لباس روحانیت، یک نماد ضروری/ دلایل عدم محاکمه و خلع لباس برخی روحانیون

به گزارش خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، حجت الاسلام والمسلمین عالم زاده نوری معاون تهذیب و تربیت حوزه های علمیه در برنامه این هفته تلویزیون اینترنتی پاسخ وابسته به مرکز مطالعات و پاسخ گویی به شبهات حوزه به تبیین ابعاد مختلف اهمیت لباس روحانیت و جایگاه آن در جامعه پرداخت و گفت: روحانیت، ادامه دهنده راه انبیای الهی است. خداوند متعال روزگاری بندگان مخلَصی را برای امر مهمی میان ملت های مختلف فرستاد تا نیاز به دین و ارتباط با آسمان، نیاز به اخلاق و نیاز به معنویت را برطرف کنند.

وی افزود: خداوند برای تأمین این نیاز بزرگ ۱۲۴ هزار پیامبر را فروفرستاده است. نکته مهم دیگر این است که بعد از رحلت پیامبر خاتم(ص) این مسئولیت بنا به فرموده امام زمان(عج) که می فرمایند: العلماء ورثة الانبیا، عالمان باید رسالت انبیا را بر عهده بگیرند.

همان مخالفت هایی که با پیامبران خدا شد، با علمای دین نیز می شود

معاون تهذیب و تربیت حوزه های علمیه خاطرنشان کرد: طبیعی است که همان مقدار مخالفتی که در مقابل انبیای الهی می بینیم، بعد از پیامبران با عالمان دین صورت گیرد. پیامبران الهی وقتی که مردم را به سمت پرستش خداوند دعوت کردند عده ای که منافعشان به خطر افتاده بود یا به دنبال شهوت رانی بودند به مقابله با انبیا پرداخته و حتی ایشان را کشتند.

خون ما طلبه ها که از خون انبیا و اهل بیت(ع) رنگین تر نیست

وی اهانت هایی را که در حق انبیای الهی شده است، متنوع و با شدت فراوان دانست و گفت: در کتاب ها آمده است که انواع اهانت ها همچون نسبت دادن صفات خلع و سفیه به بعضی از انبیا و یا حتی جسم مبارک برخی از ایشان را به دو نیم تقسیم کردن، بریدن سر یا تبعید نمودن ایشان سابقه داشته است. سنگ زدن، هو کردن و ریختن شکمبه گوسفند به سمت پیامبر گرامی اسلام(ص) را هم در کتب تاریخی داریم. این مسیر را در عصر غیبت عالمان دینی پی گرفتند و طبیعی است که عالمانی که وارث نقش انبیا هستند، باید منتظر این گونه آزارها و اذیت ها نیز باشند؛ خون عالمان دین و ما طلبه ها از خون پیامبران الهی که رنگین تر نیست و اگر با اشرف کائنات و اعظم مخلوقات پروردگار یعنی پیامبر اسلام(ص) آن کارها را کردند، ما هم باید منتظر باشیم چنین اعمالی نسبت ما انجام گیرد.

حجت الاسلام والمسلمین عالم زاده نوری مخالفت با لباس روحانیت را مخالفت با جریان پیامبران الهی برشمرد و تصریح کرد: اگر نسبت به عالمان دین اهانتی صورت می گیرد، این همان چیزی است که خداوند در قرآن می فرماید در مقابل پیامبران جبهه ای از دشمنان و مجرمان موضع گیری و ایستادگی کردند؛ این نبرد تاریخی و تمدنی بین جبهه حق و جبهه باطل است.

در راه حق، دچار سستی، ترس و تسلیم نشویم تا خدا ما را دوست داشته باشد

وی با اشاره به ۱۴۶ سوره بقره افزود: خداوند در این آیه مبارکه می فرماید: «وَ کَأَیِّنْ مِنْ نَبِیٍّ قَاتَلَ مَعَهُ رِبِّیُّونَ کَثِیرٌ فَمَا وَهَنُوا لِمَا أَصَابَهُمْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَ مَا ضَعُفُوا وَ مَا اسْتَکَانُوا وَ اللَّهُ یُحِبُّ الصَّابِرِینَ»؛ پیامبران الهی که حرکت می کردند عده ای همراه آن ها شده و در رکاب ایشان مبارزه نمودند. آنان نه از خودشان سستی و ترس نشان دادند و نه تسلیم شدند و خداوند صابران را دوست دارد.

