کوتاهی در معرفی سبک زندگی علما، بستر را برای سلطه الگوهای غربی فراهم کرده است

به گزارش خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام احمدحسین شریفی، رئیس دانشگاه قم و رئیس همایش سبک زندگی علمای دین، در نخستین کنگره ملی حیات طیبه علمای جهان اسلام، گفت: این همایش حاصل تلاش طولانی و هدفمند گروهی از اندیشمندان دغدغه‌مند در حوزه سبک زندگی اسلامی است و نباید آن را صرفاً برنامه‌ای مقطعی و محدود دانست؛ بلکه آغاز حرکتی مستمر و تمدنی است.

وی ضمن قدردانی از شورای سیاست‌گذاری علمی، کمیته علمی و کمیته اجرایی همایش، اظهار کرد: کار انجام‌شده، حاصل برنامه‌ریزی بلندمدت، نگاه آینده‌نگرانه و تلاش جمعی است که در تاریخ اسلام کم‌نظیر به شمار می‌آید. تاکنون در زمینه سبک زندگی علمای برجسته جهان اسلام، آثار و محصولات ارزشمندی تولید شده که این همایش نماد معرفی و استمرار آن فعالیت‌هاست.

حجت‌الاسلام شریفی در ادامه با اشاره به اهمیت موضوع سبک زندگی گفت: سبک زندگی، چه در حوزه فردسازی و جامعه‌پردازی و چه در سطح تمدن‌سازی، از مهم‌ترین موضوعات عصر حاضر است. گرچه این اصطلاح در فرهنگ اسلامی ما جدید است، اما در قالب‌هایی چون “رفتار طلبگی”، “اخلاق اصناف” و “سیره عالمان” ریشه‌های عمیقی در سنت ما دارد.

رئیس دانشگاه قم با اشاره به طرح این موضوع از سوی مقام معظم رهبری در سفر به خراسان شمالی، افزود: رهبر معظم انقلاب در اوایل دهه نود، برای نخستین‌بار، مقوله سبک زندگی را به‌صورت جامع و دقیق در جمع نخبگان مطرح کردند. از آن زمان، این مفهوم به محور فعالیت‌های علمی و فرهنگی در حوزه و دانشگاه تبدیل شد و مؤسسات و مراکز پژوهشی متعددی شکل گرفت.

وی تأکید کرد: با وجود این پیشرفت‌ها، هنوز در معرفی الگوهای عینی و راستین سبک زندگی اسلامی، یعنی عالمان دین به‌عنوان مصادیق حیات طیبه غیرمعصومانه، کوتاهی کرده‌ایم. علمای ربانی که الگوی زندگی معنوی، اجتماعی و اخلاقی اسلامی‌اند، باید بیش از پیش به جامعه معرفی شوند.

رئیس دانشگاه قم با تأکید بر نقش سبک زندگی در جنگ نرم گفت: دشمنان اسلام از دهه‌های گذشته با هدف تغییر باورها و گرایش‌های مردم، به حوزه سبک زندگی وارد شدند. امروز، جنگ نرم در سطح عمومی‌ترین لایه‌های زیست اجتماعی ما جریان دارد؛ از نوع پوشش و معماری تا نحوه گذران اوقات فراغت و مصرف فرهنگی.

وی تصریح کرد: تحول در گرایش‌ها و ذائقه‌ها، مهم‌ترین ابزار دشمن در تغییر باورهاست. در حالی‌که امام زمان(عج) هنگام ظهور، مأمور به مدیریت گرایش‌ها در مسیر هدایت الهی است، جامعه منتظر نیز باید همین مسیر را دنبال کند. دنیای غرب امروز با مدیریت میل‌ها و ذائقه‌ها در مسیر لیبرالی و مادی‌گرایانه، بر رفتار جوامع تسلط یافته است.

حجت‌الاسلام شریفی با بیان اینکه انسان موجودی الگوپذیر است، گفت: یکی از مهم‌ترین شیوه‌های تربیت در اسلام، معرفی الگوهای واقعی و دسترس‌پذیر است. اگر الگوهای دینی و علمی خود را به زبان قابل فهم برای جوانان و خانواده‌ها معرفی کنیم، جامعه به‌طور طبیعی به سمت ارزش‌های الهی جذب خواهد شد.

وی افزود: این همایش وظیفه دارد الگوهای سبک زندگی علمای دین را در ابعاد گوناگون علمی، اخلاقی، خانوادگی و اجتماعی به جامعه معرفی کند. علمای دین مصادیق تحقق‌یافته باورها و ارزش‌های اسلامی‌اند و سیره آنان می‌تواند برای نسل امروز الهام‌بخش باشد.

رئیس دانشگاه قم در ادامه با اشاره به جایگاه علم در زندگی علمای اسلامی گفت: در حوزه علم و تحقیق، ما کمتر به معرفی روش علمی، اخلاق پژوهش و مجاهدت علمی علمای خود پرداخته‌ایم. در حالی که علمای بزرگی همچون علامه امینی، شیخ انصاری و ملاصدرا عمر خود را با زهد و تلاش در راه علم سپری کردند، اما امروزه الگوهای غربی با زندگی‌های شخصی آلوده و خانوادگی ناموفق به عنوان الگو معرفی می‌شوند.

وی افزود: در برابر این جریان، باید سیره علمای اسلام را در احترام به خانواده، شاگردان، طبیعت و جامعه بازشناسی و بازنمایی کنیم. آنان با فروتنی، تواضع و عشق به خدمت، عمر خود را صرف تربیت نسل‌های علمی و معنوی کردند.

حجت‌الاسلام شریفی در ادامه با اشاره به خاطراتی از بزرگان حوزه گفت: علمای ربانی حتی در مواجهه با طبیعت نیز جلوه‌های الهی را می‌دیدند. علامه طباطبایی با مشاهده گل و برگ، تجلی خدا را در هستی می‌دید. این نوع نگاه عمیق به خلقت، نمونه کامل مواجهه دینی با محیط زیست است.

وی اظهار داشت: کوتاهی ما در معرفی چنین سیره‌هایی سبب شده تا امروز برخی مدعیان غرب‌زده، اسلام را مخالف محیط زیست معرفی کنند، در حالی که اسلام بر پاسداری از زمین و خلقت الهی تأکید دارد.

رئیس دانشگاه قم افزود: علمای اسلام در رفتار با مخالفان و منتقدان نیز نمونه‌های بی‌نظیری از حلم، متانت و استدلال عقلانی ارائه کرده‌اند. آنان در برابر شبهات، با دانش و ادب پاسخ می‌دادند و از جدل و هیاهو پرهیز می‌کردند. کتاب‌هایی چون الغدیر علامه امینی نمونه‌ای از این مواجهه علمی و تمدنی است.

وی در بخش پایانی سخنانش تصریح کرد: علمای دین نه‌تنها عالمان علم و فلسفه، بلکه مربیان اخلاق، مبلغان دین و مجاهدان فرهنگی جامعه بوده‌اند. آنان بی‌هیچ چشمداشتی، در خط مقدم دفاع از ایمان، اخلاق و فرهنگ جامعه حضور داشته‌اند و بزرگ‌ترین کنشگران فرهنگی و اجتماعی تاریخ اسلام محسوب می‌شوند.