مدیر مجتمع آموزش علوم اسلامی کوثر تهران:
اولویت‌بندی و آینده‌نگری در تخصصی شدن فقه ضروری است
جلالی فقه و فقاهت را هویت حوزه‌های علمیه دانست و لازمه تخصصی شدن فقه را توجه به مسائل روز جامعه و امور مبتلابه عصر کنونی بیان کرد.
خدیجه جلالی مدیر مجتمع آموزش علوم اسلامی کوثر تهران، در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا، درخصوص معایب و فوائد تخصصی شدن رشته های حوزوی بخصوص رشته فقه، گفت: علم فقاهت رکن اصلی دروس حوزوی و باعث ماندگاری حوزه است.
وی با اشاره به اینکه بدون فقه و فقاهت هویت حوزه‌ها زیر سوال می‌رود، ادامه داد: رهبر معظم انقلاب فرمودند: اصل علم در حوزه‌ها علم فقاهت است، از این جهت توجه به علم فقه یکی از مبانی اساسی است که باید در اداره حوزه‌ها مورد توجه قرار بگیرد.
جلالی با اشاره به جایگاه فقها در نظام انقلاب اسلامی، اظهار داشت: پس از پیروزی انقلاب اسلامی و تشکیل حکومت دینی فقها جایگاه اصلی خود را در جامعه پیدا کردند، چرا که نظام اسلامی خود را موظف می‌داند بر اساس اصول و ارزش‌های دینی که از طریق فقها دریافت می‌کند، کشور را اداره کند.
مدیر مجتمع آموزش علوم اسلامی کوثر تهران در تعریف علم فقه، ابراز کرد: دانستن و استنباط احکام دین از راه استدلال و برهان را فقه می‌نامند؛ فقه به معنای وصل کردن اطلاعات علمی به نیازهای صحنه زندگی است، به عبارت دیگر فقه، کشف و فهم نظر شارع مقدس، استنباط احکام و قوانین دینی بسیار پیچیده و دقیقی است که تنها یک مجتهد عالم و دانشمند می‌تواند از عهده این کار برآید.
وی با تاکید بر اینکه علم فقه در گذشته نیز تخصصی بوده است، بیان داشت: در بررسی سیر تحول علم فقه در طول تاریخ درمی‌یابیم برخی مباحث فقهی همواره بیشتر مورد توجه قرار گرفتند و این به معنای آن است که فقه در گذشته نیز تخصصی بوده است.
ضروریت ورود و پاسخگویی فقه به مسائل روز جامعه
جلالی ادامه داد: تخصصی بودن فقه از این جهت خوب است که مباحث گوناگون فقهی با دقت و تعمق بیشتری بررسی می‌شوند و نقص این روش آن است که برخی مباحث فقهی که مسأله روز جامعه و مبتلابه افراد است کمتر مورد توجه قرار گرفته و از نظر دور مانده است.
مدیر مجتمع آموزش علوم اسلامی کوثر تهران با اشاره به اینکه پرداختن به علم فقه الزاماتی دارد، اظهار داشت: تحصیل علم فقه پیش‌نیاز و الزاماتی دارد که باید در حوزه‌ها بیش از گذشته مورد توجه و تاکید قرار بگیرند از آن جمله می‌توان به علم بلاغت، علم رجال، ادبیات عرب، اصول، منطق و برخی علوم دیگر اشاره کرد.
وی توجه به نیازهای روز جامعه و مسائلی که در هر دوره‌ای مردم به آن مبتلا هستند را از لوازم مهم تخصصی شدن فقه برشمرد و عنوان کرد: رهبر معظم انقلاب فرمودند اگر علما و اندیشمندان در گوشه خانه خود بنشینند، واقعیت زندگی مردم را نبیند، جریان فساد و انحراف را نشناسند و ندانند دشمنان اسلام چگونه دشمنی می‌کنند سبب از بین رفتن و نابودی جامعه اسلامی می‌شوند، از این جهت علما باید همگام با نیازهای روز جامعه پیش بروند و نظر دین را در مسائل مختلف جامعه از منابع دینی استنباط کرده در اختیار مردم بگذارند.
مدیر مجتمع آموزش علوم اسلامی کوثر تهران ویژگی‌های فقه شیعی را از مهمترین دلایل متمایز شدن آن با فقه سایر مذاهب دانست و بیان داشت: عمق و دقت از ویژگی‌های فقه شیعه است، فقهای شیعه در طول بیش از هزار سال تلاش، این علم را متقن و مستحکم کردند تا راه‌های نفوذ و آسیب را بر آن ببندند و فقهی ناب و عمیق را در معرض نسل جوان قرار دهند.
