۲۵ دی ۱۳۹۵ - ۲۱:۱۶
کد خبر: ۴۷۳۸۷۶
بخش دوم/وحدت حوزه و دانشگاه؛

نتیجه تعامل حوزه و رسانه نشر اخلاق خواهد بود/ رسوخ آسیب‌‌های اجتماعی به لایه‌های مدیریتی فاجعه آمیز است

عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با بیان اینکه امروزه بیشتر سیاست مداران کشور ما یا فامیل هستند و یا متمول گفت: وجود برخی آسیب‏‌ها و انحراف‏‌ها در کف جامعه طبیعی است اما زمانی فاجعه‏‌آمیز می‏‌شود که این آسیب به سطح لایه‏‌های بالایی و مدیریتی جامعه نیز برسد و هر چه بالاتر بیاید آسیب و مشکل حادتر خواهد شد.
پژوهشگاه حوزه و دانشگاه پژوهشگاه حوزه و دانشگاه پژوهشگاه حوزه و دانشگاه پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

در بخش اول گزارش خبرنگار سرویس اندیشه خبرگزاری رسا پیرامون اهمیت وحدت حوزه و دانشگاه خواندیم که بنیانگذار کبیر انقلاب امام خمینی(ره) اینگونه رو این وحدت نیز تأکید می‌کنند: روحانیت به طبقه جوان روشنفکر احترام گذاشته و آن‌ها را چون فرزندانی عزیز و برادرانی ارجمند بدانند و مطمئن باشند که با ضم این دو قدرت بزرگ پیروزى به دست مى‌آید و با جدایى روى آن را نخواهند دید.

همچنین به برخی توصیه‏‌های رهبر معظم انقلاب آیت الله خامنه‌ای در رابطه با ضرورت وحدت حوزه و دانشگاه اشاره و بخشی از دیدگاه‌‏ها و نظریه‏‌های حجت‏‌الاسلام‏‌والمسلمین ذوعلم مدیر پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی، دکتر رضایی معاون علمی دانشکده معارف و اندیشه‏‌اسلامی دانشگاه تهران و حجت‌الاسلام جعفری عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) را خدمتتان ارائه کردیم که با توجه به این نظریات به نظر می‏‌رسید این وحدت تقریباً هیچ است.

خبرنگار سرویس اندیشه خبرگزاری رسا در بخش دوم گزارش خود پیرامون وحدت حوزه و دانشگاه به سراغ پژوهشگاه حوزه و دانشگاه رفته است.

متن زیر گزارشی است از مشاهدات او در پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و گفت‌وگو با دست اندرکاران آن که به خوانندگان عزیز تقدیم می‌گردد.

از اقبال خوبی که داشتم در همان ابتدا که وارد راهروی پژوهشگاه شدم با حجت الاسلام‌والمسلمین حسن آقانظری مدیر پژوهشگاه حوزه و دانشگاه برخورد کردم و این فرصت خوبی شد تا در جریان فعالیت‏‌های پژوهشگاه از زبان رییس آن قرار بگیرم.

به قطب علوم انسانی اسلامی تبدیل خواهیم شد

وی اشاره‌ای اجمالی به فعالیت‌ پژوهشگاه حوزه و دانشگاه کرد و گفت: تمرکز کاری ما از ابتدا تا به حال در حوزه بازسازی علوم‏‌انسانی بوده و تعدادی کتاب و نشریات داشته‌‏ایم که آمار دقیق آن را می‏‌توانید از وبگاه پژوهشگاه بگیرید. هم اکنون هم کار ما تدوین سرفصل‏‌هایی در بازسازی علوم انسانی است که مورد تأکید رهبر معظم انقلاب هم است و بعد از تصویب نهایی شورای تحول به وزارت علوم ابلاغ و این وزارت آن را برای استفاده اساتید روی سایت قرار می‏‌دهد تا بتوانند از آن استفاده کنند.

