گرایشات دینی و مذهبی مردم آذربایجان غیرقابل انکار و چشم‌پوشی است
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در تبریز، ناصر صدقی، عضو هیأت علمی دانشگاه تبریز عصر امروز در نشست علمی تخصصی بررسی ابعاد حادثه ۱۹ژانویه ۱۹۹۰ به تشریح حقایق و ناگفته های این حادثه تاریخی پرداخت و اظهار داشت: 19 ژانویه سال ۱۹۹۰ به دلیل وقایع مهمی که اتفاق افتاده است؛ یک روز تاریخی و به یاد ماندنی در تاریخ مردم جمهوری آذربایجان محسوب می شود.
وی ادامه داد: در آخرین ماه های عمر شوروی که زمینه های سقوط و زوال آن در حال فراهم شدن بود، خیل عظیمی از مردم جمهوری آذربایجان با درک عمیق از هویت واقعی و اصیل خود به سوی مرزهای مشترک با ایران سرازیر شده و با برداشتن موانع مرزی و گذشتن از رودخانه ارس تمایلات و باورهای عمیق خود را برای بازگشت به فرهنگ دینی و گذشته تاریخی خود آشکارا اعلام کردند.
صدقی یادآور شد: حرکت خودجوش مردم آذربایجان یک پیام روشن داشت و نشان داد که در طول ۷۰ سال دوره حاکمیت کمونیسم و الحاد، تبلیغات ضد ایرانی و ضد دینی اثرگذار نبوده است، در واقع، پیوندهای عمیق مذهبی و تاریخی مردم آذربایجان و ایران به عنوان یک عامل تعیین کننده خود را نشان داد.
وی با بیان این‌که حاکمیت لائیک ها در جمهوری آذربایجان و ایجاد موانع اساسی در بازیابی هویت دینی مردم؛ شاهد یک مبارزه جدی و همه جانبه با مظاهر دینی و اسلام گرایان هستیم، گفت: بررسی اقدامات و رفتارهای دولت آذربایجان نشان می دهد پروژه جعل و تحریف وقایع و مناسبت های تاریخی و مناسبت سازی‌های ابزاری و غیرواقعی یک سیاست رسمی و هدفمند است.
این استاد تاریخ دانشگاه تبریز تصریح کرد: افزایش روزافزون گرایشات دینی و طرح مطالبات مشروع مردم با استفاده از شیوه های مسالمت آمیز حاکی از تعمیق معارف اسلامی در میان مردم آذربایجان است. در این زمینه حضور عظیم و گسترده مردم آذربایجان در مراسم دهه محرم و ایام تاسوعا و عاشورای حسینی در سال جاری یک شاخص مهم و قابل استناد محسوب می شود.
صدقی افزود: نکته مهم و اساسی که باید در ارزیابی روز ۱۹ ژانویه مورد توجه قرار گیرد، آن است که اقدام مردم آذربایجان در بازگشت به هویت دینی خود در سال ۱۹۹۰ یک اقدام هیجانی و زودگذر نبوده بلکه یک جنبش و حرکت واقعی و ادامه دار است، که باید گرامی داشته شود.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان این‌که تاریخ نشان می‌دهد در گذشته تقسیمات سیاسی در کار نبود؛ اما فرهنگ ایران به‌قدری گسترده بود که تا باب الالباب رسیده بود، خاطرنشان کرد: نخستین رویداد مشترک میان دو ملت؛ گسترش اسلام در دو کشور آذربایجان و ایران است، بعد از رحلت پیامبر از آذربایجان به‌واسطه قبایل عربی موجود و همچنین واسطه این کشور دین مبین اسلام گسترش یافت و منجر شد که در آن زمان آذربایجان در کنار ایران در حوزه اسلام قرار گرفت.
عضو هیأت دانشگاه تبریز افزود: در سده پنجم در حوزه شعر و ادب مکتب شعر فارسی و مکتب آذربایجان شکل گرفت که شهر گنجه در شمال و تبریز در جنوب کانون این مکتب شدند. رویداد مهم دیگر ظهور صفویان بود که از بستر خانگاه اردبیل برخاسته بود و به واسطه این سلسله مکتب تشیع رواج یافت.
صدقی با بیان این‌که قراردادهای ترکمن‌ها و گلستان منجر به قطع روابط فرهنگی آن‌سوی ارس و آذربایجان شد، تصریح کرد: سال‌ها رویدادهای فرهنگی و ارتباطات فرهنگی قطع شد، اما بعد از فروپاشی شوروی؛ شاهدیم که شدیدترین قطع ارتباطات فرهنگی آذربایجان با ایران رخ داد؛ در طول این دوران تمام مذاهب اسلامی در آذربایجان تحت‌الشعاع ایدئولوژی لائیکی قرار گرفت.
وی با بیان این‌که گرایشات دینی و مذهبی مردم آذربایجان غیرقابل انکار و چشم‌پوشی است، گفت: عزاداری‌های پرشور و گسترده مردم آذربایجان در ایام مختلف از جمله محرم و صفر، روز گرامیداشت شهدا و همچنین دیگر مناسبت های مذهبی نشان می دهد که علیرغم تلاش حکومت بر جدایی مردم از دین، اما گرایشات مذهبی میان آذری‌ها جوشش دارد./935/202/ب2