رسالتی که اهل قلم بر دوش دارند

به گزارش سرویس فرهنگی اجتماعی خبرگزاری رسا، خداوند به قلم و آنچه با قلم می نگارند سوگند یاد می کند؛ «ن والقلم و ما یسطرون»؛ سوگندی که دلیلی بر عظمت آن است؛ عظمتی که به سبب آن اهمیت قلم همچون دیگر مخلوقاتی که پروردگار هستی به آنها قسم خورده و مظاهر نظام آفرینش اند می باشد.

قلم از آن جهت قرب می یابد که نگارنده فکر و اندیشه است بر صفحه های تاریخ و از آن جهت ارزشمند است که حکایتگر کمال انسان است و راوی علم او و سرنوشت خیر و شر انسان های پیشین را بر جریده عالم ماندگار می سازد.

در اولین آیاتی که بر پیامبر اسلام(ص) نازل می شود اهمیت قلم و علم بیان می شود و جبرئیل که پیام آور نبوت است، آیات الهی را اینگونه بر پیامبر (ص) فرو می آورد: «الذى علم بالقلم علم الانسان مالم يعلم»

آری! قلم رقم زننده علم بشر است و از سویی نیز ابزاری است برای نیل به علم و شاید این اهمیت از آن جهت است که علم با قلم هاست که می ماند و بر صفحات نوشته می شود و نسل به نسل و قرن به قرن به بشر منتقل می شود و خود قرآن نیز که به دستان مبارک امیرمؤمنان(ع) کتابت شد، با قلم بر صفحات نوشته شد و به دست ما رسید.

جوهر قلم برتر از سرخی خون شهید!

بارها این روایت را شنیده ایم«مداد العلماء افضل من دما الشهداء» قلم علما برتر از خون شهیدان است و این نه در مقام تنزل جایگاه شهید که بالابردن جایگاه علم و عالم است.

اگر نبود قلم علما و علم آنها، امروز چیزی از یاد و خاطره شهدا و خط سرخ شهادت باقی نمی ماند و این قلم است که خون نگار حماسه ها شده است و یاد حماسه گران و شاهدان شهید را در درازنای تاریخ روایت کرده و بر صحیفه عشق و ایثار نگاشته است.

با همین قلم است که اندیشه اندیشمندان و علم عالمان ماندگار می شود و بر صفحات نوشته می شود تا ما نیز از این علوم بهره ببریم و اگر نبود این ابزار مقدس شاید امروز بشر هیچ چیز از علم نداشت و در عصر بدویت به سر می برد.

امروز ما بر خوان گسترده علما و دانشمندان نشسته ایم و غذای روح بخش علم و معرفت را از قلمی که بر صفحات روزگار، خطوط ماندگار را رقم زده ارتزاق می کنیم.

علما همچون ایثارگرانی برجسته، زانو بر سینه چسبانده و در پناه نور ناچیز شمع و گردسوزها و پیه، با قلم خود، علم و دانش را به یاد تاریخ سپرده و در ثبت طریق حق و حقیقت، عشق و معرفت، جانبازی ها کرده اند.

و قلم، این ابزار مقدس اگر در دست اهل علم بیفتد حماسه ای رقم می زند تا بشر قله های کمال بپیماید و بر سریر عزت بنشیند.

قلم ماندگار

برخی از علما گفته اند: «البیان بیانان؛ بیان اللسان و بیان الاقلام. بیان اللسان تدرسه الاعوام و بیان الاقلام باق علی مر الایام.»

بیان دوگونه است: بیان زبان و  بیان قلم ، بیان زبان با گذشت زمان کهنه می شود و از بین می رود، ولی بیان قلم ها برای همیشه باقی می ماند.

آری! این ارزش و منزلت قلم است که علم و بیان را جاودان می کند و انسان را متنعم از علم و دانش می سازد و اگر این قلم بر دست سالکان طریق علم و معرفت باشد، آثاری جاودان از خود به جای می گذارد و هدایتگر بشر نیازمند علم و تکامل خواهد بود.

