مسجدی که اقبال لاهوری در جوار آن آرام گرفته است

به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از فارس، مسجد پادشاهی لاهور که در کنار قلعه تاریخی معروف لاهور قرار دارد، گنجایش بیش از هفتاد و پنج هزار نماز گزار را دارد و یکی از بزرگ ‌ترین مساجد جهان است که کار ساخت آن به فرمان «اورنگ زیب عالم‌گیر» امپراطور «گورکانی» در قرن 16 میلادی و با اختصاص 3 میلیون روپیه آغاز شد.

پس از انقراض حکومت مسلمانان در شبه قاره و روی کار آمدن سیک‌ها در «پنجاب» در قرن 18 میلادی، سیک‌ها این مسجد بزرگ را تصرف کرده و از آن به عنوان سنگر، پادگان نظامی، مرکز مهمات و طویله اسب‌ها استفاده می‌کردند؛ سنگ‌های قدیمی و لوازم گران‌بهای مسجد نیز در همین زمان از بین رفت.

طبق نوشته «کیومرث امیری» در کتاب «سرزمین و مردم پاکستان» در سال 1849 انگلیسی‌ها پنجاب را از سیک‌ها گرفتند و این مسجد به تصرف آنان در آمد و تا سال 1855 ورود نمازگزاران به آن ممنوع بود تا اینکه در سال 1856 مسجد به مسلمانان بازگشت.

در سال 1947 و همزمان با تأسیس پاکستان، بازسازی همه جانبه مسجد آغاز شد و اداره اوقاف پنجاب اداره مسجد و تعیین امام جماعت و خطیب و مؤذن آن را بر عهده گرفت.

 صحن این مسجد شبیه مسجد کوفه و نمای بیرونی و محراب آن از مسجد اموی در سوریه الهام گرفته شده است.

بخشی از اتاق‌های مسجد در طبقه دوم مسجد گنجینه اشیاء مقدس است و طبق نوشته کیومرث امیری، این اشیا به پیامبر بزرگ اسلام و امام علی و حضرت فاطمه و امام حسن (ع) و «اویس قرنی» و «شیخ عبدالقادر گیلانی» منسوب است.

 برخی از آثاری که در این گنجینه به پیامبر اسلام و خاندان مطهر او منتسب شده است، لباس‌های مطهر پیامبر بزرگ اسلام و عمامه منتسب به امام علی(ع) و همچنین عمامه و کلاهی از امام حسن(ع) و جانماز و روسری منتسب به حضرت فاطمه (س) است.

ورودی این مسجد خود بنایی کامل و شاهانه به سبک معماری دوره تیموریان هند است که در دو طبقه و به صورت مکعب و شامل اقامتگاه، مکتب و کتابخانه مسجد است.
 
شبستان مسجد به 2 بخش تقسیم شده است در قسمت جلو در بزرگ و در وسط، پنج، پنجدری کوچک در شمال و جنوب قرار دارد. و در عقب شبستان نیز درها به همان ترتیب و تعداد است و در وسط شبستان عقبی که با سنگ سفید ساخته شده است محراب و منبر قرار دارد.

از مشخصات معروف مسجد پادشاهی لاهورچهار گلدسته بلند آن است که با سنگ سرخ در چهار گوشه مسجد بنا شده و طول هر گلدسته به 43 متر می‌رسد و هر کدام روی سکویی هشت گوشه‌ که شش متر از سطح مسجد بلندتر است قرار دارد.

 هر گلدسته این مسجد نیز 3 طبقه دارد و زائرین اجازه دارند که به بالای مناره‌ها بروند؛ مسجد نیز به شکل مربع ساخته شده و در وسط مسجد حوض آبی قرار دارد و در شمال و جنوب و شرق صحن دالانی ساخته شده که از سطح صحن حدود یک متر بلندتر است.

در حال حاضر در این مسجد نمازهای یومیه و همچین نماز عید فطر و عید قربان اقامه می‌شود و این مسجد علاوه بر عبادتگاه دارای جاذبه جهانگردی و گردشگری نیز هست و همه ساله صدها هزار جهانگرد خارجی از آن بازدید می‌کنند.

سوی  دیگر در جنوب شرقی مسجد لاهور مزار اقبال لاهوری وجود دارد که بسیار ساده و بی آلایش است و سنگ مزار مرمرین او در داخل اتاقی است که طول آن هشت متر و عرض آن چهار متر است.

 بر روی سنگ مزار اقبال لاهوری این بیت به چشم می‌خورد:

 آسودگی به گوشه هستی ندیده‌ایم

 جان داده‌ایم و کُنج مزاری خریده‌ایم

اشعاری از اقبال بر روی سنگ‌های مرمر دیوار بیرونی مزار او نیز به چشم خورد:

 بیا تا کار این امت بسازیم

 قمار زندگی مردانه سازیم

چنان نالیم اندر مسجد شهر

که دل در سینه ملا گذاریم ./988/ب101/د