انباشت زباله با بیاعتنایی به تفکیک از مبدأ!
به گزارش خبرگزاري رسا، هیچ میدانید با بازیافت طلای کثیف(تفکیک زباله از مبدأ) تا چه اندازه میتوان در هزینه مکانیزم بازیافت زباله، تمیزی محیطزیست و نیز رونق چرخه اقتصادی و اشتغالزایی کمک کرد؟ هزینههای مربوط به تفکیک ثانویه زبالهها سر به فلک میگذارد، اما چنانچه هر خانواده ایرانی نسبت به تفکیک زباله از مبدأ با در نظر گرفتن لااقل دو سطل زباله خشک و زباله تر اقدام کند، همین هزینههایی که به چشم نمیآید، میتواند صرف اشتغالزایی برای جوانانمان شود. از همین امروز شروع کنید که فردا دیر است.
امروز میتوانیم خود را نسبت به موارد زیر متعهد کرده و به خودتان قول دهید که:طرح مدیریت پسماند از مبدأ را در خانواده خود رعایت کنیم و برای آن در جامعه فرهنگسازی داشته باشیم. باقیمانده غذا و نان را هرگز به سطل زباله نریزیم، بلکه برای حیوانات و پرندگان بریزیم.
باقیمانده میوه و سبزیجات را هرگز به سطل زباله نریزیم، بلکه روی زمین خالی بریزیم، زیرا تبدیل به کود خواهد شد.
پلاستیک، نایلون، کاغذ و کارتن و قوطی و غیره را هرگز به سطل زباله نریزیم، بلکه آنها را جمعآوری و به مراکز بازیافت تحویل دهیم.
نکاتی برای مدیریت صحیح پسماند در خانه
تنها پنج درصد از حجم كل زبالهها در كشور بهصورت بهداشتی دفن میشود. خسارت پسماندها از سه منظر تولید گازهای گلخانهای، فرسایش و آلودگی خاک و هزینه كرد منابع مالی بر اساس آمار سالانه 45 میلیارد تومان برآورد شده است. از مجموع پسماند جمعآوری شده در كشور 25 درصد بازیافت و 75 درصد دفن میشود، برای27 درصد آن جمعآوری مكانیزه و تنها 7 درصد تفكیک زباله تر از خشك در مبدأ انجام میشود.
هر تهرانی در سال بیش از ۳۱۰ کیلوگرم پسماند شهری تولید میکند و اگر وزن او را بهطور میانگین ۶۵ کیلوگرم در نظر بگیریم، میزان تولید پسماندش حدود پنج برابر وزن خود است. این پسماندها علاوه بر آلوده کردن آب و خاک زندگی حیات وحش و بهطور کلی کره زمین را تهدید میکنند. با رعایت نکاتی ساده میتوان حجم تولید پسماندها از جمله پسماندهای پلاستیکی و کاغذی را کاهش داد.
مینا حسنی یک شهروند و فعال در زمینه فرهنگسازی تفکیک زباله از مبدأ برایمان توضیح میدهد: «خیلی از ما برای نگهداری مواد غذایی در یخچال و فریزر از کیسههای پلاستیکی استفاده میکنیم. از جمله مهمترین قدمها برای کاهش مصرف پلاستیک چیدن مواد غذایی در یخچال و فریزر با استفاده از ظروف دردار و شیشهای است.
برای حمل خوراکیهای روزمره مانند میوه و لقمه نان پنیر و... میتوان از لقمهپیچهای پارچهای یا ظروف دردار استفاده کرد.»
وی در تکمیل صحبتهایش تأکید میکند: «همواره بهخاطر داشته باشیم که کاغذ زباله نیست و برای تهیه آن درختی نابود شده است. پس از این تلاش کنیم که مصرف کاغذ را کاهش دهیم. به جای کاغذ کادوهای کاغذی میتوانیم از پارچه برای بستهبندی هدایا استفاده کنیم.
نیهای پلاستیکی از جمله پسماندهای پلاستیکی خطرناک هستند و تنها در کشور آمریکا روزانه ۵۰۰ میلیون نی دور انداخته میشود. بهجای استفاده از نیهای پلاستیکی میتوان از لیوانهای شیشهای استفاده کرد.»
تخلیه غیرقانونی پسماند در سواحل و رودخانهها محیطبانان استان لرستان متوجه یک دستگاه خودروی نیسان آبی رنگ شدند، که به شکل غیرقانونی و توسط تانکری که بر روی این خودرو تعبیه گردیده بود، پساب به داخل رودخانه هدایت میگردید، که مأمورین ضمن حضور در محل خودروی مذکور را متوقف و ضمن تشکیل پرونده، تحویل مراجع ذیصلاح شد.
