مجلس خبرنگان نهادی بی‌نظیر در نظام‌های سیاسی دنیا است

به گزارش سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، آیت الله محسن اراکی با حضور در برنامه تلویزیونی صف اول، جایگاه و عملکرد مجلس خبرگان را تشریح کرد.

سوال: اول از همه درباره مجلس خبرگان و مجلسی که مقداری برای توده مردم شاید کمتر شناخته شده، یک دلیل هم شاید این است که اعضای خبرگان به ندرت علاقه و میل دارند تبلیغاتی درباره عملکرد خود کنند، تنها انتخاباتی است که رقابتی در آن نیست، درباره اینکه در مجلس خبرگان چه اتفاقی می افتد به جزء آن دو اجلاسیه ای که هر سال در شهریور و اسفند برگزار می شود؟

آیت الله اراکی : مجلس خبرگان یک نهاد بی نظیری در نظام های سیاسی دنیاست و مردم باید نسبت به این نهاد اطلاعات بیشتری پیدا کنند نه تنها عامه مردم حتی متخصصان در علوم سیاسی، حقوق اساسی و فلسفه سیاسی به هر حال این رشته ها، رشته هایی است که اقتضا می کند این نهاد نوپدید را در نظام سیاسی بیشتر بشناسند، یکی از امتیازات نظام سیاسی ایران این است که نظامی مبتنی بر خبرگی است یعنی شخصی که سکاندار اصلی این نظام است بر اساس دو معیار انتخاب می شود یکی انتخاب مردم، دیگر از طریق خبرگان و لذا واسطه مردم برای گزینش چنین شخصیتی خبرگان جامعه است، ما دو مفهوم در نظام تفکر اسلامی داریم یکی رقابت منفی و مثبت، رقابت مثبت ما در واژگان دینی در تنافس تعبیر می شود یعنی سبقت گرفتن از یکدیگر و دستیابی به هدف بالا رقابت ها بیشتر منفی در نظر می آید یعنی دستیابی به یک منفعت مادی و یک چیز شخصی دو نفر با یکدیگر نزاع می کنند در انتخاب های ما اینطور است و باید باشد، یعنی اینکه چند نفر یا بیشتر برای دستیابی به یک جایگاه خدمت به مردم از یکدیگر سبقت می جویند که قرآن کریم نسبت به سبقت جویی امر مثبتی است، اینکه فرصت یا بگویید حوزه رقابت خیلی حوزه داغی نیست به دلیل این است که خود خبرگی چیزی است که کثیرالوجود نیست یعنی ما آدم های خبره ای که در جایگاهی باشند که بتوانند رهبر را انتخاب کنند، معمولاً خبرگی اینچنینی که همه شرایط خبرگی را دارا باشند در جامعه مان محدود است.

سوال: البته علما اخلاقی دارند که خیلی وقت ها پرهیز دارند از اینکه حتی خودشان را شایسته و واجد آن شرایط بدانند بعضا دیده می شود در انتخابات خبرگان کسانی می روند دیدن بعضی از علما و دعوت می کنند و آنها دعوت را نمی پذیرند شاید کمتر در بقیه انتخابات ها داشته باشیم؟

آیت‌الله اراکی: بله یعنی در خبرگانی که باید برای این کار انتخاب شوند یکی از عناصر این است که اهل دنیا گریزی و شهرت گریزی شوند که درست است نه دنیای مثبت بلکه دنیای منفی که این موجب این می شود که کمتر خود خبره پیش قدم شود که انتخاب شود، لذا دیگران از آنها تقاضا می کنند، لذا گاهی اوقات احساس تکلیف می کنند و اگر وارد این میدان نشود ضربه ای به اسلام و ساختار نظام وارد می شود، ولو اینکه برایش از لحاظ اینکه ناگریز شود که مطرح می شود سخت است.

سوال: وارد هم که می شوند هیچ گونه خرج انتخاباتی نمی کنند، چه از جنس پوستر چسباندن و فضای شهری معمولاً نمی بینیم؟

آیت الله اراکی: بله اگر هم باشد خیلی محدود است در حد توان کسانی است که آنها مایل هستند.