رییس پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در جواب سؤالم مبنی بر اینکه در بیانیه مأموریت پژوهشگاه آمده است که این پژوهشگاه در سال 1404 به قطب علمی علوم انسانی اسلامی تبدیل خواهد شد، چه قدر این امکان پذیر است و در حال حاضر چه مقدار به آن نزدیک شده‌اید، تصریح کرد: بله انشاالله به وعده‏مان عمل کرده و در حال حاضر در این راستا حرکت می‏‌کنیم.

بعد از صحبت با مدیر پژوهشگاه کنجکاو شدم تا با محیط آن‏جا بیشتر آشنا شوم که کتابخانه بزرگ و آرام پژوهشگاه نظر مرا به خود جلب کرد. یکی از مسؤولان کتابخانه گفت که محل حضور اعضای هیئت علمی پژوهشگاه نیز همین کتابخانه است و این بسیار خوشحال کننده بود که می‌توانستم با اعضای هیئت علمی نیز گفت‌وگوهایی انجام دهم.

مدیر کتابخانه با دانستن دغدغه و موضوع گزارشم دکتر مجید کافی را برای کامل کردن گزارشم فرد مناسبی دانست که از تحصیلات حوزوی و دانشگاهی بهره برده و هم اکنون هم به عنوان عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه مشغول به فعالیت‌های پژوهشی است.

وی از اینکه سالها در مورد وحدت حوزه و دانشگاه همه صحبت کرده‏ و هیچ عملی انجام نداده‌‏اند گلایه‏‌مند است و حتی قبول نمی‏‌کند تا با من گفت‌وگو کند. اما با اسرار می‌گوید که باید یک آسیبشناسی جدی انجام دهیم که چرا با گذشت 37 سال هنوز نتوانسته‌ایم به وحدت حوزه و دانشگاه دست یابیم.

دکتر کافی افزود: عدم موفقيت در وحدت و همكاري بين حوزه و دانشگاه در دوران پس از انقلاب، حداقل حكايت از مانعيت تفاوت‌‌ها مي‌كند؛ اگر چه نمي‌توان به عليت تفاوت‌‌ها به ضرس قاطع اذعان كرد.

اینکه فراجناحی هستیم را همه می‌گویند اما مردم بهترین قاضی هستند

در بین صحبت‌هایمان بیان این مطلب که خبرگزاری رسا فارغ از نگاه‌های سیاسی، در نظر دارد به ضرورت وحدت حوزه و دانشگاه بپردازد و نظرات کارشناسان مختلف را در این زمینه جویا شود، کافی بود تا دکتر کافی بگوید: مردم امروزه خبرگزاری‏‌های متفاوتی را دنبال می‌‏کنند. باید مشاهده کنیم که خبرگزاری رسا در این رنکینگ در کجا قرار دارد. باید ببنیم که قضاوت مخاطب و دیگران در مورد ما چیست. اینکه خودمان بگوییم ما این‏طوری فکر می‏کنیم صحیح نیست. باید ببینیم مردم ما را در این رنکینگ چگونه ارزیابی می‏کنند. عملکرد ما را منصوب به یک طیف، یا فراجناحی یا بیتفاوت ارزیابی می‏کنند.

وابسته به جناح نبودن دو معنا دارد؛ این که فرا جناحی است. یعنی دغدغه دارد و برای این منظور از ظرفیت‏های همه استفاده می‏کند. این خوب است. اما زمانی می‏گوید من جناحی نیستم و این نشان می‏دهد که بی‏تفاوت است و این بسیار نامطلوب است.