لباس روحانیت، یک نماد ضروری است

معاون تهذیب و تربیت حوزه های علمیه بیان داشت: عالمان دین، نماد و نشانه ای برای خودشان قرار دادند تا در جامعه شناخته شوند؛ این نماد و نشانه خصوصاً در ارتباطات اجتماعی گسترده و پیچیده، یک ضرورت است. این نمادها در واقع به نوعی معرف یک هویت بوده و پیام را سهل تر و سریع تر انتشار می دهند.

وی گفت: اگر در جمعی کوچک، یک فرد نابینا وجود داشته باشد، همه او را می شناسند و مراقب او هستند که اتفاقی برای او نیفتد. اما اگر این فرد وارد جامعه شد، باید دائم اعلام کند که مردم! من نابینا هستم و ملاحظه من را بکنید. این فرد چند بار می تواند این کار را انجام دهد؟ او با در دست گرفتن عصای سفید راه سهل و آسانتری برای اعلام نابینایی خود در پیش گرفته و راحت تر به افراد جامعه می گویند که مراقب من باشید.

حجت الاسلام والمسلمین عالم زاده نوری اظهار کرد: لباس روحانیت، نشانی برای معرفی کسانی است که در حوزه های علمیه درس خوانده و می توانند یک سری خدمات اجتماعی را به جامعه ارائه دهند. این نماد نشان دهنده هویت صنفی و مسؤولیت های اجتماعی روحانیت است.

وی با تأکید بر دشمنی همیشگی شیاطین و اباطیل با پیامبران و سربازان جبهه حق اظهار داشت: ما در تاریخ شاهد تقابل بین دو جبهه حق و باطل بوده ایم و طبیعی است که دشمنان نهایت تلاش خودشان را برای خاموش کردن پیام دین و پیام خدای متعال به کار گیرند.

عاقبت از آن مؤمنین است

معاون تهذیب و تربیت حوزه های علمیه گفت: جبهه حق، در نقطه مقابل باید ایستادگی کرده و از خود سستی نشان ندهد، نترسد و تسلیم نگردد. خداوند متعال نیز وعده داده است که خودش و پیامبرانش و همه کسانی که در این مسیر الهی قرار دارند، نهایتاً غلبه پیدا کنند و در آخر حاکمیت زمین در اختیار دین خدا باشد.

خداوند صابرین را دوست دارد

وی در ادامه به پاسخ این سؤال که آیا لباس منتسب به جریان انبیا حاصلی داشته و منتهی به رغبت بیشتر مردم به آن شده است یا خیر، گفت: طبعاً نتیجه آن همه تلاش و آن همه دشمنی این خواهد بود که کسانی که از آن قوت و صلابت شخصیت برخوردار نیستند، میدان را خالی کنند. این موضوع در تمام جریانات و در همه دوره ها بوده و همیشه افرادی در جبهه های مختلف وجود داشته اند که ایمان قوی نداشته و نتوانسته اند ایستادگی کنند. اما آن بندگان صالحی که در مقابل این کینه توزی ها و خباثت ها حتی به قیمت دادن جان خودشان مانند، آن هایی هستند که خداوند می فرماید «من آن ها را دوست دارم».

نشانه صدق ایمان

حجت الاسلام والمسلمین عالم زاده نوری ایستادگی در مقابل کینه توزی های دشمنان دین را نشانه صدق ایمان برشمرد و خاطرنشان کرد: هرچه قدر انسان در راه دین فداکاری بیشتری از خودش نشان داده و هزینه بیشتری را صرف کند، در پیشگاه خدای متعال محبوب تر است.

وی گفت: رمز اینکه حضرت امام حسین(ع) خطاب به یارانش فرمود: من از این یارانم باوفاتر و بهتر سراغ ندارم این است که تمام هستی خودشان را پای دین گذاشتند. حتی زمانی که آن حضرت به یارانش فرمود من بیعتم را از شما برداشتم، آن ها باز هم با ایشان ماندند؛ همین افراد شکوه حرکت امام حسین(ع) را افزودند و انسان های نمونه تاریخ شدند.

