توافق با تأیید شورای امنیت شکل رسمی پیدا خواهد کرد
به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از وزارت امور خارجه، سیدعباس عراقچی عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای کشورمان شنبه شب از طریق ویدئو اجلاس از وین در گفت‌وگوی زنده با برنامه نگاه یک شبکه یک سیما با بیان اینکه فضای مذاکرات بسیار جدی و بحث‌ها به صورت فشرده در حال انجام است، افزود: یک ماه و نیم است به صورت مستمر کارشناسان در وین رایزنی داشتند و در 20 روز گذشته اینجا مشغول مذاکره هستیم.
معاون وزیر امور خارجه کشورمان گفت: هیچ وقت در طول مذاکرات گذشته این مقدار جلو نرفته بودیم، این مرحله ورود به نگارش متن است.
وی گفت: دیدگاه‌هایی بین دو طرف وجود دارد و امکان توافق در مورد آنها وجود دارد. البته برخی مسائل وجود دارد که کماکان در حال انجام آنها هستیم .
عراقچی با تأکید بر اینکه اسیر زمان برای رسیدن به توافق نیستیم، گفت: اجازه نمی‌دهیم زمان برای ما تصمیم بگیرد و در صورتی که به اصول و چارچوب مورد دلخواه خود دست یابیم توافق شدنی است و در غیر این صورت توافق بد را دنبال نخواهیم کرد.
وی با بیان اینکه در مذاکرات یک مشکل فنی خاص وجود دارد، در توضیح این مشکل اظهار داشت: از نظر فنی اجرایی شدن امور مربوط به ما 2 یا 3 ماه طول خواهد کشید، اما اجرایی کردن تعهدات طرف مقابل به یک دستور نیاز دارد که همزمان کردن این دو امور اجرایی حائز اهمیت است .
عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای تصریح کرد: البته هر دو طرف به دنبال آن خواهند بود تا اقدامات خود را در زمانی انجام دهند که طرف مقابل به تعهدات خود عمل کرده باشد که رسیدن به این مرحله سخت و دشوار است .
عراقچی یکی از موضوعات هسته‌ای را تحقیق و توسعه در زمینه هسته‌ای اعلام کرد و افزود: بر اساس بندهای توافق شده تحقیق و توسعه بر روی ماشین‌های پیشرفته از جمله 8 irادامه خواهد داشت.
وی با بیان اینکه مقید به حصول توافق در فرصت و مهلت زمانی مقرر هستیم، یادآور شد: طولانی شدن و یا تمدید مدت به نفع مذاکرات نیست. در نتیجه مقید به زمان هستیم، اما اسیر زمان نیستیم. و هدف نهایی ما توافق خوب است.
عراقچی در ادامه افزود: مهلت زمانی ما 30 ژوئن (9 تیر) بود و هنوز بحث‌ها ادامه داشت اما نتوانستیم در آن فاصله بحث‌ها را به نتیجه برسانیم و بر این اساس مذاکرات برای هفت روز تمدید شد که البته هر چه به مدت مذاکره نزدیک‌تر می‌شویم مباحث جدی‌تر می‌شود.
معاون وزیر خارجه خاطرنشان کرد: متون مورد مذاکره در جلسات کارشناسی بحث می‌شود و کارشناسان تا جای ممکن دیدگاه‌ها را به هم نزدیک می‌کنند تا جایی که تصمیم‌گیری در خصوص موارد اختلافی به سطحی بالاتر نیازمند باشد که به معاونین می‌رسد.
وی گفت: متن اصلی در حال بررسی توسط معاونین است و بیشتر متون کارشناسی به سطح معاونین رسیده است و برخی پرانتزها و موارد اختلافی می‌ماند که به سطح وزرا می‌رسد.
عراقچی با بیان این نکته که برخی موضوعات جدی و حل نشده است، افزود: ما در لوزان هیچ توافقی نداشتیم بلکه به یکسری راه‌حل‌ها رسیدیم. این راه‌حل‌ها برای همه مسائل و موضوعات مورد مذاکره نیست.
