استاد سطح عالی حوزه:
شعار کنترل جمعیت مصداق روشن نهی از معروف است
خبرگزاری رسا ـ استاد سطح عالی حوزه علمیه قم با بیان اینکه شعار کنترل جمعیت مصداق روشن نهی از معروف است، گفت: معروف، اعم از واجب و مستحب است، مگر اینکه استحباب تکثیر نسل را به دلیل قصور ادله یا عنوان ثانوی و تزاحم، منتفی بدانیم.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، آیت‌الله سیدمحمدعلی مدرسی در کمیسیون فقهی و حقوقی همایش ملی تغییرات جمعیتی و نقش آن در تحولات مختلف جامعه که عصر امروز در سالن همایش‌های مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) قم برگزار شد، به ارائه مبانی فقهی تغییرات جمعیتی پرداخت.
وی با بیان اینکه بی‌تردید توالد و تناسل و افزایش جمعیت، در عصر پیامبر اکرم(ص) و ائمه اطهار(ع) موضوعی مطلوب و مورد تأکید بوده است، گفت: حتی افرادی که آشنایی کمی با فرهنگ اسلامی دارند، این واقعیت را به خوبی درمی‌یابند که توالد و تناسل، مانند ازدواج از اصول مسلم اجتماعی اسلام بوده و بی‌توجهی به آن، عملی ضد ارزش به شمار آمده است.
این استاد سطح عالی حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه با تغییر سبک زندگی در عرصه‌های فردی و اجتماعی و وقوع واقعیت‌های جدید و نیز به وجود آمدن برخی مشکلات در جوامع به دلیل افزایش جمعیت، این پرسش مطرح می‌شود که آیا تکثیر نسل در شرایط حاضر نیز مطلوب و مستحب است، این مسأله را از جنبه‌های مختلف قابل توجه دانست.
وی تصریح کرد: باید با تعمق، ظرافت و روشی عالمانه به بررسی مسأله جمعیت پرداخت به گونه‌ای که نه گرفتار جمود و تعصب ناروا شد و نه تحت تأثیر تبلیغات و گرایش‌های خاص قرار گرفت و نه درصدد توجیه برخی ناکامی‌ها و ضعف مدیریت‌ها برآمد؛ به ویژه آنکه در این برهه زمانی، تبلیغات شدیدی به منظور کاهش جمعیت انجام می‌شود.
آیت‌الله مدرسی در ادامه به بررسی اطلاقات و عمومات عارض، مقید و مخصص و عناوین ثانویه و تزاحم پرداخت و با اشاره به اطلاق ادله تکثیر نسل، گفت: روایات بسیاری در زمینه زاد و ولد و افزایش جمعیت در منابع دینی نقل شده است، در این میان، برخی از آنها دارای اطلاق و شمول نسبت به شرایط گوناگون است.
وی تشویق به افزایش فرزندان، فضیلت فرزند (اصل توالد، نه کثرت آن)، ترغیب به ازدواج و تشکیل خانواده، استحباب ازدواج با زن زایا و ولود و ادعیه ازدواج و آمیزش را مورد تأکید اسلام عنوان کرد و با اشاره به روایتی گفت: پیامبر اکرم(ص) می‌فرمایند «فرزندآوری بسیار داشته باشید که من فردا به واسطه فراوانی شما بر سایر امت‌ها افتخار می‌کنم».
این استاد سطح عالی حوزه با اشاره به روایتی دیگر از پیامبر اکرم(ص) در باب استحباب ازدواج با زن زایا و ولود، ابراز کرد: آن حضرت می‌فرمایند «با دوشیزگان فرزندآور ازدواج کنید و با زنان خوش منظر و زیبارو عقیم ازواج نکنید» و در جایی دیگر می‌فرمایند «با همسر سیاه‌پوست اما فرزندآور ازدواج کن؛ اما با زنی زیبا و نیکو اما نازا ازدواج نکن، آیا نمی‌دانی فرزندان زیر عرش برای پدرانشان استغفار می‌کنند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به موانع طلاق همچون انصراف به واسطه قرائن غیرلفظی، انصراف ادله به واسطه آموزه‌های دینی، توجیه روایات افزایش نسل بر مبنای حکم حکومتی، اشاره کرد و گفت: از مجموعه آموزه‌ها و رهنمودهای دینی به دست می‌آید که هدف اسلام ساختن جامعه‌ای سالم و توانمند است که از لحاظ فرهنگی، اقتصادی، بهداشتی کامل و از ضعف و کمبودهای گوناگون به دور باشد.
آیت‌الله مدرسی با اشاره به منافات نداشتن کنترل جمعیت با استحباب تکثیر نسل، متذکر شد: استحباب به معنای رجحان فعل و جواز ترک می‌باشد؛ بدین معنا که محذوری بر انجام ندادن آن مترتب نمی‌شود، بنابراین مسأله کنترل جمعیت، مطلبی بر خلاف شرع و موازین اسلامی نخواهد بود و اگر کسی هم در این زمینه دچار شک شود، به قاعده اصالة الحل، که یکی از قواعد استنباط است، رجوع می‌کند.
وی با بیان اینکه تکثیر نسل فی نفسه حکمی بیش از استحباب ندارد، تصریح کرد: اگر مسأله کنترل جمعیت به صورت یک شعار اجتماعی و توصیه حکومتی در آید، مصداق روشن نهی از معروف است؛ زیرا معروف، اعم از واجب و مستحب است، مگر اینکه استحباب تکثیر نسل را به دلیل قصور ادله یا عنوان ثانوی و تزاحم، منتفی بدانیم که این موضوعی دیگر است./920/پ202/ن
ارسال نظرات