مرحوم آیت الله فاضل لنکرانی از عقل گرایان معتدل بود

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت الاسلام محمدصادق یوسفی مقدم رییس پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن عصر امروز در ششمین پیش نشست همایش ملی دیدگاه علوم قرآنی مرحوم حضرت آیت الله فاضل لنکرانی به تبیین جایگاه عقل در تفسیر از دیدگاه ایشان پرداخت و گفت: ایشان در این زمینه تعبیر های بسیار دقیقی به کار برده اند که باید بر روی یکایک آن الفاظ دقت کرد.

وی ادامه داد: اگر اندیشه دینی را در تاریخ اسلام به دو دسته عقل گرایی و نص گرایی تقسیم کنیم، مرحوم آیت الله فاضل لنکرانی جزء دسته عقل گرایان معتدل هستند.

حجت الاسلام یوسفی مقدم با بیان این که مفسران به سه دسته سنت گرایان، نوگرایان و تجددطلبان تقسیم می شوند، اظهار داشت: مرحوم حضرت آیت الله فاضل لنکرانی جزء دسته نوگرایان بودند و یکی از دیدگاه های ایشان آن است که عقل را به عنوان منبع تفسیر معرفی می کنند.

رییس پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن خاطرنشان کرد: ایشان نه تنها عقل را یک منبع می دانند، بلکه آن را منبع اعتبارسنجی مبانی دانسته اند، زیرا فرموده اند «در تفسیر قرآن کریم به چیزی اعتماد کنید که عقل و شرع آن را قبول کرده باشند»؛ بر این اساس عقل نه تنها منبع معرفی شده، بلکه سنجه اعتبار منابع هم دانسته شده است.

وی با اشاره به این که مرحوم حضرت آیت الله فاضل لنکرانی عقل را مقید به دو ویژگی فطری بودن و صحیح بودن دانسته اند، عنوان کرد: عقل فطری از دیدگاه ایشان یک حوزه معنایی خاصی دارد و مراد ایشان از آوردن قیودی همچون فطری و صحیح آن است که فطرت مفسر قرآن کریم نباید آلوده به غرائز و امیال انسانی باشد.

حجت الاسلام یوسفی اضافه کرد: اگر فطرت مفسر آلوده به امیال انسانی باشد شکی نیست که نخواهد توانست آیات قرآن کریم را به خوبی تفسیر کند و در نتیجه از مسیر نیز منحرف خواهد شد.

رییس پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن مطرح کرد: همچنین مراد مرحوم حضرت آیت الله فاضل لنکرانی از به کارگیری قید «صحیح» این است که عقل انسان باید در مسیر سلامت نفس قرار گیرد و به گونه ای عمل کند که متأثر از قوای غضبانی و شهوانی نباشد.

وی با بیان این که عقلِ منبع، عقل صحیح بوده و رها شده نیست، گفت: مرحوم حضرت آیت الله فاضل لنکرانی برای عقل به عنوان یک منبع اعتبار قائل هستند و آن عقلی که انسان را از مسیر شریعت خارج کند و یا حتی آن عقل فلسفی محض مورد نظر ایشان نیست./841/پ۲۰۲/ب۱