چالش های اساسی سواد رسانه ای در کشور

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، محمدمهدی فتوره چی عصر امروز در کارگاه «سواد رسانه در تحقق فضای مجازی» که به همت معاونت فرهنگی تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد، اظهار داشت: همان گونه که نهضت سواد آموزی در دهه 60 شکل گرفت، لازم است که افراد دغدغه مند با پیوستن به نهضت سواد رسانه ای حرکتی را در این راستا انجام دهند.

وی گفت: نگرانی هایی که وجود دارد، تغییر سبک زندگی به واسطه رسانه های نوین و ماهواره و شبکه های اجتماعی است؛  کسی که می خواهد رسانه ای را مورد استفاده قرار دهد، باید به فواید و مزایای آن توجه کند.

استاد دانشگاه تهران اظهار داشت: کاهش بی اعتمادی و سرمایه اجتماعی، افزایش فاصله ملت و دولت و کاهش اعتماد به رسانه داخلی، غلطیدن به ورطه آسیب های نوپدید(تجمع های هنجار شکنانه، هم جنس گرایی، پسران روسپی، شبکه های هرمی وغیره)، افت تحصیلی و کاهش بهره وری، کلاه برداری از طریق تبلیغات اینترنتی، انزوای اجتماعی، گم گشتگی، سطح شدن دانش، مسمومیت اطلاعاتی و اطلاعات زدگی از آثار و تبعات منفی بی سوادی رسانه ای کنشگران فضای مجازی است.

وی با اشاره به دکترین نانوشته تولیدات رسانه ای گفت: رسانه ها عرضه کننده وقایع طراحی شده و گزینشی اند و واقعیات، محصول تصویرگری رسانه ها است؛ مخاطبان از مفاهیم یک رسانه اداراک متفاوتی دارند و این ناشی از تأثیر فرهنگ، نیاز و شبکه های ارتباطی است.

فتوره چی با بیان این که تصویری سازی رسانه ای با اهداف تجاری است، گفت: پیام رسانه ها دارای مقاصد ایدئولوژیک و تبلیغات سیاسی، امنیتی، اجتماعی و فرهنگی است.

وی اظهار داشت: موانع و چالش های اساسی در سواد رسانه ای در کشور وجود دارد که از جمله آنها می توان به نهادینه شدن نظام آموزشی تفکرگریز و مبتنی بر حفظیات، نهادینه نشدن حق پرسشگری و تفکر انتقادی از نهادهای آموزشی، وجود والدین فاقد مهارت و کم سواد و بی توجه، عدم اهتمام جدی و هم افزایی نهادهای مسؤول، ناآگاهی مربیان از اهمیت و تبعات بی تفاوتی به آن، عدم تحصیل مهارت های رسانه ای و عدم آشنایی با زبان و فرهنگ بیگانگان اشاره کرد.

تنظیم رژیم مصرف

استاد دانشگاه تهران ضمن بیان سؤالی مبنی بر این که چگونه نسبت به رسانه ها باسواد شویم، اظهار داشت: یکی از راهکارهای کسب سواد رسانه ای، اتخاذ رژیم مصرف رسانه ای است؛ همان طور که نمک و چربی را استفاده نمی کنید، نباید برخی از رسانه ها را وارد خانه کرد و در راستای اتخاذ رژیم مصرف رسانه ای باید فواید، مضرات، کاربرد ها، محدودیت ها و تعیین میزان و شیوه استفاده از هر رسانه را شناخت.

وی با بیان این که افزایش مهارت های تفکر انتقادی دیگر راهکار در کسب سواد رسانه ای است، گفت: در تفکر انتقادی باید توجه به روش های جذب و اقناع، درک معانی پنهان پیام های رسانه ای مورد توجه قرار داد.

تفکر انتقادی شاه کلید سواد رسانه ای است

فتوره چی به بیان نکاتی در خصوص راهکارهای تقویت تفکر انتقادی پرداخت و گفت: پیش از پذیرش هر پیام، تصمیم و اقدامی، به خوبی تأمل و تفکر کنیم، همه جوانب و ابعاد پیام، یک برنامه، موضوع یا مسأله را مطالعه و بررسی کنیم.

وی افزود: نکات مبهم و متناقض مستقر در متن پیام، خبر و رسانه را شناسایی و تحلیل کنیم؛ درباره هر یکی از ابعاد مختلف پیام رسانه ای با موضوع پرسشگری کنیم؛ اطلاعات کامل پیرامون پیام رسانه ای و موضوع مورد مطالعه را گردآوری کنیم.

استاد دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: افکار و عقاید و فرضیه ها و احتمالات دیگر درباره صحت و درستی پیام و نیت تولید کنندگان نیز مورد توجه قرار دهیم؛ داده ها و اطلاعات حاصله از منابع و جوانب مختلفرا با دقت مورد ازریابی و تفسیر قرار دهیم./822/پ202/س