بروزرسانی فقه شیعی ضرورری است
جلالی عنوان کرد: فقهی که امروز در دست ما قرار دارد محصول زحمات فقهای شیعه در طول تاریخ است؛ رهبر معظم انقلاب فرمودند فقهی که فقهای شیعه به دست آوردند یک فقه محکم و بتون آرمه‌ای است اما به هر حال نیاز به ترمیم و رسیدگی هم دارد، تعبیر رهبری بسیار زیبا و کامل است هم اشاره به استحکام علم فقه دارد و هم تاکید بر بروزرسانی آن می کنند.
مدیر مجتمع آموزش علوم اسلامی کوثر تهران با اشاره به نظم و منطق حاکم بر فقه شیعه، ابراز کرد: اصول فقاهت دارای پختگی عمیقی است که می‌تواند در هر مسأله‌ای پاسخگو باشد، تمرکز بر ادله، توجه به تعارضات و تعیین چارچوب برای آنها فقه را در مسیر صحیح خود قرار می‌دهد.
وی با اشاره به محاسن تخصصی شدن فقه، اظهار کرد: تخصصی شدن فقه این حسن را دارد که نیازهای روز جامعه از منظر فقهی و دینی بی‌پاسخ نمی‌ماند و این همان معنای حقیقی دین است.
جلالی با تاکید بر اینکه در مقوله تخصصی کردن فقه توجه به اولویت‌ها بسیار اهمیت دارد، اظهار داشت: صرف تخصصی شدن محض کافی نیست و در آموزش تخصصی فقه باید اصول و مبادی فقهی نیز مورد توجه قرار گرفته و در صدر آموزش‌ها باشد.
مدیر مجتمع آموزش علوم اسلامی کوثر تهران با اشاره به معایب تخصصی شدن فقه، بیان کرد: توجه نکردن به اصول و مبادی آموزشهای فقهی سبب رشد ناموزون فقه، در اختیار قرار ندادن اطلاعات به اندازه کافی و سوق دادن افراد به سمت عملکرد سلیقه‌ای می‌شود.
وی ادامه داد: نگاه فردگرایانه و از دست دادن فرصت‌ها نقص دیگر تخصصی شدن فقه به شمار می رود، اگر در تخصصی شدن فقه به اندازه کافی به مقدمات، الزامات و موخرات علمی آن دقت نشود ممکن است دچار آفت فردگرایی شده و آسیب‌های جبران ناپذیری به دنبال داشته باشد.
جلالی با تاکید بر لزوم برنامه‌ریزی در باب تخصصی شدن فقه، عنوان کرد: برنامه‌ریزی شرط موفقیت در امور مهم و اساسی است از این جهت در مسأله تخصصی شدن فقه نیز برنامه‌ریزی مدون سبب گسترش دامنه علوم فقهی در ابعاد مختلف آموزشی، پژوهشی و روش سازی می‌شود.
گفتمان دینی با توجه به مسائل روز جامعه امری اجتناب ناپذیر است
مدیر مجتمع آموزش علوم اسلامی کوثر تهران با بیان اینکه اولویت‌بندی و آینده‌نگری در امر تخصصی شدن فقه یک ضرورت است، اظهار داشت: رهبر معظم انقلاب بارها در بیانات خود بر مسأله آینده‌پژوهی تاکید فرمودند، اولویت بندی و آینده‌نگری برای دستیابی به راه‌حل رفع مشکلات و پاسخ به نیازهای جامعه ضروری است و اگر این دو نباشد ممکن است ضربه مهلکی به دین وارد شود.
وی افزود: رهبر معظم انقلاب فرمودند موضوعات دینی مانند توحید، امامت، عدالت و غیره ذهنیت‌های رایج در فضای فکری جامعه بود، ما با همین صحبتهای معمولی دینی انقلاب کردیم و به همین خاطر هجوم جمعیت به سمت ما جاری شد، نتیجه آن گفتنها و شنیدنهای دینی و مذهبی زمینه انقلاب را ظرف 20 سال فراهم کرد، از این جهت گفتمان دینی با توجه به مسائل روز جامعه امری ضروری و اجتناب ناپذیر است.
جلالی در پایان خاطرنشان کرد: جایگاه فقه و فقاهت در جامعه بعد از انقلاب جایگاه بسیار خوبی دارد، دلیل آن هم توجه به فقه حکومتی بعد از انقلاب است، وقتی رهبر جامعه نیازهای مردم را بشناسد و بر اساس آن نیازها راهکارهای مناسب با دین و عقلانیت ارائه نمایند به طور طبیعی جایگاه دین و فقاهت در جامعه ارتقا پیدا می‌کند./813//200/خ
ارسال نظرات