افتخار یک عالم اهل سنت به اتصال نسبی با امام حسن مجتبی

به گزارش خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، نشست علمی «تعاملات و چالش‌های دیوبندیه با شیعیان» توسط گروه علمی کلام مجمع عالی حکمت اسلامی در سالن جلسات این مجمع برگزار شد.

در این نشست توسط ابوالفضل روحی استادیار دانشگاه باقرالعلوم(ع) سیر تاریخی تقابل های شیعه با دیوبندیه بررسی شد.

در ادامه جلسات مجمع عالی حکمت در خصوص دیوبندیه و صوفیه این مدرس دانشگاه به ادامه مباحث خود و پاسخ به پرسش های جلسات قبل پرداخت.

وی با اشاره به پرسش های مطرح شده در خصوص «سیداحمد ندوی» گفت: یکی از شخصیت های مهم شبه قاره هند که از شخصیت های مهم فقهی، کلامی و حدیثی است «سیداحمد ندوی» بوده که وی را با کتاب «ماذا خسرالعالم» می شناسند.

دانشیار دانشگاه باقرالعلوم با بیان اینکه افکار ندوی در کتاب «ماذاخسرالعالم» عصاره افکار اقبال لاهوری و کتاب «المعالم فی الطریق» سید قطب است، گفت: به نظر می رسد وی در نگاه خود از افکار گذشتگان تأثیر پذیرفته است؛ سیدابوالحسن ندوی عصاره روشنفکران جامعه اسلامی در چند جغرافیا مانند مصر و ایران است.

وی در ادامه نگاه ندوی به اسلام را کاملا جامعه شناسانه و به دور از فردگرایی و تحجر دانست و گفت: سید ابوالحسن ندوی بسیار تلاش می کند که ابعاد اجتماعی اسلامی را به جامعه روز خود عرضه کند؛ کتاب «سیاست و اجتماع» وی بازخوانی از کتاب حکومت اسلامی است که بیان می کند بروز اسلام فقط با سیاست و اجتماع اتفاق می افتد.

روحی با بیان اینکه سیدابوالحسن ندوی آل بویه و عثمانی را جنبه مهم بروز حکومت اسلامی می داند، تأکید کرد: این فرد علاوه بر نگاه اجتماعی به اسلام نگاه استعمارستیز هم دارد؛ این ویژگی وقتی برجسته می شود که به فردی مانند «محمد عبدو» که به ابعاد اجتماعی اسلام اعتقاد داشت اما دچار غرب زدگی شد و تحت تأثیر غرب افکار استعمارستیزانه ندارد، برخورد کنیم.

وی با اشاره به تمرکز بر قرآن است در اندیشه های ندوی از اشتراکات اندیشه ای فراوان وی با افکار مرحوم امام خمینی(ره) خبر داد.

مدیر گروه ادیان و کلام دایره المعارف قرآن کریم با اشاره به فعالیت سیدابوالحسن ندوی در شبه قاره هند همزمان با تلاش های استعمار در راستای منزوی کردم اسلام، او را شخصیت مهمی در میان روشنفکران اسلامی دانست.

وی با اشاره به انتساب چالش با انقلاب اسلامی ایران به مرحوم ندوی در پاسخ گفت: در برخی نوشته های ندوی انقلاب اسلامی را داعیه دار مبارزه با استکبار معرفی شده که با شعارهای دینی گام برداشته است. اما لازم است در یک جلسه مهم در خصوص نسبت «سیدابوالحسن ندوی» با انقلاب اسلامی ایران بررسی شود.

مدرس دانشگاه تهران یکی از مهم ترین اندیشه های کلامی ندوی را در خصوص خلافت و حکومت اسلامی است معرفی کرد و گفت: وی معتقد است مسلمانان باید در هر دوره، حاکمی اسلامی که مؤیدی از جانب خداوند دارد، داشته باشند؛ این جایگاه در زمان خلفا بر عهده خلیفه بوده است که باید امتداد پیدا کند.

وی وحدت را در نگاه این روشنفکر شبه قاره هند برجسته دانست و گفت: پس از فروپاشی صفوی و عثمانی و حضور مستکبرین در شبه قاره هند اسلام در این منطقه تضعیف شده است که باید با وحدت احیاء شود.

روحی در ادامه نگاه برجسته مرحوم ندوی به جهاد را حائز اهمیت معرفی کرد و افزود: حتی جهاد ابتدایی را سرآغازی برای مبارزه با مستکبران می داند در شرایطی که آن ها با جنگ نرم به مبارزه با اسلام پرداختند. وی با تأثیر از سیدقطب تأکید می کند که می توانیم به مقابله با مستکبرین و کفار از طریق جهاد بپردازیم.

وی ادامه داد: ندوی در عین اینکه افکار و عقائد کلامی دارد در برابر مدرنیته غربی معتقد به تئوری خاصی است که بیان می کند از دستاوردهای مدرنیته غربی استفاده کنیم و به دنبال مدرنیته اسلامی باشیم؛ می توان او را اولین فردی در شبه قاره هند دانست که ایده مدرنیته اسلامی مطرح کرده است.

استاد دانشگاه باقرالعلوم در پایان تصریح کرد: «سیدابولحسن ندوی» به اتصال نسبی خود به امام حسن مجتبی افتخار می کند؛ در کتاب «السیاسه و الدین» تمرکز بر اهل بیت در میان همه مسلمانان را یکی از حلقه های ایجاد وحدت در جامعه اسلامی می داند؛ این فرد در لکنو بزرگ شده که از مصر، سوریه و ترکیه برای تدریس از او دعوت شده است؛ وی در 20 سالگی به عنوان استادی برجسته در دارالندوه مطرح شده و در 13 سالگی به 4 زبان مسلط بوده است.