سکان وزارت خارجه عربستان در اختیار رابط اسرائیل/ آل سعود برای جنایت در یمن یکدست شد
به گزارش خبرگزاری رسا، در پی تحولات اساسی در مناصب حکومتی دربار عربستان و تغییر پازل قدرت در مهره‌های بسیار مهم آل سعود باید ضمن بررسی عوامل ایجاد این جابجایی‌ها منتظر پس لرزه‌های این زلزله سیاسی در عربستان باشیم.
آنچه برای حکام سعودی بیش از همه چیز هراس آفرین است تزلزل در جایگاه و قدرتی است که در آن قرار گرفتند. از این رو نمی‌خواهند این طعم لذت بخش تنها برای دوران حیاتشان باشد؛ بلکه همواره در پی تدبیری هستند که این جایگاه را با تمام مزایا و امکاناتش برای فرزندان و دودمان خود به ارث بگذارند.
اینجاست که می‌بینیم در دستگاه حکومت عربستان ملاک لیاقت در سپردن مناصب امری کاملا فراموش شده است. البته تنها ملاک معتبر در دربار سعودی اطاعت محض از پادشاه است. در نتیجه هر آنچه که بخواهد اندکی در برای حکومت آل سعود به عنوان خطر مطرح شود و یا بوی کودتا دهد به شدت با آن مقابله می‌شود. این برخورد سرکوب گرانه تنها برای مردم عادی عربستان نیست، بلکه اگر کسی از درباریان نیز رفتاری مخالف خواسته‌های پادشاه داشته باشد بدون ملاحظه‌ای از اریکه قدرت کنار گذاشته می شود.
آنچه امروز در دربار آل سعود از تغییر مناصب و جایگزینی‌ها رخ داد در پی همین اندیشه دیکتاتوری و در نطفه خفه کردن صداهای مخالف بود. سوالی که شاید در ذهن بسیاری از مخاطبان ایجاد شود اینکه دلیل این تغییر و تحول‌ها چه بوده که پادشاه عربستان را وادار کرده است در طول فقط یک روز چندین نفر را در مناصب مهم کشوری تغییر دهد. تغییراتی که بسیاری از کارشناسان آن را زلزله سیاسی نامیده اند.
اختلافات شدید داخلی در دربار پادشاهی
برخی از کارشناسان منطقه‌ای معتقدند که این تغییرات در شرایط کنونی عربستان که مشغول اقدامات تجاوزگرانه به خاک یمن است تنها می تواند یک مفهوم داشته باشد اینکه درون خاندان پادشاهی اختلافات اساسی درباره عملیات نظامی این کشور وجود دارد و این اختلافات تا بدان جا پیش رفت که پادشاه را مجبور کرد دست به چنین تغییراتی بزند.
پادشاه عربستان دریافته است که در شرایط کنونی دربار این کشور بیش از هر زمان دیگری نیاز به وحدت و موضع یکسویه در قبال جنگ با یمن دارد. چرا که فشار افکار عمومی و به دام افتادن عربستان در باتلاق یمن به اندازه کافی برای دستگاه حکومتی این کشور مشکل آفرین شده است و در این شرایط اختلاف در میان عناصر دربار می‌تواند ضربه نهایی در تزلزل اصل حکومت آل سعود باشد؛ لذا ملک سلمان از سویی در حال حاضر توانایی اقناع افکار عمومی برای توجیه جنایت خود را ندارد و از سوی دیگر اگر دست از عملیات نظامی خود بردارد پس از ثبت یک جنگ پرهزینه و کاملا بی نتیجه در کارنامه خود، جایگاه این کشور در بین کشورهای حاشیه خلیج فارس و دیگر کشورهای جهان به عنوان یک کشور تجاوزگر به شدت با چالش روبرو می‌شود و همین امر باعث شدت گرفتن موج اعتراضات داخلی و تزلزل بیشتر دستگاه حکومتی می‌شود.
تثبیت منصب پادشاهی برای محمد بن سلمان رویای پادشاه
شاهد دیگری که برای این امر می‌توان ذکر کرد عدم ایجاد تغییر در منصب وزارت دفاع و ارتقای جایگاه محمد بن سلمان به عنوان جانشین ولیعهد است. ملک سلمان فرزند خود، محمد بن سلمان بن عبدالعزیز را همزمان به سمت های جانشین ولیعهد، معاون دوم رییس هیأت دولت، وزیر دفاع و رییس شورای امور اقتصادی و توسعه منصوب کرد. این جوان بی تجربه چندان اعتقادی به حل و فصل مسائل منطقه از جمله در یمن و بحرین از طریق گفت وگو و شیوه های مسالمت آمیز ندارد. "مشت آهنین" صفتی است که برای این وزیر جنگ طلب در عربستان شایع شده و البته به نظر می‌رسد با توجه به سن و بیماری پادشاه عربستان و اختلافات شایع بین شاهزادگان سعودی در تصدی قدرت و رقابت‌های موجود بین دو شاخه سدیری‌ها و غیرسدیری‌ها در خاندان آل سعود، نقطه عطف تمام این تغییرات تعزیز جایگاه حکومتی محمد بن سلمان برای تسهیل وصول وی به منصب پاشاهی است.