متأسفانه راننده خودرو اظهار داشت که این پساب متعلق به یکی از تالارهای پذیرایی خارج از شهر خرمآباد بوده و این کار را بارها و بارها انجام داده است که نتیجه کار نامبرده علاوهبر آلودگی آب و خاک، کشتار آبزیان از جمله ماهیها و قورباغهها را به دنبال داشته است که عمق فاجعه توسط کارشناسان در حال بررسی است و از طریق مراجع ذیصلاح سیر قانونی برای دستگیری متخلف یا متخلفین امر در دستور کار است.
سودابه زرگری یک فعال در زمینه پاکسازی سواحل از زبالهها بهویژه زبالههای پلاستیکی با حساسیت و بغضی در گلو، برایمان میگوید: «وقتی زبالههای انباشت شده در سواحل خزر و یا کناره رودهای جاری زادگاهم را میبینم، انگار با یک غده سرطانی مواجه شدهام و دلم سخت فشرده میشود. واقعاً چرا با بزرگترین سرمایهای که در اختیار داریم، اینگونه رفتار میکنیم؟»
وی در حالی که هر چند وقت یکبار بهصورت خودجوش برای پاکسازی محیط از زبالهها اقدام میکند، میگوید: «میتوانیم در گردشهای خود کیسهای همراه داشته باشیم و زبالهها بهویژه پلاستیکیهایشان را داخل آن بریزیم. اگر هر کدام از ما کمی به خود سختی دهیم و مقداری از زبالههای رها شده در ساحل را جمعآوری کنیم نیز کمک بزرگی به محیط زیست کردهایم.
تذکر دادن به کسانی که آشغال میریزند، هرچند سخت است و ممکن است با پاسخهای غیرمنتظره از چنین افرادی مواجه شویم، اما میتوانیم سعی خود را بکنیم و مؤدبانه از آنها خواهش کنیم تا زبالههایشان را در دریا و طبیعت رها نکنند. فرهنگی که از والدین به فرزندانشان منتقل میشود و میتواند به مرور زمان تأثیر بسیاری داشته باشد. خرید و استفاده از محصولات زیستتخریبپذیر، از جمله مواد پاککننده که بهطور طبیعی در طبیعت تجزیه میشوند، علاوهبر دریا برای سلامتی خود و خانوادهتان نیز خوب است. هرگز رنگ یا مواد شیمیایی دیگر را (حتی اگر تا به حال از آن استفاده نکردهاید) در توالت یا فاضلاب نریزید. رنگ، حلال یا سایر مواد شیمیایی را وارد فاضلاب نکنید، چرا که در این صورت همگی وارد دریا میشوند.»
نفوذ شیرابه پسماند شهری آستارا به دریا
معاون خدمات شهری شهردار آستارا، ورود شیرآبههای محل دفن زباله ۱۷ هکتاری داداش آباد آستارا به دریا را از بزرگترین مشکلات مدیریت پسماند شهرداری این شهر برشمرد.
شایان ناصری معاون خدمات شهری شهردار آستارا، با اشاره به اتخاذ تصمیمات کارگروه پسماند استان گیلان درخصوص ایجاد طرح «لندفیل» و مرکز دفن بهداشتی پسماند، توضیح میدهد: «اعضای این کارگروه به همراه مشاوران جهاد دانشگاهی با تشکیل جلسهای در شهر آستارا به تشریح و بررسی این طرح میپردازند. لندفیلهای بهداشتی طوری ساخته میشود که از نفوذ شیرابه به داخل زمین و آبهای سطحی جلوگیری میکند.»
معاون خدمات شهری شهردار آستارا در ادامه میگوید: «مسئولان استانی و شهری قصد دارند که این طرح در آستارا به نتیجه برسد و اعتبارات استانی و ملی قابل توجهی نیز به آن اختصاص یافته است. برآورد اولیه نشان میدهد اعتبارات مورد نیاز برای اجرای این طرح در شهر آستارا ۷۶ میلیارد ریال است.»
وی ورود شیرآبههای محل دفن زباله ۱۷ هکتاری داداشآباد آستارا به دریا را یکی از بزرگترین مشکلات مدیریت پسماند شهرداری این شهر عنوان کرده و میافزاید: «روزانه بهطور میانگین ۷۰ الی ۸۰ تن زباله در شهر آستارا تولید میشود و این مقدار در زمان حضور مسافران به ۱۱۰ تن در روز افزایش مییابد.»