سوال: در مجلس خبرگان حقوق هم می گیرید؟

آیت الله اراکی: خیر در مجلس خبرگان حقوق در آن نیست، هیچ مزایایی برای اعضای مجلس خبرگان داده نمی شود تنها چیزی که به آنها داده می شود سالانه یک مبلغ مختصری برای هزینه رفت و آمدها چون بسیاری از خبرگان باید از شهرستان ها بیایند.

سوال: رقم آن چقدر است؟

آیت الله اراکی : ما در کل سال اگر گاهی مثلا ۱۰ میلیون و رقم مشخصی هم ندارد، گاهی ۱۵ میلیون آخرین عددی که امسال داده شد ۲۰ میلیون تومان بود، معمولاً خرج راننده و رفت و آمد می شود.

سوال: درباره ساختار مجلس خبرگان می فرمایید؟

آیت الله اراکی: مجلس خبرگان یک مجلس بی نظیری در نظام های سیاسی است که دو وظیفه اصلی دارد یک انتخاب رهبر و عزل رهبر است اگر رهبر خدای نکرده فاقد شرایط شد، وظیفه دیگر این است که پا به پای فعالیت های رهبر حرکت کند و چک کند توانایی های رهبر را که آیا شرایط رهبری در او تداوم دارد یا خیر و لذا برای حدی از این دو وظیفه یک کمیسیون در مجلس خبرگان تعیین می شود که مجلس خبرگان انتخاب می کنند که وظیفه دارد مسئله رهبری را دنبال کند حتی کسانی که می توانند واجد شرایط باشند البته در زمان های مختلف کاملاً تغییر پیدا می کند یعنی ممکن است هر دو سه سال این حالت عوض شود کسانی که برای این کار در نظر گرفته می شود و پیشنهاد می شوند، مثلا به یک فهرستی می رسند و گزینه هایی که احساس می شود یعنی اعضای خبرگان پیشنهاد می کنند گزینه هایی که می دانند واجد شرایط هستند، این گزینه ها به فهرستی می رود و این فهرست می رود در گروه کمیسیون مخصوص و شروع به بررسی می کند و نتایج در یک کمیته ویژه نگهداری می شود برای وقتی که نیاز باشد و لذا این بخش محرمانه است و بخشی است که اعلامی نیست، وظیفه دیگر این است که کمیسیون تحقیق هم داریم که باید ادامه شرایط رهبری را چک کند که خود مقام معظم رهبری هم تاکید دارند برای اینکه مجلس خبرگان باید به وظیفه خود عمل کند، در دیداری که با آقا داشتیم ایشان تاکید داشتند که باید فعال تر عمل کنند، ایشان نکته بسیار مهمی را خودشان مورد تاکید قرار دادند که مجلس خبرگان یا کمیسیون تحقیق باید بیشتر وارد شود و تداوم شرایط رهبری را زیر نظر بگیرد.

سوال: آیا جزئی تر و عینی تر این روشی برایش توصیه کرده اند، مثلا اگر این کمیسیون خواست نظارت و تحقیقی کند نیاز به چه چیزی دارد؟ احیاناً اگر جلسه ای باشد یا توضیحی بخواهد؟

آیت الله اراکی: این کار معمولاً از گزارش ها شروع می شود مثلا گزارشی آمد که در فلان مشکلی وجود دارد، دیگری اینکه اگر گزارش هم نباشد خود خبرگان به کمیسیون منعکس می کنند و کمیسیون اختیار دارد در همه دستگاه رهبری برود تحقیق کند و مقام معظم رهبری هم کاملاً اب را باز گذاشته اند و این فرصت را فراهم کرده اند که در هر جا اعضای کمیسیون تحقیق بخواهند ورود کنند و پرسشی کنند چه از خودشان و چه از کسانی که مسئولیت هایی از سوی ایشان دارند این کاملاً برای آنها فراهم است و مقام معظم رهبری هم همیشه استقبال کرده اند.