محمد بن سلمان بن عبدالعزیز و ملک پادشاه عربستان
سکان داری وزارت خارجه عربستان در اختیار دست پرورده آمریکا
برکناری سعود الفیصل از پست وزارت خارجه عربستان سعودی و انتخاب "عادل جبیر" به جای وی ، به دلیل مخالفت با سیاست‌های جنگ طلبانه "محمد سلمان"، پسر پادشاه عربستان بوده است. عادل جبیر که پیش از این سفیر عربستان در آمریکا بوده است دارای مدارک لیسانس اقتصاد و علوم سیاسی از دانشگاه شمال تگزاس و فوق لیسانس علوم سیاسی و روابط بین الملل از دانشگاه جورج تاون است.
وی با بازگشت به کشورش و تصدی منصب مهم وزارت کشوری پیام‌های واضحی می‌تواند داشته باشد که مهمترین آن عبارت است از اینکه تمام این تغییرات اگر نگوییم با توصیه آمریکا بوده، قطعا با چراغ سبز کاخ سفید صورت پذیرفته است. عادل جبیر به عنوان رابط غیر علنی عربستان با اسراییل و لابی‌های صهیونیستی از این پس می‌تواند در جایگاه وزیر امور خارجه عربستان به موضع‌گیری‌های این کشور سمت و سویی دهد که بیشتر با خواسته‌های سردمداران آمریکایی و اسراییلی منطبق باشد. قطعا سیاست‌های جنگ طلبانه اتخاذ شده از سوی آل سعود در زمینه فروش تسلیحات نظامی و غبار آلود نگهداشتن فضای منطقه برای سوء استفاده‌های بعدی، به سود آمریکا و استعمارگران اسرائیلی رقم خواهد خورد.
عادل جبیر وزیر جدید امور خارجه عربستان
یکدست شدن افراطی‌های جنگ افروز دربار با حذف مهره‌های معتدل
مقرن ولیعهد برکنار شده و متعب که دیدگاه‌های معتدل‌تری در رفتار منطقه‌ای عربستان را ترجیح می‌دهند و با قبایل و عشایر وسیعی در داخل عربستان مرتبط هستند، برای ملک سلمان مزاحم به شمار می آمدند. همچنین وابسته نبودن مقرن به جناح السدیری در خاندان آل سعود و یمنی بودن مادر او نیز مزید بر علت شد که وی مخالف مداخله عربستان در امور کشورهای همجوار مانند یمن به ویژه به خاطر مولفه های طایفه ای و به شکل حساب نشده باشد.
مقرن با حمایت از شبه نظامیان سنی در عراق نیز مخالف بود و تنها موردی که مقرن از یک طرف سیاسی در عراق حمایت کرد، ایاد علاوی نخست وزیر سابق این کشور بود که همه می دانند یک شیعه لائیک است. وی همچنین با حمایت از گروه های تندرو برای جنگ با نظام سوریه مخالفت ورزید و معتقد بود چنین اقدامی آثاری ناگوار برای منطقه و عربستان دارد. اگرچه خارج کردن مقرن از دایره و هرم اصلی قدرت و منصب ولیعهدی در برنامه پنهان خانوادگی سلمان و فرزندانش قرار داشت ولی اختلاف دیدگاه در قبال تحولات یمن و تا حدودی درباره ایران بهانه خوبی برای حذف وی به شمار می رفت. لذا در ترکیب جدید یک خانه تکانی هوشمند برای یکدست شدن افراطی‌ها و پیگیری جنگ افروزی و سیاست‌های افراطی به چشم می‌خورد.
مقرن ولیعهد برکنار شده سعودی
پیش از این حکومت عربستان سعودی در عرصه سیاست خارجی بسیار محتاطانه حرکت می‌کرد، اما نسل جدید حکام سعودی در مقایسه با نسل قبل، بسیار بی تدبیر و عجول بوده و دارای دیدگاه های افراطی‌تری هستند. این اقدام پادشاه عربستان که دومین بار در مدت کوتاه سلطنت وی رخ داده است، به عقیده بسیاری نشانه متزلزل بودن پایه های حکومت اوست. حدود 3 ماه پیش نیز ملک سلمان بیش از 30 مقام دولتی را عزل و نصب کرده بود. قطعا ادامه روند عزل و نصب‌های پادشاه عربستان بدون هماهنگی با "شورای بیعت" که مسوولیت عزل و نصب‌ها در دربار را به عهده دارد، کار را برای پادشاه سخت کرده و آتش اختلافات را شعله ورتر می‌کند.
در پایان می‌توان گفت که مهره‌های برکنار شده از صفحه سیاسی و قدرتی دربار آل سعود قطعا خود از کسانی بودند که در این سال‌ها جبهه قدرتی با استفاده از برخی عناصر درباری ایجاد کرده اند و با پیش بینی از وضعیت کنونی خود تدبیری برای این روزهای خود دارند. از این رو باید منتظر پس لرزه‌های این عزل و نصب‌ها بود./1321/ز502/ک
محمد جعفری