معاون خدمات شهری شهردار آستارا به طرح شهرداری آستارا برای ایجاد خط پردازش و نحوه کارکرد آن اشاره کرده و میگوید: «خط پردازش سیستمی از پسماندهای ورودی است که به دو صورت دستی و مکانیزه فرایند تفکیک در آن انجام میشود و پسماندهایی که ارزش ریالی و قابلیت بازیافت دارد، جمعآوری میشود. با راهاندازی خط پردازش دیگر هیچ زباله قابل بازیافتی وارد محل دفن نمیشود.»
وی با اشاره به طرح تفکیک زباله از مبدأ، عنوان میکند: «در حال حاضر در شهر آستارا بیش از هشت هزار نفر خانوار جزو مشترکان این طرح هستند و هر هفته کار تفکیک از منازل آنها توسط پیمانکار بخش خصوصی طرح انجام میشود.»
معاون خدمات شهری شهردار آستارا با اشاره به جمعآوری روزانه سه تا هفت تن زباله خشک از مبدأ در شهر آستارا، میگوید: «با راهاندازی خط پردازش این رقم دو تا سه برابر افزایش خواهد یافت.»
ناصری با بیان اینکه شهر آستارا به ششزون(حوزه عملیاتی) تقسیمبندی شده است، میگوید: «یکی از این زونها ادارات، نهادهای دولتی، بانکها و موسساتی است که کار تفکیک از آنها انجام میشود.»
وی وجود کارگاههای غیرمجاز جمعآوری پسماندهای خشک را بزرگترین چالش پیمانکار بخش خصوصی در اجرای طرح تفکیک زباله دانسته و خاطرنشان میکند: «تعدادی از این افراد توسط مأموران انتظامی شناسایی، دستگیر و به مرجع قضایی معرفی شدند.»
مدیریت جامع پسماندها با همکاری شرکتهای دانشبنیان
شرکتهای دانشبنیان و استارتآپهای فعال در زمینه جمعآوری و مدیریت پسماندهای شهری میتواند نقش موثری را در زمینه ارائه باکیفیتتر خدمات شهری ایفا کنند. استارتآپ یک کسب و کار جدید است. کسب و کاری که عموماً حول محور تکنولوژی شکل گرفته و پتانسیل رشد بالایی دارد.
سیاوش عبدیان یک فعال در زمینه استارتآپهای پسماند برایمان توضیح میدهد: «جمعآوری و بازیافت پسماندهای شهری در شهرهای بزرگ از مهمترین و پراهمیتترین دغدغههای شهری است. مدیریت کارآمد در این زمینه علاوهبر صرفهجویی کلان اقتصادی، کمک شایانی به حفظ محیط زیست انسانها و سایر جاندارانی میشود که در کنار شهروندان شهر زندگی میکنند.
بررسیها و تحقیقات جامع در بسیاری از کشورهای جهان نشان داده است بهکارگیری استارتآپهای فعال در زمینه پسماند میتواند تا حد بسیار زیادی نیازهای موجود در این بخش را برطرف سازد. هماکنون در تعدادی زیادی از کشورهای دنیا شرکتهای دانشبنیان، سرمایه ملی و آیندهساز زندگی مردم محسوب میشوند.»
وی در تکمیل صحبتهایش میگوید: «اگرچه اکثر استارتآپها از ظرفیتهای تجهیزاتی محدود در زمینه فعالیت خود برخوردار هستند، ولی نهادها و سازمانهای پشتیبانیکننده از این شرکتهای نوپا میتوانند استفاده گستردهای از ایدههای متخصصان فعال در این شرکتها کرده و طرحهای بالقوه را به مرحله اجرا درآورند. ایران بهعنوان کشوری در حال توسعه، در تلاش است از استعدادهای بسیار درخشانی در بخشهای مختلف صنعتی و مدیریتی استفاده کند.
با وجود اینکه در بخش مدیریت شهری محدودیتها و قوانین آزاردهنده زیادی برای فعالیت شرکتهای دانشبنیان وجود دارد، ولی تعدادی از استارتآپهای داخلی با قدرت در زمینه مدیریت پسماندهای شهری ورود کرده و تاکنون اقدامات ارزشمندی را انجام داده و برنامههای بلندمدتی را نیز در نظر گرفتهاند.»/1360/