معاون وزیر خارجه با بیان اینکه برخی‌ها راه‌حل‌ها پیدا شد و البته برای برخی نیز هنوز راه‌حلی نیافته‌اند، گفت: به دنبال رسیدن به توافق جامع در یک مرحله هستیم.
عضو ارشد مذاکره‌کننده کشورمان با تأکید بر اینکه دنبال توافقی هستیم که خواسته‌ها و خطوط قرمز ما را لحاظ کند، افزود: هیچ یک از متون ما چه ضمایم و چه متن اصلی کامل نشده و همزمان جلسات مختلف جریان دارد.
عراقچی درباره زمان نهایی شدن مذاکرات نیز گفت: در تلاشیم و ممکن است ظرف 2 روز آینده متون در سطح معاونین نهایی شود و برخی بخش‌ها به وزرا برسد. فکر نمی‌کنم تمدید لازم باشد، اما اگر لازم باشد این کار را انجام خواهیم داد.
وی ادامه داد: ما اجازه نمی‌دهیم زمان برای ما تصمیم بگیرد؛ آنچه برای ما تصمیم می‌گیرد اصول و چارچوب‌های ماست که توسط بالاترین سطوح کشور به ما ابلاغ‌شده و ما در آن چارچوب حرکت می‌کنیم؛ قطعاً مذاکرات با توافقی که از نظر ما خوب نباشد پایان نخواهد یافت.
معاون وزیر خارجه با بیان اینکه یک مشکل فنی وجود دارد، این است که از نظر فنی 3 ماه طول می‌کشد و کاری که آنها باید انجام بدهند از نظر فنی زمانی نمی‌برد، گفت: همزمان کردن این دو موضوع یک معضل است که راه‌حل‌هایی پیشنهاد شده و اصل همزمانی برای ما مهم است و امیدواریم به راه‌حل‌های معقولی در این زمینه برسیم و اصل متناظر بودن راه‌حل‌ها لحاظ شود.
عراقچی یادآور شد: در حوزه هسته‌ای کماکان برخی مسائل جزیی تر و کلان راه‌حل‌ها پیدا و حتی نگارش شده است.
وی رسمیت یافتن برنامه هسته‌ای را حائز اهمیت دانست و گفت: بودن این ضمیمه نشان می‌دهد که این ضمیمه از یک برنامه غیرقانونی در شورای امنیت تبدیل به برنامه قانونی از نظر آن می‌شود که به کشورهای مختلف کمک می‌کند تا در بحث تحقیق و توسعه کمک کنند.
عراقچی تثبیت و شناسایی بین‌المللی برنامه هسته‌ای ایران را موضوعی مهم اعلام کرد که تیم ایرانی در این دور از مذاکرات برای حصول آن در تلاش است.
معاون وزیر خارجه در خصوص احتمال تمدید مذاکرات نیز گفت: تمدید مذاکرات گزینه مطلوب هیچ یک از طرف‌ها نیست و بر همین اساس تلاش همه این است که در این دوره کار به سرانجام برسد، اما اینکه این اتفاق می‌افتد هنوز قابل پیش‌بینی نیست. اگر به 16 تیر برسیم و به آنچه خواست ما است برسیم توافق خواهیم داشت و در غیر این صورت ترجیح می‌دهیم دست خالی به تهران بازگردیم.
عراقچی درباره محتمل‌ترین سناریوی غربی‌ها اظهار داشت: اینکه به توافق برسیم و همه اسناد نهایی شود، به معنی داشتن توافق نهایی نیست، بلکه باید مراحل قانونی در کشورها طی شود.
وی افزود: در توضیح این مراحل لازم است به این نکته توجه شود که در آمریکا کنگره خواسته که این نهاد توافق را بررسی کند و مجلس ما نیز در مصوبه اخیر خود خواست که متن توافق به این نهاد ارائه شود و اگر در 16 تیر به یک جمع‌بندی از توافق برسیم هنوز توافقی نداریم تا این روال قانونی طی شود که پس از آن دولت‌ها و کشورها اعلام می‌کنند که توافق داریم و توافق به دست آمده رسمیت می‌یابد.
مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای کشورمان تصریح کرد: این روند یک ماه یا بیشتر زمان می‌برد و در روز توافق است که غرب تحریم‌های خود را لغو می‌کند و ایران مقدمات اجرای کار را فراهم می‌کند. اگر 16 تیر به توافق برسیم متن توافق حتما منتشر می‌شود اما روز توافق باید روند خود را در کشورها طی کند، البته شورای امنیت این موضوع را تأیید خواهد کرد. ترجیح است که وقتی به جمع‌بندی برسیم و توافق اعلام شود، شورای امنیت بعد از آن قطعنامه جدید را صادر و آن را تأیید خواهد کرد.
عراقچی با بیان اینکه نگارش متن طولانی شده تا همه راه‌های سوء استفاده در آن بسته شود، گفت: اگر این توافق اعلام شود و شورای امنیت آن را تصویب کند، این سند محکم و سندی بین‌المللی خواهد شد.
وی در خصوص لغو فوری تحریم‌های مالی، اقتصادی و بانکی نیز اظهار داشت: در روز توافق تمامی تحریم‌های اقتصادی و مالی اتحادیه اروپا، آمریکا و شورای امنیت یکجا لغو و متوقف می‌شود و همزمان نیز اقدامات ما انجام می‌گیرد که البته همزمانی اقدامات ما و آنها مشکلی است که باید به‌گونه‌ای رفع شود.
معاون وزیر خارجه در خصوص امضای توافق نیز گفت: جمع‌بندی و رسیدن به توافق به عنوان امضای توافق یاد می‌شود در حالی که این یک برنامه جامع اقدام مشترک است و نه معاهده یا پیمان که امضا شود. روز توافق هنوز تصمیمی گرفته نشده که امضایی پای آن باشد یا نه، اما از نظر ما اصل امضای شورای امنیت و تصویب شدن آن در کشورهاست.
عراقچی در پاسخ سؤال مجری برنامه در مورد اینکه تحریم‌های صرفاً هسته‌ای چه بخشی از تحریم‌ها را در برمی‌گیرد، گفت: بخش اعظمی از تحریم‌ها مرتبط با هسته‌ای است و تحریم‌های حقوق بشر و تروریسم بخش کوچکی را شامل می‌شود.
وی گفت: الآن بانک مرکزی و بقیه بانک‌های ما به خاطر موضوع هسته‌ای در لیست تحریم‌ها هستند و فقط یک بانک به بهانه واهی تروریسم در لیست تحریم‌هاست.
عراقچی افزود: تحریم نفتی یک تحریم کاملاً هسته‌ای است. تحریم پتروشیمی و گاز و تحریم‌های مربوط به بیمه و کشتیرانی و بسیاری از تحریم‌های اصلی در حوزه اقتصادی، تحریم‌های هسته‌ای هستند.
معاون وزیر خارجه درباره تحریم‌های چندمنظوره گفت: قوانینی را کنگره آمریکا تصویب کرده است. این یک قسمت سخت مذاکره ماست.
وی خاطرنشان کرد: سعی کردیم به شیوه‌های مختلف راه سوء استفاده از این چندمنظوره بودن برخی از تحریم‌ها را ببندیم، اما از نظر ما بخش اعظمی از تحریم‌ها که مرتبط با هسته‌ای هستند در اثر توافق هسته‌ای برداشته خواهند شد.
عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای گفت: وقتی قطعنامه شورای امنیت صادر شود، جنبه الزام‌آور برای کشورها پیدا می‌کند. از نظر ما به لحاظ حقوق بین‌الملل این یک الزام حقوقی برای 1+5 و ایران ایجاد می‌کند، ولی این ممکن است برای برخی کشورها برتری حقوقی نسبت به قوانین داخلی آنها نداشته باشد.
وی یادآور شد: در اثر این توافق طرف مقابل ملزم به تعهدات خود است. وجود قطعنامه شورای امنیت از نظر قوانین ما و مجلس مصوبه‌ای به حساب نمی‌آید که مجلس ما ملزم به اطاعت باشد و دولت ملزم به پیروی از الزامات مجلس است، اما در عین حال الزامات حقوق بین‌المللی نیز سر جایش است.
