عضو هیأت علمی مرکز فرهنگ و معارف قرآن تبیین کرد؛
فلسفه تحریم رسانههای دینستیز در اسلام
خبرگزاری رسا ـ عضو هیأت علمی مرکز فرهنگ و معارف قرآن گفت: هنگامی که کسی معایب و منکرات پنهانی دیگران را نزد مردم نقل کرده و آن را پخش میکند و یا کسی تظاهر به فسق کرده و آشکارا هنجارشکنی میکند، رفته رفته قبح هنجارشکنی و ارتکاب ضد ارزشها از بین رفته و فراگیر میشود.
به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از پایگاه اطلاع رسانی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، متن زیر یادداشتی از حجتالاسلام اسدی عضو هیأت علمی مرکز فرهنگ و معارف قرآن است که به تبیین نقش اجتماع در سلامت و انحراف افراد و به طبع آن نقش رسانههای جمعی غربی در ایجاد ناهنجاریهای اجتماعی و لزوم تحریم این رسانهها از نگاه اسلام میپردازد.
در بینش اسلامی، انسان یک موجود اجتماعی است، چرا که خداوند او را با نیازها و توانمندیهای گوناگون اجتماعی آفریده و متناسب با آن، مسؤولیتها و تکالیف اجتماعی متفاوتی را بر عهده او نهاده است. از این روی، اسلام با مردود دانستن رهبانیت، تکامل حقیقی و الهی انسان را نیز فقط در متن حیات جمعی قابل تحقق میداند.
از منظر اسلام، جامعه میتواند در سلامت و یا آلودگی فکری و رفتاری افراد نقش بسیار مؤثری داشته باشد، برای همین از یکطرف با ساز و کارهای گوناگونی چون تبلیغ، ترویج و تعمیق باورها، اندیشهها، ارزشها و رفتارهای اسلامی و اصل امربهمعروف بر آن است که آنها را تبدیل به فرهنگ عمومی کرده و با اصلاح ناهنجاریهای فکری و رفتاری، به سالمسازی فرهنگی جامعه بپردازد و از طرف دیگر با ارائه راهکارهای مناسب همانند تحریم محصولات فرهنگ غیردینی، نفی نمادهای کفرآلود، تحریم تشابه فرهنگی با بیگانگان و نهیازمنکر به مبارزه با باورها، ارزشها و رفتارهای غیر اسلامی و در نتیجه اصلاح مداوم افراد و نهادهای گوناگون اجتماعی همت میگمارد تا فضای فکری و فرهنگی جامعه به عناصر فرهنگ طاغوتی و جاهلی آلوده نشود.
احکام مربوط به مرتدشدگان، بدعتگذاران در دین، تحریفگران و مفسران بهرأی و چگونگی برخورد با آنان نیز دقیقاً در همین راستا و برای حفظ و صیانت از باورها و ارزشهای دینی و پیشگیری از تزلزل اعتقادی مردم و استحاله واضمحلال فرهنگی جامعه قابل ارزیابی است.
از نگاه اسلام، هر کسی میتواند برای خود هر گونه باور و اندیشهای داشته باشد و در خلوت و خانه خود هر رفتاری را انجام دهد. چنین فردی هر چند در پیشگاه خداوند مورد بازخواست قرار خواهد گرفت، اما کسی حق تجسس ندارد، ولی اگر همین فرد بخواهد باورها و اندیشههای غیر اسلامی خود را برای دیگران ـ نه به عنوان بحث و در محفل علمی ـ بیان و به عبارت دقیقتر تبلیغ کند و یا در ملاءعام ارزشهای اسلامی را زیر پا بگذارد و به اصطلاح تظاهر به فسق کند، اسلام دستور برخورد شدید با او را میدهد، چرا که دیگر مربوط به خود وی نیست بلکه رفتار او جنبه اجتماعی پیدا کرده وباورها، اندیشهها و رفتارهای وی در دیگران تاثیر گذاشته و به انحراف فرهنگی دیگران میانجامد.
یکی از حکمتهای تحریم غیبت و خبر دادن از گناهانی که انجام شده در همین نکته نهفته است؛ یعنی هنگامی که کسی، معایب و منکرات پنهانی دیگران را پیش مردم نقل کرده و آن را پخش میکند و یا کسی تظاهر به فسق کرده و آشکارا هنجارشکنی میکند، رفته رفته قبح هنجارشکنی و ارتکاب ضد ارزشها از بین رفته و فراگیر میشود.
بر همین اساس و برای پیشگیری از تغییر نامطلوب فرهنگی جامعه، اسلام آن دسته از محصولات فرهنگی را که به نوعی باورها، اندیشهها، ارزشها و هنجارهای غیر اسلامی را ترویج و یا با القاء شک و شبهه در باورها و ارزشهای دینی، مسلمانان را دچار تزلزل دینی میکند، تحریم و امحاء آن را واجب کرده است.
این راهکار از دیرباز تحت عنوان «حرمت کتب ضاله» در کتب فقهی مطرح بوده و فقهای اسلامی بالاتفاق نگهداری، چاپ و تکثیر، خرید و فروش، خواندن، درس گرفتن، درس دادن اینگونه کتابها و نیز کسب درآمد از راههای مذکور را حرام دانسته اند. البته افرادی که اهل فن بوده و تنها برای استفاده علمی و نقد و رد، نیازمند این کتابها بوده و از خطر انحراف نیز مصون باشند، استثناء شدهاند.
روشن است که نشریات، روزنامهها و نیز امواج و تصاویر ضاله نیز که از ماهواره و اینترنت دریافت میشوند، همین حکم را دارند. فقهاء برای این احکام فرهنگی به دلایل گوناگون قرآنی، روایی و عقلی استناد میکنند./9191/د101/پ
ارسال نظرات