این قلم است که سرچشمه ای می شود برای پیدایش تمدن های بشری و پیشرفت و تکامل علوم و بیداری اندیشه ها و افکار در پناه آن شکل می گیرد و هدایت و آگاهی بشر از جوهر آن سرچشمه می گیرد.

قلم پاسدار عرصه های علم و معرفت، نگاهبان اندیشه ها و افکار علما و دانشمندان و طریق اتصال نسل های بشر به یکدیگر است و اتصال عالم بالا با اهل زمین از طریق همین لوح و قلم رقم خورده است.

تجربیات قرون و دستاوردهای علمی بشر با قلم منتقل می شود و قلم است که خزانه دار دانش بشری است و درهای علم بر روی انسان می گشاید.

قلم حیات بخش انسان است

قلم به انسان حیات می بخشد و جامعه را از کژی ها و ناملایمات دور می سازد و نگارنده و نشان دهنده طریق معرفت در طول اعصار متمادی زندگی بشر است.

پیامبر اکرم(ص) درباره جایگاه قلم و اهل قلم می گویند:« ثلاثه تخرق الحجب و تصل إلی بین یدی الله: 1. صریر أقلام العلماء» سه چیز حجاب ها را پاره کرده و به مقام ربوبی می رسد، یکی از آنها صدای خامه نویسندگان بر روی برگ ها و کاغذهاست.

آری! علم آنقدر در نزد خداوند متعال ارزشمند است که نویسنده علم و نگارنده آن جایگاهی رفیع در درگاه باریتعالی دارد و وقتی به نگارش مشغول است، در مقام قرب الهی قرار می گیرد و حجاب های دوری از رحمت رب العالمین از پیشگاهش به کنار می رود.

البته نباید از یاد برد که قلم نیز نعمتی است از جانب خداوند متعال، نعمتی که گاه شکر آن فراموش می شود و نسیان انسان او را از شکرگزاری به درگاه احدیت به سبب این نعمت بزرگ غافل می سازد.

اگر قلم نبود، ابنای بشر در جهل و گمراهی و سردرگمی می زیستند و امروز چراغ علم، هدایتگر طریق بهره برداری از نعمات الهی برای این یگانه خلقت نبود و اگر نبودند علما و نویسندگانی که این طریق را بر صفحات ثبت کنند، چیزی از علم و معرفت در یادها باقی نمی ماند و گذشت زمان این اکسیر کمال را به باد فراموشی می سپرد.

قلم این نعمت بزرگ الهی، ابزار پرورش عقل و قوه عاقله بشری است که درپناه آن، انسان می کوشد تا با شکوفایی عقل و معرفت خود، یافته های علمی خود را با تدبر و تعمق در نظام آفرینش و اجزای این جهان مخلوق ثبت کند و اثری ماندگار را به یادگار بگذارد.

قلم می کوشد تا انسان را از سراب نسیان و فراموشی به چشمه زلال و جوشان علم و معرفت رهنمون سازد و طریق هدایت را به انسان بازنماید و با بهره گیری از علم و معرفت صاحب قلم، طریق هدایت را روشنی بخشد.

رسالت قلم

این نعمت عظیم الهی، امروزه رسالتی مهم بر دوش دارد؛ رسالتی که نه از خود او که از صاحب آن و کسی که قلم در دست دارد انتظار می رود.

تبیین حق و حقیقت نخستین رسالتی است که بر دوش قلم و اهل قلم نهاده شده تا در عصر جهل و خرافه بشری، راه حق و حقیقت را از مسیر ضلال و انحراف تمییز دهد و مخاطب را به سرچشمه زلال معرفت برساند و این رسالتی معرفتی است.

تبیین ارزش ها و تلاش در جهت نهادینه شدن و ترویج ارزش های دینی و انسانی دیگر رسالتی است که بر دوش اهل قلم قرار دارد و قلم می تواند هدایت انسان به سمت ارزش های والای الهی را عهده دار گردد.