دورههای جناح بازی بین طلاب به اتمام رسیده است

وقتی مخاطب لوگو یا صفحه اول یک خبرگزاری را می‌‏بیند، همان صفحه برای مردم و طلبه‏‌ها حرف‏‌های زیادی دارد. البته دوره‏‌های جناحی بین ما طلاب گذشته‏‌است و امروزه اگر طلبه‏‌ای وابسته به جناح یا دولت و حتی گاهی حکومت شود، از رسالت حوزوی خودش فاصله گرفته‏‌ است. بنابراین نباید وابسته به این‏ها باشیم. همان کاری که حضرت امام(ره) کردند و حرف حق را زدند. طلبه باید به دنبال حقیقت باشد.

لذا اگر رسانه‏‌ای بخواهد فراجناحی عمل کند باید از تمام ظرفیت‏‌ها استفاده کند و از همه اندیشه‏‌ها و تضارب آرا به معنای واقعی در گزارش‏‌های خود استفاده کند. همان حرفی که حضرت علی(ع) فرمودند. تک صدایی و بریدن از مردم  امروز معنا ندارد. اگر واقعاً چنین چیزی اتفاق بیافتد، بنده شخصاً هر کاری که بتوانم برایش انجام می‏دهم.

رسانهها منبر جدید حوزویان هستند

دکتر کافی بر نقش مهم رسانه‌های حوزوی در عرصههای مختلف تأکید و همکاری بیشتر حوزویان با این رسانهها را ضروری دانست و گفت: همان طوری که منبر یک رسانه سنتی بوده و طلبهها برای تبلیغ، گسترش، دفاع و تبین دین،  از آن در سطوح مختلف استفاده می‏‌کردند، امروزه بخشی از همین رسانه را دنیای مجازی و دیجیتال تشکیل می‌‏دهد.

حوزه علمیه و طلبه‌ها برای نشر معارف حقیقی اسلام، نه جناحی نه سیاسی؛ از همه ابزارها در هر زمان باید استفاده کنند. ابزارها هم توسعه پیدا می‌‏کنند؛ یک زمانی منبر 12 پله‌‏ای بود، زمانی شده تلگرام و واتس آپ و وایبر. چرا ما فضا را برای آن‏هایی که اعتقاد به اندیشه‌‏های حقیقی ندارند خالی می‏‌کنیم که فضای مرکز فساد و آسیب و تزلزل خانواده به وجود آید؟ چرا این‏قدر حضور پیدا نمی‏‌کنیم که تمام فضا دست ما باشد؟ آن‏ها که حرف حق می‏زنند و به دنبال سعادت و اخلاق در جامعه انسانی هستند، این‏ها برای طلبه‏ها مهم است و باید طلاب به این فکر باشند. البته بحث امکانات و آموزش نیز هست. باید خود حوزه تا جایی که می‏تواند حضور در فضای مجازی، وبلاگ نویسی و درست کردن سایت را آموزش دهد.

تعامل حوزویان و رسانهها نشر اخلاق که هدف پیامبر بود را به دنبال خواهد داشت

وی در پاسخ به سؤال من مبنی بر اینکه تعامل بیشتر رسانه‌ها و حوزویان چه ثمراتی را به دنبال خواهد داشت، پاسخ داد: همان چیزی که پیامبر(ص) به دنبال آن بود. هدف ما این است که مکارم اخلاق را نشر دهیم.

امروزه بخش زیادی از آسیب‏‌های اجتماعی ما به این‏ خاطر است که برخی به خصوص بعضی از طلاب اخلاق را فراموش‏‌ کرده‌‏ایم. سیاست، محافظه‏‌کاری، شخصیت و منش و اینکه آبروی ما نرود، بیشتر از اخلاق برای ما اهمیت دارد. باید اخلاق را سرلوحه خودمان قرار دهیم و همان چیزی که پیامبر(ص) برایش زحمت کشیده است. اگر ما بتوانیم به این مهم دست پیدا کنیم بسیاری از هزینه‏‌های کلانی که نظام و سیستم برای کنترل آسیب‏‌ها و انحرافات می‏‌پردازد کاهش خواهد یافت.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه راهکار تعامل بیشتر رسانه و حوزه علمیه را آسان ندانست و افزود: در بحث اعتیاد، خانواده، روابط نامشروع راهکارهای متفاوت وجود دارد و هر کدام تخصص و متخصص‏های خاص خود را می‏طلبد و این کار به راحتی امکان‏پذیر نیست و نمی‏توان فقط به شعار رسانه‏ای بسنده‏ کرد.

