سقط درمانی و کاهش جنین از منظر پزشکی، فقهی، حقوقی و اخلاقی
انتشارات سمت کتاب سقط درمانی و کاهش جنین از منظر پزشکی، فقهی، حقوقی و اخلاقی نوشته جمعی از نویسندگان که به بررسی مسأله سقط جنین و کاهش جمعیت پرداخته را به چاپ رسانده است.
به گزارش خبرنگار سرویس کتاب و نشر خبرگزاری رسا، مبتکران و ابداع کنندگان علوم و فنون به تنهایی قادر به تنظیم استفاده بهینه کاربران از دستاوردهای آنان در بخش غیر فنی نیستند و چه بسا آن را فراموش می کنند. لذا در این میان گروه دیگری از متخصصان باید این وظیفه خطیر یعنی تنظیم رابطه فناوری و انسان را دنبال کنند. دغدغه هایی از این دست در حیطه فناوری های نوین علوم پزشکی، به خصوص پزشکی تولید مثل، دوچندان است.
روش های کمک باروری در سالیان اخیر پیشرفتهای فراوانی داشته، تا حدی که امروزه مفهوم کلمانی مانند عقیمی، فرزندآوری و حتی پدر و مادر دستخوش دگرگونی شده است. این روش ها با همه مزایایی که در حفظ بنیان خانواده داشته، متأسفانه ممکن است یک اصل مهم به نام کرامت انسانی را خدشه دار کند لذا پیش از استفاده از این فناوری ها باید قوانین و مقرراتی را وضع کرد که به تنظیم روابط، بایدها و نبایدها بپردازد.
انتشارات سمت کتاب سقط درمانی و کاهش جنین از منظر پزشکی، فقهی، حقوقی و اخلاقی، نوشته جمعی از نویسندگان را به چاپ رسانده است.
ساختار کتاب
کتاب سقط درمانی و کاهش جنین از منظر پزشکی، فقهی، حقوقی و اخلاقی، دارای دو بخش اصلی است.
بخش اول: بخش اول این کتاب با عنوان موضوع‌شناسی مشخص شده است. مطالب ارائه شده در این بخش عبارت است از:
1. سقطدرمانی از دیدگاه ژنتیک بالینی / سید نوید المدنی
2. رویکرد روان‌پزشکی به کاهش جنین / دکتر شکوفه ثابتی
3. واژهشناسی «سقطدرمانی» و «کاهش جنین» / صادق شریعتی‌نسب
4. نقش کارشناسی پزشکی قانونی در بررسی سقطدرمانی / دکتر مهرزاد کیانی، دکتر شبنم بزمی
5. انواع سقط و ملاحظات پزشکی / طاهره معدنی، نادیا جهانگیری
بخش دوم: فقه، حقوق، اخلاق، عنوان بخش دوم این کتاب است. مطالب ارائه شده در این بخش از کتاب عبارت است از:
1. چالش‌های اخلاقی و حقوقی اسقاط جنین معیوب / سید محمد آذین
2. حاجت به مثابۀ یک قاعده و تأثیر آن بر سقطدرمانی / سیدمحمدرضی آصف‌آگاه، حجت‌الاسلام محمدرضا رضانیا معلم
3. تحولات مقررات سقطدرمانی در ایران و بررسی نارسایی‌های ماده واحده / دکتر حسین آقایی‌نیا، مائده میرشمس شهشهانی
4. رابطه قانون سقطدرمانی و کاهش جنین / دکتر اسدالله امامی
5. دیه و مسئولیت مدنی ناشی از سقطدرمانی / دکتر حسن بادینی
6. بررسی جایگاه جنین از منظر تکامل سیستم عصبی / شیما بهنام‌منش
7. راز با مادر (گفتاری در تقدّم رضایت مادر برای کاهش جنین) / حسن جعفری‌تبار
8. سقطدرمانی: حق یا تکلیف؟ / دکتر محمد روشن
9. سقط جنین در پرتو حکم ثانوی، تبیین خطاهای مصداقی و نقد قانون سقطدرمانی / دکتر حسین سیمایی صرّاف
10. مروری بر مراحل رشد و تکوین جنین انسان / دکتر عبدالحسین شاهوردی، دکتر اعظم کوه‌کن
11. جایگاه تشریفات رسمی در سقطدرمانی / صادق شریعتی‌نسب
12. کاهش انتخابی تعداد جنین در حاملگی‌های چندقلویی / دکتر مرضیه شیوا، آرزو اعرابی‌پور