پرداخت به موضوعات اجتماعی و تلاش برای رفع معضلات اجتماع از دیگر رسالت هایی است که برعهده صاحبان قلم قرار دارد و اگر این قلم در دست صاحبان اندیشه قرار گیرد، آنها می توانند به سان مصلحانی اجتماعی، نقشی بی بدیل در رفع معضلات اجتماعی بشر و نیل به رقم زدن شرایط آرمانی زیست اجتماعی بشر ایفا کنند.

ترویج اخلاق و فضایل اخلاقی از رسالت های مهم قلم است؛ در زمانه ای که اخلاق دُرّ نایاب جامعه بشری شده است؛ این وظیفه مجاهدان عرصه قلم است که در صف نخست مجاهدت قرار گیرند و فضایل اخلاقی را با شهد شیرین قلم خود در جامعه ترویج کنند و مصلحی باشند برای زدودن غبارهای سیاه و ننگ بی اخلاقی از پیشانی بشر امروزی.

اما قلم باید رقم زننده و فریادگر محرومیت مستضعفین باشد چراکه قلم ابزاری الهی و مقدس است که باید در اختیار آرمانهای بشری درآید و فریاد مظلومان باشد بر علیه ظالمان و زورمداران عالم و رسالتی الهی بر دوش خود احساس کند و شور انسانی بیافریند و عشق الهی رقم بزند.

امام خمینی(ره) که خود پیر طریق علم و معرفت است؛ درباره قلم می گوید:« وقتی مردم به مقاصد اسلامی ـ انسانی می رسند که قلمها بر مسلسلها غلبه کنند.» (صحیفه امام؛ ج 13، ص 447-448)

آری! رسیدن به مقصد اسلامی و انسانی تنها از طریق علم و معرفت، تفکر و تعقل میسر است.

ایشان همچنین می فرمایند: «به آن دسته از تحصیل‏کردگان و روشن‏فکران و دانشمندان که به مرض غرب و شرق‏زدگى مبتلا نیستند و حاضر نیستند شرف اسلامى، ملى و میهنى خود را فداى امیال قدرتمندان کنند یا در راه لذات و شهوات زودگذر فدا نمایند، عرض مى‏کنم همت بگمارید که قلم و بیان خویش را براى تعالى اسلام و کشور و ملت خود به کار گیرید و با توده‏هاى محروم هم‏صدا و هم‏دست شوید که آزادى از چنگال شرق و غرب را که امروز نصیبتان شده حفظ کنید و در این خدمت از هیچ کوششى و مجاهده‏اى دریغ ننمایید که براى هیچ یک از ملت‏هاى جهان این فرصت نبوده است و یا براى کمتر ملتى این فرصت پیش آمده است. خداوند همه ما را توفیقِ شناخت وظیفه، عنایت فرماید(صحیفه نور، ج ۱۸، ص ۲۳۸ ـ ۲۳۹)

 اگر امروز انسان به پیشرفت رسیده است همه به سبب قلم است که علم را بر صفحات نگاشته است و به نسل امروزی منتقل کرده و اگر می بینیم طریق علم و معرفت رهروان بی شماری دارد؛ این هم به سبب رسالتی است که تا امروز قلم و صاحبان قلم و اندیشه، پیام الهی را عصر به عصر منتقل کرده اند و امروز و در عصر جهالت بشری، قلم و صاحبان این ابزار مقدس وظیفه ای بزرگ برعهده دارند تا از یکسو قلم از دست قلم به مزدان و مزدوران قلم به دست خارج ساخته و بشریت را از چنگ اهریمن جهالت آفرین جداسازند و از سویی نیز خود رقم زننده بیداری و هدایت انسان ها باشد و ترویج ارزشها و آرمانهای الهی و انسانی را در دستور کار خود قرار دهد./872/ی۷۰۳/س