فاجعه زمانی است که برخی از آسیبهای اجتماعی به سطوح مدیریتی نیز رسوخ کند

یک راهکار اصلی هم وجود دارد که طبق آن بتوانیم حرکت کنیم؛ ببینید یک زیرساخت اصلی دارد و ما باید اخلاق را از کف جامعه و از مردم درست کنیم و بعد به رأس هرم قدرت برسد. من قائلم که باید از هر دو طرف باشد.

زمانی شما یک آسیب را در کف جامعه و مردم دارید اما وقتی یک لایه بالاتر می‏‌آیید مثلاً در بین مدیران این آسیب را نمی‏‌بینید. این طبیعی است و وجود برخی آسیب‏‌ها و انحراف‏‌ها در کف جامعه طبیعی است؛ اما زمانی فاجعه‏‌آمیز می‏‌شود که این آسیب به سطح لایه‏‌های بالایی و مدیریتی جامعه نیز برسد و هر چه بالاتر بیاید، آسیب و مشکل حادتر خواهد شد. امروزه متأسفانه در رده‏‌های بالایی جامعه، این آسیب‏‌ها را داریم. در رسانه‏‌ها این طرف، طرف دیگر را متهم به فلان کار می‏‌کند و این واقعاً فاجعه است و باید برای مقابله با این آسیب‌ها و از بین بردنشان در سطح سیاستمداران، باید خانه‏‌تکانی صورت بگیرد.

سیاستمداران فعلی ما یا فامیل هستند و یا متمول

سیاستمداران فعلی ما یا فامیل بوده و یا افراد متمولی هستند و افراد صادق هم که کم رأی می‏‌آورند. باید این را درست کنیم و اگر این امر تصحیح شود، آن وقت می‏‌توانیم توصیه‏‌های اخلاقی را به مردم یاد دهیم؛ این اصلاح از رأس هرم به طرف پایین، از قاعده هرم به طرف بالا باید صورت گیرد. البته این‏ها فقط حرف است و کسی کاری به این کارها ندارد.

بعد از آن طبق قرار قبلی به سراغ حجت‌الاسلام محمد حسین طالبی مدیر گروه رشته حقوق پژوهشگاه حوزه و دانشگاه رفتم که در دانشگاه حقوق منچستر در رشته فلسفه حقوق تحصیل کرده و پیشنهاد عضو هیئت علمی این دانشگاه را هم بنا بر تعهداتی که به حوزه علمیه داشته رد کرده‌‏ است.

متأسفانه در این زمینه هر چه جلوتر میرویم، با نخبگان حوزوی و دانشگاهی برخورد می‏‌کنیم که هر چند سلیقه‏‌های فکری متفاوتی دارند اما همه آنها وحدت حوزه و دانشگاه را مهم ارزیابی می‌کنند و در این عقیده‌‏ مشترکند که وحدت حوزه و دانشگاه در عین حالی که بسیار ضروری و مورد تأکید امام خمینی(ره) و رهبر معظم انقلاب بوده و هست، بسیار هم مغفول واقع شده و فقط در حد یک شعار باقی مانده است.

با توجه به اینکه وحدت حوزه و دانشگاه تقریباً به یک مطالبه نخبگانی تبدیل شده و رهبران جمهوری اسلامی ایران هم روی آن تأکیدات فراوانی داشته‌اند، باید منتظر پاسخگویی و عمل هر چه بیشتر مدیران و دست اندرکاران ایجاد این وحدت باشیم.

/502/874/ر

محمدصالح غلامعلی‌نژاد
ارسال نظرات