13. سقطدرمانی و شرایط تحقق آن در پرتو مطالعه تطبیقی / محمود عباسی، سودابه رضوانی، سعیده قاسمی‌پور
14. بررسی صورت‌های سقطدرمانی و فتاوی فقها / دکتر رضا عمانی سامانی، محمدرضا رضانیا معلم، نرگس یوسفی‌راد
15. ملاک انتخاب در کاهش جنین / دکتر قاسم محمدی
16. کاهش انتخابی جنین؛ بررسی مبانی عدم مشروعیت آن در فقه اسلامی / سعید نظری توکلی، فاطمه کراچیان ثانی
ویژگی های اثر
1. انواع سقط و ملاحظات پزشکی
2. بررسی سقط جنین و کاهش جمعیت
3. پرداختن به مسأله سقط جنین از منظر فقهی و حقوقی
4. پرداختن به فتاوای فقها در مسأله سقط جنین
5. چالش‌های اخلاقی و حقوقی اسقاط جنین معیوب
برشی از کتاب
در صفحه 3 این کتاب درباره سقط جنین این مطالب آمده است:
ادله خاص در مورد استنباط احکام پزشکی اولا بسیار کم است و ثانيا مربوط به مسائلی است که در عصر صدور روایات مطرح بوده اند. مثلا اگر از امام (ع) درباره جواز یا عدم جواز سقط جنین سؤالی می شد، طبیعی بود که امام (ع) پاسخی را بفرمایند که ناظر بر موضوعات مألوف جامعه آن روز باشد و طبیعی است این گروه از ادله غالبا نمی توانند برای استنباط احکام مسائل جدید کاربرد داشته باشد.
امروزه برای پاسخ گویی به این قبیل مسائل چه باید کرد؟ در پاسخ به این پرسش باید گفت که خوشبختانه در شرعیت اسلام یک سلسله آیات و روایاتی وجود دارد که به صورت عام احکام را بیان کرده اند، اگرچه هنگام صدور ناظر بر یک واقعه خاص بوده باشند؛ مثلا، قاعده «لاضرر» که لسان آن کلی و عام است یعنی در اسلام هرگونه حکم ضرری و ضرر رسائیدن به دیگران ممنوع است و محدود به یک دسته از موضوعات با مربوط به زمان خاصی نیست.
برای مثال اگر وجوب حفظ جنین موجب ضرر جانی مادر باشد این حکم ضرری برداشته می شود و متقابلا حکم وجوب حفظ جان مادر جایگزین می شود. یا از آیه 78 سوره حج که می فرماید: ما جعل عليكم في الدين من حرج قاعده عام «لاحرج» به دست می آید و نباید مکلفی در اثر اجرای حکمی به سختی و عسرت دچار شود؛ مثلا، خاتمه ندادن به بارداری جنین معیوب موجب تحمل عسر و حرج از سوی خانواده جنین - به ویژه مادر می شود و بنابر قاعده «لاحرج» حکم وجوب حفظ جنین برداشته می شود.
یا از حدیث معروف «رفع» قاعده اضطرار مستفاد می شود که هرگاه مکلفی در اضطرار قرار گیرد می تواند در حد رفع ضرورت به محرمات مرتكب شود؛ برای مثال، خانواده ای به دلیل نداشتن فرزند در حال فروپاشی است و فشار روحی ناشی از این مسئله زوج را به شدت به افسردگی مبتلا کرده است و راه حل خارج شدن از این بحران فقط تولد کودکی در این خانواده است و به اصطلاح زن و شوهر نازا و نابارور در حالت اضطرار قرار دارند؛ در این صورت حکم حرمت اقدامات مقدماتی گرفتن گامت از زوجین با انتقال جنین آماده به رحم زن بنابر قاعده اضطرار برداشته می شود و ارتکاب به آن در حد رفع ضرورت مجاز می گردد.
انتشارات سمت کتاب “سقط درمانی و کاهش جنین از منظر پزشکی، فقهی، حقوقی و اخلاقی” نوشته جمعی از نویسندگان را در 400 صفحه به چاپ رسانده است.
علاقه‌مندان می‌توانند برای جهت تهیه این کتاب به آدرس: تهران، بزرگراه جلال‌آل‌احمد، غرب پل يادگار‌امام(ره)، سازمان مطالعه و تدوین(سمت)، تلفن: ٤٤٢٤٧٦٣١ 021 مراجعه کنند./826/ن601/ق
ارسال نظرات