كاهش نرخ سود سپرده ممنوع است
به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا، بانك‌ها نرخ سود تسهيلات را در شرايطي 22 درصد اعلام مي‌كنند كه اين نرخ سود يك نرخ سود اسمي و غيرواقعي به شمار مي‌آيد، زيرا پس از محاسبه مشخص مي‌شود كه نرخ سود تسهيلات در بانك‌هاي ايران در عمل بالاي 26 درصد است.
بارها و بارها اتفاق افتاده است كه وقتي با ماشين حساب نرخ سود وام دريافتي از بانك را مورد تجزيه قرار مي‌دهيم به اين نتيجه مي‌رسيم كه نرخ سود اعمال شده با آنچه بانك مدعي است تفاوت فاحشي دارد اما وقتي دليل اختلاف را از شعبه بانك جويا مي‌شويم، در توضيحات مواردي را عنوان مي‌كنند كه هيچ‌گاه اين موارد به شكل رسمي روي نرخ سود تسهيلات اعلام نمي‌شود، به‌طور مثال هم اكنون بانك‌ها رسماً اعلام مي‌دارند كه نرخ سود تسهيلات 22 درصد است اما نرخ سود واقعي تسهيلات در عمل بيش از 26 درصد محاسبه مي‌شود. با اين توضيح اين مورد مطرح مي‌شود كه كاهش نرخ سود سپرده بانكي با اين‌گونه رفتارهاي بخشي بانكي كشور تأثيري در كاهش نرخ سود تسهيلات بانكي ندارد، چراكه بانك در جريان عمليات بانكي خود نرخ سود بالاتري را روي تسهيلات اعمال مي‌كند.
نرخ سود تسهیلات بیش از 26درصد است
در اين بين نكته جالب آن است كه ميانگين نرخ سود پرداختي بانك‌ها به كل سپرده‌ها اعم از كوتاه مدت، ميان‌مدت و بلندمدت شايد حدود ۱۰ درصد هم نشود اما بانك‌ها نرخ سود تسهيلات را به شكل رسمي ۲۲ درصد اعلام و بيش از 26 درصد اعمال مي‌كنند!
اگرچه دستمزد مهم‌ترين محل كسب درآمد براي عمده ايراني‌هاست اما مطالعات نشان مي‌دهد در كنار دستمزد، سپرده‌گذاري در بانك يكي از مهم‌ترين راه‌ها براي كسب درآمد در جامعه است كه ميليون‌ها نفر از اقشار ضعيف و متوسط جامعه از اين محل جهت تقويت مالي خود كسب سود مي‌كنند. آخرين ترازنامه منتشره بانك‌ها از سوي بانك مركزي بيانگر رشد سپرده‌گذاري بخش غيردولتي در بانك‌هاست. حجم سپرده‌هاي بخش غيردولتي كه در پايان سال 93 در محدوده 747هزار ميليارد تومان بود، در بهمن ماه سال 94با 27درصد رشد نسبت به اسفند ماه سال 93 به 945 هزار ميليارد تومان رسيد. در اين ميان در شرايطي حجم اين سپرده‌هاي غيردولتي بانك‌ها در بهمن ماه سال 94 شامل سپرده‌هاي ديداري، مدت‌دار و قرض‌الحسنه 945هزار ميليارد تومان گزارش شده كه حجم كل نقدينگي كشور در پايان بهمن ماه سال 94 معادل 975 هزار و 940 ميليارد تومان بوده است. در اين بين چند روزي است كه مقوله كاهش نرخ سود سپرده‌هاي بانكي در جامعه خبرساز شده است، حال اگر چه شكل ظاهري اين جريان به سود اقتصاد است و توليد از تسهيلات ارزان قيمت بهره مي‌برد اما در پشت پرده چنين اتفاقي نمي‌افتد.
نرخ سود سپرده برای مردم اهمیت دارد
حقيقت است كه يارانه 45 هزار توماني ماهانه براي بسياري از خانوارهاي ايراني حائز اهميت است بدين ترتيب بي‌شك تغيير نرخ سود سپرده نيز براي مردم نيازمند جامعه يا اصلاً سرمايه داراني كه سرمايه خود را از ايران خارج نكرده‌اند، ايجاد نگراني مي‌كند. شايد در ابتدا بسياري از خوانندگان موضع بگيرند كه چرا با كاهش نرخ سود بانكي مخالفت مي‌شود، در اين بين بايد بين مقوله كاهش نرخ سپرده‌ها در بانك با نرخ تسهيلات تفاوت قائل شد. متأسفانه طي سال‌هاي گذشته بانك‌ها به واسطه تعديل پيوسته نرخ سود سپرده‌ها، هيچ‌گاه نخواسته‌اند از حاشيه سود خود جهت فعاليت‌هاي بانكي بكاهند و تلاش كرده‌اند تعديل نرخ سود تسهيلات از محل كاهش نرخ سود سپرده‌ها (منابع مردم) اتفاق بيفتد و در اين بين حاشيه سود خود را در حد مطلوب حفظ كنند، براي مثال هم اكنون بانك‌ها به سپرده‌هاي بانكي كوتاه مدت 8درصد و بلندمدت 18درصد سود مي‌پردازند، اين در حالي است كه نرخ سود تسهيلات نيز در ظاهر 22 درصد و در عمليات بانكي بيش از 26درصد است.
مابهالتفاوت نرخ سپرده با تسهیلات خیلی بالاست
حال بايد توجه داشت ميانگين نرخ سود پرداختي بانك‌ها به كل سپرده‌ها اعم از كوتاه‌مدت، ميان‌مدت و بلندمدت شايد حدود 10درصد هم نشود اما بانك‌ها نرخ سود تسهيلات را 26 درصد اعمال مي‌كنند، اين در حالي است كه مابهالتفاوت نرخ سپرده و نرخ سود تسهيلات حقيقي در بانك‌هاي كشور بالاي 15 درصد است، در اين بين اين سؤال مطرح مي‌شود كه چرا بايد بين سود سپرده و تسهيلات آنقدر فاصله نجومي (تقريباً معادل تورم كنوني كشور) وجود داشته باشد. به نظر مي‌رسد بانك مركزي، شوراي پول و اعتبار و شوراي هماهنگي بانك‌ها بايد اين بار بدون آنكه نرخ سود سود سپرده‌ها كه همانا اندوخته و پس‌انداز ميليون‌ها از مردم زحمتكش و نيازمند جامعه است، بانك‌ها و مؤسسات اعتباري را ملزم كنند تا نرخ سود تسهيلات را كاهش دهند، با اين كار هم نقدينگي از بانك خارج نمي‌شود (به دليل سود سپرده مطلوب) و هم اينكه بانك‌ها مجبور مي‌شوند براي حفظ حاشيه سود خود از هزينه‌ها و ريخت و پاش‌هاي متعدد و متنوع خود بكاهند./998/102/ب3
منبع : روزنامه جوان