حرف‌های تازه در اروپای قدیم

به گزارش خبرگزاری رسا، پارلمان اروپا تنها نهادی در میان چندین نهاد اتحادیه اروپا است که اعضای آن با رأی مستقیم مردم قاره سبز و برای پنج سال انتخاب می‌شوند و نهمین دور از انتخابات این پارلمان در سه روز از پنج شنبه ۲۳ تا یک شنبه ۲۶ می‌برگزار شد. این انتخابات برای تعیین ۷۵۱ عضو این پارلمان بود که ۵۱۲ میلیون اروپایی از ۲۸ کشور این قاره در آن شرکت کردند. اولین نکته قابل‌توجه این دور از انتخابات میزان مشارکت مردم بود که دست کم در ۲۰ سال اخیر بی‌سابقه بود و به حدود ۵۱ درصد از رأی‌دهندگان رسید.

 

این نکته در نگاه نخست می‌تواند برای رهبران اتحادیه خبری خوب باشد و دست‌کم آن‌ها را امیدوار به این کند که دیگر شهروندان اروپایی مثل سابق به اتحادیه آن‌ها بی‌تفاوت نیستند، اما با وجود این نکته مثبت، نتایج آرا تا این حد برای آن‌ها مثبت نیست و گویای حرف‌های تازه‌ای است که حالا شهروندان اروپایی برای رهبران خود دارند.

حرف‌های تازه‌ای که از این انتخابات شنیده شد با سه عنوان کلی قابل بیان است و تحلیل اغلب رسانه‌ها هم به نوعی منعکس کنده همین سه عنوان بوده است. عنوان نخست افول دو حزب سنتی در پارلمان اروپا است. حزب مردم اروپا یا ائتلافی از احزاب راست میانه اروپایی توانست در این دور ۱۷۹ کرسی به دست بیاورد که نسبت به قبل، ۴۲ کرسی را از دست داده است. ائتلاف سوسیالیست‌ها هم در این انتخابات ۴۱ کرسی را از دست داده و توانسته ۱۵۰ کرسی را در پارلمان کسب کند.

 

باید توجه داشت که این دو حزب به مدت ۴۰ سال اکثریت کرسی‌های پارلمان را در دست داشتند، به نحوی که دور قبل هم ریاست پارلمان اروپا و هم ریاست کمیسیون اروپا از رهبران این دو جریان انتخاب شدند. به این ترتیب، هر دو جریان سنتی راست و چپ میانه با مجموع ۳۲۹ کرسی دیگر اکثریت پارلمان را در دست ندارند، هرچند که با همراهی لیبرال دموکرات‌ها و حتی سبز‌های پارلمان می‌توانند امید به حفظ بیش از دوسوم کرسی‌های پارلمان را در برابر جریان راست افراطی داشته باشند.

شاید این دوره از انتخابات بهترین خبر را برای سبز‌ها داشته باشد که با کسب ۲۰ کرسی بیشتر از دوره قبل، به ۷۰ کرسی دست بیابند. این نتیجه به خصوص در مورد سبز‌های آلمان اهمیت دارد که به نحو بی‌سابقه‌ای از سوسیال‌دموکرات‌های این کشور پیشی گرفتند و مقام دوم را به خود اختصاص دادند. موفقیت قابل توجه سبز‌ها دو پیامد در سطح قاره و آلمان دارد.

 

اقبال سبز‌ها در سطح قاره به این معنا است که نگرانی‌های عمومی از تغییرات اقلیمی رو به افزایش گذاشته و حساسیت شهروندان قاره به فجایع محیط زیستی بیشتر از گذشته شده است. این حساسیت می‌تواند مشوقی برای سیاستمداران باشد که سیاست قاره را به سمت مواردی از قبیل: انرژی پاک و پیگیری جدی مقررات اقلیمی سوق دهد که این هم به نوبه خود تأثیر قابل‌توجهی در بازار انرژی خواهد گذاشت.

 

دیوید مک‌آلیستر هرچند که از راست میانه است، اما می‌گوید که موفقیت سبز‌ها این پیام را به محافظه‌کاران و سوسیال دموکرات‌ها داده که باید بیشتر برای تغییرات اقلیمی کار کنند. موفقیت سبز‌ها در آلمان بنابر تحلیل دویچه‌وله می‌تواند بر ائتلاف دولت آلمان از دو حزب دموکرات‌مسیحی و سوسیال‌دموکرات سایه اندازد و حتی انتخابات زودرس محتمل است.

 

این اتفاق به معنای زیر سؤال رفتن اقتدار حزب آنگلا مرکل و سقوط سوسیال‌دموکرات است. یک جنبه دیگر از موفقیت‌ها مربوط به جریان راست افراطی یا جریان ضد اتحادیه اروپا می‌شد که دست کم در دو کشور بریتانیا و فرانسه دست برتر داشته‌اند و در برخی از کشور‌ها هم موفقیت‌هایی داشته‌اند.

 

گرچه در یکی از موطن‌های اصلی این جریان یعنی هلند، موفقیتی نداشته‌اند. نایجل فراژ که هم در همه‌پرسی برگزیت و هم دور انتخابات قبلی پارلمان اروپا با حزب یوکیپ خود به عرصه رقابت‌ها آمده بود، این دور با حزب تازه تأسیس برگزیت آمد و توانست فقط شش هفته بعد حزبش پیروز این انتخابات در بریتانیا باشد. برگزیت او ۳۰ درصد آرا را به دست آورده در حالی که دو حزب سنتی بریتانیا به نام‌های محافظه‌کار و کارگر تنها با ۱۴ و ۱۲ درصد آرا در رتبه‌های سوم و چهارم قرار گرفتند.

 

این رتبه‌بندی پیام بسیار بدی برای حزب کارگر و رهبر آن جرمی کوربین دارد که به شدت خواهان برگزاری همه‌پرسی برگزیت دوم به امید بازگرداندن بریتانیا به اتحادیه اروپا است. موفقیت برگزیت فراژ در سطح قاره هم برای احزاب راست افراطی امیدبخش است به خصوص اینکه برگزیت تازه تأسیس بتواند به هدف خود برای جدایی کامل بریتانیا از اتحادیه اروپا برسد.

 

در حال حاضر، حزب جبهه ملی خانم لوپن در فرانسه جریان رنسانس امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، را شکست داده و حزب راستگرای افراطی و ضد مهاجر لگا نورد در ایتالیا با کسب ۳۳ درصد آرا از متئو سالوینی، رهبر لگا نورد، از تولد «اروپایی جدید» می‌گوید.

 

شاید این حرف او پوپولیستی و شعاری باشد، اما شکی نیست که نتایج انتخابات پارلمان اروپا حرف‌های تازه‌ای برای سیاستمداران قدیمی داشت و خبر از تغییر بنیادین در این قاره دارد. /۱۰۱/۹۶۹/م