معاون تهذیب و تربیت حوزه های علمیه بیان داشت: کسی که قرار است عالم دین باشد باید بداند که به هر حال به تناسب آن مسؤولیت سنگین تری که دارد، قطعاً بلاها و مشکلات بزرگ تری را هم باید تحمل کند تا خلوص و صدق ایمان خودش را آشکار و صلاحیتش برای این منظور نشان دهد.

وی با تأکید بر عدم آگاهی بسیاری از افراد جامعه در مورد زندگی فردی و اجتماعی طلاب و روحانیون به شرایط تلبس افراد روحانی پرداخت و افزود: در زمینه لباس روحانیت چندین کتاب نوشته شده که هم فلسفه این لباس را، ضرورت این لباس را، کارکرد این لباس را و نصاب شرایط مرتبط با پوشیدن این لباس در آن ها نوشته شده است. به عنوان مثال کتاب «لباس روحانیت، در نبرد نمادها» یا کتاب «تاج آسمانی» یا کتاب «جامه پیامبر(ص)» برخی از این کتب می باشند.

شرایط پوشیدن لباس روحانیت

حجت الاسلام والمسلمین عالم زاده نوری اظهار کرد: پوشیدن لباس روحانیت از انتهای پایه پنجم طلبگی، طبق آیین نامه تلبس که به تصویب شورای عالی حوزه های علمیه رسیده و در حال اجراست، با کسب صلاحیت علمی و اخلاقی توسط طلاب مجاز می باشد. در راستای بررسی این صلاحیت ها از طریق استعلامات از نهادهای مختلف، گذراندن کارگاه های آموزشی مرتبط با این امر و مصاحبه حضوری با طلاب اقدام می شود.

وی گفت: نوع لباس و اندازه آن مسئله ای سلیقه ای بوده و عمامه سیاه نشان سیادت طلاب و عمامه سفید برای سایر طلبه ها در نظر گرفته شده است.

معاون تهذیب و تربیت حوزه های علمیه با تأکید بر اینکه لباس روحانیت، لباس جریان انبیاست، بیان داشت: این لباس در واقع لباس و نشانه رسالت بوده و عالمان از آنجا که وارثان انبیا می باشند، این لباس برای نشان دادن انتسابشان به جریان پیامبران الهی است.

پوشیدن لباس روحانیت در سطح جامعه، نشانه زنده بودن مکتب رسالت است

وی با اشاره به اهمیت حضور نماد رسالت در جامعه ادامه داد: نمایش نمادهای مکتب های مختلف نشانه تبلیغی و زنده بودن آن هاست و حضور لباس روحانیت در سطح جامعه نیز به معنای زنده بودن مکتب رسالت است. مرحومه علامه حسن زاده آملی(ره) می فرمودند: آن زمانی که رضاشاه کشف حجاب را اجباری و پوشیدن چادر را برای زنان و پوشیدن لباس بلند را برای مردان ممنوع کرده بود، اما زورشان به برخی شخصیت های روحانی تراز اول نمی رسید برایشان مجوز صادر کرده بودند تا لباس روحانیت را بپوشند. ایشان می فرمودند یکی از اساتید ما در آن شرایط چند ساعت در هر روز در نقطه شلوغی از شهر حضور می یافت تا مردم او را با لباس روحانیت ببینند.

حجت الاسلام والمسلمین عالم زاده نوری خاطرنشان کرد: بعد از دوران دفاع مقدس، رزمنده ها از میادین جنگ به سطح شهر آمدند و با پوشش خاصی در جامعه حضور پیدا می کردند. آن زمان برخی افراد به بهانه سازندگی و حذف خاطرات دوران دفاع مقدس، نمادهای دوران جنگ و جهاد را آرام آرام از سطح شهرها زدودند. از همان دوران نوعی تحقیر و تضعیف اجتماعی نسبت به این نمادها پدید آمد و نتیجه آن کنار گذاشتن پوشش بسیجی توسط بسیاری از افراد رزمنده شد. آن جا بود که مقام معظم رهبری با پوشیدن چفیه بسیجی تعلق خود به این فکر و فرهنگ و آیین، تعلق خود به حماسه های دوران دفاع مقدس و جریان رزمندگی برای اسلام و شهادت در راه اسلام را نشان دادند.

