نخستین جلسه از سلسله همایشهای پیشوایان هدایت برگزار شد
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، دکتر محمد حسین رجبی دوانی، معاون پژوهشی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه امام حسین(ع)، عصر امروز در نخستین جلسه از سلسله همایشهای پیشوایان هدایت که با موضوع واکاوی دوران امامت امام حسن(ع) که در بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی برگزار شد، به مقطع تاریخی حیات امام حسن(ع) اشاره کرد و گفت: مقطع امامت به ویژه خلافت شش ماهه امام حسن مجتبی(ع)، مقطع بسیار خاص و مهمی در تاریخ اسلام است.
وی به تغییر مسیر حکومت الهی توسط بنی امیه اشاره کرد و افزود: از آنجا که خلافت و رهبری الهی با تغییر و تحولاتی که توسط بنی امیه به وجود آمد، به حکومت سلطنتی و مادی تبدیل شد، جامعه اسلامی را به شدت به بیراهه برد که با توجه و مطالعه تاریخ این حقیقت قابل فهم است که مورخان و تاریخنویسانی که به خواست و میل حاکمان تاریخ را نگاشتهاند به خصوص متعصبانی که در عامه وجود داشتهاند سعی در ایجاد ابهام درد این مقطع از تاریخ داشتهاند و اطلاعات درستی از خود باقی نگذارند.
استادیار تاریخ اسلام دانشگاه جامع امام حسین(ع)، توضیح داد: امام علی(ع)، امام حسن(ع) را به عنوان خلیفه و امام معرفی کرد و این باور شیعیان است که امام حسن(ع) را به عنوان امام دوم و بر حق خود میشناسند، ولی اهل سنت معتقدند که تعیین رهبر به عهده مردم قرار داده شده است.
وی افزود: پس از شهادت امام علی(ع) و دفن ایشان، امام حسن(ع) به کوفه بازگشتند و با استقبال مردم و اصرار آنان به مسجد رفته و خطبه خواندند که با سخنانی از ابنعباس، مردم برای بیعت با امام حسن(ع) هجوم برده و بیعت کردند و با بیعت اهل سنت با ایشان، خلافت ایشان به صورت رسمی مورد پذیرش مردم قرار گرفت.
وی در خصوص شرایط حاکم بر کوفه، اظهار داشت: به دلیل مظلومیت امام علی(ع) هنگام شهادت و پیبردن مردم کوفه به فریب خوردن خود، متنبه شده و به سوی امام حسن(ع) رفتند، همچنین تمام مناطق عراق، ایران، حجاز تا یمن نیز با ایشان بیعت کردند.
رجبی دوانی به علل روگردانی مردم از امام علی(ع) و امام حسن(ع) اشاره و تصریح کرد: مردم به فتوحات و جمعآوری قنایم جنگی عادت کرده و این کار را حق خود میدانستند؛ اما با آغاز خلافت ایشان، جنگهای خارج از مرزهای اسلامی متوقف شده و این منبع درآمد برای رزمآوران قطع شد؛ آنان که منافع مادی خود را در خطر میدیدند، با وجود افزایش حقوق، امام علی(ع) و امام حسن(ع) را تنها گذاشتند.
وی با اشاره به توطئههای صورت گرفته از طرف معاویه، اظهار داشت: با توجه به شرایطی که معاویه علیه امام علی(ع) ایجاد کرده بود و آگاهی مردم از این کار، فضا را برای ایجاد چنین فضایی علیه امام حسن(ع) محیا ندید و اقدام به طراحی توطئههای متعددی کرد.
وی ادامه داد: معاویه به چهار تن از اشرافزادگان به نامهای اشعث بن غیس، شبث بن ربعی، حجار بن ابجر و عمر بن حریث نامه نگاشت و برای قتل امام حسن(ع) وعده پاداش داد که امام حسن(ع) این توطئه را کشف کرد ولی برای جلوگیری از بروز فتنه و اختلافات قومی، زرهی به تن کرد تا از خود حفاظت کند.
استادیار تاریخ اسلام دانشگاه جامع امام حسین تصریح کرد: امام حسن(ع) پس از ناکام ماندن سوءقصدی که به ایشان شد در نامهای خطاب به معاویه او را بسیار سرزنش کرده و به او توصیه کردند تا بار گناهان خود را بیشتر نکند، همچنین ماجرای غصب خلافت را به وی یادآوری کردند.
وی در پایان تصریح کرد: معاویه در پاسخ نامه امام(ع)، گفت اگر میدانستم در اداره امور از من بهتر عمل میکنی با تو بیعت میکردم؛ اما به تو توصیه میکنم تا با بیعت با من، زندگی آرامی داشته باشی، همچنین به پیک امام میگوید با وجود نگارش این نامه، فقط شمشیر بین ما حکم است./932/پ202/س