبری در مراسم رونمایی از کتاب «فقه خبر» با تأکید بر اهمیت فقه نظام رسانه‌ای و جایگاه ویژه جهاد رسانه‌ای بر ضرورت مقابله هوشمندانه با جنگ نرم دشمن و نقش حیاتی رسانه‌ها در حفظ امنیت، انسجام و اقتدار نظام اسلامی تأکید کرد.
به گزارش خبرنگار سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، در مراسم رونمایی از کتاب ارزشمند «فقه خبر» به قلم حجت‌الاسلام محمدمهدی محققی مدیرعامل خبرگزاری رسا که روز شنبه دهم آبان ماه ۱۴۰۴ در مرکز رسانه و فضای مجازی حوزه‌های علمیه با حضور جمعی از اساتید حوزه و دانشگاه و فعالان عرصه رسانه برگزار شد، آیت‌الله عباس کعبی عضو هیئت رئیسه مجلس خبرگان رهبری به سخنرانی پرداخت و نکات مهمی درباره اهمیت فقه رسانه، جایگاه جهاد رسانه‌ای و ضرورت مقابله با جنگ نرم دشمن بیان کرد.
وی ابتدا با ابراز خوشحالی از حضور در کنار جمعی از اساتید و اصحاب رسانه، گفت: وقتی به این مراسم دعوت شدم بلافاصله پذیرفتم زیرا انگیزه اصلی من یاد کردن از شهید بزرگوار حاج حسن محققی بود. ایشان خود حوزوی و سپس رزمنده‌ای شجاع در دوران دفاع مقدس بودند که جانباز سرافراز این مسیر به شمار می‌روند و پس از آن نیز در دفاع از دستاوردهای انقلاب و حفظ نظام تلاش‌های ارزشمندی داشتند.
عضو هیئت رئیسه مجلس خبرگان سپس از حجت‌الاسلام محققی به خاطر تلاش‌های علمی و رسانه‌ای‌شان قدردانی کرد و افزود: با وجود مسئولیت سنگین مدیریت یک مؤسسه رسانه‌ای ایشان از بعد علمی غافل نشدند و با اشراف کامل بر حوزه رسانه دیگران را به فعالیت در حوزه فقه رسانه ترغیب کردند و خود نیز با تألیف این کتاب مهم گام بزرگی برداشتند.
آیت‌الله کعبی نگاهی اجمالی به محتوای کتاب داشت و بیان کرد: کتاب «فقه خبر» در سه بخش اصلی تنظیم شده است: بخش اول به کلیات می‌پردازد، بخش دوم شامل احکام فقهی مرتبط با رسانه یا خبر است که به دو فصل احکام تکلیفی و وضعی تقسیم شده و بخش سوم نیز به احکام فقهی مربوط به کارگزاران و مخاطبان خبر اختصاص یافته است. این اثر نه تنها برای اساتید بلکه برای فعالان رسانه‌ای نیز منبعی ارزشمند است که با بازبینی و تنقیح می‌تواند به یک مرجع علمی و درسی در حوزه فقه رسانه تبدیل شود.
امانت و صداقت در نشر اخبار
وی فقه نظام رسانه‌ای را موضوعی گسترده و حیاتی توصیف کرد و گفت: فقه رسانه علاوه بر مبانی اعتقادی و اخلاقی بر حفظ امانت، صداقت و انتقال دقیق اخبار تأکید می‌کند و از نشر اخبار نادرست، تحریک‌آمیز و تهمت‌آمیز منع می‌کند. همچنین رعایت مصلحت عمومی و جلوگیری از مفسده در نشر اخبار اهمیت فراوانی دارد تا از بروز فتنه، فساد یا ضرر به جامعه جلوگیری شود.
عضو هیئت رئیسه مجلس خبرگان ادامه داد: شفافیت و عدالت در اطلاع‌رسانی نیز از اصول اساسی است که مردم حق دارند به اخبار صحیح و قابل اعتماد دسترسی داشته باشند. در این راستا وظیفه فعالان رسانه‌ای بسیار حساس است؛ آنان باید اخبار را کنترل و پالایش کنند و از انتشار اکاذیب و شایعات که امروز به «دروازه‌بانی خبر» معروف است جلوگیری نمایند.
وی آموزش و اطلاع‌رسانی صحیح پیام‌های فرهنگی، دینی و آموزشی با رعایت اخلاق رسانه‌ای و ملاحظات امنیتی را از وظایف اصلی رسانه‌ها خواند و گفت: مسئولیت اجتماعی و اخلاقی در انتشار محتوا باید به گونه‌ای باشد که از ایجاد فساد، خشونت و بی‌اخلاقی جلوگیری کرده و در چارچوب فرهنگ عمومی حرکت کند.
آیت‌الله کعبی درباره ساختار سازمانی فقه رسانه به چند بخش مهم اشاره کرد و اظهار داشت: بخش اول به شرح وظایف «دروازه‌بانان خبر» یا همان مسئولان کنترل و پالایش اخبار می‌پردازد؛ از سردبیران، مدیران محتوا و خبرنگاران گرفته تا تعهدات اخلاقی و شرعی آن‌ها در انتشار اخبار. در این بخش تأکید شده که باید امانت، عدالت و دقت در انتشار اخبار رعایت و از ظرفیت کارشناسان دینی و حقوقی برای مشاوره بهره‌برداری شود.
