علم در هوای اخلاق و هنر رشد می‌کند
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، رضا داوری اردکانی، رییس فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران در دومین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت در کتابخانه ملی ایران گفت: ما به مسائلی مانند علم و پیشرفت و اخلاق نیاز داریم و باید درباره آن فکر کنیم ولی تا الان به آن فکر نکرده‌ایم و شاید احساس نیاز نکرده‌ایم تا به آن فکر کنیم.
داوری اردکانی با بیان این‌که یک تعادلی بین علم، هنر، دین، معارف و اخلاق وجود دارد و این‌ها با هم متقارن و موازی هستند اظهار داشت: در تاریخ غرب هم این تعادل در اخلاق با پیشرفت و علم با پیشرفت وجود دارد، افراد معدودی در غرب هستند که این نظر را قبول دارند و افراد بیشتری خلاف آن‌را می‌گویند.
رییس فرهنگستان علوم با اشاره به این‌که در طول تاریخ جامعه کم علم مشاهده شده است ولی جامعه بی هنر و اخلاق نداریم، گفت: رنسانس که شروع شد، طی بیست سال اخلاق سقراطی، ارسطویی و همین‌طور اخلاق فضائل رد می‌شود و اخلاق جدیدی به نام اخلاق آزادی و تکلیف می‌آید.
این استاد دانشگاه با بیان این که تاریخ غربی از دین بیرون آمده است گفت: در حالی که تاریخ غرب یک وجه سکولار مسیحیت است، اخلاق کانت اخلاق تکلیف است اما دینی و شرعی نیست و هر انسانی تکلیف را حق می داند و به آن عمل می‌کند.
وی با تاکید بر این‌که اخلاق تکلیف یک اخلاق غربی است و ما در آن فضائل نمی‌بینیم، گفت: اخلاق ما اخلاق فضیلت است ولی عالم بدوی با نفی آن آغاز شده است، اخلاق فضیلت مثبت است و اخلاق تکلیف منفی است و ما به این اخلاق مثبت توجه کرده‌ایم ولی به این اخلاق منفی توجه نکرده‌ایم که برای پیشرفت این اخلاق منفی ضروری است.
اردکانی گفت: علم از احکام فلسفی نتیجه نمی‌شود و اخلاق هم از احکام علمی به‌وجود نیامده است و خیلی‌ها فکر می‌کنند که رابطه دانش و اخلاق منفی است ولی بین این دو تناسب وجود دارد.
وی گفت: دانش به ذات اخلاقی است، به عنوان مثال یک دانشمند به علت این‌که دانشمند است اخلاق هم دارد و به روش خود وفادار است که این وفاداری اخلاق است.
اردکانی در ادامه افزود: علم در هوایی رشد می‌کند که هوای اخلاق و هنر نام دارد، وقتی علم پیشرفت می‌کند، هنر و اخلاق هم پیشرفت می‌کنند و از نظرات کانت می‌توان این نتیجه را گرفت که هر عالمی اخلاق و هنر متناسب با خودش را دارد.
رییس فرهنگستان علوم در پایان گفت: اخلاق ما اخلاق فضیلت است و ما می‌خواهیم علم را با تعلق شخصیت جمع کنیم که این ایده‌آل است، ما علاوه بر اخلاق فضیلت، اخلاق تکلیفی و دیگر اخلاق‌ها را داریم، ما می‌توانیم با شرح اخلاق تکلیف خودمان، از طریق اخلاق منفی، راهی را برای پیشرفت پیدا کنیم./9595/پ203/ص