انتشار کتاب «انفاق از نگاه قرآن و حدیث»
به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، کتاب انفاق از نگاه قرآن و حدیث، در ۱۴ فصل خود، نزدیک به ۱۰۵۰ آیه و روایت را در بر گرفته و از خلال آنها، تبیین و تحلیل مهمترین مباحث مربوط «انفاق» را از منظر قرآن و سنت، در پیش دید مخاطبان قرار داده است.
ابتدا در مقدمۀ کتاب، کلیاتی دربارۀ انفاق و مباحث کلی مرتبط با آن مطرح شده است.
در فصل اول، آیات و روایات ترغیب کنندۀ به انفاق، مطرح شده و انفاق کردن مستقیم یا به نیابت، مورد توجه قرار گرفته است.
فصل دوم، ویژگیهای انفاق در راه خدا را بررسی کرده و به ماندگاری آن نزد خداوند و برتر بودن آن نسبت به عبادتهای مستحبی (همچون نماز و روزه و حج مستحبّی) اشاره شده است.
در فصل سوم، آثار و نتایج انفاق در راه خدا با استفاده از آیات و روایات، تبیین شده است که از جمله مهمترین آنها، جبران و جایگزین شدن شیء انفاق شده به لطف خداوند، برکت یافتن دارایی انفاق کننده و حفظ شدن و فزونی یافتن آن، افزایش طول عمر انفاق کننده، دور شدن آسیبهای جسمی و روحی از وی، استجابت دعای وی، آسودگی وی در قبر و قیامت، و در نهایت، دستیابی وی به مقام قرب الهی است.
فصل چهارم به سیرۀ پیامبر (ص) و اهل بیت علیهم السلام در انفاق کردن پرداخته و نمونههای زیبایی از شیوۀ انفاق معصومان علیهم السلام را درپیش دید مخاطبان قرار میدهد تا با الگوگیری از این اسوه های بی نظیر دین و اخلاق، روش آنان را سرمشق رفتار خود قرار دهند.
در فصل پنجم، برترین نمونه های انفاق، از زوایای متفاوت، تبیین شده است:
از منظر انفاق کننده، انفاق کردن فرد تنگدست را برترین شمرده است. انفاق به خویشان، فقیران مؤمن و اسیران را نیز برترین نمونه های انفاق برشمرده است.
از منظر زمانی نیز انفاق در آغاز روز، روز و شب جمعه، و ماههای رجب، شعبان و رمضان را توصیه کرده و در نهایت، صدقۀ پنهانی و صدقۀ پیش از مرگ را برترین انفاق برشمرده است.
فصل ششم به تحلیل چرایی و چگونگی تسهیل انفاق پرداخته است. مهمترین عامل تسهیل دِهِش، برگرفته از این باور است که این اموال، از آن خدای تبارک و تعالی است؛ یعنی انفاق کننده، تنها امانتدار مالُ الله است و آن را به دیگر بندگان خدا میرساند. البته یقین به جایگزین شدن مال، نترسیدن از نادار شدن، بزرگ منشی و ایمان به نادیده ها را نیز از عوامل جانبی تسهیل و گسترش انفاق برشمرده است.
فصل هفتم، مهمترین انفاق را انفاق به پدر و مادر، خانواده و خویشان معرفی کرده و در ادامه، انفاق به فقیران مؤمن، دِهِش به فردی که درخواست کمک کرده و … را برمیشمارد.
در فصل هشتم، ویژگیهای برترین انفاق را بررسی میکند و به مواردی چون: اخلاص در نیّت، انفاق از مال حلال، عطا کردن پیش از درخواست، آغاز کردن از نزدیکان، پنهان داشتن انفاق مستحب و آشکار کردن انفاق واجب، پیشی گرفتن در انفاق، انفاق مستقیم و عدم پیجویی استحقاق درخواست کننده، اشاره میکند.
در فصل نهم نیز ناشایسته های انفاق، از جمله: امروز و فردا کردن، باز پسگیری، منّت گذاری و تکبّرورزی، مطرح شده است.
فصل دهم به میانه روی در انفاق پرداخته و از زیان زدن به خود یا وارث، پرهیز داده است. همچنین انفاق زیاده بر نیاز نیازمند را نیز ناشایست شمرده است.
فصل یازدهم به پرهیز از بُخل اشاره دارد و ضمن تبیین اسباب پدیداری آن، کیفر اُخروی بخل و حسرت بخیل در روز جزا را مطرح کرده است.
فصل دوازدهم، در ارتباط با درخواست کردن از دیگران و چگونگی مواجهه با درخواست کننده است و اگرچه درخواست و تکدّی را (به ویژه از سوی کسی که نیاز جدّی ندارد)، ناپسند شمرده است؛ ولی راندن درخواست کننده را نیز ناپسند دانسته است.
در فصل سیزدهم، به انفاق مخلصانه پرداخته و کفر، ریا، منّت گذاری، انفاق از مال حرام و عدم رعایت اولویت خویشان را مانع قبول شدن انفاق معرفی کرده است.
فصل چهاردهم، انفاق های غیر مالی را کاویده و نمونه های متفاوتی از آنها را ارائه کرده است. یاد دادن دانش به دیگران، داشتن گفتار و زبان شیرین و خوش، کمک کردن به ناتوان، تسهیل کار مردمان، مدارا با مردم، ذکر خدا، سلام کردن با روی گشاده، آشتی دادن مردم، نگاهداری زبان، دوری کردن از کار حرام و شرارت و در نهایت، انجام دادن هر کار نیک، از موارد انفاق غیر مالی دانسته شده است.
لازم به ذکر است کتاب انفاق از نگاه قرآن و حدیث، از جمله آخرین پژوهشها و نگاشته های مرحوم آیه اللّٰه محمد محمدی ری شهری (۱۳۲۵ – ۱۴۰۱ ش) است که اندکی پس از رحلت ایشان منتشر می شود.
کتاب «انفاق از نگاه قرآن و حدیث» تألیف مرحوم آیت الله محمدی ری شهری با همکاری حجت الاسلام رسول افقی و ترجمه حجت الاسلام والمسلمین عبدالهادی مسعودی، در پژوهشکده علوم و معارف حدیث پژوهشگاه قرآن و حدیث، به زبان فارسی – عربی، در قطع وزیری، در ۵۵۱ صفحه به نگارش درآمده است و در سال ۱۴۰۱ با همکاری انتشارات دارالحدیث منتشر شده است.