سوال: جلساتی هم برگزار شده تا به حال و این اتفاق در عمل افتاده است؟

آیت الله اراکی: کمیسیون تحقیق معمولاً سالی یکبار باید خدمت مقام معظم رهبری برسند، سوالاتی که باید کنند و توضیحاتی که مقام معظم رهبری باید دهند می دهند، اگر لازم بود توضیحاتی از کسانی دیگری که ارتباط با ایشان دارند لازم باشد این کار انجام می گیرد.

سوال: شامل دستگاه ها و زیر مجموعه رهبری هم می شود؟

آیت الله اراکی: دستگاه هایی که مسئول آن دستگاه را مقام معظم رهبری منصوب می کند مانند صدا و سیما.

سوال: مجلس خبرگان و کمیسیون تحقیق درباره عملکرد صدا و سیما هم ورود دارند و ممکن است بررسی کنند؟

آیت الله اراکی: آن عملکردی که مربوط به عملکرد رئیس صدا وسیما است که منصوب آقاست، ارتش، سپاه داریم و خیلی از نهادهای بزرگ، آن چه وظیفه مجلس خبرگان است آن محدوده ایی است که مربوط به توانایی های رهبر و عملکرد رهبر است لذا در انتخاب مثلا مسئولین این نهادها یک تحقیقی انجام می گیرد که فرض کنید رهبر در این انتخاب درست انتخاب کرده است یا اگر انتخابی انجام گرفته طبق انتخاب صحیح بوده یا نه اگر لازم باشد این تحقیق ها را می کنند.

سوال: در باره آن کمیسیون که وظیفه بررسی مصادیق را بر عهده دارد به هر حال آن هم کمیسیون بسیار حساسی است می شود پرسید که اعضای این کمیسیون آیا علنی هستند و محرمانه نیست و شناخته شده هستند یا خیر؟

آیت الله اراکی: منعی از اعلام اسامی آنها وجود ندارد لکن رسم مجلس خبرگان این بوده که اگر لازم باشد اعلام کنند یعنی هر گاه مجلس خبرگان تشخیص داد، البته یا هیات رئیسه مجلس خبرگان که ضرورت دارد اسامی اعضای فلان کمیسیون مطرح شود این را واگذار کرده اند به صلاحدید خود مجلس خبرگان، اگر صلاح دید هیات رئیسه می آید هیات رئیسه می آید مطلب را مطرح می کند اگر نظر مجلس خبرگان مثبت بود به عامه مردم گزارش می کنند. در مجلس خبرگان به لحاظ حساسیت فوق العاده ای که تصمیمات مجلس خبرگان دارد حساسیت از دو نظر است یک نظر از این ناحیه است به هر حال کار مهمی است که مربوط به سرنوشت اصل نظام است از سوی دیگر دشمنان زیادی را که نظام دارد و دستگاه های آماده برای حمله و تهاجم و ایجاد تشکیک و ابهام در مسائل لذا مصلحت اقتضا می کند فقط در مواردی که لازم است آن چه که لازم است اعلام می شود آنچکه لازم نیست می ماند تا وقتی که ضرورتی احساس شود.

سوال: مطالبه رهبری از اعضای خبرگان سابقه هم داشته یا اولین بار است که رهبری از اعضای خبرگان خواستند که در جمع جوانان و دانشجویان حاضر شوند و به سوالات و شبهات پاسخ دهند؟