وی افزود: وقتی که خانم های چادری در خیابان ها حضور می یابند، پوشش آن ها پاسداری از مکتب اهل بیت(ع) و نشانه زنده بودن این مکتب است.

لباس روحانیت، قوت قلب شیعیان

معاون تهذیب و تربیت حوزه های علمیه پوشش لباس روحانیت توسط طلاب را قوت قلبی برای شیعیان دانست و گفت: این خودش نشانه ای است که حضور آن، به منزله حضور و حیات آن صاحب نشان است و ما باید بر این امر اصرار داشته باشیم و طلبه ها حتی اگر در معرض برخی جهالت ها قرار گیرند، حتماً این لباس را بپوشند.

وی احترام مردم به روحانیت در عصر حاضر را در سطح بالایی برشمرد و تصریح کرد: اگر در این روزها می بینیم برخی افراد و روحانیون سلامتی و جان خود را از دست دادند، باید بدانیم آنان همانند اهل بیت(ع) و انبیای الهی بوده و مأجور هستند.

تعمیم خطای برخی روحانیون به همه طلاب

حجت الاسلام والمسلمین عالم زاده نوری با اشاره به تعمیم برخی خطاهای افرادی از روحانیون به سایر طلاب افزود: در کسوت عالمان دین، همواره برخی افراد بوده اند که خطاهایی را مرتکب شده یا از این لباس سوء استفاده کرده اند. هرچیزی که اثر داشته باشد ممکن است مورد سوء استفاده بیشتری قرار گیرد و از آن جا که این لباس نیز دارای اثرگذاری اجتماعی است، همواره توسط برخی افراد مورد سوء استفاده قرار گرفته و یا افرادی با این لباس دچار خطا شده اند.

وی بیان داشت: جهت جلوگیری از این خطاها و سوء استفاده ها در مسیر صدور مجوز تلبس طلاب سخت گیری های می شود تا آن ها را به حداقل برساند. علاوه بر این درس های اخلاق و تربیت اخلاقی که در حوزه های علمیه انجام می گردد، یکی دیگر از اقدامات در راستای کاهش این خطاهاست. در مرحله بعد از صدور مجوزهای تلبس طلاب نیز نهادهای حراستی و نظارتی نیز برای روحانیون قرار داده شده تا آبروی صنفی هزار ساله روحانیت محافظت شود.

در همه اصناف افراد خوب و بد وجود دارد

معاون تهذیب و تربیت حوزه های علمیه گفت: ما باید توده مردم را به این نکته توجه دهیم که در همه اصناف افراد خوب و بد وجود دارد. هرچند که مردم از روحانیت توقع دارند کمترین خطا را داشته باشند و ما نیز باید در این راستا تلاش کنیم تا خطاها و ضعف های خود را به صفر نزدیک نماییم.

وی با اشاره به چرایی عدم خلع لباس برخی روحانیون که در ظاهر دچار خطاهایی شده اند، اظهار کرد: پوشیدن لباس روحانیت آیین نامه ای دارد و در نقطه مقابل آن برای وحدت رویه در صدور حکم در مورد تخلفات طلاب نیز آیین نامه هایی هست. بررسی جرائم و خطاهای طلاب و روحانیون بر پایه همین آیین نامه ها و در دادگاه ویژه روحانیت انجام می گیرد و احکام لازم در مورد آن ها صادر می شود.

دلایل عدم محاکمه و خلع لباس برخی روحانیون

حجت الاسلام والمسلمین عالم زاده نوری در پایان با تأکید بر اینکه در برخی مواردِ جرم افراد روحانی هیچ شاکی وجود ندارد و پرونده ای تشکیل نشده است، اظهار داشت: وجه دیگر این است که جرمی که شخص طلبه انجام داده است، قابل توجیه بوده و در محکمه به آسانی قابل اثبات نمی باشد. مثلاً شخصی در عرصه سیاسی جرمی را مرتکب شده است که می تواند آن را توجیه کرده و تبرئه گردد. همان طور که می دانیم مبارزه با کفر آسانتر از تقابل با نفاق است. از همین رو و با توجه به چنین دلایلی ممکن است یک فرد طلبه که در ظاهر جرمی را مرتکب شده است، مورد محاکمه و مجازات قرار نگرفته باشد.