عراقچی افزود: قطعنامه شورای امنیت به عنوان ضامن اجرای توافق نهایی بر طبق الزامات حقوق بین‌الملل صادر خواهد شد و ضمانتی برای اجرایی شدن توافق نهایی خواهد بود و اگر کنگره آمریکا بخواهد رد کند، دولت آمریکا موظف است وتو کند. اگر توافق اجرایی نشود، ایران حق خود را محفوظ خواهد داشت که به برنامه قبلی بازگردد.
وی در خصوص پذیرش توافق، عملیاتی کردن آن و اجرایی شدن توافق زیر نظر آژانس هم گفت: روز اول روزی است که به جمع‌بندی از توافق می‌رسیم و اعلام خواهد شد و بعد از آن شورای امنیت قطعنامه را صادر می‌کند. بعد منتظر می‌مانیم روال قانونی در کشورها طی شود و بعد که کشورها آمادگی خود را طی کردند، می‌شود روز توافق و بعد از آن طرف‌های مقابل تحریم‌هایشان را لغو می‌کنند و ایران هم شروع می‌کند به اقداماتی که باید صورت دهد تا زمانی که اقدامات ما به مرحله‌ای برسد که طبق توافق باید برسد آن زمان روز اجرایی شدن توافق است.
عراقچی خاطرنشان کرد: بین روز توافق و اجرایی شدن فاصله خواهد بود ما هنوز به توافق نهایی نرسیدیم که در این دو روز چه اتفاقی خواهد افتاد. ما انتظار داریم طرف مقابل به تعهدات خود عمل کند.
معاون وزیر خارجه یادآور شد: در روز اجرایی شدن توافق، تحریم‌ها لغو خواهد و اقدامات نظارتی و شفاف ساز از آن روز انجام خواهد شد.
عراقچی گفت: مشکلی اینجاست که هنوز حل نشده است، ما باید به فرمولی دست یابیم که قبل از اینکه به انجام کارهای خود اقدام کنیم، تحریم‌ها لغو شود. البته طرف مقابل نیز انتظار دارد آماده‌سازی ما انجام شود و بعد آنها تحریم‌ها را لغو کنند. این یکی از موضوعات مهمی است که هنوز گفت‌وگو درباره آن جریان دارد.
معاون وزیر خارجه در پاسخ به این سؤال که اگر این سه مرحله به ترتیب طی شود به نظر می‌رسد طرف غربی رفع تحریم‌ها را به راستی آزمایی آژانس منوط کنند، آیا این درست است، گفت: هنوز جمع‌بندی نهایی در این زمینه وجود ندارد. وقتی جمع‌بندی شد اطلاع‌رسانی خواهیم کرد.
عراقچی با بیان اینکه ما یک روز توافق و یک روز اجرایی شدن داریم، گفت: آژانس در طول اجرای توافق نهایی نقش ویژه‌ای در راستی آزمایی اقدامات ایران خواهد داشت.
وی با بیان اینکه البته ما تجربه خوبی از همکاری با آژانس نداریم، اظهار داشت: ولی آنچه در طول برنامه جامع اقدام مشترک رخ می‌دهد، مجموعه اقداماتی است که آژانس به صورت کمی انجام دهد.
عراقچی افزود: در طول دوره اجرای توافق ژنو آژانس به خوبی به وظایف خود عمل کرد. البته اینگونه نیست که با اطمینان صد در صد نسبت به آژانس رفتار کنیم.
وی گفت: طبق دستورالعمل‌ها عمل می‌کنیم ولی قرار نیست آقای ظریف از وین به تهران بازگردد. به طور مستمر از شیوه‌هایی که هست با تهران در تماس هستیم و گزارشات خود را رد و بدل می‌کنیم، فکر نمی‌کنم به نقطه‌ای برسیم که نیاز به سفر آقای ظریف به تهران باشد. /822/د101/ج