آیت الله اراکی: با این تاکید شاید نه ولی مکرراً مقام معظم رهبری بر این مسئله تاکید داشتند که مجلس خبرگان یک مجلس بسیار ویژه و دارای استعدادها و توانمندی های بسیار بسیار فوق العاده ای است و این مجلس می تواند خدمات زیادی به مردم و جامعه ارائه دهد و نباید اعضای مجلس خبرگان خودشان را محدود کنند به یکسری مسائل شکلی، در این دیدار مقام معظم رهبری مطلبی را که مورد تاکید قرار دادند این بود که اعضای مجلس خبرگان دو حیثیت دارند یا بگوییم دو جنبه شخصیتی دارند یک جنبه شخصیتی این است که عضو خبرگانی هستند که وظایف قانونی بر عهده دارند که باید وظیفه قانونی را خوب انجام دهند منجمله کمیسیون تحقیق و ... یک حیثیتی که اعضای مجلس خبرگان دارند این است که اینها همه شخصیت های علمی و برجسته مورد اعتماد مردم هستند و مردم اینها را انتخاب کردند، علاوه بر اینکه دانش و تقوا دارند اعتماد مردم هم به انها بالاست، ممکن است کسی اهل تقوا و علم باشد شناخته شده نباشد اما اینها کم و بیش در بین مردم شناخته شده هستند، به این معنی ایجاب می کند که بتوانند از این جایگاه خوب استفاده کنند به عنوان علما، به عنوان دانشمند و صاحب نظر و اهل خبره، ما الان جامعه مان بسیار بسیار نیازمند تبیین است، چیزی که مقام معظم رهبری فوق العاده تاکید داشته اند و درست هم است مسئله جهاد تبیین مسئله ای است که در متن قرآن بزرگ ما در متن تعالیم الهی و تعالیم پیامبر اکرم (ص) و ائمه اطهار آمده و تاکید بر آن شده، جنگ ما جنگ تبیین و کتمان است یعنی از یک سو وظیفه ما ، وظیفه انبیا، علم تبیین است چرا چون در برابر یک جریان کتمان یا تحریف قرار دارند که همیشه از قدیم که دشمنان دین و خدا و مردم برای فریب مردم سعی داشتند دو کار کنند یکی اینکه مردم را از حقایق دور نگه دارند حائل شوند بین رسیدن حقایق به گوش مردم، لذا در قرآن کریم از قول کافران و دشمنان دین نقل می کنند که آنها می گفتند گوش نکنید و اجازه گوش دادن ندهید، یک کار دیگر هم تحریف بوده حالا این تحریف گاهی تحریف لفظ، معنا و بیان مصادیق بوده جهاد تبیین باید بر عهده بگیرد، مخصوصاً در این شرایطی که جنگمان جنگ رسانه و شناخت، جنگ معرفتی است تقریبا می شود گفت اولین جنگی که امروز شکل می گیرد به یک شکلی جنگ معرفتی، رسانه ای و شکلی است، در چنین معرکه ای جهاد تبیین بزرگترین وظیفه ای است که اهل تبیین و کسانی که قدرت تبیین دارند بر عهده دارند، آن قشری هم که بیش از هر قشری در جامعه نقش دارند قشر جوان است اینها باید بیش از دیگران با حقایق اشنا شوند و در متن حقایق وارد شوند این هم با جهاد تبیین انجام می گیرد، لذا مقام معظم رهبری تاکید داشتند که در بین دانشجویان حضور پیدا کنند در بین قشر جوان حضور پیدا کنند و به سوالات آنها پاسخ دهند، حتی این را هم فرمودند ممکن است یک وقتی سوالی از شما شود و با جواب آن اشنا نباشید این اشکالی ندارد خیلی مشکلی نیست و بگویید این سوال را جوابش را در ذهن ندارم و فکر می کنم و جواب را می گویم، اینکه یک دانشمند در مقام پرسشگری دیگران بگوید نمی دانم یک نقطه مثبت و امتیاز است در فرهنگ دینی ما، نقطه منفی نیست، نمی دانم گفتم درفرهنگ اسلامی ما برای کسی که در مقابل یک پرسش قرار می گیرد نشان دهنده صداقت اوست و نشان دهنده این است که او در بیان مطالب فریب به کار نمی برد و دروغ نمی گوید، این یک نکته مثبتی است، البته معمولاً کم اتفاق می افتد.

سوال: خود شما چون دانشگاهی هم بودید، در دانشگاه تدریس هم می کنید؟

آیت الله اراکی: بله یک تدریس مختصری در دانشکده اصول دین که زیر نظر خود بنده است که قبلاً علامه عسگری این دانشکده را تاسیس کرده بود انجا تدریس فقه دینی.

سوال: در فضای دانشگاه های جدایی از فضای حوزه و علوم دینی نبوده؟

آیت الله اراکی: چرا حضور زیادی داشتند آن وقتی که در دانشگاه خوزستان بودم به هر حال در دانشگاه خوزستان حضور فعال داشتم هم در دانشگاه چمران، هم در دانشگاه علوم پزشکی یعنی در دانشگاه پزشکی آنجا، هم در دانشگاه نفت.