تدوین قوانین فقهی برای مقابله با شایعات
وی افزود: بخش دوم مربوط به سیاست‌ها و قوانین فقهی مرتبط با رسانه است که لازم است به طور دقیق تدوین شوند. این سیاست‌ها شامل ممنوعیت نشر شایعات، رعایت حریم خصوصی افراد، محدودیت در انتشار محتواهای تحریک‌آمیز و ترویج فرهنگ‌های دوستانه و آموزنده می‌شود.
آیت‌الله کعبی به اهمیت سیاست‌گذاری در حوزه فناوری‌های نوین و فضای مجازی اشاره کرد و گفت: رهبر معظم انقلاب بارها بر ضرورت توسعه زیرساخت‌های هوش مصنوعی تأکید کرده‌اند تا کشور ما نه صرفاً مصرف‌کننده بلکه تولیدکننده فناوری باشد. تحول دیجیتال و تأثیر آن بر رسانه‌ها باید در سیاست‌ها و ساختارهای رسانه‌ای دیده شود.
وی بخش دیگر از سخنان خود را به «جهاد رسانه‌ای» اختصاص داد و بیان کرد: امروز جنگ‌ها فقط با سلاح‌های نظامی نیست بلکه رسانه‌ها به ابزار اصلی جنگ نرم تبدیل شده‌اند. جهاد رسانه‌ای یعنی هدایت، روشنگری و دفاع فرهنگی که رهبر معظم انقلاب آن را «جهاد تبیین» نامیده‌اند به‌صورت جدی باید در کنار جهاد نظامی مورد توجه قرار گیرد. این جهاد جدید فقهی مقابله با جنگ نرم و مهندسی معکوس افکار عمومی توسط دشمن است و نقش مهمی در حفظ جامعه و نظام اسلامی ایفا می‌کند.
استاد درس خارج حوزه علمیه قم جنگ نرم را بسیار پیچیده و گسترده توصیف کرد و گفت: در این جنگ ادراکی و نرم، جهاد رسانه‌ای اهمیت ویژه‌ای دارد و می‌تواند نقاط ضعف را به نقاط قوت، تهدیدها را به فرصت و در نهایت منافع، امنیت، اقتدار و انسجام ملی را حفظ کند و قدرت افزاینده‌ای برای نظام اسلامی تولید نماید.
ضرورت حفظ نظام و انسجام ملی
آیت‌الله کعبی افزود: مقابله با دشمن در عرصه رسانه‌ای، حفظ نظام و انسجام ملی فقط با برنامه‌ریزی در چارچوب سیاست‌ها و رهنمودهای ولی فقیه ممکن است و این همان مفهوم عمیق جهاد رسانه‌ای است.
وی به نقش رسانه‌ها در مقابله با تحریف‌ها و دروغ‌پراکنی دشمنان اشاره کرد و گفت: جهاد رسانه‌ای یعنی حفظ وحدت و انسجام جامعه از طریق اطلاع‌رسانی دقیق، شفاف و به‌موقع و آموزش مردم درباره فتوشاپ‌ها، جعل اخبار، تصویرسازی‌های نادرست و شایعه‌سازی‌ها. این امر امنیت فرهنگی و نرم جامعه را در برابر جنگ نرم دشمن تقویت می‌کند.
عضو هیئت رئیسه مجلس خبرگان خطاب به رسانه‌های کشور گفت: دشمن می‌کوشد شکست‌های خود را به پیروزی تبدیل کند، اما رسانه‌ها باید موفقیت‌ها و پیشرفت‌های کشور را به خوبی به مردم منتقل کنند و افکار عمومی را قانع سازند.
وی خاطرنشان کرد: امروزه جنگ‌ها همراه با فناوری‌های نوین شده‌اند و بخش رسانه‌ای و نرم‌افزاری پیوست جدایی‌ناپذیر این جنگ‌هاست. جنگ تنها محدود به عملیات نظامی نیست بلکه تمام ابعاد از تولید تا کاربرد نرم‌افزارها را دربرمی‌گیرد و جهاد رسانه‌ای دوام و استمرار این جنگ‌ها را مدیریت می‌کند.
جهاد رسانه‌ای واجب فوری مقابله با استعمار فرهنگی
آیت‌الله کعبی با تأکید بر ضرورت جهاد رسانه‌ای، گفت: این جهاد دیگر یک واجب کفایی نیست بلکه واجب عینی، قطعی و فوری است. رهبر معظم انقلاب نیز آن را به عنوان بزرگ‌ترین نوع جهاد معرفی کرده‌اند. این جهاد شامل مقابله با استعمار فرهنگی، حفظ دین و عقاید مردم و دفاع از نظام اسلامی و امنیت کشور است.
وی در پایان با اشاره به محدودیت وقت بیان کرد: این نکات کلی و مهم است و ان‌شاءالله فعالان حوزه رسانه و فقه رسانه با بهره‌گیری از کتاب ارزشمند «فقه خبر» بتوانند در این عرصه حساس به خوبی عمل کنند.
مهدی الهی
ارسال نظرات