نسخه الکترونیکی کتاب «روش پژوهش در تاریخ» منتشر شد

محمد پهلوانی در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری رسا با اشاره به آماده سازی نسخه الکترونیکی کتاب «روش پژوهش در تاریخ» با بیان این که یکی از کارکردهای علم تاریخ، روشن‌بینی است، اظهار داشت: دانش تاریخ از گذشته زمان، مکان و انسان می‌گوید. انسانی که در قالب فرد یا اجتماع برای او سرنوشتی رقم خورده است. از این جهت کار مورخ , بیش از همه بازسازی وضعیت‌های مختلف رخدادها و جریان‌های گذشته با سه مؤلفه اصلی زمان، مکان و انسان است.

وی گفت: جوامع گوناگون برای دستیابی به توسعه و منطقی کردن پیشرفت و برنامه‌ر‌یزی برای آینده، ناگزیر از گذشته خود گریزی ندارند؛ از این رو باید گفت مورخین، کارگزاران روشن‌بین جوامع می‌باشند.

مدیر فناوری اطلاعات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان این که رسالت مورخ از یک منظر نشان دادن ریشه‌های صعود و سقوط جوامع در گذشته است، تصریح کرد: عواملی که می‌تواند آینده را نیز تحت تأثیر خود قرار دهد. لذا تلاش مورخ، تعمیق در کنکاش و جست‌وجوگری در پیشینة جوامع است. این خودشناسی در واقع دستیابی آن‌ها به حقیقت نهفته در گذر زمان است و حقیقت‌یابی و واقعیت‌شناسی کنه ذاتی علوم است. از همین روی، علم آگاهی است و آگاهی رابطه تنگاتنگی با حقیقت دارد.

وی افزود: بازسازی گذشته، در واقع تلاش مورخ در رسیدن به واقعیت و نزدیک شدن به حقیقت است. در این عرصه مورخ با ابزارهای خاص خود به کنکاش و جست‌وجو می‌پردازد تا بر اطلاعات و آگاهی‌ها بیفزاید. این روند می‌تواند بیانگر میزان توفیق پژوهشگران تاریخ در شفاف‌سازی و روشن‌بینی نسبت به ابهام گذشته باشد.

پهلوانی اظهار داشت: در واقع روایت تاریخ درباره مبانی و ریشه رخدادهای گذشته موجب ارتقای سطح معرفت بشری، تعالی اندیشه و در نهایت بالا بردن سطح شهروندی است. بدین جهت امروزه در ترسیم فلسفه علمی تاریخ به جوهر کلی و مسیر تاریخ کمتر اهمیت داده می‌شود. در این راستا، نکته قابل ذکر اینکه فلسفه تاریخ متکثر شده و برای رده‌های مختلف سنی، گروه‌های رنگارنگ اجتماعی ممکن است معنا و مفهوم متفاوتی داشته باشد.

وی گفت: هر هدفی برای دانش تاریخی ترسیم شود، بایستی که کار تحقیق در میدان گذشته از روش درستی پیروی کند. پیوسته به دانشجویان تاریخ توصیه می‌شود که باید تحقیق « خوب » ارائه بدهند.

مدیر فناوری اطلاعات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تصریح کرد: به طور قطع هر پژوهشی دارای دو جنبه وابسته به هم است که شناخت و هماهنگی میان آن‌ها و پیروی از راهکارهای منطقی، نتیجه تحقیق را به ارزیابی مثبت نزدیک می‌کند: شکل و محتوا. بیان هر مطلبی درباره گذشته به شکل صحیحی نیاز دارد و هر شکل صحیحی، کم و بیش به بیان بهتر محتوا کمک می‌کند. معمولاً کتاب‌هایی با عنوان این کار در این زمینه می‌کوشند.

وی افزود: بدیهی است مفاهیمی که در کتاب‌ها و مقاله‌های علمی با اصول صحیح روش‌های تحقیق در تاریخ تألیف شده‌اند و به طور عمده، کتاب‌های درسی و دانشگاهی که از این دسته‌اند، معمولاً بیشتر از مفاهیمی است که مردم عادی به طور روزانه در خانه و کوچه و بازار و اداره با آن سر و کار دارند. بنابراین به ابزار محکم‌تر و روشن‌تر و کامل‌تری نیاز دارد؛ از این رو آثار علمی تاریخی با زبان عامیانه و زبان اداری و روزنامه‌ تفاوت‌هایی دارد و به توانایی‌ها و دقت‌های بیشتری نیازمند است.

پهلوانی به معرفی کتاب «روش پژوهش در تاریخ» پرداخت و اظهار داشت: این اثر به همت حسین میرجعفری تألیف شده که در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تهیه و در انتشارات این پژوهشگاه منتشر شده است.

وی گفت: کتاب «روش پژوهش در تاریخ» با 182 صفحه در سال 1387 منتشر شده و اداره فناوری اطلاعات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی این اثر را به صورت کتاب الکترونیکی منتشر شده است.

مدیر فناوری اطلاعات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تصریح کرد: این اثر در کتابخوان همراه پژوهان با قابلیت اجرا در سیستم عامل اندروید، ویندوز و iOS قابل دسترسی است.