سوال: فسلفه تدریس می کردید؟

آیت الله اراکی: مواد مختلفی بیشتر فلسفه تدریس می کردم، گاهی تاریخ اسلام، گاهی ادبیات تدریس می کردم.

سوال: به جز این آخرین حضورتان در دانشگاه چه زمانی بوده به عنوان پاسخگویی به سوالات به عنوان سخنرانی و جلسه، آیا دعوت شده اید یا خیر؟

آیت الله اراکی: ما درجمع دانشگاهیان خیلی حضور داریم، بستگی به دعوت دارد.

سوال: ما در یک زمانه ای هستیم که احتمال هر نوع مواجهه ای باشد استقبال کنند از حضور یک روحانی مجهتد حضور یک عضو هیات رئیسه مجلس خبرگان، افراد مختلف و قشرهای مختلف همزمان با این فضا ممکن است برخوردی هم باشد، احیاناً پرخاشی که از کس دیگری ممکن است نشات گرفته باشد ولی اینجا وقتی می بینند وقتی یک عضو خبرگان رهبری به دانشگاه آمد سر او خالی کنند، پروا ندارید از این موضوع؟

آیت الله اراکی: البته که پروا نداریم، نکته دیگر بیش از پروا نداشتن، مواجه شدن با چنین صحنه هایی نشان دهنده این است که حضور شما اثر داشته یعنی حضوری که عکس العمل منفی از نیروی مخالف همراه نباشد پس نشان می دهد بودن با نبودن فرقی نمی کند، اگر فضا فضایی است جریان های مخالف حضور دارند، یک وقت جریان های مخالف حضور ندارند اما آنجایی که در یک فضایی می خواهم صحبت کنم که جریان های متعدد فکری حضور دارد اگر بنا باشد من سخنم اثر دار باشد و با استقبال روبرو شود یکی از علامت هایش این است که بتواند عکس العملی متناسب با آن گفتار هم به وجود آید، گاهی عکس العمل ها مثبت و گاهی منفی است، اصلا ما را به این شکل تربیت کرده اند. من این افتخار را داشتیم که خدمت مرحوم آقای صدر در نجف استفاده کردم و هم مرحوم آقای مطهری در قم، این دو بزرگوار هر دو در تبیین حرف مخالف گاهی از خود مخالف بهتر تبیین می کردند، این را اقرار از خود مخالفین یعنی مرحوم مطهری گاهی وقتی حرف طرف مخالف را می خواهد تبیین کند گاهی قوی تر از آنچه که خود مخالف تبیین می کند، تبیین می کرد و بعد نقد می کند، ما از شنیدن حرف مخالف ابا نداریم، واقعاً این امادگی را داریم که اگر حرف مخالف حرفی است که از دلیل روشنی برخوردار است در برابرش تسلیم باشیم، اصلا در قرآن کریم تسلیم در برابر برهان تسیلم در برابر خداست، برهان یک سلطان الهی است، ما در برابر هر نوع چالش فکری کاملاً آمادگی داریم.

سوال: اصولاً شما به عنوان یک روحانی و یک عالم دینی و یک مجتهد خودتان اگر بخواهید نگاهی به هم لباس ها و همقطاران خودتان کنید، چقدر این اتفاق را آن طوری که باید می بینید و آنطوری که شاید می بینید، ایا نقدی بر عملکرد علما و روحانیت در دهه های اخیر، شاید بعضی ها می گویند اگر زمانی شهید مطهری به دانشگاه می رفت به خاطر این بود که حکومت اسلامی وجود نداشت اما انگار بعد از انقلاب ما دیگر این احساس ضرورت را نکردیم و احساس نیاز را نداشتیم؟

آیت الله اراکی: به نظر میرسد دلیل عدم احساس نیاز نیست بلکه دلیل وفور نیروهای پاسخگوست، یعنی ما در قبل انقلاب مگر چند نیروی پاسخگوی به پرسش های فکری و چالش های جدی داشتیم، مانند آقای مطهری داشتیم، بعد از انقلاب یک مجموعه بسیار گسترده ای چه در حوزه و چه در دانشگاه، یعنی الان دانشمندان دانشگاهی که در این عرصه ورود دارند زیاد هستند، علمایی که در این عرصه ها ورود دارند بسیار فراوان هستند، لذا چون این وفور نیروهای پاسخگو در دانشگاه و در دسترس بودن خیلی از پاسخ ها، مثلا در صدا و سیمای خودمان مباحثی که در صدا و سیما مطرح می شود خیلی از مباحث اشباع می کند مردم را، یعنی مردم دیگر خودشان را نیازمند نمی دانند که بروند با یک روحانی پاسخی دریافت کنند، از کتاب هایی که منتشر می شود به شکل بسیار گسترده، ما مثلا قبل از انقلاب چقدر کتاب دینی می توانستیم منتشر کنیم و چقدر نویسنده داشتیم، نویسنده های دینی پیش از انقلاب به ۴۰ نفر نمی رسید، به هر حال شرایط کاملاً فرق کرده دلیل اینکه گاهی بعضی از علما دعوت نمی شود و زمینه فراهم نمی شود این نیست که تمایل ندارند بلکه دلیل این است که پاسخ ها به وسیله کانال های مختلف به متقاضیان ارائه می شود.

سوال: نگاهی به سابقه حضور غیر روحانیون و خانم ها در انتخابات های مجلس خبرگان، از نظر مبانی فقهی و اصولی که چه خبرگان قانون اساسی یا خبرگان رهبری و چه شورای نگهبان به عنوان مفسر قانون اساسی آن را باور دارند، منعی برای حضور خانم ها و غیر روحانیون وجود ندارد؟

آیت الله اراکی: بله هیچ منعی از لحاظ قانونی وجود ندارد اگر خانمی دارای شرایط باشد می تواند کاندید شود اگر توانست رای بیاورد می تواند عضو مجلس خبرگان شود همچنین مسئله محدود به کسانی که با لباس روحانیت حضور دارند نیست، ما داشتیم علما و دانشمندانی که بدون لباس بودند اما از لحاظ علمی بسیار مقام بالایی داشتند دکتر اسماعیلی از فضلا و علمای شایسته ای در مسائل مذهبی هستند که حضورشان فعال و خوب است.

سوال: ما وقتی برای خبرگان رهبری این منع را نداریم چطور برای بعضی مسئولیت های دیگر این منع را داریم؟ مثلا برای ریاست جمهوری؟

آیت الله اراکی: حتی برای رهبری هم منع قانونی نداریم در قانون ماده ای وجود ندارد که رهبر باید مرد باشد، منتهی یک مسئله ای که وجود دارد این است که فتواهای فقها در این مسئله متفاوت است بعضی از فقها نسبت به جایگاه تصمیم گیری در کل مسائل جامعه اینجا شرط مردی را قائل هستند، به دلیل اینکه بعضی از روایات را داریم که تشکیک می کنند ولی به هر حال چنین نظری است، در مسئله رهبری و جایگاهی مانند ایشان باید طوری عمل کنیم که مورد توافق فقها و مجتهدین باشد.

سوال: سابقه حضور شما در دانشگاه های انگلیس و فعالیت هایی که در انجا داشتید، از آن دوران بگویید از اینکه آنجا چکار کردید و چه اتفاقاتی در آنجا افتاده است؟

آیت الله اراکی: داستان رفتن ما به انگلیس از سوی مقام معظم رهبری اعزام شدم یعنی یک سفر شخصی نبود، خدا رحمت کند مادرم خیلی نگران شده بود من برای اینکه اطمینان خاطر دهم عرض کردم مادر انگلیس رفتن را خیلی ها دلشان می خواهد بروند چرا نگران هستید، گفت نه این برای شما ها نه، می دانم که سخت است، یکی از سخت ترین ماموریت ها به لحاظ ذوق شخصی خود بنده این ماموریت سخت بود چون می خواستیم به محیطی برویم که اصلا با فرهنگ ما سازگار نبود و می خواستیم در آن محیط مقاومت و بر محیط غالب شویم، ما وقتی می خواستیم مقام معظم رهبری همه خانواده من را احضار کردند و ایشان گفتند شما همه ماموریت دارید، همینطور هم بود ما کلا خانوادگی در انجا فعالیت می کردیم و بسیار اثر گذار بود، دوران قبل از ما و دوران بعد از ما کاملاً متفاوت از لحاظ گسترش حضور اسلام گسترش فعالیت های مراکز اسلامی نوع فعالیت ها، کیفیت فعالیت ها، کیفیت حضور نیروهای اثر گذار و اصلا کیفیت کل جامعه اسلامی انگلیس و جامعه اسلامی اروپا و حتی آمریکا، این داستان بسیار طولانی دارد ، من فقط دو سال معطل ویزا بودم، اخر کاری شرکت نفت وارد شد و گفتند ما آنجا شرکت کالا داریم ۲۵۰ کارمند داریم و مبلغ مذهبی می خواهیم و طبق قرارداد باید ویزا دهید من به عنوان کارمند شرکت نفت به انگلیس رفتم منتهی کارمند مذهبی، بعد که می خواستیم که مرکز اسلامی را تاسیس کنیم چقدر سنگ لای چرخ ما گذاشتند که جایی را بخریم، انگلیسی ها مانند آمریکایی ها نیستند که رو در روی شما درگیر شوند هر جا کجا که می رفتیم جایی را بخریم می آمدند و بعضی از نهادهای صهیونیستی را وادار می کردند که شما وارد شوید و قیمت بالاتر دهید. تا خلاصه جایی که خریدیم جای بسیار خوبی است.

سوال: در انگلیس دانشگاه هم تاسیس کردید؟

آیت الله اراکی: ما چند نهاد دانشگاهی تاسیس کردیم یک نهاد دانشگاهی کالج اسلامیک لندن است که هنوز فعال است، یک نهاد دانشگاهی به نام اکادمی در اکسفورد تاسیس کردیم در حقیقت نظرم این بود که دانشجوی ما بیاید در فضای خود ما در آنجا تحصیل کند منتهی از کیفیت دانشگاه آکسفورد از اساتید آنجا استفاده کنیم و بهترین اساتید را فراهم کنیم منتهی در محیط خود ما تربیت شود، چون مشکلاتی را داشتیم از سوی دیگر ما یعنی جمهوری اسلامی ما الان در یک تحریم فرهنگی و دانشگاهی هستیم یعنی برای ورود یک دانشجو در دانشگاه های ما کلی مشکل تراشی می کنند سعی می کنند ارتباط ما با دانشگاه های دنیا به طور ناپیداست چنین تحریمی این ارتباط نگذارند قوی شود ما می خواستیم این سد را هم بشکنیم یعنی بتوانیم این راه را فراهم کنیم که کردیم منتهی مشکلاتی پیش آمد.

سوال: از ایران بودجه گرفتید؟

آیت الله اراکی: خیر همه هزینه این دانشگاه را با وام بانکی تامین کردیم و بعد هم از محل درامد خود دانشگاه تامین کردیم نه تنها از نظر بودجه وابسته به جمهوری اسلامی نبود بلکه ظاهر هم نبود اما محتوا جمهوری اسلامی بود. ما اکادمی را واگذار کردیم به دانشگاه آزاد بعد از اینکه مشکلاتی برای ما پیش امد از لحاظ تامین بودجه، دانشگاه آزاد اکسفورد اکادمی را تعطیل کرد و تبدیل به ازاد یونیورسیتی، ۱۷،۱۸ سال قبل تعطیل شد.

سوال: به شما ایراد نگرفتند؟

آیت الله اراکی: خدمت آقا نامه نوشتم تا موافقت آقا را به دست نیاوردم اقدام نکردم، آقا فرمودند که اگر فلان کس می تواند نیرو را تامین کند و کارها را انجام دهد من موافقم، این موافقت را گرفتم و وارد عمل شدم.

سوال: حرف برای شما در نیاوردند؟

آیت الله اراکی: چرا می گفتند که چرا این کار را توسعه می دهی، ممکن است توسعه پیدا کند مدیریت و کنترل مشکل شود، البته شاید حق با آنها بود چون بعد از ما نشد که همانطور که ما در نظر داشتیم مدیریت شود.